نویسنده: رضا کریمی، قم، ایران 🇮🇷، فارسی wa.me/989912932952
موقعیت لجستیک ترکیه
ترکیه بعنوان یک کشور فراقاره ای است که بخشی از آن در آسیا و بخشی در اروپا قرار دارد.
در طول تاریخ خود به عنوان یک مانع و هم به عنوان پلی بین دو قاره عمل کرده است.
از نظر مساحت ترکیه بزرگترین کشور اروپایی (بجز روسیه) بحساب می آید.
به دلیل قرار گرفتن در یک موقعیت استراتژیک و قرار گیری در مسیرهای عبوری بالکان، قفقاز، خاورمیانه و شرق مدیترانه از اهمیت بالایی برای آسیا و اروپا برخوردار است.
بخش اعظم این کشور در قاره ی آسیا و بخش کوچکی اروپا است.
ترکیه از اعضای اتحادیه اروپا نیست.
این کشور کوهستانی از شمال به دریای سیاه و از جنوب به دریای مدیترانه متصل است.
این کشور با مرکزیت آنکارا از شرق با ایران، شمال شرقی با گرجستان و ارمنستان، از غرب با بلغارستان و یونان و از جنوب و جنوب شرقی با سوریه و عراق مرز مشترک دارد.
همچنین استانبول بزرگترین شهر و بندر آن بحساب می آید.
کشور ترکیه سال ها با کشور یونان اختلافات عمیقی دارد که دلیل اصلی آن بر سر جزایری است که در دریای اژه قرار گرفته اند.
ترکیه در اواسط قرن بیستم یک کشور با تراکم جمعیت روستا نشین بوده است.
در حالی که امروز سه چهارم این جمعیت ها در شهر ها زندگی می کنند.
بیشترین تراکم جمعیت این کشور در شهرهایی که در سواحل دریای اژه، دریای سیاه و دریای مرمره هستند قرار دارد.
ترکیه با حمایت شرکت های دولتی و خصوصی دارای یک اقتصاد مختلط از کشاورزی، صنعتی و خدمات است.
سرمایه گذاری برای بهبود ساختار بنادر و تاسیسات کشتیرانی و راه آهن در این کشور از زمانی شکل گرفت که ایالات نقش مهمی را در صنعتی سازی ایفا کردند.
اقتصاد کشاورزی
یک سوم مساحت ترکیه برای کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد که حدود نیمی از آن برای محصولات زراعی، دو سوم آن برای محصولات باغی و الباقی برای مصرف خوراک دام می باشد.
مهمترین محصول زراعی این کشور غلات است.
در بین غلات کاشت گندم بیشترین حجم را به خود اختصاص داده است.
پنبه، چغندر، سیب زمینی از دیگر محصولات زراعی این کشور هستند.
همچنین محصولات باغی این کشور باغات انگور، زیتون و سبزی بیشترین سهم را دارند.
مناطق ساحلی ترکیه بهترین مکان برای تولیدات کشاورزی بحساب می آیند.
به طوری که در شمال ترکیه و در سواحل دریای سیاه ذرت، فندق، تنباکو، چای، پسته، بادام، گردو، مرکبات و انواع میوه، آفتابگردان، سیب زمینی و سبزیجات کشت می شود.
سواحل غربی مدیترانه خاستگاه گندم و جو است.
همچنین محصولاتی مانند پنبه، کنجد، کتان، سیب زمینی و انواع مرکبات و میوه جات علی الخصوص انگور و موز و حتی برنج هم از مهمترین محصولات این منطقه هستند.
بطور کلی کشاورزی در این کشور بسیار پر رونق است و بسیاری از محصولات مستقیم در این کشور کشت و برای مصارف بازار جهانی صادر می شوند.
اقتصاد صنعت
در بخش صنعت ترکیه پیشرفت های قابل قبولی داشته است.
این کشور از یک اقتصاد ضعیف در قرن بیستم به یکی از بزرگترین صادرکنندگان در حال حاضر تبدیل شده است.
سواحل اژه در اطراف ازمیر، آدنا، آنکارا و استانبول و منطقه سواحل مرمره چهار منطقه ی صنعتی این کشور بحساب می آیند.
این مناطق در زمینه تولیدات مواد شیمیایی، غذا، تنباکو، نوشیدنی ها، پوشاک و کفش بسیار پیشرفته هستند.
ترکیه در صنعت نساجی فوق العاده پیشرفت داشته به طوری که صنعت نساجی در اولویت صنایع این کشور قرار گرفته است.
همچنین ترکیه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد در خاورمیانه است و در منطقه استانبول، ازمیر و آنکارا، بیشترین تولیدات را دارد.
تجارت ترکیه
تقریباً ۵۰% از تجارت ترکیه با کشورهای اروپایی صورت می گیرد.
ترکیه یکی از کشورهایی است که دارای یک اقتصاد پویا و گسترده است و پیشرو در منطقه خاورمیانه و اروپا محسوب می شود.
کشورهای روسیه و چین از واردکنندگان اصلی به کشور ترکیه هستند.
هر چند در منطقه ی خاورمیانه تجارت های خوبی با کشورهای امارات متحده عربی و عراق انجام می شود.
در بین کشورهای آفریقایی کشور الجزایر مراودات خوبی با ترکیه دارد.
عمده صادرات و واردات ترکیه
در سال ۲۰۲۲ صادرات ترکیه به ایران ۳.۰۷ میلیارد دلار بوده است.
پر تقاضاترین محصولات صادراتی ترکیه به ایران در سال ۲۰۲۲ ماشین آلات، راکتورهای هسته ای، بویلرها، تجهیزات الکتریکی، پلاستیک، الیاف اصلی دست ساز و ... است.
همچنین واردات ترکیه از ایران ۳.۳۵ میلیارد دلار بوده است.
پر تقاضا ترین محصولات صادراتی ایران به ترکیه آلومینیوم، مس، مواد پلاستیکی، روی، فولاد، مواد شیمیایی معدنی، ترکیب فلزات گرانبها، ایزوتوپ و ... است.
عوارض و مالیات در ترکیه
صادرات به ترکیه نیازمند ثبت نام در وزارت گمرک و تجارت این کشور است که به این ترتیب شما می توانید مجوز واردات را دریافت نمایید.
در کالاهای ارسالی به ترکیه باید فاکتور تجاری که نام کشور مبدا هم در آن ذکر شده باشد به همراه گواهی انطباق (برای گروه خاصی از محصولات) ضمیمه شوند.
در ضمن گواهی CE Mark که بیانگر آزمایش محصول مطابق با استانداردهای اتحادیه اروپا و دارا بودن نیازهای کیفی ویژه برای عرضه در بازار ترکیه است برای برخی محصولات نیاز است.
همچنین باید مد نظر داشت که ترخیص از گمرک ترکیه ممکن است برحسب نوع کالای وارداتی نیازمند ارائه ی اسناد اضافی دیگری همچون گواهی مبدا باشد.
مدارکی که برای واردات به ترکیه و ترخیص از گمرک این کشور مورد نیاز هستند به شرح زیر است:
- فاکتور تجاری (Commercial Invoice)
- گواهی مبدا (Certificate of origin)
- گواهی انطباق (Conformity compliance)
- بیمه نامه (Insurance policy)
- گواهی سلامت (Health certificate)
- لیست بسته بندی (Packing List)
- بارنامه یا بارنامه هوایی (Bill of lading/Air waybill)
- فرم اظهارنامه گمرکی ترکیه (Turkish customs declaration form)
- فرم ATR (گواهینامه ای است که برای جابجایی کالا بین اتحادیه اروپا و ترکیه استفاده می شود)
- برخی مدارک ویژه مورد نیاز صادراتی (به عنوان مثال، انواع گواهینامه ها و مجوزات بهداشتی)
ارسال به ترکیه
ترکیه همسایه ی ایران در شمال غرب حدود ۵۳۰ کیلومتر مرز مشترک با کشورمان دارد.
حمل بار به ترکیه اغلب به صورت زمینی از سه مرز مشترک بین این دو کشور صورت می پذیرد.
بندر مرسین در جنوب ترکیه به عنوان یکی از مسیرهای ارسال بار به کشورهای اروپایی، سوریه، برخی کشورهای شمال و غرب آفریقا نظیر لیبی، الجزایر، سنگال، غنا و مراکش و کشورهای قاره آمریکا مورد استفاده قرار می گیرد.
بندر اسکندرون هم از دیگر بنادر ترکیه است که به عنوان یک مرکز مهم صادرات و واردات برای این کشور عمل می کند.
ارسال بار زمینی
ارسال بار به صورت زمینی به دلیل هم مرز بودن ترکیه با ایران با هزینه های بسیار کمتری از سه مرز بازرگان، رازی و سرو در استان آذربایجان غربی انجام می شود.
زمان لازم برای ارسال محموله به صورت زمینی به ترکیه با توجه به نوع محموله ی شما متفاوت بوده و محموله شما اگر یک تریلی را بطور کامل پر کند زمان ارسال بار کاهش پیدا می کند.
اگر بار شما سمپل باشد معمولاً به صورت هوایی قابل حمل است.
اما از آنجایی که هزینه های حمل هوایی بالا است برای خریدار جذابیتی ندارند.
در حمل زمینی برای ترخیص برخی از محصولات مانند زعفران سخت گیری هایی از سوی گمرک ترکیه وجود دارد.
لذا بهتر است ارسال به صورت مسافری انجام شود.
ارسال بار به صورت ریلی نیز امکان پذیر است.
تنها مسیر ریلی فعال بین ایران و ترکیه مرز ریلی رازی است که در شهرستان خوی واقع شده است.
در طول این خط ریلی از تهران به سمت آنکارا ایستگاه راه آهن رازی خوی قرار دارد.
در این ایستگاه امورات گمرکی انجام شده و قطار به سمت ایستگاه کاپیکوی حرکت می کند تا در آنجا نیز تشریفات گمرکی ترکیه انجام شده و نهایتاً از ایستگاه های وان و تات وان می گذرد تا به آنکارا برسد.
نمک صنعتی آبمیوه، انواع کنسانتره و ایزوگام از عمده کالاهای صادراتی از مرز رازی هستند.
ارسال بار دریایی
بنادر متعددی در کشور ترکیه وجود دارند اما بین ایران و ترکیه مرز دریایی قرار ندارد.
اما برخی از بنادر مرسین و اسکندرون ترکیه به عنوان بنادر مبدا برای ارسال محموله ها از ایران به برخی از کشورهای آفریقایی، اروپایی و آمریکایی مورد استفاده قرار می گیرند.
زیرا ارسال بار به این کشورهای مانند لیبی، الجزایر، ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و ... از بندر عباس به دلیل اینکه در این مسیر باید کشتی از کانال سوئز عبور کند هزینه های بیشتری برای خریدار به همراه خواهد داشت.
بندر مرسین در ترکیه می تواند به عنوان بندر جایگزین برای ارسال بار از ایران هزینه های مناسب تری در اختیار خریدار و فروشنده قرار دهد.
بندر مرسین دومین بندر بزرگ ترکیه واقع در جنوب ترکیه در کرانه دریای مدیترانه یک بندر مدرن و مجهز است.
برخی از ویژگی های مهم بندر مرسین عبارتند از:
- دارای ۵۶ اسکله با ظرفیت تخلیه و بارگیری سالانه ۶۶ میلیون تن کالا
- مجهز به مدرن ترین تجهیزات تخلیه و بارگیری کانتینر
- محل اتصال به شبکه گسترده ای از جاده ها و خطوط راه آهن
- ارائه خدمات مختلف به کشتی ها مانند سوخت گیری، آب رسانی، تعمیرات و نگهداری
بندر مرسین محل صادرات محصولات کشاورزی، صنعتی و معدنی ترکیه است.
همچنین از طریق واردات کالا به کشور، نیازهای مصرفی و صنعتی ترکیه را تامین می کند.
بندر اسکندرون در جنوب ترکیه واقع شده است.
این بندر پنجمین بندر بزرگ ترکیه از نظر حجم ترافیک کالا است و نقش مهمی در اقتصاد این کشور ایفا می کند.
برخی از ویژگی های مهم بندر اسکندرون عبارتند از:
- ظرفیت تخلیه و بارگیری سالانه ۲۰ میلیون تن کالا
- مجهز به ۱۸ اسکله با امکان پهلوگیری کشتی های کانتینری، فله بر، باری و مسافری
- متصل به شبکه گسترده ای از جاده ها و خطوط راه آهن
- ارائه خدمات مختلف به کشتی ها مانند سوخت گیری، آب رسانی، تعمیرات و نگهداری
مهمترین اقلام صادراتی از این بندر شامل فولاد، چدن، مصالح ساختمانی و محصولات کشاورزی و مهمترین اقلام وارداتی به این بندر شامل مواد خام، ماشین آلات و تجهیزات و کالاهای مصرفی است.
ارسال بار هوایی
ارسال بار هوایی از ایران به ترکیه می‌تواند به عنوان یک روش سریع و کارآمد برای انتقال کالاها و محموله ها استفاده شود.
حمل هوایی به ترکیه از مبدا فرودگاه امام تهران به مقاصد ازمیر، استانبول، آنکارا، آدانا، آنتالیا و دنیزلی انجام می شود.
هزینه های حمل هوایی با توجه به عواملی مانند وزن جرمی، وزن حجمی کالا و شهر مقصد محاسبه و اعلام می گردد.
همچنین بار شما باید به‌طور مناسب بسته بندی شود تا در طول حمل و نقل هوایی از آسیب ها و خسارات جلوگیری شود.
