وقتی با دوستان در مورد ورود به صادرات صحبت می‌کنیم و به آن‌ها توصیه می‌کنیم که در بخش‌های صادراتی فعالیت کنند، گاهی استدلال پرتکراری می‌آورند که «چون من تجربه لازم را ندارم، فعلا با بازار داخلی شروع می‌کنم، کار را یاد می‌گیرم و بعد، وارد صادرات می‌شوم».
این استدلال در نگاه اول، استدلال عقلانی و درستی است. یعنی با هر شخص آماتوری که صحبت کنید، به شما می‌گوید: درست می‌گویید. چون بلد نیستید و تجارت داخلی هم آسان‌تر است، فعلا با تجارت داخلی شروع کنید. بعد به سراغ بازار صادراتی بیایید و فعالیت کنید.
اما این نگاه، واقعا نگاهی ساده و آماتوری است و در واقع غلط است. چرا غلط است؟ اگر فرض کنیم شما تمام ظرفیت‌ها و پیش‌نیازهای ورود به صادرات را داشته باشید، یعنی از نظر مالی آن بودجه را داشته باشید.
صبر کردن شما برای اینکه در بازار داخل کار را یاد بگیرید و بعد وارد بازار صادراتی بشوید، آنالیز اشتباهی است. با چند منطق ساده می‌گویم چرا.
به‌کارگیری مشاوران مجرب به جای انجام محاسبات پیچیده
فرض می‌کنیم شما می‌خواهید به سفر بروید. مثلا می‌خواهید به ترکیه بروید. یک راه این است که قیمت بلیط تهران- استانبول را به دست بیاورید، هزینه هتل‌های استانبول را به دست بیاورید، هزینه تاکسی‌های استانبول را به دست بیاورید.
مناطق دیدنی استانبول را بررسی کنید. سپس براساس نزدیکی [قیمت‌ها] به یکدیگر برنامه‌ریزی کنید. هزینه غذا و سایر پارامترهای آن چند روزی را که در استانبول می‌مانید، محاسبه کنید و بعد تصمیم بگیرید که به سفر بروید.
در اینجا شما زمان زیادی را برای فهمیدن این پارامترها هدر داده‌اید. احتمالا وقتی به سفر می‌روید، متوجه می‌شوید که برخی محاسبات را انجام نداده‌اید و اشتباه محاسباتی شما باعث می‌شود در سفر پول کم بیاورید. اما شما راه دومی هم برای استانبول رفتن داشتید و آن، این بود که با تور بروید.
یک تور می‌گوید من سه یا چهار میلیون تومان می‌گیرم. شما هم می‌دانید که این سه یا چهار میلیون تومان را دارید. همه هزینه‌های گردش و تفریح را هم تور پرداخت می‌کند و کافی است که من این چهار میلیون را داشته باشم.
در اینجا دیگر اتفاقی تحت عنوان اشتباه محاسباتی وجود ندارد. دیگر نیازی نیست که هزینه بلیط هواپیما، هتل، کرایه تاکسی و غیره را محاسبه کنید. به‌راحتی چهار میلیون به یک تور پرداخت می‌کنید و شما را [به ترکیه] می‌برند..
شما می‌توانید با روش اول وارد صادرات بشوید و همه چیز را یاد بگیرید. شاید یاد گرفتن همه چیز ده سال طول بکشد اما راه دومی هم دارید؛ می‌گویید من به کمک مشاورینم وارد [صادرات] می‌شوم.
تیمی مانند تیم آراد وجود دارد. [این تیم] اساتیدی دارد که سال‌ها کار کردند، باتجربه هستند و من به جای اینکه ده سال تجربه کنم، از ده سال تجربه آن‌ها بهره می‌برم -درست مانند همان تور- و به‌راحتی وارد صادرات می‌شوم.
این [پاسخ به] استدلال اول بود که من باید یاد بگیرم. شما با یک سال [کار در] بازار ایران، چیزی یاد نمی‌گیرید. اگر هم بخواهید یاد بگیرید، باید سال‌ها وقت بگذارید.
افزایش گرایش به صادرات و بیشتر شدن رقبا
با توجه به شرایط بد اقتصادی و اختلاف زیاد دلار با ریال، تعداد کسانی که تلاش می‌کنند وارد صادرات بشوند، زیاد شده است.
شاید اگر از تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی بررسی میدانی بکنیم، [می‌بینیم] تعداد کسانی که در سال‌های ۸۸ تا ۹۵ وارد صادرات شدند، نسبت به کسانی که در سال‌های ۹۶-۹۷ وارد صادرات شدند، بسیار پایین‌تر است.
با اینکه سال‌های بیشتری است. یعنی جامعه با سرعت زیادی به حضور در بخش صادرات علاقه‌مند می‌شود. چون امروز درآمد باید دلاری باشد تا شما بتوانید با ریال از پس مخارج ایران برآیید.
بنابراین اگر شما بخواهید یک یا دو سال زمان بگذارید و [کار در] بازار ایران را یاد بگیرید، در عمل می‌بینید به اندازه هشت یا ده سال در دهه هشتاد و اوایل دهه نود، عقب افتادید. رقیب‌های شما زیاد شدند و کار کردن برای شما سخت شده است.
تأثیر متغیر بودن قوانین ایران بر صادرات
مشکل دیگر، قوانین کشور است. ما محصولات زیادی را صادر می‌کنیم و بعد، یک‌مرتبه ممنوع می‌کنیم. به‌طور مثال، محصولی مانند نخ پنبه‌ای شاید به مدت ۲۵ سال صادر می‌شد و الان یک سال و نیم است که صادرات آن را ممنوع کردند.
شما طی دو سال، کار با محصول A را در بازار ایران یاد می‌گیرید. وقتی به خیال خودتان باتجربه شدید، وارد صادرات آن می‌شوید، اما صادرات آن ممنوع می‌شود. در حالی که اگر از همین حالا کار می‌کردید، حتی اگر صادرات آن ممنوع می‌شد، شما صادر کردن را یاد گرفته بودید، وارد تجارت جهانی شدن را یاد گرفته بودید و این باعث می‌شد که با تغییر محصول، آسیب زیادی نبینید.
این استدلال که «من در بازار داخلی کار می‌کنم، در حالی که پتانسیل و شرایط ورود به صادرات را دارم» استدلال غلطی است. اگر خواستید وارد بحث صادرات بشوید و نمی‌دانستید باید روی چه محصولی کار کنید یا بین چند محصول مردد بودید، با من و تیم پشتیبانی من ارتباط بگیرید.
ما محصول‌ها را از نظر تجاری، تجارت جهانی و از نظر وضعیت ایران نسبت به سایر کشورها، برای شما آنالیز می‌کنیم و در اختیارتان می‌گذاریم، تا به‌راحتی بتوانید وارد صادرات و پول درآوردن بشوید.
