پسته ای که معمولا در پخت و پز استفاده می شود، دانه گیاهی چند صد ساله از تیره پسته است که بومی قاره آسیا است، متعلق به خانواده Anacardiaceae ، همان درخت انبه و فلفل می باشد.
در اینجا نکاتی وجود دارد که آیا می خواهید آن را نهال پسته را بکارید یا فضاهای تنگ در دسترس دارید و ترجیح می دهید بذر پسته پرورش دهید.
کاشت نهال پسته
پسته گیاهی با عمر طولانی است که می تواند بیش از 200 سال عمر کند.
ارتفاع آن بین 4 تا 10 متر و عرض تاج آن به حدود 11 متر می رسد.
- بیشتر بخوانید: نهال زرشک قرمز
دارای شاخه های کوتاه و خرخر، شاخ و برگ پهن، ساقه خاکستری تیره، برگ های چرمی و خزان کننده است.
پسته علاوه بر خوش طعم بودن، از نظر مواد مغذی نیز بسیار غنی است.
محتوای بالای پلی فنول ها و لوتئین به آن خاصیت آنتی اکسیدانی می دهد که در برابر پیری و رادیکال های آزاد بسیار مفید است.
پسته غذایی بسیار کالری و انرژی زا است، اما چربی های تک غیراشباع آن قادر به مقابله با کلسترول بد هستند.
می توان آن را به صورت ساده یا برشته میل کرد و در مورد دوم یک میان وعده عالی یا یک پیش غذای دعوت کننده برای همراهی با سس است.
نهال پسته خاستگاه هزاره
پسته از 7 هزار سال پیش در ترکیه شناخته شده بود و در کتاب مقدس در کتاب پیدایش ذکر شده است.
کشت آن به لطف تسلط اعراب گسترش یافت.
مهاجران خاورمیانه آن را از اواخر قرن نوزدهم به قاره آمریکا گسترش دادند.
بیشتر بخوانید: پسته صادراتی رفسنجان
منطقه دره مرکزی در کالیفرنیا به دلیل آب و هوای گرم و خشک و زمستان های معتدل مناسب ترین منطقه برای پرورش این گیاه در نظر گرفته شد.
مکان و نحوه کاشت پسته
اگر بخواهیم پسته بکاریم ابتدا باید پایه و رقم را انتخاب کنیم، تصمیم بگیریم درخت را کجا بکاریم و کار پیوند را ادامه دهیم.
- بیشتر بخوانید: نهال شلیل
برای گیاه پسته باید مناطق آفتابی خوب انتخاب شود، زیرا آنها مناطقی هستند که میوه هایی با اندازه خوب و عطر و طعم قابل توجه و همچنین تهویه کافی را تضمین می کنند.
بیایید عمیقاً به این جنبه ها بپردازیم.
آب و هوای مناسب برای نهال پسته
بیشتر محصولات پسته در سیسیل و سایر مناطق جنوبی مانند Puglia و Basilicata یافت می شود.
این نباید باعث شود که فکر کنیم این گیاه فقط برای جنوب ایتالیا مناسب است، هیچ محدودیت اقلیمی عینی وجود ندارد که امکان کشت آن در مناطق دیگر را که در واقع عمدتاً به دلایل فرهنگی در آنها ریشه نگرفته است را به طور پیشینی حذف کند.
نهالستان های خبره می توانند مناسب ترین ارقام پسته خندان را برای محیط های مختلف توصیه کنند.
دماهای ملایم برای گیاه با فاصله بین 18 تا 30 درجه سانتیگراد در طول فصل بهار و تابستان بهینه است.
این گیاه در زمستان افت دمای چند درجه زیر صفر را تحمل می کند و در واقع در سرما نیز نیاز خاصی دارد تا بتواند به ثمر برسد.
در عوض، در اواخر زمستان، از کاهش ناگهانی دما می ترسد، در حالی که در تابستان بالای 30 درجه سانتی گراد رشد رویشی متوقف می شود.
نهال پسته به رطوبت بسیار حساس است و در این شرایط به راحتی می تواند به بیماری های قارچی بخصوص در ماه های تابستان مبتلا شود.
در فصل بهار در زمان گلدهی، بارندگی زیاد باعث می شود که گرده ها انتشار آن را با مشکل مواجه کرده و در نتیجه تولید را کاهش دهند و به همین دلیل در مناطق بسیار پرباران بهتر است گونه هایی با گلدهی بسیار طولانی انتخاب شود.
باد تا زمانی که زیاد نباشد برای درخت مشکلی ندارد.
در واقع برای گرده افشانی و کاهش رکود رطوبت لازم است.
زمین ایده آل برای کاشت نهال پسته
خوشبختانه پسته درشت گیاهی روستایی و سازگار است که می‌توان آن را در طیف وسیعی از خاک‌ها، حتی خاک‌های غنی از سنگ یا سنگ آهک، که اغلب به صورت کشت یافت می‌شود، پرورش داد.
با این حال، مهم است که حداقل زهکشی تضمین شده باشد و بنابراین خاک به اندازه کافی برای آب نفوذپذیر باشد، زیرا در خاک های خیلی فشرده و رسی میوه کمتری می دهد.
پایه و انواع بذر پسته
هنگام خرید بذر پسته صادراتی، اگر قبلا پیوند زده شده اند، داشتن اطلاعاتی در مورد نوع پایه استفاده شده، به ویژه در مورد قدرت آن، مهم است.
پایه های قوی می تواند ورود گیاهان را به تولید کندتر کند.
- بیشتر بخوانید: نهال پسته
شما همچنین می توانید گیاهان پیوند نشده ای را پیدا کنید که در اصطلاح فنی به آنها بدون پا گفته می شود، اما اغلب گیاهان پیوند شده روی گونه های دیگر از جنسPistacia یا سایر گونه های Pistacia vera دانستن نوع مقاومت یا عدم مقاومت در برابر بیماری های ناشی از پایه معین و انتخاب بهترین راه حل از نظر پیشگیری مفید است.
کشت پسته چگونه است؟
آبیاری
در دسترس بودن آب مهم است، زیرا کمبود جدی منجر به جمع آوری پسته های کم حجم تر می شود.
اما باید مواظب باشیم که زیاد آب ندهیم، در غیر این صورت میوه‌های درشت را برداشت می کنیم.
لقاح ها
علاوه بر کوددهی اولیه که در گیاه به طور ایده آل با دوز خوب کمپوست یا کود بالغ انجام می شود، خوب است هر ساله در اواخر تابستان یا در بهار، کود گلوله شده یا سنگ و خاکستر توزیع شود.
توصیه های مفیدی را می توانید در راهنمای کوددهی باغ بخوانید .
مالچ
در سالهای اول پس از نشاء، مالچ پاشی، یعنی پوشاندن فضاهای اطراف گیاه با انواع پسته مختلف مواد (از مواد طبیعی مانند کاه یا یونجه گرفته تا ورقه های سیاه)، برای جلوگیری از رشد خود به خودی چمن مفید است که آب و مواد معدنی را حذف می کند.
این امر به ویژه در مورد امکان آبیاری محدود مفید است، همچنین با توجه به اینکه مالچ پاشی خشک شدن خاک را کند می کند و در زمان لازم برای تمیز کردن چمن صرفه جویی می کند.
بیماری های نهال پسته
از بیماری‌های قارچی احتمالی از جمله سپتوریوزیس که باعث ایجاد لکه های تیره و به هم پیوسته زیادی بر روی برگ ها می شود، می توان با رعایت طرح بندی مناسب کاشت، هرس سالانه سبک اما ثابت با هدف تهویه شاخ و برگ و درمان‌های پیشگیرانه بر اساس خیسانده‌ها و جوشانده‌های دم اسبی از آن جلوگیری کرد.
حشرات مضر
گیاه پسته می‌تواند تحت تأثیر گونه ای از شته ها قرار گیرد که بر روی برگ ها گال و ناهنجاری ایجاد می کند و در این موارد درمان با عصاره گزنه، صابون پتاسیم نرم یا صابون مارسی مفید است.
سوسکی نیز وجود دارد که در منطقه برونته با نام Scavvaghiedduنامیده می شود که تخم های خود را در شاخه های خشک و هرس شده می گذارد.
پس از بیرون آمدن از تخم، لاروها به جوانه ها حمله می کنند و تونل هایی در چوب حفر می کنند.
برای این منظور، حذف شاخه های هرس شده از محل، یک راه مفید برای محدود کردن گسترش انگل است.
پسته همچنین می تواند مورد حمله پروانه برگ قرار گیرد که قادر به از بین بردن برگ گیاهان است و توسط پرکاربردی که کرم میوه نامیده می شود زیرا لاروها از خود میوه تغذیه می کنند.
بسیاری از فرمول های تجاری محصولات مختلف مجاز در کشاورزی ارگانیک (پیرتروم، آزادیراکتین، باسیلوس تورینگینسیس) نیز برای کشت حرفه ای روی پسته ثبت نشده‌اند، اما در بخش خصوصی می توان از آنها استفاده کرد.
نحوه هرس درخت پسته
هرس یک عملیات مهم در باغ است.
پسته در سال های اول زندگی نیاز به گیرش دقیق دارد، سپس با توجه به رشد آهسته شاخه های آن عملیات برش سبک خواهد بود و همیشه در زمستان انجام می شود.
برای پسته باید یک دوره غیرمولد در حدود 3 یا 4 سال یا حتی مدت زمان متفاوت بسته به پایه انتخاب شده در نظر گرفت.
در طی 7 سال اول رشد گیاه قوی است، سپس رشد آن به طور طبیعی کند می شود.
بیشتر بخوانید: پسته صادراتی ایران
شکل گیاه
با توجه به طول عمر گیاه، ساختار خوب ساختار آن از ابتدا مهم است و رایج ترین شکلی که در آن یافت می شود گلدان عقب افتاده است که ارتفاع ساقه اصلی آن در افراد حدود 2 متر و بیشتر است.
سه شاخه اصلی از ساقه باز می شود که از جوانه هایی که در فاصله مساوی متولد می شوند انتخاب می شوند.
در مرحله پرورش سال های اول، شاخه های فرعی انتخاب می شوند که سپس شاخه های بارده را حمل می کنند.
هرس سالانه
هرس منظم تمایل طبیعی گیاه پسته به تولید متناوب از یک سال به سال دیگر را کاهش می دهد و آن را کمی منظم تر می کند.
با هرس قصد داریم ساختاری هماهنگ و متعادل به گیاه بدهیم که بتواند نور را در داخل شاخ و برگ دریافت کند و در نتیجه شروع آسیب شناسی های مضر را محدود کند.
برای هرس سالانه که باید کماکان سبک باشد، مناسب ترین زمان پایان زمستان است و پس از این لحظه، اسپری محصولات بره موم برای ضدعفونی کردن زخم‌های بریده به روش طبیعی مفید است.
بیشتر بخوانید: پسته فندقی صادراتی
برداشت پسته چگونه است؟
برداشت پسته برای ارقام زودرس بین اواخر مرداد و شهریور و برای ارقام دیررس حتی اواخر مهر یا حتی آبان انجام می شود.
زمان رسیدن واقعی به عوامل آب و هوایی نیز بستگی دارد.
چگونه می توان فهمید که پسته چه زمانی رسیده است؟
در این مرحله ما متوجه تغییر رنگ خواهیم شد و پوسته ای که از پوسته پسته خام کامل و رسیده جدا می شود و در عوض به میوه های خالی و نارس داخلی چسبیده می ماند.
دومی تمایل دارند به طور طبیعی خود به خود از گیاه بیفتند.
وقتی میوه رسیده است، هنوز مقدار مشخصی رطوبت دارد، اما توصیه نمی شود که برداشت را به تعویق بیندازید تا آن را کاهش دهید، زیرا ممکن است میوه ها توسط حشرات آسیب ببینند.
از یک گیاه می توان به طور مشخص تا 25 کیلوگرم میوه در سال های خوب به دست آورد .
کوچک کردن و خشک کردن
پس از برداشت، اولین عمل پوسته برداری است، یعنی جدا شدن از پوسته، سپس کاهش رطوبت میوه، شرط ضروری برای حفظ آن است.
می توانیم به سادگی تمام پسته ها را در زیر نور آفتاب و ترجیحاً داخل گلخانه پخش کنیم یا از فر خشک‌کن با دمای 40 تا 50 درجه سانتیگراد استفاده کنیم.
بهتر است از این دما تجاوز نکنید تا خصوصیات ارگانولپتیکی محصول تغییر نکند.
پسته با خشک شدن در آفتاب یا در فر از رطوبت 50 تا 60 درصد به حدود 5 درصد می رسد و این باعث ماندگاری طولانی مدت آن می شود .
کاربرد و خواص پسته
پسته را می توان همانطور که هست خورد یا به عنوان میان وعده کباب کرد، همچنین یک ماده عالی در دسرها و بستنی ها است.
حتی اگر خوردن بیش از حد پسته تازه چندان سالم نباشد (به قول خودشان، یکی به دیگری منجر می‌شود)، خود این میوه ارزش غذایی خوبی دارد.
سرشار از املاح معدنی مانند کلسیم، منیزیم، فسفر، پتاسیم و همچنین پروتئین، فیبر، ویتامین B، ویتامین C و E و سایر آنتی اکسیدان ها است.
مانند سایر آجیل ها (گردو، بادام، فندق و غیره)، مصرف منظم و متوسط آن به کاهش کلسترول بد کمک می کند .
غذای خوبی است، مهم این است که زیاده روی نکنید.
دوره کشت پسته
کاشت پسته می تواند در تمام طول سال انجام شود، اما دوره ایده آل آن از اواخر مهر تا پایان اسفند است.
برای کشت پسته به ازای هر 8 تا 10 بوته ماده حداقل یک بوته نر با فاصله بوته 6×6 متر لازم است.
بنابراین به ازای هر هکتار 280 درخت می توان کاشت که گرده افشانی آنها به صورت آنوموفیل و توسط باد انجام می شود.
در مورد آبیاری، درختان پسته حتی در خاک های خشک و در شرایط کم آبی نیز به خوبی رشد می کنند و رویش گیاهی خوبی دارند.
با وجود این، تولید به ویژه در مواقع حساس از آبیاری سود می برد.
بنابراین، می توان از آبیاری اضطراری به جای سیستم آبیاری مداوم صحبت کرد.
در 8-5 سال اول، هرس آموزشی روی درختان انجام می شود تا به گیاه شکل دلخواه بدهد که برای رشد خوب مناسب تر است.
هرس تولیدی در فصل زمستان و در سال های تولیدی گیاه با هدف کمک به گردش هوا و ورود نور انجام می شود.
سخن پایانی
امیدواریم که از خواندن این مقاله استفاده کافی را برده باشید.
اگر الین مقاله را دوست داشتید آن را با دوستان و آشنایان خود به اشتراک بگذارید.
با خرید پسته می توانید شوق سلامت و نشاط را برایی خود و عزیزان خود فراهم نمایید.