اردن در غرب آسیا است که بازار آن در شرق رود اردن قرار دارد پایتخت اردن شهر امان می باشد.
ویژگیهای جغرافیایی و مرزهای سیاسی اردن
اردن از شمال با سوریه از جنوب با عربستان و از سوی شرق با عراق و از غرب با فلسطین اشغالی همسایه است. جمعیت این کشور حدود 5/10 میلیون نفر است و 98 درصد مردم آن عرب هستند نوع حکومت آن پادشاهی مشروطه و پادشاه کنونی آن ملک عبدالله دوم است واحد پول اردن دینار اردن است.
مردمان نَبَطی از هزاره های یکم و دوم پیش از میلاد در این منطقه زندگی می کردند کشور کنونی اردن در سال 1921 تأسیس شد، در سال 1922 به عنوان یک تحت الحمایه بریتانیا به رسمیت شناخته شد و در سال 1946 به استقلال رسید. نیمی از اردن را صحرای عرب پوشانده ولی بخش غربی کشور در هلال حاصل خیز واقع شده و دارای زمینهای قابل کشت و همچنین جنگل است. شهرهای عمده اردن امان (پایتخت) در شمال باختری و شهرهای اربد و زرقاء در شمال هستند از آنجا که بخش بزرگی از اردن صحرا است آب و هوای آن نیز خشک و بیابانی است این در حالی است که نواحی باختری کشور در طول سال، (از نوامبر تا آوریل) شاهد بارش نسبی است.
در قسمت خاوری مرز اردن و عربستان زیگزاگ عجیبی دیده می شود با توجه به این که این زیگزاگ دلیل روشنی ندارد داستانی در مورد آن ساخته شده که بر اساس آن وینستون چرچیل وزیر مستعمرات وقت بریتانیا که مسئول ترسیم مرزهای فرا اردن در سال 1921 بوده بر اثر سکسکه دچار لرزش دست شده و مرز را به این صورت کشیده و بعد هم اجازه تغییر آن را نداده است. اما با نگاه دقیقتر مشخص می شود که چرچیل با دقت این زیگزاگ را طراحی کرده و بخشی از صحرا که از ازرق به سوی مرز عراق کشیده می شود را در خاک فرا اردن قرار دارد. یکی از راه های ارتباطی مهم بین دمشق و شبه جزیره عربستان در خاک اردن قرار دارد و هم با توجه به استقرار فرانسویها در سوریه یک خط هوایی مستقیم و امن از مدیترانه تا هند برای انگلیس فراهم شده است. اردن از دید اداری و اجرایی، به 12 استان تقسیم می شود. هر یک از استانهای دوازده گانه تحت هدایت و رهبری استانداری است که توسط پادشاه منصوب می شود همچنین برای هر یک از استانها و پروژه های توسعه و آبادانی در مناطق متبوع آنها مقامات خاصی نیز در نظر گرفته می شوند. استانهای اردن به حدود 52 ناحیه تقسیم می شوند.
اقدامات اقتصادی و سیاست های پولی
اقتصاد اردن پس از رشد منفی 6.1 درصدی در سال 2020 بهبودی سالمی را نشان می دهد و با وجود اقدامات محدود کننده همه گیری کرونا، اقتصاد اردن موفق شد در نیمه اول سال 2021 به میزان 1/2 درصد رشد کند. در همین حال، سیاست پولی تطبیقی توسط بانک مرکزی اردن (CBJ) و همچنین سیاست مالی، همچنان نقش فعالی را در حمایت از اقتصاد در طول همه گیری ایفا کرد با این حال، همه گیری زخمهای عمیقی بر بازار کار اردن بر جای گذاشته است و چالشهای بیکاری را به ویژه برای زنان و جوانان تشدید می کند که در سطح بالایی باقی مانده است. علاوه بر این، حسابهای خارجی اردن تحت فشار قرار گرفته اند که منعکس کننده تاثیر ترکیبی شرایط نامطلوب تجارت، بهبود تقاضای داخلی و تداوم کسادی درآمدهای سفر است و علیرغم این فشارها، بانک مرکزی اردن توانسته است ذخایر ناخالص خارجی خود را در 9 ماهه اول سال 2021 به پشتوانه حمایت به موقع اهدا کنندگان افزایش دهد.
تسریع بهبودی جهانی، گسترش واکسنهای بهبود یافته و تقریباً بازگشایی کامل اقتصاد داخلی، محرکهای اصلی رشد امسال محسوب می شوند.بانک جهانی پیشبینی می کند اردن در سال 2021 رشد 2.2 درصدی داشته باشد. با این وجود، ریسکهای منفی همچنان قابل توجه هستند از جمله بهبود نابرابر جهانی، موج بالقوه کووید-19 و همچنین بهبود آهسته گردشگری بین المللی در آینده، برای اردن بسیار مهم است که سطح واکسیناسیون داخلی را افزایش دهد، تعدیل مالی با کیفیت بالا را با اصلاحات برای جذب سرمایه گذاری خصوصی و بهبود بهره وری متعادل کند تا بتواند به بهبود انعطاف پذیری کمک کند که می تواند به تقویت رشد فراگیر و پایدار و ایجاد شغل کمک کند. رشد اقتصادی اردن در طول سال 2021 ثابت بوده است و همان گونه که ذکر شد به 1.2 درصد در سال 2021 رسید که منجر به بهبود گسترده بخشهای خدمات و صنعتی می شود با این حال، بیکاری به طور مداوم بالا است، به ویژه برای جوانان، در حالی که مشارکت نیروی کار کمترین میزان را در رشد اقتصادی داشته است و کسری حساب جاری همچنان بالاست، اما وضعیت مالی بهبود محسوسی را نشان می دهد و با وجود افزایش قیمتهای حمل ونقل و سوخت، تورم اصلی همچنان پایین است.
روند رشد و رسیدن به اقتصادی پویا
پیشبینی می شود که رشد اقتصادی با رشد کم باقی بماند، زیرا هم تأثیرات مستقیم و هم غیرمستقیم جنگ در اوکراین و تحریمهای مرتبط با آن آشکار می شود و بادهای مخالفی را برای بهبود اقتصاد نوپای اردن ایجاد می کند. بهبود اقتصاد در سال 2021 ثابت بود اما کمی کمتر از حد انتظار بود رشد اقتصادی اردن در سال 2021 به دلیل بهبود گسترده بخشهای خدمات و صنعتی بود با این وجود، عملکرد برخی از زیر بخشها، به ویژه خدمات، پایین تر از سطح قبل از همه گیری باقی می ماند. در سال 2021 وضعیت مالی نسبت به سال 2020 بهبود قابل توجهی را نشان داد کسری مالی دولت مرکزی (شامل کمکهای بالعوض) تا به 6.4 % تولید ناخالص داخلی رسید که 5.1 درصد کمتر از سال 2020 است بهبود و رونق در اقتصاد به بهبود قابل توجه رشد اقتصادی کمک کرد پیشبینی می شود که رشد اقتصادی در سال 2022 به 2 درصد برسد که به دلیل بهبود تقاضای داخلی و سیاستهای حمایتی دولت است. در سمت عرضه، انتظار می رود تسریع در بهبود گردشگری و خدمات، اقتصاد را تقویت کند با این حال، پویایی رشد در میان مدت به شرایط اقتصادی جهانی، باد مخالف جنگ در اوکراین و تحریمهای مرتبط و اجرای به موقع اصلاحات کلیدی برای رسیدگی به چالشهای ساختاری بستگی دارد و پیشبینی می شود که با افزایش قیمتهای بین المللی کالاها، تورم کل در سال 2022 به 3.3 درصد برسد. واحد پول کشور اردن دینار اردن است که هر دینار معادل 41/1 دلار آمریکا و هر دلار معادل 71/0 دینار است صادرات اردن در سال 2020 (آمار سال 2021 منتشر نشده است) کشور اردن موفق به 3/8 میلیارد دلار بوده است عمده کالاهای صادراتی اردن شامل: منسوجات، کود، پتاس، فسفات، سبزیجات خشک، مواد اولیه داروسازی بوده است.
کالاهای وارداتی و روابط تجاری
ایران با واردات 29/4 میلیون دلار پنجاه و دومین وارد کننده از کشور اردن بوده است و شرکای تجاری اردن در جداول زیر نشان داده شده است.
Jordan Exports By Country |
Value | Year |
United States | $1.75B | 2020 |
India | $866.45M | 2020 |
Saudi Arabia | $834.78M | 2020 |
Iraq | $663.51M | 2020 |
United Arab Emirates | $352.74M | 2020 |
Switzerland | $245.53M | 2020 |
Kuwait | $231.08M | 2020 |
China | $168.08M | 2020 |
Palestine | $165.79M | 2020 |
Egypt | $141.72M | 2020 |
Indonesia | $126.34M | 2020 |
Qatar | $114.35M | 2020 |
Algeria | $93.89M | 2020 |
Turkey | $92.90M | 2020 |
Lebanon | $90.99M | 2020 |
Israel | $84.13M | 2020 |
Yemen | $76.93M | 2020 |
Bahrain | $68.97M | 2020 |
Syria | $63.85M | 2020 |
Canada | $63.01M | 2020 |
Oman | $60.90M | 2020 |
Sudan | $60.49M | 2020 |
Bangladesh | $59.10M | 2020 |
Netherlands | $54.38M | 2020 |
Malaysia | $52.79M | 2020 |
Brazil | $45.75M | 2020 |
Libya | $41.42M | 2020 |
Spain | $36.02M | 2020 |
Germany | $35.52M | 2020 |
United Kingdom | $27.79M | 2020 |
Belgium | $24.91M | 2020 |
Japan | $22.19M | 2020 |
South Korea | $21.83M | 2020 |
Republic of the Congo | $18.38M | 2020 |
South Africa | $18.29M | 2020 |
Morocco | $14.55M | 2020 |
Australia | $13.61M | 2020 |
Italy | $12.95M | 2020 |
France | $12.35M | 2020 |
Pakistan | $11.34M | 2020 |
Greece | $11.32M | 2020 |
Portugal | $11.30M | 2020 |
Philippines | $9.60M | 2020 |
Tunisia | $9.13M | 2020 |
Romania | $8.66M | 2020 |
Vietnam | $8.60M | 2020 |
Singapore | $8.46M | 2020 |
Mexico | $8.22M | 2020 |
Hong Kong | $7.33M | 2020 |
Sweden | $6.44M | 2020 |
Sri Lanka | $5.50M | 2020 |
Iran | $4.29M | 2020 |
Mozambique | $3.96M | 2020 |
Kenya | $3.90M | 2020 |
Panama | $3.72M | 2020 |
Uganda | $2.75M | 2020 |
Ethiopia | $2.73M | 2020 |
Ireland | $2.66M | 2020 |
Thailand | $2.60M | 2020 |
Russia | $2.60M | 2020 |
Nigeria | $2.39M | 2020 |
Afghanistan | $2.33M | 2020 |
Chile | $2.21M | 2020 |
Somalia | $2.18M | 2020 |
Cameroon | $2.18M | 2020 |
Cyprus | $2.18M | 2020 |
Angola | $2.12M | 2020 |
Tanzania | $2.05M | 2020 |
Azerbaijan | $2.01M | 2020 |
Mali | $1.88M | 2020 |
Bulgaria | $1.83M | 2020 |
Ukraine | $1.78M | 2020 |
Moldova | $1.65M | 2020 |
Bosnia And Herzegovina | $1.60M | 2020 |
Denmark | $1.57M | 2020 |
Hungary | $1.46M | 2020 |
Ghana | $1.28M | 2020 |
South Sudan | $1.24M | 2020 |
Austria | $1.22M | 2020 |
Mauritania | $1.22M | 2020 |
Honduras | $1.17M | 2020 |
Guinea | $1.08M | 2020 |
Chad | $1.05M | 2020 |
Norway | $1.02M | 2020 |
Uzbekistan | $921.91K | 2020 |
Ivory Coast | $900.77K | 2020 |
Rwanda | $808.51K | 2020 |
Cambodia | $785.04K | 2020 |
Djibouti | $704.22K | 2020 |
Guatemala | $701.55K | 2020 |
Kyrgyzstan | $691.92K | 2020 |
Eritrea | $682.46K | 2020 |
Poland | $624.61K | 2020 |
Slovakia | $606.93K | 2020 |
Jamaica | $562.71K | 2020 |
Colombia | $560.79K | 2020 |
Senegal | $528.52K | 2020 |
Myanmar | $528.19K | 2020 |
Kazakhstan | $478.21K | 2020 |
Gambia | $425.93K | 2020 |
El Salvador | $397.93K | 2020 |
Paraguay | $390.15K | 2020 |
New Zealand | $375.48K | 2020 |
Dominica | $351.62K | 2020 |
Liberia | $340.17K | 2020 |
Malta | $325.99K | 2020 |
Venezuela | $295.08K | 2020 |
Slovenia | $245.74K | 2020 |
Bolivia | $235.83K | 2020 |
Finland | $233.23K | 2020 |
Serbia | $228.08K | 2020 |
Nepal | $223.24K | 2020 |
Peru | $198.80K | 2020 |
Czech Republic | $196.44K | 2020 |
Georgia | $193.13K | 2020 |
Albania | $192.64K | 2020 |
Mauritius | $190.09K | 2020 |
Uruguay | $159.65K | 2020 |
Madagascar | $157.09K | 2020 |
Argentina | $150.47K | 2020 |
Croatia | $143.10K | 2020 |
Lithuania | $131.80K | 2020 |
Benin | $121.80K | 2020 |
Mongolia | $101.28K | 2020 |
Togo | $95.66K | 2020 |
Burkina Faso | $84.40K | 2020 |
Gabon | $82.54K | 2020 |
Maldives | $70.70K | 2020 |
Zambia | $68.08K | 2020 |
Armenia | $67.26K | 2020 |
Belarus | $62.06K | 2020 |
Burundi | $54.82K | 2020 |
Brunei | $50.07K | 2020 |
Aruba | $39.94K | 2020 |
Nicaragua | $34.68K | 2020 |
Estonia | $30.82K | 2020 |
Haiti | $15.17K | 2020 |
Iceland | $14.42K | 2020 |
Comoros | $13.78K | 2020 |
Papua New Guinea | $13.59K | 2020 |
Ecuador | $8.88K | 2020 |
Niger | $7.99K | 2020 |
Sierra Leone | $6.24K | 2020 |
St Vincent and the Grenadines | $5.20K | 2020 |
Latvia | $4.73K | 2020 |
Tajikistan | $3.00K | 2020 |
Laos | $2.82K | 2020 |
Macedonia | $2.70K | 2020 |
Luxembourg | $2.42K | 2020 |
واردات اردن در سال 2021 به میزان 4/20 میلیارد دلار بوده است و در این سال کالاهای وارداتی اردن عبارت بوده از: نفت خام، فرآورده های نفتی تصفیه شده، ماشین آلات، تجهیزات حمل و نقل، آهن، غلات بوده است و ایران با صادرات 69.52 میلیون دلار شریک رتبه 44 اردن در سال 2020 بوده است.
Jordan Import By Country |
Value | Year |
China | $2.71B | 2020 |
Saudi Arabia | $2.10B | 2020 |
United States | $1.41B | 2020 |
Germany | $736.34M | 2020 |
United Arab Emirates | $628.13M | 2020 |
Egypt | $595.51M | 2020 |
Turkey | $559.03M | 2020 |
Italy | $512.20M | 2020 |
India | $488.93M | 2020 |
South Korea | $430.71M | 2020 |
Israel | $382.11M | 2020 |
Spain | $372.01M | 2020 |
Romania | $354.09M | 2020 |
Japan | $330.15M | 2020 |
Brazil | $281.88M | 2020 |
France | $268.16M | 2020 |
Argentina | $265.84M | 2020 |
United Kingdom | $216.40M | 2020 |
Russia | $207.14M | 2020 |
Vietnam | $182.58M | 2020 |
Ukraine | $181.36M | 2020 |
Netherlands | $174.04M | 2020 |
Mexico | $173.48M | 2020 |
Belgium | $169.14M | 2020 |
Thailand | $152.48M | 2020 |
Switzerland | $149.52M | 2020 |
Algeria | $124.63M | 2020 |
Indonesia | $120.83M | 2020 |
Poland | $112.75M | 2020 |
Malaysia | $106.43M | 2020 |
Australia | $103.71M | 2020 |
Ireland | $92.47M | 2020 |
Oman | $87.71M | 2020 |
New Zealand | $82.07M | 2020 |
Lebanon | $72.85M | 2020 |
Denmark | $68.52M | 2020 |
Sweden | $64.64M | 2020 |
Austria | $63.81M | 2020 |
St Vincent and the Grenadines | $61.62M | 2020 |
Iraq | $61.55M | 2020 |
Qatar | $55.86M | 2020 |
Bahrain | $55.34M | 2020 |
Kuwait | $55.09M | 2020 |
Iran | $52.69M | 2020 |
Palestine | $50.45M | 2020 |
Greece | $49.18M | 2020 |
Colombia | $48.47M | 2020 |
Singapore | $48.39M | 2020 |
Syria | $44.78M | 2020 |
Portugal | $44.04M | 2020 |
Canada | $43.79M | 2020 |
Sudan | $42.36M | 2020 |
South Africa | $40.48M | 2020 |
Hungary | $39.24M | 2020 |
Sri Lanka | $37.97M | 2020 |
Finland | $37.28M | 2020 |
Czech Republic | $36.59M | 2020 |
Bangladesh | $33.37M | 2020 |
Nigeria | $32.01M | 2020 |
Kenya | $30.61M | 2020 |
Pakistan | $29.15M | 2020 |
Guatemala | $29.08M | 2020 |
Bulgaria | $24.91M | 2020 |
Ethiopia | $20.22M | 2020 |
Morocco | $19.32M | 2020 |
Afghanistan | $18.39M | 2020 |
Ecuador | $17.09M | 2020 |
Tunisia | $13.93M | 2020 |
Slovakia | $13.53M | 2020 |
Cyprus | $12.04M | 2020 |
Chile | $10.51M | 2020 |
Belarus | $9.93M | 2020 |
Luxembourg | $9.25M | 2020 |
Slovenia | $8.42M | 2020 |
Aruba | $7.60M | 2020 |
Georgia | $7.27M | 2020 |
Dominica | $6.26M | 2020 |
Norway | $6.26M | 2020 |
Hong Kong | $5.48M | 2020 |
Libya | $5.16M | 2020 |
Estonia | $4.62M | 2020 |
Nicaragua | $4.09M | 2020 |
Uruguay | $4.07M | 2020 |
Peru | $3.96M | 2020 |
Moldova | $3.83M | 2020 |
Paraguay | $3.70M | 2020 |
Malta | $3.66M | 2020 |
Cambodia | $3.42M | 2020 |
Philippines | $3.42M | 2020 |
Latvia | $3.08M | 2020 |
Serbia | $2.72M | 2020 |
Lithuania | $2.72M | 2020 |
Kazakhstan | $2.26M | 2020 |
Costa Rica | $2.04M | 2020 |
Uganda | $1.89M | 2020 |
Malawi | $1.72M | 2020 |
Croatia | $1.65M | 2020 |
Papua New Guinea | $1.57M | 2020 |
Tanzania | $1.32M | 2020 |
Mozambique | $1.29M | 2020 |
Somalia | $1.23M | 2020 |
Ivory Coast | $1.10M | 2020 |
Ghana | $934.8K | 2020 |
Bosnia And Herzegovina | $795.60K | 2020 |
Myanmar | $615.56K | 2020 |
Zimbabwe | $525.57K | 2020 |
Yemen | $374.24K | 2020 |
Macedonia | $246.14K | 2020 |
El Salvador | $245.71K | 2020 |
Namibia | $225.62K | 2020 |
Honduras | $215.68K | 2020 |
Cameroon | $187.96K | 2020 |
Panama | $177.37K | 2020 |
Senegal | $157.01K | 2020 |
Guinea | $153.8K | 2020 |
Fiji | $152.76K | 2020 |
Madagascar | $89.83K | 2020 |
Haiti | $89.56K | 2020 |
Iceland | $72.67K | 2020 |
Republic of the Congo | $71.77K | 2020 |
Venezuela | $71.22K | 2020 |
Mauritius | $71.08K | 2020 |
Bolivia | $61.16K | 2020 |
Uzbekistan | $52.76K | 2020 |
Mauritania | $48.93K | 2020 |
Azerbaijan | $42.27K | 2020 |
Maldives | $42.24K | 2020 |
Jamaica | $40.99K | 2020 |
Gabon | $36.11K | 2020 |
Cuba | $33.89K | 2020 |
Kyrgyzstan | $21.76K | 2020 |
Laos | $20.05K | 2020 |
Comoros | $19.20K | 2020 |
Nepal | $12.60K | 2020 |
Zambia | $9.60K | 2020 |
Albania | $6.92K | 2020 |
Tajikistan | $5.42K | 2020 |
Niger | $3.25K | 2020 |
Sierra Leone | $2.59K | 2020 |
Mali | $1.83K | 2020 |
Armenia | $998 | 2020 |
Burkina Faso | $845 | 2020 |
Bhutan | $2 | 2020 |
عمده ترین کالاهای صادراتی ایران به اردن شامل محصولات آهنی و فولادی، پسته، انواع کفپوش مخمل، قطعات ماشین آلات صنعتی و معدنی، شیرآلات بهداشتی، انگور، کولر آبی و مخمر های غذائی بوده است و همچنین سوختهای معدنی، روغنها، محصولات تقطیر ماشین آالت، راکتورهای هسته ای، بویلرها وسایل نقلیه سبک و سنگین تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی پالستیک محصولات دارویی پارچه بافتنی یا قالب بافی آهن و فولاد مواد شیمیایی آلی را شامل می شود. میوه های خوراکی، آجیل، پوست مرکبات، خربزه، محصولات لبنی، تخم مرغ، عسل، محصولات خوراکی کاغذ و مقوا، محصولات خمیر، کاغذ و مقوا حیوانات زنده محصولات پوشاک، بافتنی یا قالب بافی مواد غذائی آماده محصولات آهن یا فولاد، مروارید، سنگ های قیمتی، روغنهای ضروری، عطر، لوازم آرایشی، قهوه، چای، مات و ادویه جات حیوانی، چربیها و روغنهای گیاهی نوشیدنی غیر الکلی، دانه روغنی، میوه های روغنی، دانه، دانه میوه ها، آلومینیوم مبلمان، علائم روشنایی، ساختمانهای پیش ساخته محصولات سرامیکی مس تنباکو و جایگزینهای تنباکو تولید می کند. شیشه و ظروف شیشه ای محصولات متفرقه از فلز پایه اجناس پوشاک، بدون بافتن یا قالب بافی سنگ، گچ، سیمان، آزبست، میکا یا مواد مشابه نمک، گوگرد، خاک، سنگ، گچ، آهک و سیمان کود، ابزار، کارد و چنگال از فلز پایه 22.54 میلیون دلار 2020 آلبومینوئیدها، نشاسته های اصلاح شده، چسبها، آنزیمها فرش و سایر کفپوشهای نساجی 30 روی کشتیها، قایقها و سایر سازه های شناور نیکل روی قلع و دیگر کالاها می باشد.