درخت پسته گیاه مقاومی است که در شرایط مناسب پرورش آن کار سختی نیست، این گیاه می تواند تا حدود 10 متر ارتفاع داشته باشد، این درخت گلهای زیبایی ندارد و گلهایش فاقد گلبرگ هستند، اما همین گلها می توانند یکی از خوشمزه ترین آجیلهای دنیا را تولید کنند.
محیط مناسب پرورش درخت پسته
پرورش درخت پسته نیاز به شرایط خاصی دارد، درخت پسته در مناطق خشک با آب و هوای گرم که تابستانهای گرم و زمستانهایی کوتاه دارد رشد می کند، این درخت نیاز به نور زیاد خورشید، حداقل 8 ساعت آفتاب در روز، دارد.
- بیشتر بخوانید: پیوند هرس پسته
از آنجا که این درختان با وزش باد گردافشانی می کنند شرایط جوی مناطق زیر کشت در بهار و تابستان نیز دارای اهمیت است، بهترین زمان کاشت برای نهالهای آماده شده در گلخانه اواخر پاییز است، پرورش درخت پسته در محیطی که شرایط مناسب نداشته باشد بسیار دشوار است.
معمولاً پس از 5 تا 7 سال درخت پسته شروع به باردهی می کند، محصول درخت پسته در تابستان قابل برداشت است، زمانی که میوه پسته رسیده و آماده ی برداشت باشد پوسته ی بیرونی به رنگ صورتی یا زرد در می آید و محل اتصال میوه به شاخه به قدری سست می شود که با کوچکترین ضربه ای میوه از شاخه جدا می شود.
در این مرحله پوسته ی نازک و رنگی به آسانی از پوسته ی ضخیم پسته جدا می شود، درختان 12 تا 20 ساله بیشترین محصول را می دهند، بعد از برداشت محصول بهتر است پوسته ی نازک رنگی طی 24 ساعت جدا شود تا محصول نهایی دارای کیفیت و رنگ خوبی باشد.
مهمترین عواملی که پیش از کاشت نهال باید مورد بررسی قرار گیرند دما، رطوبت، و میزان بارش منطقه است، درخت پسته در طول روز نیاز به گرمای بسیار زیادی دارد، اما نمی تواند رطوبت بالای خاک یا محیط را تحمل کند. بهترین مکان برای کاشت درخت پسته خاکهای شنی و محیطهای کم آب هستند.
درختهای پسته دو نوع نر و ماده دارند، که برای داشتن محصول خوب باید از هر دو نوع در یک باغ وجود داشته باشد، گرده افشانی در بهار و تابستان با ورزش باد صورت می گیرد، گرده ی درختان نر روی گلهای درخت ماده می نشینند و درخت بارور می شود.
- بیشتر بخوانید: درخت سیب درجه یک
برای اطمینان از گرده افشانی خوب باید درختان نر به تعداد کافی در کنار درختان ماده کاشته شوند، درخت ماده است که محصول نهایی را تولید می کند، معمولاً گرده ی هر درخت نر می تواند برای 10 تا 15 درخت ماده کافی باشد، فاصله ی درختها بهتر است بیشتر از 5 یا 6 متر از یکدیگر نباشد.
خاک و آب مناسب پرورش درخت پسته
مناسبترین خاک برای کاشت درخت پسته خاکهای سبک ماسه ای است، خاکهای سنگین و مرطوب برای این گیاه مناسب نیستند، به دلیل ریشه های عمیق این درخت، مهم است که عمق خاک نیز رطوبت کمی داشته باشد.
درخت پسته آب زیادی نیاز ندارد، اما به این معنا نیست که اصلاً آب نیاز نداشته باشد، برای داشتن محصول مناسب درخت باید به اندازه ی کافی آبیاری شود، این گیاه بیشتر از آبهای موجود در عمق زمین تغذیه می کند، اما در تابستان نیاز به آبیاری بیشتر دارد، زمان آبیاری باید مطمئن شوید که زمین کاملاً خشک است، چون رطوبت درخت را خراب می کند.
شرایط مناسب برای درخت پسته
درخت پسته گرما را دوست دارد، اما توان تحمل سرما را ندارد، اگر خاک در زمستان منجمد شود درخت خشک می شود، پسته برخلاف دیگر درختان گرمسیری که رطوبت را دوست دارند در آب و هوای مرطوب نمی تواند برای مدت زیادی دوام بیاورد.
کود مناسب در محصول دهی درخت پسته نقش مهمی دارد، اما پیش از استفاده از هر نوع کود باید خاک را آزمایش کرد تا نیاز آن مشخص شود، کود باید براساس نیازهای خاک و درخت تنظیم و به خاک اضافه شود، بهترین زمان کوددهی به درخت پسته اواخر زمستان است.
درخت پسته نیز مانند همه ی درختان دیگر باید به طور مرتب هرس شود تا محصول بهتری داشته باشد، وقتی درخت کوچک است باید شاخههای اصلی مشخص شوند و براساس آن بخشهای اضافی هرس شوند، بهتر است درخت را به شکلی هرس کنید که به سمت بالا برود و شاخه ها به شکل یکنواختی در اطراف تنه درخت قرار گیرند.
بهترین زمان برای هرس کردن درخت پسته نیمه تابستان است، چون کمک می کند شاخه ها ضخیمتر شوند، برای رشد بهتر درخت می توان آن را دو یا سه بار در سال هرس کرد.
می توان با کاشت یک دانه ی خام پسته یک نهال پسته داشت، اما چنین روشی اصلاً توصیه نمی شود، چون معلوم نیست درختی که سبز می شود ماده باشد و مقاومت کافی در برابر آفتها را داشته باشد.
بهترین روش تکثیر درخت جدید قلمه گرفتن از درخت بالغ است، این کار روش پیچیده ای است که نیاز به مهارت خاصی دارد و معمولاً در پاییز انجام می شود، نهال تهیه شده باید برای سه تا پنج سال در شرایط گلخانهای و در گلدان نگهداری شود و بعد به محل اصلی کاشت انتقال داده شود.
آفات و بیماریهای درخت پسته
شناسایی و درمان به موقع آفات درخت پسته در سلامت درخت و مرغوبیت محصول تأثیر زیادی دارد بنابراین درمان به موقع آن میتواند درخت را از خطر نابود شدن در امان بدارد.
از مهمترین آفات درخت پسته گالها هستند که عامل انتشار آن باکتری است و بیشتر در قسمت ساقه و ریشه درخت دیده می شوند، اگر این آفت به موقع درمان نشود باعث خشک شدن درخت می شود. برای درمان این آفت باید قسمت آلوده شده یا اگر پخش شده کل شاخه را از درخت اصلی جدا کرد.
پسیل پسته از دیگر آفتها است که درنتیجه ی حمله ی حشره ی پسیل به درخت ایجاد می شود، در این بیماری برگهای درخت نیز شیره ی چسبنده ای از خود ترشح می کنند یا برگها جمع می شوند، این آفت باید قبل از جوانه زدن درخت برطرف شود تا محصول خراب نشود، برای رفع این مشکل باید با مشورت و راهنمایی متخصصان از کود مناسب استفاده کرد.
کپک پودری آفت دیگری است که به شکل لکه های ریز سفید رنگ روی برگها و میوه ها مشخص می شود، این آفت به محصول درخت آسیب زیادی نمی زند و اگر به تنه ی درخت نرسد مشکل زیادی ایجاد نمی کند، درختهایی که در سایه هستند بیشتر دچار این آفت می شوند.
- بیشتر بخوانید: درخت پسته
از دیگر بیماریهای درخت پسته دایبک می باشد که منشا باکتریایی دارد، در این حالت درخت صمغ زیادی تولید می کند، هرس نادرست عامل ایجاد این بیماری است.
پروانه ی چوب خوار درخت پسته آفتی است که ممکن است به دلیل هجوم پروانه های چوب خوار ایجاد شود و همه ی درختان را درگیر کند، هرس شاخه های درگیر یکی از روشهای مقابله با این آفت است، اما اگر آفت زیاد از حد پخش شده باشد باید درختها سم پاشی شوند.
درختها ممکن است با آفتهایی مثل کنه درخت پسته، شته ی درخت پسته، سوسک سرشاخه خوار درخت پسته، و ماسوی پسته نیز درگیر شوند، که برای رفع هر کدام بهتر است با متخصصین این حوزه مشورت شود.
بنابراین پرورش درخت پسته بیش از هر چیز نیاز به اگاهی و انتخاب منطقه مناسب برای کشت دارد، در صورتی که محل مناسبی انتخاب شود با رعایت نکات دیگر و مشورت با متخصصان این حوزه می توان به سادگی باغهای پسته را احداث و در مدت کمی از انها بهره برداری کرد.
