زمانی که یک تاجر یا یک شرکت تجاری توانایی پرداخت بدهی خود را نداشته باشد و قادر به انجام تعهدات خود نباشد، لفظ ورشکستی بر وی اطلاق می شود.
ورشکستگی در قانون تجارت
برخی اوقات شخص دارای مستغلات زیادی است ولی به دلیل در رهن بودن آن ها قادر به اجرای تعهدات خویش نیست.
لفظ ورشکستگی برای شرکت های غیرتجاری یا افراد عادی به کار نمی رود و فقط شامل شرکت های تجاری و تجار می شود.
در این رابطه برای اشخاص عادی که قادر به پرداخت بدهی ها نیستند، واژه معسر به کار می رود.
زمانی که شخص یا شرکتی ورشکست می شود، بین طلبکاران، حق تقدمی برای دریافت مطالباتشان وجود نخواهد داشت.
اما در اشخاصی که معسر شناخته می شوند، قانون و روال کار بدین نحو است که طلبکاری که زودتر برای دریافت حق خویش اقدام کند، زودتر به نتیجه می رسد.
باید بدانید که فقط دادگاه تعیین می کند که شخص یا شرکتی ورشکست شده اند، در غیر این صورت شخص ورشکست هم که باشد، از نظر قانونی ورشکست محسوب نمی شود.
حکم ورشکستگی توسط سه شخص صورت می پذیرد، خود شخص، طلبکاران، دادستان.
طبق قانون، شخص تاجر باید ظرف مدت سه روز از متوقف شدن پرداخت دیون خویش، صورت حساب دارایی های خود را اعلام کند اما به دلیل تاثیرات بدی که این موضوع روی تجارت تاجر می گذارد، بخشی از تجار از این کار امتناع می کنند.
در این صورت زمانی که تاجران ورشکسته از پرداخت دیون خود متوقف شدند، طلبکاران این امکان را دارند تا ورشکستگی را به دادگاه اعلام کنند.
شخص دیگری که امکان صدور حکم ورشکستگی تاجر یا شرکت تجاری را دارد، دادستان بوده که در صورت عدم اقدام تاجر برای اعلام ورشکستگی می تواند این موضوع را به دادگاه اعلام نماید.
انواع ورشکستگی
ورشکستگی بر سه قسم است که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
- ورشکستگی عادی: شرایط بد اقتصادی یا به وجود آمدن بحران ها و همچنین برنامه ریزی های غلط مالی از عمده دلایل رخ دادن ورشکستگی هستند.
در این موارد معمولا خود تاجر دخالتی در ورشکست شدن نداشته و ممکن است این شرایط برای افراد باتجربه نیز اتفاق بیفتد.
| عنوان | توضیحات |
| تایید ورشکستگی | توسط خود شخص، طلبکاران، دادستان |
| انواع ورشکستگی | ورشکستگی عادی، ناشی از تقصیر تاجر، به تقلب |
| ورشکستگی به تقلب | مخفی کردن اموال توسط تاجر جهت فرار از دیون |
| ورشکستگی عادی | شرایط بد اقتصادی یا به وجود آمدن بحران ها |
- ورشکستگی ناشی از تقصیر تاجر: زمانی که عملکرد اشتباه تاجر یا شرکت تجاری باعث ورشکستگی شود، از بعد اینکه نتیجه کار ناشی از اهمال کاری بوده جرم محسوب نمی شود و به این موضوع ورشکستگی ناشی از تقصیر تاجر می گویند.
مثلا شخصی مبادرت به خریداری مقدار زیادی مواد اولیه می نماید ولی به دلایل ضعف در فروش یا ایجاد موانعی در عرضه باعث فاسد شدن محصولات می شود.
- ورشکستگی به تقلب: ورشکستگی به تقلب به مواردی اطلاق می شود که تاجر برای فرار از دیون خود به مخفی کردن دارایی های خویش می پردازد یا درصدد نابودی اسناد آن برمی آید و یا انتقال آن را به دیگر افراد صورت می دهد تا امکان دسترسی دولت به اموال میسر نباشد و سپس اقدام به اعلام ورشکستگی می نماید.
پاسخ به ۲ سوال درباره ورشکستگی در تجارت
۱: از چه واژه ای برای ورشکستگی افراد عادی استفاده می شود؟
در این رابطه برای اشخاص عادی که قادر به پرداخت بدهی ها نیستند، واژه معسر به کار می رود.
۲: در صورت ورشکستگی تاجر باید چه کاری انجام دهد؟
طبق قانون، شخص تاجر باید ظرف مدت سه روز از متوقف شدن پرداخت دیون خویش، صورت حساب دارایی های خود را اعلام کند.