ثبات اقتصادی در ایران
برخی رفتارهای قهری که همیشه در شرایط کشور ما تأثیرگذار بودند، این روزها تشدید شده‌اند. منظور از رفتار قهری همان بگیر و ببندهای مرسوم است. بگیر و ببند باعث می‌شود برخی بی‌ثباتی‌ها از بین برود و برخی اتفاق‌ها دیگر رخ ندهد. به‌طور مثال ایران‌خودرو سال گذشته قیمت خود را افزایش داد، سایپا سال گذشته پیش‌فروش کرد، اما امسال مدیرعامل‌های آن‌ها را دستگیر کردند. من هنوز هم نفهمیدم چرا این اتفاق افتاده که جرم را پارسال مرتکب شده و امسال دستگیر شده‌اند. به‌هرحال، این نوع اتفاقات باعث ایجاد نوعی ثبات در وضعیت روحی جامعه می‌شود؛ چون نرخ دلار بالا نمی‌رود، قیمت سکه و طلا بالا نمی‌رود، قیمت خانه و ماشین بالا نمی‌رود و جامعه ما آرام است. ولی سال گذشته مردم با استرس بیدار می‌شدند، همه آن‌ها دغدغه بدبخت‌تر شدن داشتند و این تفکر در ذهن‌شان بود که ارزش دارایی‌های ما روز به روز کمتر می‌شود و کسانی که وضع خوبی داشتند، به این فکر بودند که از ایران خارج بشوند. مثلا تعداد کسانی که سال گذشته تبعه ترکیه شدند، نسبت به سال قبل از آن چند برابر شده بود.
تثبیت اوضاع اقتصادی
سال گذشته این جو هیجان و توحش تقریبا تا برج هفت در کشور ما وجود داشت، از برج هفت تا دوازده هم تهدید آن وجود داشت، مثلا شبکه «من و تو» می‌گفت: بعد از ۲۲ بهمن دوباره قیمت‌ها بالا می‌رود. ولی امسال دیگر این هیجان‌ها وجود ندارد. بحث من اصلا سیاسی نیست، چون از نظر سیاسی به‌شدت بی‌سواد هستم. اما بسیار واضح بود که امسال سال آرامی می‌شود. من جمله معروفی دارم که می‌گویم: تهدید برای کشوری که بالا و پایین آن دریا باشد، سرگرمی است. بی‌ثباتی اقتصادی هم برای کشوری که قدرت قهری داشته باشد، سرگرمی است. چون به‌راحتی می‌توانند همه چیز را سر جای خودش بنشانند و همین کار را هم کردند. آیا از نظر مدیریتی در کشور ما اتفاقی افتاده یا از نظر اقتصادی در کشور ما اتفاقی افتاده است؟ آیا ارزش پول ما به این دلیل بالا می‌رود که کار اقتصادی می‌کنیم یا وزیر اقتصادی فعلی ما از قبلی بهتر است؟
بهبود وضعیت اقتصادی کشور
به‌هرحال خدا را شکر بازار کاملا خراب است و این وضعیت به شما کمک می‌کند که پول دربیاورید. درکل، اقتصاد ایران در شش ماه دوم بازدهی دارد. یعنی ذات اقتصاد ایران همیشه این بوده که شش ماه دوم از شش ماه اول بسیار بهتر است. چرا؟ دلیل اول اینکه ما سال را با تعطیلات شروع می‌کنیم، اردیبهشت که گداماه است، اما در خرداد کشور کم‌کم به شرایط عادی برمی‌گردد. امسال خرداد با ماه رمضان مصادف بود، یعنی باز هم شرایط عادی نشد. بعد هم که تابستان است و بحث سفر و گشتوگذار شروع می‌شود. ولی در شش ماه دوم آمار سفر و گشتوگذار کاهش پیدا می‌کند و خوش‌گذرانی کمتر می‌شود. غول بزرگ یعنی دولت هم تا آن موقع بودجه‌هایش را تعیین کرده و به واحدهای خود داده، آن‌ها هم شروع می‌کنند به خرج کردن. هر طرح یا مصوبه‌ای که باشد، در شش ماه اول تصویب و در شش ماه دوم پول آن تزریق می‌شود. کسانی که پیمان‌کاری کار کردند، می‌دانند که شهرداری‌ها و مؤسسات دولتی در شش ماه دوم پول می‌دهند. پس در شش ماه دوم که شرایط اقتصادی ایران بهتر می‌شود، شرایط شما هم بهتر است و کشور ثبات کامل دارد. البته امسال این شش ماه دوم در ایران یک مشکل کوچک هم دارد و آن انتخابات مجلس است که فکر می‌کنم در اسفندماه برگزار می‌شود. یک نکته را به یاد داشته باشید که وقتی در کشوری مثل ایران زندگی می‌کنید، برای اینکه یک اقتصاددان خوب باشید، باید از اخبار سیاسی آگاه باشید؛ چون لازمه قدرت سیاسی، قدرت اقتصادی است. پس در شش ماه دوم، شرایط خود ما و جامعه هم بهتر است، بازار راکد است و کاملا خراب شده است. وقتی ارزش پول بالا می‌رود، عراقی‌ها هم چندان زیاد از ایران خرید نمی‌کنند. در حالی که پارسال بسیار بیشتر از ایران خرید می‌کردند، اما الان این اتفاق نمی‌افتد. البته این موارد هم کمتر می‌شود که کارخانه‌دارها با گستاخی بگویند: نخر، به عراقی‌ها می‌فروشم!
