یکی از محبوبترین چاشنیهای ترش مزه، سماق است که انواع مختلفی در ایران دارد که با بررسی کوتاهی متوجه خواهیم شد که خواص بی شماری هر یک از آنها دارد.
ویژگی های سماق قرمز
این محصول از جایگاه ویژهای در بین طعم دهندههای غذایی برخوردار میباشد، سماق جزء گیاهان خودرو بوده و در مناطق کوهستانی رشد میکند البته مزارع آن که تحت مراقبت کشاورزی باشد نیز موجود است که نوع خودروی آن در اصطلاح عام به سماق وحشی معروف است اجزاء میوه سماق شامل دانه و پوست است.
- برداشت محصول دانه آن را از پوستش جدا کرده و آسیاب مینمایندکه دانه آسیاب شده، به عنوان چاشنی غذا استفاده میشود و اما جالب است بدانید که پوست میوه سماق پس از جداسازی، برای صنعت چرم و لباس مورد استفاده قرار میگیرد.
از کاربردهای دیگر پوست سماق میتوان به ساخت رنگ، تولید تنباکو، سیگار و عناصر تزئینی اشاره کرد فصل برداشت میوه سماق اواخر پائیز میباشد.
انواع سماق در ایران
سماق در دو نوع قرمز و قهوه ای وجود دارد دلیل این تغییر رنگ نیز به منطقهای که در آن رشد کرده و نوع برداشت آن بستگی دارد اگر طی فرآیند برداشت میوه سماق پوست آن جدا نگردد.
رنگ آن قرمز و اگر پوستش را جدا کنند بعد از آسیاب به رنگ قهوه ای در خواهد آمد، سماق قهوه ای نسبت به سماق قرمز مرغوبیت و طعم ترش کمتری داردپس اگر در جایی سماق قهوه ای را چشیدید و متوجه شدید که طعم آن بسیار ترش است، مطمئن باشید که این میزان ترشی حاصل از ترکیب جوهر لیمو و نمک بوده و کیفیت لازم را ندارد.
در مورد سماقهای قرمز نیز اگر رنگ آن قرمز پررنگ باشد، باید به وجود مواد شیمیایی و رنگهای مصنوعی در ساختار آن شک کنید برای تشخیص این موضوع کافی است تا مقداری از آن را در یک لیوان آب جوش بریزید، اگر آب به سرعت رنگ گرفت مطمئن شوید که این سماق تقلبی است چرا که سرعت رنگ باز کردن سماق قرمز خالص در آب همانند زعفران اصل است و به سرعت رنگ باز نمیکند.
خواص سماق قهوه ای
سماق قهوه ای و قرمز از نظر خواص شبیه به هم هستند با این تفاوت که سماق قرمز طعم ترشتری دارد. از سماق قهوه ای برای پایین آوردن تب و درمان روماتیسم و نقرس استفاده میشود.
همچنین سماق قهوه ای اشتهای شما را افزایش داده و نقش آنتی بیوتیک را برای دستگاه گوارش شما ایفا میکند تمامی این موارد باعث شده تا سماق به یک ادویه با خواص درمانی تبدیل شود که بودن آن در رژیم غذایی افراد مختلف (به خصوص افراد میانسال و سالمند) به یک ضرورت تبدیل شود.
بنابراین با بهانههایی همچون عدم تمایل به طعم و مزه، مصرف این داروی کامل و بینظیر را بر خود محدود نکنید و سعی کنید با به خرج دادن کمی خلاقیت و جستجو در اینترنت، رسپیهای مختلفی را برای تهیه سسها و چاشنیها با سماق قرمز و قهوه ای، به دست آورید و در کنار غذای خود میل کنید.
سماق قرمز پودری
سماق قرمز یکی دیگر از انواع سماق موجود در بازار است که به لحاظ دارا بودن خواص دارویی زیاد، میتواند هم به صورت ادویه استفاده شود هم به صورت دارو در این بخش از مقاله، قصد داریم تا با معرفی خواص این نوع سماق، شما را با مزایای مصرف آن آشنا کنیم. خواص سماق قرمز عبارتند از:
- خاصیت ضد میکروبی
- خاصیت آنتی اکسیدانی
- پیشگیری و درمان دیابت
- ادرار آور
- پایین آورنده تب و دمای بدن
- تصفیه کننده خون و مواد زائد بدن
سماق جنوب ایران
البته هر کدام از خواصی که برای سماق قرمز و قهوه ای برشمردیم، تنها منحصر به همان نوع نیست و بسیاری از این خواص بین هر دو مشترک میباشند. بنابراین میتوانید هر نوع از سماق را که مورد دلخواهتان است، مصرف نمایید و محدودیتی از این لحاظ وجود ندارد.
توصیه ما به افرادی که مبتلا به بیماریهای دیابت و فشار خون هستند، این است که روزانه یک لیوان آب به همراه سماق حل شده در آن را به صورت ناشتا میل نمایند.
این ترکیب علاوه بر آن که سموم را از بدنشان دفع میکند، به کنترل چربی و قند خونشان نیز کمک میکند بسیاری از آمارهای غیررسمی ثابت میکند بسیاری از افراد با همین روش، توانستهاند، قند یا چربی خون خود را طی دو ماه پایین آورده و به سطح نرمال خود برسانند.
نکات مهم در باب مصرف سماق
پیش از مصرف سماق، بد نیست که مروری کلی بر روی نکات زیر داشته باشید امید است که این نکات برای شما مفید واقع شود.
- از خوردن سماق تازه پرهیز کنید چرا که باعث مسمومیت میگردد برای مصرف این دانه ترش مزه بایستی حتما آن را خشک و سپس آسیاب نمایید.
- نوع پودر شده آن برای استفاده به عنوان چاشنی و ادویه بهتر است اما اگر میخواهید سماق را دم کنید و یا به صورت شربت دارویی میل نمایید، بهتر است از سماق نکوبیده استفاده کنید.
- سماق به دلیل طبع سردش برای افراد سرد مزاج مناسب نبوده و باید با گیاهان و یا خوردنیهای گرم مثل عسل ترکیب و سپس مصرف شود.
- همچنین میتوانید موقع خوردن دمنوش یا شربت دارویی سماق، تکه کوچکی نبات در دهان خود قرار دهید و سپس شربت یا دمنوش را میل نمایید.
- اگر از سماق به عنوان داروی گیاهی استفاده میکنید باید بدانید که مصرف آن با برخی از داروهای کلسترول، فشار خون و دیابت تداخل داشته باشد.
- در صورت استفاده همزمان ممکن است موجب افت بیش از حد و ناگهانی فشار یا قند خون گردد.
فروش ویژه انواع سماق
در هنگام خرید پودر سماق توجه داشته باشید که به صورت نرم و کاملا یکدست نباشد چرا که سماق به دلیل پرز دار بودن دانههای آن پس از پودر شدن، بافت زبری خواهد داشت برای تعیین کیفیت سماق نیز مقدار کمی از پودر آن را با آب ولرم مخلوط کنید اگر در آب تهنشین شد و به سرعت رنگ باز نکرد بدانید که سماق اصل است اما اگر در آب معلق ماند و به سرعت رنگ باز کرد مطمئنا سماقی که تهیه کرده اید تقلبی و بی کیفیت است به یاد داشته باشید رنگ سماق قرمز متمایل به ارغوانی است پس اگر ادویه شما قرمز پر رنگ است به اصل بودن آن شک کنید.