به نظر شما برای شروع به کار صادرات چه کالا هایی انتخاب کنیم و کدام راهکار را پیش بگیریم؟ اگر بخواهیم کالایی را از نظر ظرفیت های صادراتی بررسی کنیم؛ باید بفهمیم حجم محصولی که در دنیا مصرف می شود چه عددی است و چه تراکنش مالی در دنیا دارد؟ حجم هایی که در این زمینه قابل بررسی هستند؛ از طریق کد هایی مثل کد های گمرکی یا hskod قابل بر رسی می باشند.
این کدها شش رقمی و استاندارد هستند که در تمام گمرک های دنیا قابل استفاده بوده و به وسیله آن ها می توانید از هر گمرکی در دنیا اطلاعات محصول را به دست آورید.
برای به دست آوردن hskod یا کدهای گمرکی باید به سایت اتاق بازرگانی تهران یا سایت سازمان تجارت ایران مراجعه کرده و سرچ کنید تا کد تعرفه ها را مشاهده نمایید. برای این که بدانید چقدر از این محصول صادر یا وارد کشور ما می شود؛ می توانید از سایت های گمرکی اطلاعات آن را به دست آورید.
کالاهای پر سود صادراتی
کسانی هستند که تصور می کنند کالا هایی مثل پسته، خاویار، زعفران و امثال این ها بسیار سود آور اند. ولی ما این اعتقاد را نداریم. ما معتقدیم کسانی که می خواهند وارد حوزه صادرات شوند باید یک نگاه متفاوت داشته باشند.
زیرا کالا هایی مثل زعفران، پسته، و خاویار قیمت های جهانی مشخصی دارند یعنی نرخ پایه ای آن ها تعیین شده و همه از قیمت های جهانی اطلاع دارند ،بنا بر این شما نمی توانید روی چنین کالا هایی سود زیادی بکنید.
مثلا اگر قیمت پسته کیلویی صد هزار تومان است؛ کل دنیا از قیمت آن مطلع اند و شما نمی توانید به یک باره صد و بیست هزار تومان بفروشید اما می توانید با یک اختلاف کم تا صد و پنج هزار تومان هم بفروشید.
ما قصد نداریم یک تجارت تقلبی داشته باشیم. ما می خواهیم یک تجارت سالم با سود خوب و صحیح هم ببریم. ما می خواهیم کالایی با بالاترین کیفیت ممکن بفروشیم. حتی اگر قیمت مان هم بالا باشد مشکلی به وجود نمی آید.
ما عیب محصول مان را مخفی نمی کنیم و به قیمت دلخواه می فروشیم. ما فقط کاری می کنیم مشتریان مان بتوانند جنس را گرانتر بخرند. بنا بر این روی پیدا کردن مشتری وقت و انرژی می گذاریم.
راه دیگر: انتخاب اجناس خوب صادراتی که در بازار های جهانی زیاد قیمت مشخصی ندارند و می توانیم از آن ها سود ببریم. اول از همه کالا هایی هستند که فرایندشان با خرید هیجانی همراه می شود.
مثلا اگر محصولاتی مثل ظروف سفالی و صنایع دستی را در نظر بگیرید؛ متوجه می شوید که به دلیل مطرح نبودن قیمت ظروف فقط طرح و نقش آن حائز اهمیت است. حال ممکن است طرح و نقش آن ظروف جدید باشد و مورد توجه مشتری قرار بگیرد.
بنابراین با قیمت بالاتری می خرد و شما سود زیادی هم می برید. این نوع کالا ها معمولا در ایران با قیمت پایینی عرضه می شود.
اما در بازار های جهانی سود بسیار خوبی نصیب تاجر می شود و با قیمت های بالاتری به فروش می روند. ممکن است بتوانید به ده برابر ایران هم بفروشید و سود بسیار خوبی ببرید و مشتری هم از خریدش رضایت دارد. نکته دوم: کالا هایی هستند که مشتری فقط یک بار آن ها را می خرد.
کسانی که وارد حوزه هایی مثل نخود و مواد غذایی می شوند؛ دفعات خریدشان بسیار بالا است. اما این ها اطلاعات زیادی نسبت به قیمت های پایه و مرسوم در بازار های جهانی دارند و شاید دفعات دوم و سوم دیگر از شما خرید نکنند.
چون شما دفعه اول جنس را با قیمت بالا فروختید ؛ ولی وقتی مشتری از قیمت واقعی آن مطلع شد؛ دیگر از شما خرید نخواهد کرد. اما در حوزه هایی مثل دستگاه ها، ماشین آلات، و تجهیزات که فقط یک بار می خرند شرایط فرق می کند.
مثلا دستگاه پخت نان را در نظر بگیرید. به دلیل این که مشتری فقط یک بار آن را می خرد؛ از قیمت پایه و عرف آن در بازار اطلاعی ندارد و دنبال یک شرایط منطقی میگردد تا با خودش هماهنگ باشد.
چون دو تا دستگاه با شرایط یکسان وجود ندارند و همه تفاوت هایی با هم دارند. مثلا در نوع ساخت، محل نصب و ارائه خدمات با هم متفاوت اند. این موارد به شما کمک می کند تا بتوانید محصول تان را با قیمت بالاتری بفروشید و سود بیشتری ببرید.
در نتیجه یکی دیگر از تجارت های پر سود این است که مشتری فقط یک بار اجناس شما را بخرد. هم اکنون لیستی از محصولات پر سود ایران در سال نود و شش قابل مشاهده است. این کالا ها شامل انواع خشکبار، خرما، مواد معدنی، سنگ های زینتی، مواد شیمیایی و صنایع دستی می باشند.
محصولات ممنوعه صادراتی
وقتی محصولات برای صادرات ممنوع می شوند؛ دو حالت به وجود می آید. یا خود دولت ایران آن را ممنوع کرده، برای این ممنوعیت دلایل مختلفی دارد. مثلا گوجه فرنگی که اجازه صدور نداشت. چون نیاز کشور به این محصول بیشتر است.
حالت دوم: به دلیل مشکلات سیاسی و مسائل دیگری که کشور مقصد با ما دارد؛ واردات را به کشور خود ممنوع می کند و نمی توانیم به آن جا محصول صادر نماییم.
به هر حال همیشه محصولاتی هستند که در یک بازه زمانی صادراتش ممنوع می شود. یا تعرفه های گمرکی محصول به قدری بالا می رود که دیگر صادر کردن آن توجیه اقتصادی ندارد و برای تاجر به صرفه نیست. مثل سیمان که دیگر برای عراق صادر نمی شود. وقتی صادرات کالایی ممنوع می شود؛ چه کسانی ضرر می کنند؟
وقتی صادرات ممنوع می شود کسانی که به روش سنتی تجارت می کنند و یا با کشور دیگر رابطه ای کار کرده اند؛ بیشتر متضرر می شوند. مثلا کسی بود که شخصی را در عراق می شناخت و او هم برایش مشتری پیدا می کرد و به این طریق محصولاتش را می فروخت.
اما وقتی تعرفه کالایی بالا می رود؛ تجار دیگر نمی توانند آن را صادر کنند. بنابراین باید یا محصول شان را عوض بکنند؛ یا نهایتا کشور مقصد شان را تغییر دهند و دوباره پروسه پیدا کردن مشتری را طی نمایند.
اما کسانی که به روش تجارت بومی کار می کنند و در کل دنیا برندسازی کرده و خود را محدود به یک کشور یا منطقه خاص ننموده اند؛ از نظر ممنوعیت صادرات دچار مشکلات زیادی نخواهند شد.
درست است که شاید تعداد مشتریان و حجم فروش شان پایین بیاید؛ ولی در کشور ها و مناطق دیگر مشتری دارند. پس اگر می خواهیم دچار ممنوعیت صادرات نشویم؛ باید در مسیری قرار بگیریم که کمتر دچار آسیب شویم. بنا بر این باید کاری کنیم تا کل دنیا و نه فقط یک یا چند کشور خاص از ما خرید کنند.
با این کار هم سود بیشتری می کنیم و هم کار دائمی خواهیم داشت و مشتریان مان هم افزایش می یابند. هم اکنون لیستی از کالا های ممنوعه به عراق را به شما معرفی می کنیم که دولت عراق اجازه ورود این ها را نمی دهد.
این محصولات شامل ترقه، اسلحه و مهمات، مواد شیمیایی و گاز، کود های شیمیایی، کلر، مواد منفجره و در بخش کشاورزی گیاه پنبه، نهال نخل خرما، و گیاه هنا و محصولات دیگر می باشند.
اگر تجار این محصولات فقط بخواهند با عراق کار کنند باید کار شان را تعطیل نمایند و دوباره دنبال راهی برای صدور به یک کشور دیگر بگردند. در تجارت سنتی این پروسه اعم از پیدا کردن مشتری تا ارسال کالا درد سر های خاص خود را دارد.
راز موفقیت در صادرات
برای موفقیت در صادرات باید به این نتیجه برسیم که چطور صادر کنیم. آیا کسی که هنوز هیچ تجربه ای نسبت صادرات ندارد می تواند وارد این عرصه شود؟ آیا برای ورود به این حوزه علم و تخصص لازم است؟ برای موفقیت در صادرات باید زیر ساخت هایی آماده کنیم تا بتوانیم به نتایج مطلوب دست پیدا کنیم.
ابتدا باید محصول خوبی برای خود مان انتخاب کنیم. در این راه باید از کسانی کمک و مشاوره گرفت که در این حوزه تخصص و اطلاعات کافی دارند تا یک روش صحیح را به ما نشان دهند.
ما هم باید بر رسی کنیم که آیا جامعه هدف مان فقط کشور های آسیایی است؛ یا می خواهیم به کل دنیا بفروشیم؟ آیا محصولات ما قانون خاصی دارد؟ با چه شرایطی باید ارسال شود؟
از طرفی باید محصولی انتخاب کنیم که با روحیات و توانمندی های ما سازگار باشد تا بتوانیم راحت تر بفروشیم. ما باید تأمین کننده خوبی هم داشته باشیم. زیرا تأمین کننده نقش بسیار مهمی در صادرات و تجارت ایفا می کند. ما قرار نیست خود مان تولید کننده باشیم.
اگر کسی تولید کننده باشد؛ می تواند از تولیدات خودش بفروشد. اما کسی که تولید کننده نیست؛ خیلی بهتر از تولید کننده ها می تواند بفروشد و سود بیشتری هم ببرد. چرا که برای تولید ابزار هایی مثل هزینه زیاد، مکان مناسب، کارگر و ... نیاز داریم.برای فروش باید یک تیم فروش و بازار یابی داشته باشیم تا بتوانیم مشتری های مان را پیدا کنیم.
ما به کسانی که تولید کننده نیستند؛ ولی در فکر تولید اند؛ توصیه می کنیم وارد این عرصه نشوند. سعی کنید تمام و سرمایه و انرژی خود را صرف فروش کنید. در ایران تولید کننده زیاد است. بسیاری از شرکت ها در حال ورشکستگی هستند؛ ولی انبار های شان پر از اجناسی است که هنوز به فروش نرفته.
چون روش فروش را بلد نیستند و منتظر خرید مشتری می مانند. پس بیاییم از ظرفیت های موجود این شرکت ها استفاده کنیم و اجناس آن ها را بفروشیم و خود مان را به عنوان تولید کننده، تاجر و فروشنده بزرگ در سطح دنیا معرفی نماییم. وقتی مشتری را پیدا کردیم؛ باید مراحل فروش و ارتباط با آن ها را طی کنیم.
سومین نکته این است که مسیر درستی برای تجارت انتخاب کنیم. ما باید خود را در مسیر صحیح قرار دهیم و از تجربیات دیگران بهره بگیریم. در ایران و جهان شرکت های بزرگی هستند که در امور تجارت، صادرات، و کار آفرینی به تجار مشاوره می دهند. آن ها هم خودشان کار می کنند و هم به دیگران مشاوره می دهند. پس بیاییم از تجربیات آن ها استفاده کنیم.
سعی کنیم در کنار آن ها باشیم و از آن ها بخواهیم به ما هم آموزش دهند. ما باید در طول مسیر یک معلم و بلد راه داشته باشیم تا بتوانیم به نتایج دلخواه دست پیدا نماییم.
بیاییم روی آنالیز محصول مان فکر کنیم. ما باید بر رسی کنیم کدام یک از کشور ها با چه شرایط و پارامتر هایی خواهان محصول ما هستند. اگر محصول مان را به درستی آنالیز کنیم می توانیم تجارت پر سودی داشته باشیم و نتایج بهتری به دست آوریم.
