لزوم افزایش تبادلات اقتصادی با پهناورترین کشور دنیا

روابط اقتصادی ایران و روسیه در گذر زمان امروز می خواهیم در مورد توسعه صادرات ایران به کشور روسیه با شما صحبت کنم. پیش از هر چیزی به موضوع پیشینه تاریخی روابط اقتصادی بین این دو کشور خواهیم پرداخت. همان طور که می دانید شروع رسمی روابط اقتصادی بین ایران و روسیه، به سال 1521 میلادی و دوران صفویان باز می گردد؛ این رابطه اغلب بین همکاری و رقابت متزلزل بوده و بیشترین فراز و فرودها و نوسانات روابط تجاری و اقتصادی بین دو کشور نیز به دوران پهلوی برمی گردد. اغلب کشورهای مخالف روسیه این امکان را به ایران نمی دادند که از پتانسیل های این کشور به نفع پیشرفت خود در زمینه های گوناگونی مانند تجاری، اقتصادی، نظامی و فناوری استفاده کند. [remusics src="https://s3.eu-1.jeyserver.com/aradbranding-fa-wp-content/uploads/2022/03/Miri-Export2Russia.mp3" pic="https://s3.eu-1.jeyserver.com/aradbranding-fa-wp-content/uploads/2022/03/photo_2022-03-09_15-09-13.jpg" desc="توسعه صادرات به روسیه" title="مریم سادات میری"] افزایش روابط دو کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی در دوران جمهوری اسلامی رابطه بین ایران و روسیه بسیار بیشتر شده و بزرگ ترین دلیل آن نیز گسترش روابط همکاری مشترک بین دو کشور و سیاست های ضد آمریکایی بوده که هر دو کشور داشتند؛ به این معنی که هر دو از متحدان استراتژیک یکدیگر بوده و با توجه به تحریم های اقتصادی غرب علیه ما و ذخایر مازاد نفت ایران، روسیه به یک شریک تجاری بسیار کلیدی برای ایران تبدیل شده است. توسعه روابط ایران و روسیه در سال های اخیر دولت سیزدهم بهبود روابط بین ایران و روسیه را در دستور کار خود قرار داده است و سفر آخر رئیس جمهور به کشور روسیه با موضوع اقتصادی، خود نشان دهنده تمایل به همکاری هر دو کشور با یکدیگر در زمینه تجارت و صادرات است. با توجه به این مسائل بررسی خواهیم کرد تا ببینیم پیشینه رفتاری روسیه با توجه به سابقه اقتصادیشان با ایران به چه صورت است. ضرورت افزایش ارتباطات تجاری با روسیه به طور کلی مبادلات بازرگانی ایران و روسیه نسبت به روابط گسترده سیاسی و امنیتی هر دو کشور، درصد بسیار پایینی دارد. یعنی روسیه کشوری است که واردات بسیاری از محصولات را انجام داده و پتانسیل های زیادی نیز دارد؛ اما ایران از این فرصت به نفع خودش استفاده نکرده است. مهم ترین تبادلات صادراتی میان ایران و روسیه بر اساس آمار رسمی ایران و روسیه در سال 2019 میزان صادرات و مبادلات تجاری این دو کشور، یک میلیارد و 590 میلیون تومان بوده که از این میزان مبلغ یک میلیارد و 198 میلیون دلار آن صادرات به ایران بوده است؛ یعنی از طرف روسیه به ایران صادرات انجام شده و 392 میلیون دلار آن نیز صادرات ایران به کشور روسیه بوده است. به عبارت دیگر می توانیم بگوییم یکی از بهترین دوره های همکاری بین ایران و روسیه در سال 2010 بوده است که این مبادلات به بالای 5/3 میلیارد دلار رسید. علت کاهش صادرات ایران به روسیه در این آمارها باید به این نکته توجه کنیم که همیشه کفه‌ ترازو به نفع روسیه سنگین بوده؛ یعنی ما در این سال ها بیشتر وارد کننده محصول بودیم تا اینکه به این کشور صادرات انجام دهیم. شاید از دلایل آن به عدم آشنایی ما نسبت به صادرات و نحوه مشتری سازی و بازار سازی در کشور روسیه بتوانیم اشاره کنیم. مهم ترین رقبای ایران در مبادلات تجاری با این کشور برعکسِ کوتاهی ما در این زمینه، کشورهایی مثل قزاقستان و ترکیه بسیار خوب از این فرصت استفاده کرده و در سال 2019 نیز نزدیک به پنج میلیارد دلار صادرات به کشور روسیه داشته اند که این مبلغ سه برابر کل مبادلات تجاری ایران و روسیه است. آلمان مبلغ 25، آمریکا 13، بلاروس 12 و ایتالیا 11 میلیارد دلار صادرات به این کشور داشته است. تفاوت فاحش مبادلات تجاری کشور روسیه نسبت به ایران نشان می دهد که این کشور میزان واردات بسیار بالای داشته و ایران با توجه به روابطی که دارد، می تواند از این فرصت به نفع خودش استفاده کرده و صادرات بیشتری نیز به این کشور داشته باشد. شرایط کرونایی و محدودیت های به وجود آمده برای تبادلات دو کشور در شرایط کرونایی که اغلب تاجران و صادر کنندگان دچار مشکلاتی در زمینه تجارت شدند، روسیه نیز یکی از کشورهایی بود که با مشکلات اقتصادی جدی مواجه شد. روند صادرات از ایران به روسیه در شرایط کرونایی، مخصوصا در سال 1400 به صورت صعودی بوده؛ یعنی تجارت نه ماه اول سال 1400 رشد 15 درصدی در وزن و 29 درصدی در ارزش کالای صادراتی داشته و این کالاهای صادراتی نیز مرتبط با محصولات دامی، میوه و صیفی جات، محصولات کشاورزی و غذایی به ارزش 267 میلیون دلار بوده است. سایر ظرفیت های وارداتی پهناور ترین کشور دنیا کشور روسیه علاوه بر محصولات کشاورزی و غذایی پتانسیل های دیگری نیز دارد که بخواهیم در بحث انتخاب محصول روی آن سرمایه گذاری کرده و آنها را بررسی و آنالیز کنیم تا بتوانیم صادرات آن محصولات را به کشور روسیه داشته باشیم. همان طور که می دانید روسیه چهاردهمین کشور پرجمعیت جهان با حدود 144 میلیون نفر جمعیت بوده و 5 درصد از خشکی جهان را نیز در اختیار خود دارد. بیشترین کالاهای پرمصرف این کشور وارداتی هستند و این ویژگی خاص بازار روسیه محسوب می شود و تاجران می توانند بسیار راحت از این فرصت برای صادرات اقلام ضروری به این کشور استفاده کنند. گروه های برتر واردات روسیه در اینجا ده گروه برتر واردات روسیه را از سایر کشورها عنوان خواهم کرد تا شما برای انتخاب محصول بتوانید با دست بازتری عمل کنید. برای بررسی جزئیات این گروه ها نیز می توانید با مشاورین تجاری صحبت کرده و اطلاعات بیشتری را از آنها در انتخاب محصول صادراتی خوب به کشور روسیه بگیرید. اولین گروهی که کشور روسیه وارداتش را انجام می دهد، گروه ماشین آلاتی مانند رایانه است که تقریبا 17 درصد از کل واردات کشور روسیه را تشکیل می دهد. صادرات ماشین آلات برقی و تجهیزات جانبی آن بعد از آن ماشین آلات برقی و تجهیزات آن 12 درصد، وسایل نقلیه 9 درصد، داروها 5 درصد، پلاستیک و مشتقات آن 4 درصد، دستگاه های نوری و فنی و پزشکی 3 درصد، مشتقات آهن و فولاد و به صورت خام آن و میوه و آجیل هر کدام 2 درصد و مواد شیمیایی آلی نیز 1 درصد از واردات کشور روسیه را به خود اختصاص داده است. موانع صادرات و ارسال بار به روسیه بعد از انتخاب محصول، تاجران برای انتخاب یک کشور جهت صادرات و انتخاب آن به عنوان بازار هدف، موانع را بررسی کرده و برای کشور روسیه نیز چند مانع را عنوان می کنند. یکی از این موانع حوزه های بانکی است که می گویند ما در تامین مالی به کشور روسیه معمولا دچار مشکل شده و با نرخ های 14 و 18 و 22 درصد می توانیم این تامین مالی را داشته باشیم و این باعث پایین آمدن حاشیه سود ما می شود. دومین مانع موجود، موانع حوزه گمرکی به عنوان یکی دیگر از مشکلات جدی بر سر افزایش مبادلات تجاری ایران و روسیه است که تعرفه ها و عوارض گمرکی بالای این کشور و عدم وجود پروتکل مشترک بین گمرک ایران و روسیه است، که این موضوع صادرکنندگان را نیز دچار مشکل کرده است. ضعف زیرساخت های صادراتی ایران جهت تبادل محصولات با روسیه سومین موضوع، ضعف ساختار اقتصادی ایران است؛ به این صورت که چون سیاست ایران بر روی استفاده از تولیدات داخلی است، مقدار تولید و کیفیت کالاها بر اساس بازار صادراتی طراحی نمی شوند و این موضوع مهمی است که باید به آن توجه شود. مشکل بعدی زیرساخت ارتباطی در زمینه حمل و نقل زمینی و ریلی بین دو کشور است؛ در این حوزه کامیون ها دچار فرسودگی شده و بنادر و اسکله ها نیز رشد خوبی نداشته اند؛ به این دلیل معمولا تاجران از این موضوع ناراحت هستند و می گویند یکی از موانع اصلی برای صادرات، حوزه حمل و نقل است. ضعف در بازاریابی و مذاکره با مشتریان، برای تجار ایرانی مانع بعدی ضعف در بازاریابی است. یکی از موارد کمک کننده در بحث صادرات شناخت بالای ما از کشور هدف، ظرفیت ها، نیازمندی ها، ذائقه و استانداردهای کالایی کشور هدف است و متاسفانه معمولا تاجران و تولیدکنندگان نیز در این مورد اطلاعاتی ندارند؛ زیرا ایران و روسیه در این زمینه هیچ فعالیت کاربردی انجام ندادند تا تاجران و تولیدکنندگان بتوانند از این فرصت استفاده کنند. تلاش های دیپلماتیک دو کشور جهت رفع مشکلات مبادلاتی با توجه به موارد عنوان شده، مهم ترین اتفاقی که در چند ماه اخیر به نفع تاجران و تولیدکنندگان افتاده، سفر رئیس جمهور به روسیه بود. مسکو و تهران همیشه شریک مهمی برای یکدیگر بوده و شدت این همکاری ها نیز در دولت جدید افزایش پیدا کرده است. با توجه به سفر اخیر که با محوریت اقتصادی انجام شد، انتظار می رود روند امور تجاری مانند: برطرف کردن موانع گمرکی، بانکی و همچنین انتقال ارز برای تاجرین در هر دو کشور بهتر و راحت تر شده باشد. افزایش بودجه حمل و نقل جهت ارسال بار به روسیه البته در حوزه وزارت اقتصاد و دارایی، هر دو کشور برای رفع این موانع تصمیمات مهمی گرفته و برای رفع موانع تعاملات تجاری و افزایش مبادلات به سقف ده میلیارد دلار، به توافقات خوبی رسیدند. یکی از دلایل مهم آن نیز افزایش رشد 89 درصدی تجارت روسیه با ایران در یازده ماه ابتدای سال 2021 با مبلغی حدود سه میلیارد و 785 میلیون دلار است و پیش بینی می شود که تا پایان سال 2021 نیز به چهار میلیارد دلار برسد. از طرف دیگر اقدامات خوبی در زمینه حمل و نقل ایران نیز انجام شده است. برای این موضوعات مانند: نوسازی بنادر آستاراخان، تکمیل خط ریلی بندر امیرآباد و بندر انزلی بودجه زیادی درنظر گفته شده و این می تواند به ما نوید حل مشکلات حمل و نقل و ترانزیت را داده تا تجار بتوانند به کشور روسیه به عنوان بازار هدف در زمینه های مختلف و محصولاتی که عنوان کردیم، نگاه کنند. برای بررسی هایی که در زمینه برندسازی و بازارسازی انجام می دهید، از مشاورین تجاری ما استفاده کرده و بازخوردهای خوبی دریافت کنید.