این مقاله که نوشته شده است، جهت آشنایی کاشت و برداشت انواع کنجد از جمله دیم در منطقه لارستان فارس است و کنجد گیاهی است که از دیربازها در کشور بوده و هست و گیاهی روغنی است و مصارف متعددی دارد و به روشهای مختلفی مصرف می شود دارای خواص خیلی زیادی است.
بیشتر دانه های روغنی در خارج از خاک دارای حساسیت بیشتری نسبت به بقیه دانه ها هستند و به همین خاطر برای کاشت این گیاه بستر مناسبی برای این بذر باید باشد که به رشد اولیه و جوانه زدن حساس است.
برای همین یک شخم نیمه عمیق می زنیم و با استفاده از دستگاهی به نام دیسک به صورت عمود بر هم دو بار جهت خرد کردن کلوخها می زنیم و زمین را مسطح می کنیم چرا که در کشت دیمی باید از هر گونه مانعی که باعث شود آب به تمام زمین نرسد جلوگیری شودو بذر را قبل از کاشت با قارچ کشهای ضد عفونی کنیم.
گیاه کنجد به علت شاخ و برگهایی که ایجاد می کند باید فاصله بین آنها رعایت شود و بین ۴۵ تا ۷۰ سانتی متر باشد و فاصله بیشتر یا کمتر توصیه نمی شود و بستگی به نوع خاک و زمینی که می خواهیم دانه بکاریم دارد و از ۲ تا ۵ سانتی متر متغیر است و همچنین زمان کاشت و میزان رطوبت خاک هم تاثیر دارد.
به صورت دستی پس از آماده کردن زمین و باز کردن شیارها بذر را می پاشیم و یک حالت دیگر هم هست که اول بذر می پاشیم و بعد اقدام شیار کشی می کنیم و در این روش با بذر پاش و با تنظیمات مناسب دستگاه، بذر دلخواه را آنطور که مناسب است در حداکثر ممکن بذر را می پاشد.
درجه حرارت مناسب، پایداری دمای هوا برای این که با افت حرارت خراب نشود، زمان گلدهی این گیاه به گرمای زیاد نخورد که منجر به عدم باروری گلها و تعداد کپسولهای تشکیل شود باید رعایت شود.
- بیشتر بخوانید: کنجد سیاه
حداقل حرارت برای سبز شدن کنجد ۲۰ درجه باید باشد و این درجه حرارت ۴ تا ۷ روز طول می کشد تا سبز شود و هر منطقه با توجه به شرایط جوی کشت کنجد شروع می کنند و معمولا آخرین زراعتهای بهاری است.
با توجه به وزن کنجد و روش کاشت میزان مصرف متفاوت است در روش دستی در هر هکتار بین ۷ تا ۹ کیلوبذر می پاشند و ولی در روش مکانیزه میزان بذر فرق می کند، معمولا ۲ تا۵ کیلو در هر هکتار می ریزند از ۱۵ مهرماه شروع و تا آبان ماه پایان می یابد و زمان برداشت کنجد وقتی است که برگهای پایین بوته زرد رنگ می شود و همزمان کپسولهای تحتانی هم باز می شود و قبل از باز شدن همه کپسولها آنها را باید درو کرد.
روش برداشت دستی به این صورت است که توسط دست برداشت می شود و با استفاده از ابزاری به نام داس آنها را می برند و دسته دسته روی هم می چینند و بعد از ۲ یا ۳ روز دسته ها را از زمین جمع آوری می کنند و آنها را بر روی سطحی صاف و تمیز می ریزند و آنها را روزانه زیرو رو می کنند تا کاملا خشک شود و به وسیله چوب آنها را می کوبند تا دانه های که هنوز از کپسولها بیرون نیامده بیرون بیاد و دانه ها را با استفاده از چند نفر که تخصص دارند جمع آوری و پاک می کنند.
برداشت مکانیزه به آسانی میسر نیست و به این دلیل است که گیاه کنجد به طور همزمان با هم کپسولها باز نمی شوند و در این روش از محلولی به نام (reglone)به گیاه کنجد پاشیده می شود تا ریزش دانه ها به حداقل برسد و زمانی که این محلول زده شد کپسولها از سبز تیره به سبز روشن تغییر رنگ می دهند و به قهوه ای تیره تبدیل شوند و امکان برداشت کنجد به روش مکانیزه هست.