خوراک دام و طیور مهمترین عامل در رشد و تکامل صحیح دام ها و پرندگان است و مازندران به عنوان یکی از استان های مهم در زمینه تولید واحدهای دامداری و طیور در ایران نیاز زیادی به خوراک دام و طیور دارد.
خوراک دام و طیور مازندران شامل مواد مختلفی است که از منابع گیاهی به دست می‌آید و این مواد شامل تفاله‌ها و کنجاله‌ها است که معمولاً پس از فرآوری و ضایعات مختلف گیاهان به دست می‌آیند.
یکی از مهمترین مواد مورد استفاده در خوراک دام و طیور مازندران، کنجاله سویا است و سویا یک گیاه دانه‌دار است که در بخش‌های مختلف ایران پرورش می‌یابد و دانه‌های آن برای خوراک دام و طیور استفاده می‌شود.
کنجاله سویا به دلیل دارا بودن پروتئین بالا و ارزان بودن نسبت به سایر منابع پروتئینی، یکی از مهمترین مواد مورد استفاده در خوراک دام و طیور است.
علاوه بر کنجاله سویا، آرد جو نیز به عنوان یکی از مواد اصلی خوراک دام و طیور مازندران استفاده می‌شود.
جو از قدیمی‌ترین محصولات زراعی است که در ایران کشت می‌شود و آرد جو برای تهیه خوراک دام و طیور استفاده می‌شود و آرد جو به دلیل داشتن ویتامین‌های مختلف و فیبر غذایی مفید، به عنوان یکی از مواد مهم در تغذیه دام و طیور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ضمناً، آرد ذرت نیز یکی از موادی است که در تهیه خوراک دام و طیور مازندران استفاده می‌شود و ذرت یکی از محصولات استراتژیک کشور است و برای تهیه خوراک دام و طیور به عنوان یک منبع انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آرد ذرت به دلیل ارزانی و داشتن انرژی بالا یکی از مواد مهم در تغذیه دام و طیور مازندران است و لازم به ذکر است که خوراک دام و طیور مازندران تنها با استفاده از مواد گیاهی تهیه نمی‌شود، بلکه برخی مواد معدنی نیز به عنوان مکمل‌هایی به خوراک اضافه میشوند.
به طور کلی به منظور رشد سالم و صحیح دام و طیور مازندران، ترکیب مناسب و تغذیه صحیح با استفاده از مواد گیاهی و معدنی ضروری است.
برای تولید خوراک دام و طیور مازندران بهبود کیفیت مواد مورد استفاده و تنوع در ترکیب آنها امری حیاتی است و به عنوان مثال، می توان با استفاده از ترکیبی مناسب از آرد جو، کنجاله سویا و آرد ذرت، خوراک دام و طیوری با سطح پروتئین و انرژی متوازن تولید کرد.
علاوه بر مواد گیاهی استفاده از مکمل‌های معدنی نیز در تهیه خوراک دام و طیور مازندران حائز اهمیت است و مثلاً، افزودن موادی مانند کربنات کلسیم، فسفر، سدیم، پتاسیم و ویتامین‌ها می‌تواند بهبودی چشمگیری در سلامت و رشد حیوانات داشته باشد.
علاوه بر ترکیب مناسب مواد رعایت استانداردها و مقررات بهداشتی در تولید خوراک دام و طیور امری ضروری است و این استانداردها شامل قوانین درباره تولید، ذخیره و حمل و نقل خوراک‌ها، تست و بررسی درمان‌های بیماری‌زا، کنترل کیفیت و تضمین سلامت محصول نهایی می‌شود.
استفاده از تکنولوژی‌های نوین در تولید خوراک دام و طیور مازندران نیز می‌تواند عواملی مهم برای بهبود کیفیت و کارایی خوراک باشد.
به عنوان مثال استفاده از فرآوری‌های حرارتی، تجزیه‌پذیری بالا و مواد ارگانیک می‌تواند به بهبود هضم و جذب مواد مغذی توسط حیوانات کمک کند.
در مجموع تولید خوراک دام و طیور مازندران یک فعالیت حیاتی است که نقش مهمی در تامین نیازهای تغذیه‌ای حیوانات و بهبود عملکرد و رشد آنها دارد.
با رعایت استانداردها و مقررات بهداشتی استفاده از مواد با کیفیت و ترکیب مناسب، و استفاده از تکنولوژی‌های نوین می‌توان به تولید خوراک دام و طیور با کیفیت و ارزش غذایی بالا در مازندران دست یافت.
