تجارت نیز مانند همه امور عالم دارای مفاهیم و نکاتی است که شناخت از تمام ابعاد این فعل می تواند به هر چه بهتر شدن تجارت کمک نماید؛ حمل و نقل کالای صادراتی از مبدا تا مقصد و واسطه های موجود یکی از موضوعات مهم در تجارت می باشد که در این مقاله به بررسی آن می پردازیم. با شناخت کامل از حوزه حمل و نقل تجارت و صادراتی می توان تجارتی امن تر و با سود بیشتر را برای خود رقم زد، چرا که حمل و نقل کالا در قیمت تمام شده کالای تجاری تاثیر دارد. با شناخت این حوزه می توان از مسئولیت عوامل دخیل در حمل و نقل کاملا آگاه شد و عملیات تجاری را در امن ترین حالت ممکن به انجام رساند.
فورواردر واسطه ای حرفه ای بین فرستنده و گیرنده
فورواردر شخصیتی حقیقی یا حقوقی است که در مقابل دریافت اجرت، عهده دار کلیه عملیات حمل کالا از زمان دریافت تا تحویل به مقصد می باشد. فورواردر به عنوان یک واسطه حرفه ای بین فرستنده و گیرنده کالا عمل می کند، اما مسئولیتی نسبت به کالا ندارد. بر مبنای تفاهم صورت گرفته بین مالک کالا و فورواردر، کارهایی توسط فورواردر انجام خواهد شد که به شرح زیر می باشد:
- تشریفات مرزی
- تحویل و تحول گمرکی و حمل و نقل کالا در حد عرف و یا حسب قرارداد منعقده با فورواردر اصلی می باشد.
- بیمه باربری جزء وظایف فورواردر نیست، مگر اینکه در قرارداد قید شده باشد، پرداخت حق بیمه جدا از هزینه حمل و نقل به عهده مشتری می باشد.
- فورواردر اصلی باید تشریفات گمرکی در مرز مبدا و گمرک مقصد، عملیات ترانزیت کالا داخلی یا بین المللی را با رعایت مقررات و ضوابط حاکم انجام دهد.
- همکاری در تهیه صورت جلسه ها و گزارشهای لازم در مواقع بروز خسارات احتمالی یا فقدان کالا و مساعدت در پیگیری جبران خسارت نیز از وظایف فورواردر می باشد.
تفاوت فورواردر و کریر
کریرها شخصیتی حقیقی یا حقوقی هستند که عموما مالکیت وسایل حمل و نقل بار شامل: هواپیما، کشتی، قطار و تریلی را به عهده دارند. مسئولیت و اختیارات آنها بر اساس کنوانسیونها، عرف بین المللی و همچنین در قوانین و مقررات داخلی کشور تا حدودی مشخص و شناخته شده می باشد. خدمات فورواردر به چهار بخش دریایی، زمینی، هوایی و ریلی تقسیم می شود. فورواردرها مسئولیت امور حمل و نقل بار را با انجام تشریفات به عهده دارند و کلیه امور مثل: تشریفات گمرکی و مرزی، حمل جاده ای تا بندر یا فرودگاه و پس از آن از شهر مبدا تا شهر یا کشور مقصد را به عهده می گیرند، اما صاحب وسیله حمل و نقل نیستند و مسئولیت حقوقی حمل و آسیب دیدگی کالا بر عهده آنها نمی باشد. در حقیقت فورواردرها شتاب دهنده خدمات حمل و نقل تجاری می باشند و کلیه عملیاتهای لازم را در کوتاه ترین زمان ممکن به انجام می رسانند. فورواردر برخلاف شرکتهای کریر خود صاحب یا اجاره کننده وسیله حمل کالا نیست، این کار را شرکتهای حمل و نقل به واسطه او انجام می دهند. در اصل فورواردرها نوعی واسطه محسوب میشوند، واسطه ای که یک طرف آن صادر کننده کالا و طرف دیگر شرکتهای حمل و نقل و باربری هستند.
کارکردن با فورواردر یا کریر؟
به نظر شما کارکردن با فورواردر بهتر است یا کریر؟ برای رسیدن به این پاسخ باید یادمان باشد که شرکتهای کریر صرفا مسئولیت حمل یک کالا را از یک پورت به پورت دیگر بر عهده می گیرند، به عنوان مثال: از یک بندر به یک بندر دیگر و یا از یک فرودگاه به یک فرودگاه دیگر. اما فورواردرها توافق می کنند که یک کالا را از درب کارخانه تحویل بگیرند و تا هر کجا که صاحب کالا می خواهد تحویل بدهند. مثلا یک صادر کننده می خواهد چند کانتینر بار را از یک کارخانه در قم به بندر بمبئی ارسال نماید. اگر صادر کننده بخواهد این کانتینر بارها را خود با کریرها به مقصد ارسال کند، باید یکبار با یک شرکت کریر حمل زمینی در قم از درب کارخانه بارگیری نماید سپس در بندرعباس تخلیه و مجددا با یک کریر دریایی از بندرعباس به بندر بمبئی با کشتی حمل نماید که این امر خود مستلزم زمان زیاد و از طرفی هزینه بیشتر است. زیرا صادر کننده با یک کریر ممکن است فقط یکبار برخورد داشته باشد و کریرها هم به دنبال حداکثر سود هستند، پس در نتیجه هزینه حمل نیز بالاتر می رود.
اما اگر صادر کننده با یک فورواردر وارد تفاهم شود، خود فورواردر کل امور اجرایی حمل از درب کارخانه تا بندرعباس را با حمل زمینی و بعد از آن حمل دریایی تا مقصد به عهده می گیرد. این امر خود موجب کاهش زمان می شود که در تجارت خارجی امر مهمی است، پس لازم نیست خود تاجر یا صادر کننده درگیر تفاهم با کریر و کارگران حمل و جرثقیل شود. از طرفی فورواردرها به دلیل حجم ارسال زیاد کالا با کریرهای مختلفی در طول سال ارتباط دارند، بنابراین آنها قیمتهای کمتر و رقابتی تری به فورواردرها پیشنهاد می دهند که این موضوع نیز باعث کاهش هزینه های ارسال می گردد. در اصل می توان بیان کردن کار کردن با یک فورواردر حرفه ای باعث برون سپاری خدمات حمل و نقل کالا شده و یک صادر کننده به جای آنکه خود درگیر عملیات اجرایی حمل و نقل شود، این عمل را به صورت حرفه ای برون سپاری می کند و زمان خود را صرف مذاکرات بیشتر و در نتیجه فروشهای بهتر و بیشتر می نماید. نویسنده: علی خزائی مشاور تجاری