در روشهای حمل و نقل گروه C، مانند CPT و CIP، محصول در مبدا به خریدار تحویل داده میشود و کرایه حمل با فروشنده است. تفاوت روشهای حمل و نقل CPT و CIP در بیمه است؛ در روش CIP فروشنده باید بار را بیمه کند، اما در روش CPT چنین تعهدی ندارد. در این دو روش، تعهدات خریدار بسیار کمتر از تعهدات فروشنده است و چون فروشنده هزینهها را میپردازد، مسئولیتهایی هم بر عهده او قرار میگیرد.
قرارداد حمل و نقل زمینی
۱- پرداخت هزینه کالا یا خدمات دریافتشده ۲- تامین مجوزها و تشریفات و هر چیزی که خریدار برای ورود کالا به کشور خودش نیاز دارد. فرض کنید قرار است محصولی را به روش CIP به روسیه بفرستید، اگر این محصول برای ورود به روسیه به مجوز خاصی نیاز داشته باشد یا باید تشریفاتی انجام شود، این بر عهده طرف روس است که این کارها را انجام بدهد. ۳- مسئولیت خطرها، از بین رفتن کالا و هر اتفاقی که در زمان حمل میافتد، -یعنی بعد از تحویل به اولین حملکننده- به عهده خریدار است. فرض کنید اولین حملکننده شرکت باربری ایکس باشد که طرفین در مورد آن توافق کردهاند. اگر تا زمانی که فروشنده محصول را به باربری تحویل میدهد، اتفاقی برای محصول بیفتد، از بین برود یا خراب شود، بر عهده اوست. فروشنده فقط تا حملکننده اول مسئولیت دارد، اما زمانی که محصول را به شرکت حملکننده یک تحویل میدهد، هر اتفاقی که در طول مسیر بیفتد، به او ارتباطی ندارد و بر عهده خود خریدار است. به این دلیل اصطلاح «حملکننده یک» را به کار میبرم که ممکن است حمل و نقل مرکب باشد و بعدا دو شرکت دیگر هم درگیر پروسه حمل و نقل بشوند. بنابراین مسئولیت بار با خریدار است که اگر بیمه باشد، خسارت آن را از شرکت بیمه میگیرد و اگر بیمه نباشد، از جیب خودش میپردازد. به فروشنده هم ربطی ندارد.
تعهدات فروشنده در قرارداد CPT و CIP
- ۱- تامین کالا؛
- ۲- تعیین شرایط قرارداد حمل و انجام کارهای مربوط به آن؛
- ۳- پرداخت هزینه حمل؛
- ۴- بررسی، بستهبندی و علامتگذاری محصول و تمام مسائل مربوط به گمرک، باربری و بارگیری؛
- ۵- فروشنده وظیفه دارد به خریدار اطلاع بدهد که محصول با چه شرایطی بستهبندی شده، به کدام شرکت حمل و نقل تحویل داده شده و کدام شرکت قرار است آن را تحویل بدهد.
این اطلاعرسانی میتواند -طبق قرارداد- حضوری باشد یا میتواند پیام الکترونیکی باشد، به هر حال فروشنده باید با هر روشی که در قرارداد اولیه مشخص شده، به خریدار اطلاع بدهد.
شرایط بیمه قرارداد CIP
در قرارداد CIP که بیمه بر عهده فروشنده است، فروشنده باید کارهای بیمه را هم انجام بدهد. در مورد بیمه، یا تفاهمی بین طرفین برقرار میشود که محصول با چه شرایطی بیمه شود یا اینکه خود فروشنده باید بیمهای حداقلی برای محصول منظور کند. حداقل مبلغی که برای بیمه هر محصول در نظر گرفته میشود، ده درصد بیشتر از ارزش محصول است؛ یعنی ۱۱۰ درصد قیمت واقعی قرارداد برای بیمه در نظر گرفته میشود. پس اگر ارزش بار شما دو میلیارد تومان باشد، نمیتوانید به شرکت بیمه بگویید که یک میلیارد تومان ارزش دارد، چون هزینه بیمه کم میشود. باید حداقل ده درصد بیشتر از ارزش بار برای بیمه تعیین کنید و ارزش بیمه را افزایش بدهید تا هزینه صرف زمان برای دریافت خسارت از شرکت بیمه هم جبران شود.
ترفند پلمپ بار قبل از ارسال بار
[av_notification title='' color='green' border='dashed' custom_bg='#444444' custom_font='#ffffff' size='normal' icon_select='yes' icon='ue812' font='entypo-fontello' admin_preview_bg='' av_uid='av-ussw8x'] معمولا در ارسال بار از مسیرهای زمینی، افراد باتجربه به جای پلمپ کردن بار در تهران، از نقاط صفر مرزی ایران استفاده میکنند. [/av_notification] چون هزینه ماشینهای داخلی در کشوری مثل ایران، ارزانتر از ماشینهای صادراتی است و ماشینی که کار ترانزیت بین المللی را انجام میدهد، گرانتر است. پس اگر یک تاجر باتجربه بخواهد باری را به روسیه بفرستد، باید آن را تا مرز با سیستم حمل و نقل داخلی ارسال کند و در نقطه صفر مرزی کارهای گمرکی را انجام بدهد. بنابراین تا حملکننده یک یا گمرک یک مسئولیت همه خطرات و آسیبدیدگیها با فروشنده است و مثلا اگر تا آستارا اتفاقی بیفتد، به عهده او خواهد بود.