کی از قدیمی ترین روشها در صادرات و تجارت داخلی معاوضه کالا با کالا است؛ برای ورود به بازارهای بین المللی لازم است با تجارت متقابل و انواع آن آشنا شوید، پس در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
در گذشته به دلیل معاوضه کالا با کالا حجم تجارت کم بود؛ چرا که باید کالایی تحویل داده می شد که مورد نیاز طرف مقابل باشد و این موضوع کمی کار را مشکل کرده بود.
تجارت متقابل در دهه 1980 رواج پیدا کرد؛ نامهای دیگر آن بیع متقابل، تجارت موازی، معاملات تهاتری و معاملات جبرانی می باشد.
انواع تجارت متقابل
به آن گروه از معاملات که در آن، یک طرف معامله کالا، خدمات یا وسایل با ارزش اقتصادی دیگر را به طرف مقابل می فروشد و در قبال تعهد می دهد که از او خرید نماید، تجارت متقابل می گویند.
سازمان همکاری اقتصادی و توسعه گزارشی را منتشر کرده است که در آن تجارت متقابل به دو گروه کلی تقسیم می شود.
- معاملات جبرانی تجاری
2. معاملات جبرانی صنعتی
روشهای متفاوت تجارت متقابل به 9 دسته تقسیم بندی می شوند.
- معاملات تهاتری ساده یا پایاپای Barter: نوعی از تجارت متقابل است که در آن تبادل مستقیم کالا و خدماتی در ازای کالا و خدمات دیگری که از جهت ارزش برابر هستند بین دو طرف و بدون دخالت پول انجام می شود؛ این روش از قدیمی ترین شیوه ها است.
- خرید متقابل Counter purchase: روشی از تجارت متقابل است كه صادر كننده كالا یا خدمات باید از همان کشور نیز خرید نماید؛ این نوع تجارت از دو معامله مستقل تشکیل شده است.
• نوع اول مانند قراردادهای معمولی فروش بین المللی است كه بر اساس آن فروشنده، كالا را به شخص خریدار تحویل می دهد و پول آن را نقدی به یک ارز مورد توافق دریافت می کند.
• نوع دوم معامله ای است که فروشنده ملزم به خرید از کشور مقابل می شود که کمی پیچیده تر است؛ خرید متقابل بعد از جنگ جهانی دوم شکل گرفت.
3. معامله جبرانی Compensation Trading: نوعی از تجارت متقابل که در آن وارد کننده قسمتی از قیمت کالایی را که خریده است به صورت کالا به فرد مقابل پرداخت می کند.
4. معامله آفست یا مبادله متوازن کننده Offset: در این نوع تجارت متقابل فرد صادر کننده تعهد می دهد وسایلی که در این تجهیزات یا محصولات استفاده کرده است را از کشور مقابل بخرد.
5. معامله بای بک: در این معامله خرید ماشین آلات و تجهیزات تولیدی در قبال تحویل محصولات مستقیم یا غیر مستقیم به فروشنده انجام می شود.
معامله بای بک شبیه به سرمایه گذاری خارجی بوده و نوعی انتقال تکنولوژی به حساب می آید.
6. توافق نامه های همکاری Corporation Agreement: بعضی از شرکتها برای رفع نیاز کشورهایی که با اقتصاد غیر بازاری همکاری می کنند کالاهایی را تامین می نمایند.
7. مبادله انتقالی Switch Trade or Triangular Compensation: این معامله با مبادله کالا نیست و یک معامله ارزی است، دلال در این روش، کالا را در ازای ارز معتبر به فروش می رساند و پس از کسر سهم خود، باقی ارز را به بستانکار می دهد.
8. تجارت متقابل چند منظوره Hybrid Counter-trade Agreement: انواع شیوه های تجارت چند منظوره در حال شکل گرفتن است، برای نمونه قرارداد عملکرد سرمایه گذاری در بازارهای کشورهای جهان سوم را می توان نام برد.
9. کرایه Leasing: این روش در کشورهایی که سرمایه کافی جهت خریدن کالاهای صنعتی ندارند کاربرد دارد.
نویسنده: راضیه فرخ مشاور تجاری