در چند سال اخیر تجارت و صادرات پای مرغ رونق گرفته است و جزء تجارتهای تازه در صادرات می باشد که پتانسیل خوبی دارد؛ البته باید دقت کرد که در بسته بندی این محصول استانداردهای لازم رعایت شود.
در گذشته میزان کمی پای مرغ در بازارهای داخلی خرید و فروش می شد و بقیه طی فرآوریهای متفاوتی در مراکز مخصوص برای خوراک دام و طیور استفاده می شد که این کار سود چندانی برای مرغداران نداشت.
صادرات پای مرغ از گذشته تا کنون
در دهه هفتاد چند شرکت صادرات پای مرغ را شروع کردند اما نه به صورت حرفه ای و هدفمند در بین این شرکتهای صادراتی تنها شرکت ایران تیهو در صدر این صادرات بود که به شکل کاملا پیشرفته این کار را انجام می داد این شرکت به صورت کاملا تخصصی پای مرغ را از کشتارگاه های مرغ جمع آوری می کرد و برای صادرات آماده می نمود.
این مسیر از تجارت با فراز و نشیبهایی همراه بود ولی در حال حاضر دستگاه های مورد نیاز برای سورت و بسته بندی این محصول در داخل طراحی و تولید شده و صادرات پای مرغ یکی از حوزه های فعال در ایران است.
یکی از شهرهایی که در این زمینه به خوبی کار کرده ماهشهر است که در سال گذشته ماهیانه حدود 100 تن پای مرغ تولید و هر ماه حدود 4 کانتینر صادرات داشته است با بازاریابی مناسب این رقم افزایش پیدا کرده و ماه های ابتدایی سال گذشته حدود 30 هزار کیلوگرم پای مرغ به مقصد کشور ویتنام ارسال شده است.
از ابتدای امسال نیز تا کنون حدود 1500 کیلوگرم پای مرغ از شهرستان کوهدشت به کشورهای جنوب شرق آسیا با اولویت ویتنام هنگ کنگ و میانمار صادر گردیده است آمارها نشان می دهد سرمایه گذاری در بخش صادرات پای مرغ سالیانه تقریبا 3 میلیون دلار ارزآوری دارد.
با توجه به اینکه پای مرغ در ایران مصرف چندانی ندارد می توان از ظرفیتهای موجود در کشور برای سرمایه گذاری و افزایش واحدهای صنعتی استفاده کرد و ارزش افزوده قابل توجهی را برای تولید کنندگان داخلی به دست آورد.
موارد مهم در صادرات پای مرغ
در صادرات پای مرغ به این موارد باید توجه کنید تا بتوانید بهترین استفاده را از تجارت این محصول داشته باشید گفتنی است که در صادرات پای مرغ بعد از پوست کنی و پنجه زنی و شستشو توسط دستگاه فنیشر محصول برای کنترل کیفیت نهایی به روی تسمه نقاله آب چکان و کنترل منتقل می شود تا پای مرغهای معیوب را جدا کنند و محصول فرآوری شده بدون عیب و زخم خوردگی به قسمت بسته بندی هدایت شود پای مرغ صادراتی باید دارای ویژگیهای زیر باشد:
- بدون بریدگی یا له شدگی باشد.
- بدون پوست زرد یا غلاف ناخن باشد.
- بدون خال خال سیاه یا رنگ خاکستری باشد.
- بدون شکستگی در استخوان اصلی قلمی شکل باشد.
- بدون زخم در قسمت کف پا و لای انگشتان پای مرغ باشد.
- در پای کامل می بایست برش از ناحیه مفصل یا کمی پایین تر خورده باشد و گرنه قابل صادرات نمی باشد.
- در پنجه برش حداکثر باید یک سانتی متر بالاتر از ناخنک روی ساق باشد و پایین تر نباشد.
- پای مرغ باید بدون پر یا پوست جدا شده و کامل پاک شده باشد.
چالشهای موجود در صادرات پای مرغ
چالش اول: آلودگی بیش از حد مجاز بار یکی از مهم ترین مشکلات در صادرات پای مرغ می باشد این موضوع حتی باعث معدوم شدن کالا در کشور مبدا توسط ناظرین بهداشتی می شود از آنجایی که پای مرغ از کشتارگاه حمل می شود و خودش حاوی مقدار زیادی فضولات مرغ است به طور طبیعی بار آلودگی بالایی دارد که صادر کننده برای کاهش بار آلودگی باید به نکات زیر توجه کند:
- پای مرغ باید در کشتارگاه توسط آب سرد شستشو شود تا ضمن خنک شدن مقداری از آلودگی آن نیز کاهش پیدا کند سپس باید در سردخانه نگهداری شود یا با پودر یخ مخلوط گردد؛ بعد از آن با ماشینهای یخچالدار به واحد بسته بندی منتقل می شود که این کار باعث کمتر شدن رشد میکروبها و آمادگی فساد اولیه در پای مرغ ورودی می شود.
- در صورت مشاهده آلودگی بیش از حد پای مرغ باید شستشو داده شود و بعد به سردخانه بالای صفر درجه در سالن غیر تمیز منتقل گردد تا بعد از آن برای پوست کنی به خط تولید فرستاده شود.
- علاوه بر رعایت دمای سالن تولید خود پای مرغهم باید در پروسه تولید خنک نگهداری شود و حتما هم بعد از پوست کنی توسط چیلر به خوبی خنک شده و از نگهداری بیش از حد در پروسه بسته بندی خودداری گردد.
در صورت لزوم با استفاده از پودر یخ مانع از افزایش دمای پای مرغ شده و در نهایت بعد از بسته بندی و قرار گرفتن در کارتن مقوایی فورا به تونل انجماد یا حداقل به اتاقک پیش سرد منتقل شود؛ این موضوع را هم فراموش نکنید که پای مرغ پس از بسته بندی در لفاف پلاستیک شرایط مناسبی برای گرم و فاسد شدن دارد.
رطوبت و بسته بندی غیر استاندارد
چالش دوم: یکی دیگر از مشکلات در صادرت پای مرغ رطوبت غیر استاندارد بسته بندی این محصول است وجود رطوبت بیش از حد در بسته بندیهای صادراتی پای مرغ به صورت برفک و قطعه یخ در کف پلاستیک یکی از عواملی است که موجب نارضایتی خریداران و معمولا هم کسر قیمت توافق شده می شود.
خیلی از تولید کنندگان به اشتباه فکر می کنند که این رطوبت به خاطر آب باقی مانده وقت شستشوی نهایی پای مرغ است در حالی که عمده این رطوبت به خاطر ترشح یا پس دادن آب میان بافت خود پای مرغ تولیدی است که در اثر گرم شدن از مقطع برش به مرور خارج می شود برای جلوگیری از این مشکل باید بعد از پوست کنی پای مرغ در تمام مراحل تا انجماد محصول آن را در دمای حداکثر 4 درجه سانتی گراد نگه داشت.
برای خنک کردن پای مرغ بعد از پوست کنی باید در داخل چیلر تراکمی پارویی در مخلوط آب و پودر یخ باشد یا اینکه محصول نیمه فرآوری شده را به سردخانه انتقال دهیم و از تونل انجماد استاندارد با دمای 37 درجه زیر صفر استفاده کنیم تا این مشکل برطرف شود.
دوستان به این موضوع توجه کنید که در صورت استاندارد نبودن عملکرد تونل علاوه بر جمع شدن آب در کف کیسه پلاستیک و بعضا خطر فساد محصول پای مرغ پس از انجماد به علت ترکیدن رگهای زیر پوست به رنگ قرمز در می آید در تونل انجماد با دمای مناسب محصول نهایی صورتی رنگ می شود که این یکی از موارد مهم در تعیین سطح کیفیت پای مرغ صادراتی است.
چالش سوم: بسته بندی پای مرغ یکی از مشکلات و معضلات صادراتی است در اکثر واحدهای فعال تولید به روش سنتی صورت می گیرد یعنی کل فرآیند پوست کنی قطعه بندی چربی گیری و پاکسازی توسط کارگران به طور کاملا دستی انجام می شود و تقریبا از هیچ ماشین آلات صنعتی در این زمینه استفاده نمی شود. این امر مشکلاتی به وجود می آورد که عبارت اند از:
- کاهش بهره وری نیروی کار و از طرفی افزایش هزینه ی تولید
- کاهش ظرفیت سالن تولید و عدم بهره برداری مناسب از فضا و همچنین کاهش سطح بهداشت و افزایش بار میکروبی و در نتیجه کاهش زمان مصرف محصول
- افزایش مصرف آب جهت شستشو و انرژی جهت برودت مورد نیاز محصول
