ماده ای چسبناک حاوی هیدروکربن و سیاه رنگ که با آن قیر گفته می شود، با توجه به اسناد موجود تاریخچه قیر به سومریان باستان می رسد اما ما در اینجا می خواهیم تاریخچه قیر در ایران و جهان و همچنین موارد استفاده از آن را مورد بررسی قرار دهیم.
تاریخچه قیر
این ماده پیچیده سالها پیش توسط انسانها شناخته شد و رنگ آن از قهوه ای تیره تا سیاه است و از هیدرو کربنهای مولکولی درست شده است. این محصول از تقطیر نفت خام به دست می‌آید.
نیمه جامد است و طی فرایند تولید بخشهای سبک تر آن مانند گاز مایع و گازوئیل را حذف می کنند و از نفت خام سنگین تولید می شود. معمولاً به نام آسفالت شناخته می شود اما در واقع آسفالت به مخلوط سنگ ریز، ماسه و قیر گفته می شود.
قیر به طور طبیعی در لایه های زیرین پوسته های زمین به صورت چشمه های روان به حالت مایع و جامد وجود دارد. مصریها هزار سال پیش از میلاد مسیح برای ملات کاری دیوارهای آجری، مجسمه سازی، ضدآب سازی حمامها و برای ساخت کشتی از قیر استفاده می کردند و بعدها در ایران و هند و مصر نیز برای همین موارد از قیر استفاده می شد.
از گذشته تا به امروز از قیر برای ایمن سازی استفاده می شود در گذشته برای مومیایی کردن اجساد و همچنین در ساختمان سازی از قیر بهره می بردند.
اواخر قرن نوزدهم برای سنگفرش و جاده سازی قیر را مورد استفاده قرار می دادند. با کشف نفت و تولید قیر از آن راهی برای استفاده از نفت به صورتهای دیگر باز شد نفت خام همه کشورها دارای اجزای سنگین نیست و نمی توانند با آن قیر تولید کنند.
برای مثال نیجریه و اندونزی نفت خام آنها سبک است و حتی پسماند آن نیز کمی سنگین است اما نفت خام آمریکای جنوبی و خاورمیانه دارای پسماندهای سنگین هستند که بسیار برای تولید قیر مناسب است.
طبق آمار سال 1386 سالیانه 110 میلیون تن قیر در همه جهان تولید می شود که از این مقدار ایران 4/3 میلیون تن است و با بالا بردن ظرفیت پالایشگاه این مقدار افزایش نیز می یابد.
موارد استفاده از قیر
امروزه استفاده های زیادی از غیر می شود نمونه آن ساخت جاده های هموار برای تردد انواع اتومبیلهای سبک و سنگین باندهای فرودگاه ها برای برخاست و فرود هواپیماها و حتی زیر ساخت راه آهنها هم از قیر ساخته شده است.
از دیگر استفاده های قیر برای عایقهای خانه ها برای محافظ لوله های نفت و گاز که پوشش ضد آب ایجاد می کند همچنین آسفالت خیابانها نیز از قیر است. علاوه بر اینها در همه پروژه های کوچک و بزرگ ساختمانی به کار می رود.
بدون قیر زندگی ما بسیار کسل کننده خواهد شد اگر قیر نباشد جاده هایی که از بین می روند دیگر ترمیم نخواهند شد، هواپیماها به راحتی نخواهند توانست برخاست و فرود داشته باشند.
زیرا جایگزینی برای قیر وجود ندارد هرساله دانشمندان شیمی با تحقیق و بررسی بر روی قیر و کاربردهای آن به کشف موارد بیشتری دست یابد.
قیر ماده ای انعطاف پذیر است استفاده از آن بی خطر و سریع و آسان است، بسیار بادوام و مقاوم در برابر آب و سرما و سایش و فشارهای سنگین است قابل بازیافت بوده و یک مورد عالی برای تمامی زیرساختهای ساختمانی است.
تعریف قیر
قیر ماده ای نیمه جامد و جامد که بدون شکل خاصی است و در شکلهای مختلفی مانند قیر طبیعی و سنگ آسفالت موجود است و به آن قیر نفتی می گویند.
در جاده های جهان آسفالتها از جنس قیر است در کشورهای مختلف از قیر به اسمهای مختلف یاد می شود برای مثال در اروپا به آن چسب مایع می گویند در حالی که در آمریکا به آن آسفالت یا سیمان آسفالت می گویند.
مواد قیر برای مواردی به کار می رود که قیر در آنها وجود دارد و یا قیر از آن گرفته می شود که در زندگی روزمره در شکلهای مختلف است مثل قیر سخت، قیر در آسفالت های سنگی به راحتی خرد می شود و مواد نرمتر و چسبناکتر آن در آسفالت مورد استفاده قرار می گیرد و روش‌های مختلفی وجود دارد که از طریق آن می توان قیر را به دست آورد.
برای مثال از طریق فرآوری نفت در این روش قیر های باقی مانده از راه تقطیر نفت به وجود می آید. قیر به طور طبیعی وجود دارد اما امروزه جهان برای همه اهداف خود به نفت احتیاج دارد.
قیر سالهاست به همین روش تولید می شود از تقطیر نفت خام با حذف گازوئیل و بنزین به دست می‌آید و این فرآیند چندین بار تکرار می شود تا محصول نهایی به دست بیاید. ترکیبی است که از عناصری مانند کلسیم، آهن، گوگرد و اکسیژن و هیدروکربنها است.
معمولاً به روش صنعتی تولید می شود اما در طبیعت نیز یافت می شود برای مثال در کف دریاچه های باستانی از موجودات ما قبل تاریخ که پوسیده اند در اثر فشار و گرما به وجود می آید. تقریباً 40 هزار سال پیش در سوریه از قیر استفاده می شده است.
مورخان با تحقیقاتی که انجام دادند متوجه شده اند که این مواد به ابزار های سنگی چسبیده بودند در دوران گذشته قیر را به عنوان چسب برای تعمیر مجسمه های شکسته یا سفال به کار می بردند.
در مصر برای فرایند مومیایی سازی اجساد از قیر استفاده می کردند و این کار به دوام اجساد کمک زیادی می کرد. در صنعت ساختمان سازی قیر به عنوان ملات استفاده می شود.
در قدیم برای استحکام بیشتر در ساختن معابد و کاخها از قیر استفاده می شد به این صورت که آن را با کاه خرد شده، خاک رس و ماسه ترکیب می کردند تا حالت ملات بگیرد و سپس آن را به کار می گرفتند.
قیر در جواهرات نیز کاربرد داشته است به این گونه که برای تزیین حلقه هایی که از صدف دریایی درست می کردند به کار می رفت، برای سنجاقهای تزیینی لباس، برای متصل کردن قطعات طلا و نقره استفاده می شده.
85 درصد از قیر را به عنوان چسب برای روکش آسفالت جاده ها در خیابانها استفاده می شود به دلیل قابلیت ضد آبی که قیر دارد از آن برای پوشش لوله آب، عایق رطوبتی و مواردی که احتیاج به آب بندی دارد استفاده می شود.
برای سطح جاده ها در راه ها در سراسر جهان قیر را با سنگریزه مخلوط کرده که ماده ای بسیار سخت به نام آسفالت به دست می‌آید و استحکام زیادی دارد قیر و آسفالت هردو قابل بازیافت هستند و سطوحی که دچار سایش و خرابی شده است با مواد جدید مخلوط می شوند و آن را ترمیم می کنند.
قیر ماده ای است که در گذشت زمان فقط ترکیب آن ممکن است با اندکی تغییر باشد اما کاربرد های آن در دنیای مدرن نیز تا حدودی مانند گذشته است.
همه ما زمانی که می خواهیم کالایی را تهیه کنیم علاوه بر قیمت کیفیت آن کالا برای ما بسیار حائز اهمیت است از این رو مجموعه ما با در نظر داشتن سلیقه و نظرات شما مشتریان عزیز و کادر مشاوران با تجربه مان می توانیم به شما بهترین راهنماییها را بدهیم تا امر خریدتان را آسان سازیم.
