شاید عبارت رشد اقتصادی را شنیده باشید، اما به احتمال زیاد اطلاعات درستی از تعریف، اهمیت و عوامل موثر بر آن در بازار داخلی و خارجی ندارید.
بنابراین شاید این سوالات برای شما پیش آید که چه عواملی باعث رشد اقتصادی می شود؟ راهکارهای موثر جهت تحقق رشد اقتصادی چیست؟
ما در این مقاله رشد اقتصادی را شرح داده و به تمامی سوالاتی که ذهن شما را مشغول کرده است پاسخ می دهیم، پس در ادامه با ما همراه باشید.
اهمیت رشد اقتصادی
رشد اقتصادی دارای دو مفهوم کلی است.
1. رشد اقتصادی یعنی افزایش بازدهی اقتصاد در طول دوره ای زمانی که حداقل 2 دوره ی 3 ماهه ی متوالی است.
2. رشد اقتصادی عبارت است از افزایش آنچه اقتصاد می تواند تولید کند در صورتی که از تمام منابع کمیاب خود استفاده نماید.
به طور کلی، افزایش تولید در یک اقتصاد را رشد اقتصادی می گویند.
هر میزانی که تولید کرده باشیم، سود آن با افزایش میانگین بهره وری ارتباط دارد؛ این سود و افزایش بهره وری منجر به افزایش درآمد می شود و مصرف کنندگان را ترغیب می کند تا خرید بیشتری انجام دهند و این به معنی کیفیت و استاندارد بالاتر زندگی می باشد.
یکی از پارامترهایی که در اقتصاد می توان از آن استفاده کرد، رشد است که سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، نیروی کار و فناوری در آن دخیل هستند.
افزایش کمیت یا کیفیت جمعیت حاضر در محل کار و ابزارهایی که باید با آنها کار کنند و دستور العملهایی که آنها برای ترکیب نیروی کار، سرمایه و مواد اولیه در دسترس دارند، منجر به افزایش بازدهی اقتصادی می شود.
روش دیگر نشان دادن رشد اقتصادی این است که کالاها را به دو دسته تقسیم کنیم: کالاهای مصرفی و کالاهای سرمایه ای.
جا به جاییِ رو به بیرون منحنی به این معنی است که ظرفیت اقتصاد برای تولید، افزایش یافته است.
چرا حفظ رشد اقتصادی برای اقتصادها بسیار مهم است؟ نرخ گسترش اقتصادی اغلب به عنوان یکی از ضروری ترین معیارهای وضعیت یک اقتصاد در نظر گرفته می شود.
یکی از مهم ترین نتایج توسعه پایدار اقتصادی یک کشور، بهبود در سطح درآمد ملی و نرخ اشتغال است که منجر به کیفیت عمومی بالاتر زندگی می شود.
در نتیجه این مسئله که با گسترش تولید مرتبط است، منجر به اشتغال تعداد بیشتری از مردم می شود که به نوبه خود افزایش ثروت ملت و جمعیت را در پی دارد.
نرخ بالاتر رشد اقتصادی سبب افزایش درآمد مالیاتی برای مخارج دولت نیز می شود که بسته به اینکه کدام هدف را برای اولویت بندی انتخاب می کند، دولت ممکن است از آن برای توسعه اقتصاد یا کاهش کسری بودجه استفاده نماید.
یک کشور برای ایجاد فرصتهای مطلوب، ارتقاء سطح زندگی مردم و رفع مشکلات باید به فکر رشد اقتصادی باشد؛ در واقع مسیر توسعه اقتصادی در کشورها بر محور رشد اقتصادی تعریف می شود.
در شرایط کنونی که کاهش نرخ سرمایه گذاری و تجارت جهانی، کاهش نرخ رشد در بسیاری از بازارهای نو ظهور و اقتصادهای در حال توسعه را در پی داشته است، اتخاذ سیاستهای رشد با هدف بهبود بخشیدن فضای سرمایه گذاری به عنوان یک ضرورت مورد توجه قرار گرفته است.
یکی از مباحث داغ در حوزه اقتصاد کلان رشد اقتصادی و عوامل تاثیر گذار آن می باشد که از اهمیت بالایی برخوردار است.
برخی از این عوامل عبارت اند از:
ثبات در اقتصاد کلان: این عامل که از شروط لازم و موثر در رشد است، می تواند باعث رشد و بی ثباتی اقتصادی در نظر گرفته شود؛ از این رو پایدارسازی اقتصاد کلان گامی موثر در جهت دسترسی به نرخ رشد اقتصادی بالا و مستمر در اقتصاد ایران است.
2. به کارگیری صحیح عوامل سنتی تولید: این عوامل را می توان به عنوان نیروی کار و سرمایه که تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند مد نظر قرار داد.
3. تغییرات ساختاری در اقتصاد: یکی از عوامل تاثیر گذار بر رشد اقتصادی تغییرات در ساختار تولید و اشتغال در درون بخشها و بین بخشهای اقتصاد می باشد؛ از این رو کشورهای دارای ساختار تولید متناسب با پتانسیلهای منطقه ای و ملی رشد سریع تری در اقتصاد دارند و کشورهایی که از این ساختار دور شوند، رشد اقتصادی کمتری را تجربه خواهند کرد.
4. تجارت آزاد: خیلی از کشورها برای رشد اقتصادی به فکر تجارت و تعامل با جهان هستند که خود این باعث خروج از تله فقر و حرکت در مسیر رشد اقتصادی می شود.
5. تقویت سرمایه اجتماعی و افزایش مشارکت اقتصادی مردم و به حداکثر رسیدن اعتماد عمومی در عرصه اقتصاد، تاثیر مثبتی بر رشد اقتصادی کشور دارد و حرکت به سوی رشد و توسعه اقتصادی را امکان پذیر می سازد.
راهکارهای موجود برای تحقق رشد اقتصادی در کشور به شرح زیر می باشند.
- در این شرایط مهم ترین کار هر کشور مهار کردن بیماری منحوس کرونا است که باعث توقف رشد اقتصادی شده است.
2. اگر به فکر رشد بلند مدت هستیم باید منابع قابل توجهی به تولید کالاهای سرمایه داشته باشیم؛ در این پروسه گرچه در کوتاه مدت، استانداردهای زندگی کاهش می یابد، اما در بلند مدت بازدهی تولید کالاهای مصرفی، افزایش پیدا می کند.
تحمل این دوره ی کوتاه مدت و کاهش استانداردهای زندگی به دلیل افزایش سرمایه گذاری بر روی کالاهای سرمایه ای، موجب می شود که در آینده، استانداردهای زندگی افزایش بیشتری یابد.
3. به کارگیری فناوریهای جدید در جهت افزایش ظرفیت تولید تمام کالاها در اقتصاد، تقسیم کار، تخصصی شدن وظایف و به کارگیری روشهای جدید تولید نقش مهمی در جهت احیا و ارتقاء رشد اقتصادی کشور خواهد داشت.
4. تدوین راهبردها و سیاستهای اقتصادی مناسب در جهت تقویت سرمایه گذاریهای خارجی و داخلی از طریق احیای ظرفیتهای اقتصادی و تجاری کشور، در کنار ایجاد اعتبارات سرمایه گذاری برای آنان که از مهارتهای خاص و افکار جدید و نوآوری در زمینه های مختلف برخوردار هستند ولی فاقد سرمایه لازم می باشند در کنار اصلاح سیاستهای جامع و خاص برای بهبود فضای کسب و کار و حمایت قانونی از همه عوامل سرمایه گذاری و تولید، می تواند بسیار سازنده و مفید باشد.
5. اتخاذ سیاستهایی مناسب در جهت صادراتی کردن کسب و کارهای کوچک و متوسط و تقویت جایگاه آنها در نقشه تجاری کشورمان نیز نقش مهمی در رشد اقتصادی خواهد داشت.
نویسنده: فاطمه دهقان مذاکره کننده بین الملل آراد برندینگ
