collection چیست:
به این روش برات وصولی اسنادی می گویند، برات یک تعهد مالی است.
به عنوان مثال قبلا شنیده اید که در ازای ضمانت از شما سفته یا برات می خواهند، چرا که جنسی را بدون دریافت پول به شما داده اند که در ازای آن به همان مبلغ از شما سفته می گیرند.
در واقع در روش داکیونت کالکشن یک تعهد مالی از طرف مقابل گرفته می شود که به این تعهد مالی برات می گویند.
برات برعکس سفته است همانطور که بدهکار به طلبکار سفته می دهد در این وضعیت طلبکار به بدهکار یک برات می دهد و یک تعهد مالی برای فرد بدهکار صادر می کند.
در این نوع از پرداخت هم اطمینانی به واردکننده و هم به صادرکننده داده می شود، صادرکننده جنس خویش را برای مشتری ارسال می کند و جنس را به شرکت حمل و نقل تحویل می دهد که در تجارت اسناد حمل از اهمیت زیادی برخوردار است.
دراین روش صادرکننده اسناد تجاری و مالی را به بانک داده و دستورالعملی جهت آزادسازی این مدارک به واردکننده را در اختیار بانک قرار می دهد و همچنین بانک تنها ناظر بر اجرای صحیح این دستورالعمل ها است و تضمینی برای پرداخت می دهد.
Documentary collection یا برات اسناد وصولی خود به دو نوع زیر تقسیم می شود:
• Documents against payment (D/P) یا دیداری: مدارک در مقابل پرداخت
در این روش به این صورت است که به مشتری گفته می شود تمام پول را ابتدا بپردازید و سپس جنس را بگیرید.
در تجارت اسناد حمل و نقل از اهمیت بالایی برخوردار است و در صورتی که این اسناد را نداشته باشید نمی توانید کالا را از گمرکات کشور ترخیص کنید.
در روش عادی تجارت یعنی open account یا advance اسناد تجاری مستقیما به مشتری ارسال می شود تا به راحتی جنس را از گمرک ترخیص کند.
اما در این روش اسناد تجاری و مالی مستقیما به مشتری ارائه نمی شود و صادرکننده پس از ارسال جنس، اسناد و مدارک مربوط به آن را به بانک خویش تحویل می دهد.
به فرض مثال کشور ما تحریم نیست و می توان از این روش استفاده کرد، این مدارک با همین دستورالعمل به فرض مثال به بانک تجارت ارسال می شود.
از بانک خواسته می شود، تنها در صورتی که تعهدات مورد نظر صادرکننده مهیا شود، اسناد به بانک مقصد تحویل داده شود.
جنس به گمرک داده می شود و مشتری می تواند به گمرک مراجعه کند و بازبینی از آنها داشته باشد و اطمینان حاصل کند، سپس برای تحویل اسناد به بانک خویش مراجعه کند که این بانک اسناد را از بانک کشور صادرکننده گرفته است.
صادرکننده تحویل دادن مدارک را مشروط به پرداخت هزینه های معامله قرار داده است، زمانی که پول واریز شود و به حساب صادرکننده برسد با ارائه رسید پرداخت قادر هستید که اسناد تجاری را برای ترخیص کالا تحویل بگیرید.
بانک عامل ما با بانک صادرکننده ارتباط دارد و در صورت تخطی از قوانین، از مبالغ، منابع مالی و تضامین این مبلغ معامله برداشته می شود چرا که باید این دستورالعمل ها را رعایت می کرد.
اما بانک عامل نمی تواند مشتری را وادار کند که هزینه را بپردازد ولی در صورت نپرداختن هزینه هیچ کالا و محصولی هم به فرد تحویل داده نمی شود.
پس بانک ها ناظر هستند که آن دستورالعمل ها را انجام دهند و مو به مو امور را طبق قوانین از پیش تعیین شده پیش ببرند.
پس فقط در صورتی که درخواستی که داده اید D/P)) است، می توانید کالاها و محصولات را ترخیص کنید به شرط اینکه هزینه ها را پیش از دریافت اسناد بپردازید.
• Documents against acceptance (D/A) یا مدت دار: مدارک در مقابل تایید
در این روش مشتری به خریدار می گوید که ابتدا جنس را بدهید و سپس پول را می پردازیم.
تنها کافی است که اسناد برات را خریدار بپذیرد و امضا کند و متعهد شود که به طور مثال در مدت زمان سی روز می تواند پول را به حساب فروشنده خارجی ارسال کند، که این سندی می شود برای اینکه خریدار یا مشتری مجبور به پرداخت شود.
در صورتی که خریدار یا واردکننده در زمان تعیین شده در تعهدنامه یا برات، هزینه را به حساب صادرکننده یا فروشنده ارسال نکند، می تواند طبق آن تعهد گرفته شده از واردکننده، شکایت صورت بگیرد.
پس این روش می تواند ریسک هایی را برای صادرکننده به همراه داشته باشد و علاوه بر اینکه فرصتی را در اختیار مشتری قرار داده اید، بعد از تعهد داده شده نیز ممکن است پول را واریز نکند و صادرکننده در پی شکایت از مشتری باشد که زمان و انرژی زیادی را از مشتری تلف می کند.
تفاوت D/P و D/A :
در روش D/P اسناد تنها در صورت پرداخت مبلغ معامله به حساب معرفی شده توسط صادرکننده، به وسیله واردکننده و ارائه رسید، تحویل داده خواهد شد که به آن CASH AGAINST DOCUMENT یا CAD نیز می گویند.
در روش D/A اسناد بدون پرداخت مبلغ و تنها با پذیرفتن تعهدات قرارداد و امضای آن در اختیار واردکننده قرار می گیرد و پرداخت مبلغ معامله براساس توافق صورت گرفته که مورد تایید واردکننده نیز قرار گرفته است، پرداخت خواهد شد، به این روش TERM COLLECTION نیز می گویند.
برات وصولی اسنادی:
برای درک بهتر این روش پرداخت بهتر است درنظر بگیریم که برخلاف روش هایی که برای پرداخت تاکنون توضیح داده شده، یک جریان برای کالا و یک جریان برای پول وجود دارد.
در روش ADVANCE ابتدا پول را پرداخت می کنید و در روش DOCUMENT ACCONT برعکس این موضوع بود و ابتدا کالاها تحویل داده می شد و سپس پول از واردکننده به صادرکننده ارسال می شد.
پس تنها جریان کالا و پول وجود ندارد و جریان برای مدارک هم وجود دارد.
هر کدام از این جریان ها را به صورت جداگانه بررسی می نماییم.
جریان کالا:
بعد از توافق و عقد قرارداد صادرکننده کالا را براساس روش پرداخت برات وصولی اسنادی ارسال می کند.
در این بخش صادرکننده ارسال کننده برات و واردکننده دریافت کننده برات نامیده می شود.
جریان مدارک:
اسنادی که در تجارت بین صادرکننده و واردکننده منتقل می شود به نوعی تعهدات مالی است، این اسنادی که صادرکننده برای خریدار به نام تعهد مالی ایجاد می کند به معنای این می باشد، که در صورت پرداخت هزینه ها، اسناد تحویل کالا به مشتری داده می شود.
همانطور که در جریان کالا گفته شد ارسال کالا شروع می شود و برات به کشور مقصد ارسال می شود که در بانک مقصد علاوه بر دریافت مدارک یا برات، یک دستورالعمل هم می گیرد.
این دستورالعمل دارای چنین محتوایی است که پس از پرداخت مبلغ معامله می توانید اسناد تحویل کالا را دریافت کنید.
در واقع جریان مدارک دارای چهار مرحله زیر است:
• بعد از ارسال کالاها، اسناد تجاری شامل اینویس تجاری و مدارک حمل و نقل توسط صادرکننده به بانک حواله دهنده ( remitting bank ) ارسال می شود.
• وظیفه این بانک تسلیم مدارک صادرکننده و روش تسلیم آن به واردکننده، به بانک واردکننده در کشور مشتری است.
• بانک دریافت کننده ( collecting bank) یا همان بانک واردکننده براساس دستورالعمل اسناد را در ازای پرداخت یا تایید قرارداد و تعهدات بر حسب نوع D/P یا D/A بودن تسلیم واردکننده می نماید.
• بانک حواله دهنده و بانک صادرکننده و همچنین بانک دریافت کننده و واردکننده می تواند یکی نباشد.
جریان پول:
• بانک دریافت کننده در ازای پرداخت یا تعهد واردکننده اسناد را به واردکننده تحویل می دهد.
• بانک دریافت کننده پول دریافتی را به بانک حواله دهنده می دهد.
• این بانک نیز مبلغ دریافتی را به صادرکننده می دهد.
• با دریافت پول توسط صادرکننده پروسه برات اسناد وصولی پایان می یابد.
در واقع در روش داکیونت کالکشن یک تعهد مالی از طرف مقابل گرفته می شود که به این تعهد مالی برات می گویند.
برات برعکس سفته است همانطور که بدهکار به طلبکار سفته می دهد در این وضعیت طلبکار به بدهکار یک برات می دهد و یک تعهد مالی برای فرد بدهکار صادر می کند.
در این نوع از پرداخت هم اطمینانی به واردکننده و هم به صادرکننده داده می شود، صادرکننده جنس خویش را برای مشتری ارسال می کند و جنس را به شرکت حمل و نقل تحویل می دهد که در تجارت اسناد حمل از اهمیت زیادی برخوردار است.
دراین روش صادرکننده اسناد تجاری و مالی را به بانک داده و دستورالعملی جهت آزادسازی این مدارک به واردکننده را در اختیار بانک قرار می دهد و همچنین بانک تنها ناظر بر اجرای صحیح این دستورالعمل ها است و تضمینی برای پرداخت می دهد.
Documentary collection یا برات اسناد وصولی خود به دو نوع زیر تقسیم می شود:
• Documents against payment (D/P) یا دیداری: مدارک در مقابل پرداخت
در این روش به این صورت است که به مشتری گفته می شود تمام پول را ابتدا بپردازید و سپس جنس را بگیرید.
در تجارت اسناد حمل و نقل از اهمیت بالایی برخوردار است و در صورتی که این اسناد را نداشته باشید نمی توانید کالا را از گمرکات کشور ترخیص کنید.
در روش عادی تجارت یعنی open account یا advance اسناد تجاری مستقیما به مشتری ارسال می شود تا به راحتی جنس را از گمرک ترخیص کند.
اما در این روش اسناد تجاری و مالی مستقیما به مشتری ارائه نمی شود و صادرکننده پس از ارسال جنس، اسناد و مدارک مربوط به آن را به بانک خویش تحویل می دهد.
به فرض مثال کشور ما تحریم نیست و می توان از این روش استفاده کرد، این مدارک با همین دستورالعمل به فرض مثال به بانک تجارت ارسال می شود.
از بانک خواسته می شود، تنها در صورتی که تعهدات مورد نظر صادرکننده مهیا شود، اسناد به بانک مقصد تحویل داده شود.
جنس به گمرک داده می شود و مشتری می تواند به گمرک مراجعه کند و بازبینی از آنها داشته باشد و اطمینان حاصل کند، سپس برای تحویل اسناد به بانک خویش مراجعه کند که این بانک اسناد را از بانک کشور صادرکننده گرفته است.
صادرکننده تحویل دادن مدارک را مشروط به پرداخت هزینه های معامله قرار داده است، زمانی که پول واریز شود و به حساب صادرکننده برسد با ارائه رسید پرداخت قادر هستید که اسناد تجاری را برای ترخیص کالا تحویل بگیرید.
بانک عامل ما با بانک صادرکننده ارتباط دارد و در صورت تخطی از قوانین، از مبالغ، منابع مالی و تضامین این مبلغ معامله برداشته می شود چرا که باید این دستورالعمل ها را رعایت می کرد.
اما بانک عامل نمی تواند مشتری را وادار کند که هزینه را بپردازد ولی در صورت نپرداختن هزینه هیچ کالا و محصولی هم به فرد تحویل داده نمی شود.
پس بانک ها ناظر هستند که آن دستورالعمل ها را انجام دهند و مو به مو امور را طبق قوانین از پیش تعیین شده پیش ببرند.
پس فقط در صورتی که درخواستی که داده اید D/P)) است، می توانید کالاها و محصولات را ترخیص کنید به شرط اینکه هزینه ها را پیش از دریافت اسناد بپردازید.
• Documents against acceptance (D/A) یا مدت دار: مدارک در مقابل تایید
در این روش مشتری به خریدار می گوید که ابتدا جنس را بدهید و سپس پول را می پردازیم.
تنها کافی است که اسناد برات را خریدار بپذیرد و امضا کند و متعهد شود که به طور مثال در مدت زمان سی روز می تواند پول را به حساب فروشنده خارجی ارسال کند، که این سندی می شود برای اینکه خریدار یا مشتری مجبور به پرداخت شود.
در صورتی که خریدار یا واردکننده در زمان تعیین شده در تعهدنامه یا برات، هزینه را به حساب صادرکننده یا فروشنده ارسال نکند، می تواند طبق آن تعهد گرفته شده از واردکننده، شکایت صورت بگیرد.
پس این روش می تواند ریسک هایی را برای صادرکننده به همراه داشته باشد و علاوه بر اینکه فرصتی را در اختیار مشتری قرار داده اید، بعد از تعهد داده شده نیز ممکن است پول را واریز نکند و صادرکننده در پی شکایت از مشتری باشد که زمان و انرژی زیادی را از مشتری تلف می کند.
تفاوت D/P و D/A :
در روش D/P اسناد تنها در صورت پرداخت مبلغ معامله به حساب معرفی شده توسط صادرکننده، به وسیله واردکننده و ارائه رسید، تحویل داده خواهد شد که به آن CASH AGAINST DOCUMENT یا CAD نیز می گویند.
در روش D/A اسناد بدون پرداخت مبلغ و تنها با پذیرفتن تعهدات قرارداد و امضای آن در اختیار واردکننده قرار می گیرد و پرداخت مبلغ معامله براساس توافق صورت گرفته که مورد تایید واردکننده نیز قرار گرفته است، پرداخت خواهد شد، به این روش TERM COLLECTION نیز می گویند.
برات وصولی اسنادی:
برای درک بهتر این روش پرداخت بهتر است درنظر بگیریم که برخلاف روش هایی که برای پرداخت تاکنون توضیح داده شده، یک جریان برای کالا و یک جریان برای پول وجود دارد.
در روش ADVANCE ابتدا پول را پرداخت می کنید و در روش DOCUMENT ACCONT برعکس این موضوع بود و ابتدا کالاها تحویل داده می شد و سپس پول از واردکننده به صادرکننده ارسال می شد.
پس تنها جریان کالا و پول وجود ندارد و جریان برای مدارک هم وجود دارد.
هر کدام از این جریان ها را به صورت جداگانه بررسی می نماییم.
جریان کالا:
بعد از توافق و عقد قرارداد صادرکننده کالا را براساس روش پرداخت برات وصولی اسنادی ارسال می کند.
در این بخش صادرکننده ارسال کننده برات و واردکننده دریافت کننده برات نامیده می شود.
جریان مدارک:
اسنادی که در تجارت بین صادرکننده و واردکننده منتقل می شود به نوعی تعهدات مالی است، این اسنادی که صادرکننده برای خریدار به نام تعهد مالی ایجاد می کند به معنای این می باشد، که در صورت پرداخت هزینه ها، اسناد تحویل کالا به مشتری داده می شود.
همانطور که در جریان کالا گفته شد ارسال کالا شروع می شود و برات به کشور مقصد ارسال می شود که در بانک مقصد علاوه بر دریافت مدارک یا برات، یک دستورالعمل هم می گیرد.
این دستورالعمل دارای چنین محتوایی است که پس از پرداخت مبلغ معامله می توانید اسناد تحویل کالا را دریافت کنید.
در واقع جریان مدارک دارای چهار مرحله زیر است:
• بعد از ارسال کالاها، اسناد تجاری شامل اینویس تجاری و مدارک حمل و نقل توسط صادرکننده به بانک حواله دهنده ( remitting bank ) ارسال می شود.
• وظیفه این بانک تسلیم مدارک صادرکننده و روش تسلیم آن به واردکننده، به بانک واردکننده در کشور مشتری است.
• بانک دریافت کننده ( collecting bank) یا همان بانک واردکننده براساس دستورالعمل اسناد را در ازای پرداخت یا تایید قرارداد و تعهدات بر حسب نوع D/P یا D/A بودن تسلیم واردکننده می نماید.
• بانک حواله دهنده و بانک صادرکننده و همچنین بانک دریافت کننده و واردکننده می تواند یکی نباشد.
جریان پول:
• بانک دریافت کننده در ازای پرداخت یا تعهد واردکننده اسناد را به واردکننده تحویل می دهد.
• بانک دریافت کننده پول دریافتی را به بانک حواله دهنده می دهد.
• این بانک نیز مبلغ دریافتی را به صادرکننده می دهد.
• با دریافت پول توسط صادرکننده پروسه برات اسناد وصولی پایان می یابد.