ما به دلیل آنکه با تعداد زیادی از مردم در طول سال های زیاد در ارتباط بوده و هستیم حرف های زیادتری را از آنان نسبت به شما می شنویم و از ناکامی هایشان بیشتر از شما به گوشمان می خورد.
پس به رسم آنکه چهار پیراهن بیشتر از شما پاره کرده ایم و تجربه بیشتری داریم به سخنانمان گوش دهید شاید برایتان مفید واقع شود.
از جمله ناکامی های مهمی که خیلی ها می گویند یکی آنست که شخص می گوید:
من سال های سال کار کرده ام و به هر دری زده ام اما موفق نشدم و اوضاع اقتصادی ام خراب است.
وقتی از او می پرسیم به هر دری زدی یعنی چه کارها کردی؟
می گوید بنایی کردم نجاری کردم آرایشگری کردم رانندگی کردم مغازه داری کردم تو شرکت خصوصی کار کردم به صورت پیمانی برای دولت کار کردم و امثال اینها.
خب جان برادر این کارها که می گویی معلوم است به فرجام خاصی تو را نمی رساند.
پیش از انجام دادنش ما به شماها گفته بودیم.
نیاز نبود سال ها بروی و در این مشاغل کار کنی تا به این نتیجه برسی.
مگر پیشتر از تو کم بودند کسانی که این شغل ها را برگزیدند؟
آیا از میان آنها از صد نفر ده نفر هم ثروتمند شد؟
بسیاری از این مردم در همین مشاغل مشغول کارند و میزان پولی که در این شغل ها هست بسیار کم است و می بایست بین تعداد زیادی متقاضی تقسیم شود پس یقینا به هر کس میزان اندکی می رسد و همین موضوع دلیل اصلی فقر مردم است.
گذشته از اینها با مرور زمان و افزایش نرخ جمعیت و بیکاری، اکثر مردم فکرشان به همین کارها می رسد و روز به روز وضع بدتری خواهند داشت.
اگر توصیه های ما را نمی پذیرید یک کار را انجام دهید تا عقل و مشاهدات خودتان بر درستی سخنان ما شهادت دهد.
به حداقل صد جوان بیکار که حالا یا دانشجو هستند یا نیستند مراجعه کنید.
صد جوانی که پول به دست آوردن را تجربه نکرده اند و یا اگر تجربه هم کرده اند به صورت پایدار و دائمی نبوده است.
از آنان بپرسید قصد داری به کدام کار وارد شوی؟
جواب هایشان را بنویس.
ببین چه شغل هایی را برایت می شمارند.
شبیه کاری که با بچه های چهار پنج ساله انجام می دهید و از آنها می پرسید بزرگ شدی دوست داری چه کاره شوی؟
از این جوانان که بزرگ شده همان کودکانند بپرسید دوست دارید چه کاره شوید؟
می بینی که اکثرشان همین شغل ها را نام می برند که هیچ درآمد بالایی در آنها نیست.
از کسی که خود را در جاده تاریکی ها قرار می دهد انتظار دارید به چه چیزی برسد؟
این است که ثمره سال های زندگی اش می شود دیدن سختی ها.
سختی ای که هم خودش را در بر می گیرد و هم همسر و فرزندانش را.
حقیقت دیگری را برایتان فاش کنم.
اگر از اکثر جوانان مخصوصا تحصیل کرده ها بپرسی که آیا در زندگیت تدریس کرده ای و معلمی را تجربه نموده و از آن راه درآمدی داشتی می گویند بله.
و چون از آنها بپرسی آیا به این شغل که داشتی افتخار می کنی یا آن را قسمت سیاه پرونده ات می دانی؟
اکثرشان می گویند افتخار می کنیم و حتی خیلی ها می گویند چرا افتخار نکنم در حالیکه معلمی شغل انبیاست؟
اینکه معلمی شغل انبیاست سخن کاملا درستیست و ما دهانمان بشکند اگر بخواهیم آن را انکار کنیم.
اما منظور از شغل انبیاست آن شغلی نیست که به سبب آن درآمدی به دست آید چرا که پیامبران با معلمی به کسب درآمد نمی اندیشیدند.
پیامبران خدا حتی به اندازه ی اندک میزانی از راه علمی که به مردم داده اند از آنان پولی نگرفته اند.
این کلام خداست که بارها در کتابش خطاب به پیامبرانش فرموده: سوره سبأ آیه ۴۷
قُلْ مَا سَأَلْتُکُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَکُمْ ۖ إِنْ أَجْرِیَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ
بگو آنچه از شما اجر خواستم پس آن هم برای خودتان است.
اجر من تنها بر عهده خداست./
امام باقر علیه السلام فرمود رسول خدا هیچگاه از مردم برای رسالتش مزدی نخواست جز یک چیز که مودت و دوستی با اهل بیتش را از مردم خواست و اینکه بعد از او علی و فاطمه را که درود خدا بر آنان باد، اذیت نکنند و این خواسته نیز امر خدا و خواسته قلبی رسول بوده که خداوند درباره اش فرمود: قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبَى.
سپس خداوند در جای دیگری فرمود بگو همان یک خواسته که از شما داشتم نیز به نفع خودتان است و پاداش من تنها از سمت خداست./
پس رسولان و انبیا برای تعلیمی که به مردم داده اند هیچ پولی از آنان نگرفته اند و اینکه آمده معلمی شغل انبیاست نه به این معنا که انبیا از راه تدریس پولی به جیب زده اند در حالیکه شما آن را شغلی ساختید که از آن امرار معاش می کنید.
کدام رسولی از تدریسی که کرده پولی گرفته که شما گرفته باشید و آن را دلیل و بینه بر درستی و افتخار بر کارتان می دانید؟
خداوند در کتابش خطاب به ما انسان ها می فرماید: سوره یس آیه ۲۱
اتَّبِعُوا مَنْ لَا یَسْأَلُکُمْ أَجْرًا وَ هُمْ مُهْتَدُونَ
تبعیت کنید کسی را که از شما اجری نمی خواهد و آنان خود هدایت شده اند./
در حقیقت اگر پیامبری پیدا شود و برای علمی که داده از ما طلب اجرت کند خلاف سخن خدا کرده و هرگز پیامبران اینگونه نبوده اند.
پس اگر کسی تدریس خودش را به تعلیم پیامبران شبیه کند در واقع بهتان و دروغی را به پیامبران خدا نسبت داده چرا که آنان برای معلمی خود پولی نمی گرفتند و این شخص می گیرد و او با این شبیه سازی پیامبران خدا را شبیه خود ساخته و خداوند این اشخاص را ظالمانی می داند که ظالم تر از آنها نیست و درباره شان فرموده: سوره انعام آیه ۲۱
وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ کَذِبًا أَوْ کَذَّبَ بِآیَاتِهِ
و چه کسی ظالم تر است از کسی که به خدا افترای دروغ می بندد یا به آیاتش دروغی را نسبت می دهد؟/
نکته دوم اینکه می شود به ما بگویید پیامبران چه علمی را به مردم تعلیم می کردند؟
منظور از علمی که پیامبران آن را به مردم می آموختند چیست؟
این کلام مولای مسلمانان امام صادق است که فرمود: علم نور است که به واسطه آن عالم می فهمد کدام راه به خیر می رسد و کدام راه به شر./
در حقیقت علم مانند یک چراغ عمل می کند که صاحبش را به گمراهی نمی کشاند.
پیامبران چنین علمی را به مردم تعلیم کرده اند.
شما چه علمی را به آنها یاد دادید؟
ریاضی و فیزیک و زیست و عربی و فارسی و …
این ها علومیست که چون کسی یاد بگیرد از گمراهی ها فاصله می گیرد و در تاریکی ها نمی رود؟
پس مردمی که در اعصار گذشته این علوم را نداشته اند و از آنچه جوانان ما می آموزند بی اطلاع بودند همه در تاریکی و گمراهی غوطه ور بوده اند؟!
آیا دانش آموزان شما که این علوم را به آنها آموخته اید رستگار شده اند؟!
شاگرد اول های علوم شما به کجا رسیده اند؟ دانش آموزان تنبل بمانند.
کسی اگر به یک سخن از سخن پیامبران خدا عمل کند نتیجه خوب عملش را در دنیا و آخرت می بیند در حالیکه شاگردان شما که به هزاران سخن تان گوش داده اند به نتیجه خیر چندانی نرسیده اند.
پس این شبیه سازی تعلیمات شما با تعلیمات پیامبران هم دروغ پنهان دیگریست که به رسولان خدا نسبت داده شده است.
حال که سخن از مظلومیت پیامبران خدا به میان آمده اجازه دهید چند کلامی را از پیامبر خدا و جانشینانش درباره شغل و کار بشنویم شاید گوش هایمان بشنود و باورهایمان استوارتر گردد.
رسول خدا که درود و رحمت خدا بر او و خاندانش باد می فرمایند: تاجر امانتدار راستگوی مسلمان با شهیدان است در روز قیامت./
خدا می داند چقدر نزد خدا با ارزشی اگر در تجارتت امانتدار باشی.
چون برای تاجر بسیار پیش می آید که مالی از سمت خریدار یا تامین کننده نزد او به امانت باشد و او توان خیانت را دارد لکن باید از خدا بترسد و امانت داری پیشه کند.
و بسیار پیش می آید که تاجر برای آنکه گمان می کند اگر راست بگوید سودش از بین می رود به دروغ متوسل می شود پس باید از دروغ بپرهیزد.
پس اگر مسلمانی و در تجارتت راستگو و امانتدار باشی با شهیدان محشور خواهی شد.
آیا این رتبه که رسول خدا برای تاجران امانتدار راستگوی مسلمان قرار داده شما را تحریک نمی کند تا امانتدار و راستگو باشید و خود را در همه امور تسلیم امر پرودگارتان قرار دهید؟
امیرمومنان علی علیه السلام فرمود: به تجارت ها روی بیاورید تا شما را از مال دیگران بی نیاز کند و یقینا خداوند تاجران امانتدار را دوست دارد./
ای کسی که می گویی من همیشه هشتم در گرو نهم است و دستم پیش این و آن دراز است.
چرا به سخن امامان پاکیزه ات گوش نمی دهی و راهی که آنان فرموده اند نمی روی؟
آیا بعد از آنکه نور به قلبت رسیده رواست در تاریکی بمانی؟
امام صادق علیه السلام فرمودند: تجارت کردن عقل را زیاد می کند و ترک آن موجب نقصان عقل است./
آیا شغلی را در میان مشاغل سراغ دارید که فرستادگان خدا عمل به آن را موجب زیادی عقل و ترکش را موجب کاهش عقل دانسته باشند؟
معاذ بن کثیر تاجر لباس بود.
می گوید به محضر امام صادق علیه السلام رفتم و گفتم:
من برای خود ثروت زیادی جمع کرده ام و حال تصمیم دارم تجارت را رها کنم.
ایشان به من فرمودند: پس نظرت برای دیگران از اعتبار می افتد و دیگر کسی از تو کمک نمی گیرد./
توصیه ها درباره روی آوردن به تجارت بیش از آنست که در یک مطلب گنجانده شود.
شما سال های زیادی از خدا عمر گرفتید و در پای درس معلمان زیادی بوده اید و سال های سال دغدغه اقتصاد و پول داشته اید و خیلی ها از خدا برایتان سخن گفتند.
شما را به خدا شهادت دهید آیا این سخنان را درباره تجارت شنیده بودید؟
آیا می دانستید که دین خدا چقدر درباره تجارت کردن توصیه کرده است؟
اگر می دانستید پس چرا به تجارت ها رجوع نکردید؟
و اگر نمی دانستید باید بترسید.
بترسید از مجرای دانسته هایتان.
شما گوش ها و چشم هایتان را به مسیرهایی سپردید که سال های سال دلبسته آن شده اید اما با شما از شغلی که سفارش شده خداست سخن نگفتند.
پس چرا گمان می کنید درباره سایر امور به شما راست گفته اند یا اصل مطلب را گفته اند؟
آیا فکر نمی کنید شما را از اصل ها منحرف کرده و به فرعیات کشانده اند و در جاده های فرعی چپاولتان نمودند؟
خدایا ما به تو پناه می بریم از خطاهایی که کردیم و طلب بخشش می کنیم از راه هایی که غیر از راه پیامبرت رفتیم.
خطاهایمان را به ما ببخش و توفیق ده تا راه درست را بشناسیم و آن را به کار بندیم.