هزینه حمل و نقل بار
یکی از عواملی که در دوره‌های مختلف به‌خوبی توانست به سودآوری ما کمک کند، این بود که حساب می‌کردیم با چه فرایندهایی می‌شود قیمت تمام‌شده یا قیمت حمل را کاهش داد تا بتوانیم به مشتری سرویس بهتری ارائه بدهیم. ما در بسیاری از قراردادهایی که با مشتری‌ها می‌بستیم، در ترم‌های CIP و CPT یا ترم‌های CFR و CIF که مربوط به حمل‌های دریایی و زمینی هستند، قیمت تمام‌شده را تا پشت گمرک مقصد به مشتری اعلام می‌کردیم. سعی می‌کردیم در حمل‌ونقل مقداری تخفیف بگیریم تا بتوانیم در آنجا هم سودی به دست بیاوریم. حتی اگر کالای ما قابلیت رقابت در بازار جهانی را نداشت، سعی می‌کردیم با تغییراتی در فرایندهای حمل‌ونقل این سود را برای خودمان ایجاد کنیم و مزیت رقابتی به دست بیاوریم. ما اصطلاحی در تجارت داریم که می‌گوییم اگر شما با قیمت بازی کنید، همیشه می‌بازید. درواقع، با تمرکز بر سرویس و خدمات است که برنده بازی می‌شوید و دیگران نمی‌توانند شما را در قیمت شکست بدهند چون سودآوری در سرویس و خدمات به فکر نیاز دارد، اما شکستن قیمت نیازی به فکر کردن ندارد. بنابراین ما در سرویس و خدمات هم برای خودمان سود ایجاد می‌کنیم. ارسال بار یا حمل بار فرایندهای به‌خصوصی دارد. من امروز می‌خواهم مقداری درباره حمل‌های زمینی و دریایی صحبت کنم، اگرچه در هیچ‌کدام از مباحثی که مطرح می‌کنیم، آنچه اینجا نوشته شده ملاک نیست، بلکه ملاک این است که شما بتوانید براساس تجربه و با توجه به نوع کارتان، چیزی را که نیاز دارید، انتخاب کنید و به کار ببرید و بدانید چگونه می‌توانید از تلفیق یا ترکیب این روش‌ها نتیجه بهتری از کارتان به دست بیاورید.
حمل و نقل زمینی
یکی از مهم‌ترین روش‌های حمل‌ونقل، حمل‌ونقل زمینی است؛ چون ایران بین سه قاره قرار دارد و اگر بخواهید از ایران به تمام کشورهای خاورمیانه بار بفرستید، تقریبا اکثر آن‌ها سرویس حمل زمینی دارند. اگر بخواهید از ایران به کشورهای CIS یا درواقع روسیه و کشورهای همسایه آن بار بفرستید، سرویس حمل زمینی دارند، چون واقعا نمی‌شود دریایی فرستاد، بر فرض چگونه می‌خواهید از مسیر دریایی به ترکمنستان بار بفرستید؟ یا چگونه می‌خواهید به کشورهای دیگر این حوزه از مسیر دریایی بار بفرستید؟ پس باید بدانید حمل‌ونقل چگونه انجام می‌شود و روش انجام آن چه تأثیراتی بر تجارت می‌گذارد. انجام حمل‌ونقل به تخصص نیاز دارد و مهم‌ترین قسمت تجارت است. شما هر کاری که بکنید، اگر حمل‌ونقل را به روش اشتباهی انجام بدهید، ممکن است زندگی شما را نابود کند؛ یعنی تمام پول خود را از دست بدهید. اتفاقی که در حمل‌ونقل می‌افتد، این است که کالایی از جایی به جای دیگر «حمل» می‌شود و هم‌زمان «نقل» هم می‌شود؛ یعنی امتیاز و اختیار این کالا از یک نفر به شخص دیگری منتقل می‌شود. اگر این فرایند اشتباه انجام شود و حمل‌ونقلی وجود نداشته باشد، تجارتی هم اتفاق نمی‌افتد.
شرایط حمل و نقل بین المللی
در طی زمان و براساس نیازها، ابزارها و ماشین‌های مختلفی برای حمل‌ونقل به وجود آمدند. عواملی هم وجود دارد که باعث می‌شود قیمت حمل‌ونقل افزایش و یا کاهش پیدا کند. قیمت‌های حمل‌ونقل در بستن بعضی از قراردادها بسیار مهم و تأثیرگذار هستند، اما در برخی قراردادها اهمیت چندانی ندارند؛ مثلا کالایی آن‌قدر ارزشمند است که که مشتری می‌خواهد آن را هوایی بفرستید تا سریع به دستش برسد. در مورد محصولی مانند گل چنین احتمالی وجود دارد، چون در مورد گل، بُعد مسافت چندان مطرح نیست و کالا هم باید به‌سرعت به مقصد برسد تا طراوت و شادابی خود را از دست ندهد، اما بعضی محصولات مثل سنگ آهن چنین شرایطی ندارند. البته من نمی‌گویم وارد تجارت سنگ آهن بشوید. سنگ آهن در استرالیا با واگن‌های ۱۲۰ تنی حمل‌ونقل می‌شود، اما در ایران اصلا واگن ۱۲۰ تنی وجود ندارد و حمل‌ونقل ریلی ما تقریبا تعطیل است.
معایب حمل و نقل جاده ای
یکی از دلایلی که اقتصاد ما خوب رشد نمی‌کند، این است که سرویس حمل‌ونقل خوبی نداریم. ما الان در کشور یک شرکت حمل‌ونقل نداریم که دو تا سه هزار تریلی داشته باشد. یعنی اگر شما سرمایه این کار را هم داشته باشید، باز هم به دلایل مختلف نمی‌توانید این تعداد تریلی را بخرید. اگر هم بخرید، برای شما دردسر ایجاد می‌شود. کسی نمی‌تواند دو هزار تریلی را یک‌جا بخرد، مالک شود، از آن‌ها نگهداری و استفاده کند و شرکتی را تأسیس کند که من بتوانم به او بگویم: من پنج هزار یا ده هزار تن بار دارم، شما هم دو هزار تریلی دارید. با شما قرارداد می‌بندم تا تمام این بار را برای من حمل کنید.
[audio mp3="https://s3.eu-1.jeyserver.com/aradbranding-fa-wp-content/uploads/2019/10/NM980608-01.mp3"][/audio]