عناب در مناطق گرمسیر مانند نواحی شمالی آفریقا، شرق آسیا و کشورهای خاورمیانه از جمله ایران تولید و پرورش می شود و مقدار عمده عناب تولید شده در ایران مربوط به شهر بیرجند می باشد.
مشخصات عناب تازه بیرجند
عناب این میوه خوشمزه و مفید را می توان به صورت تازه یا خشک شده استفاده کرد و به عنوان یک طعم دهنده عالی برای چای و انواع دمنوش و نوشیدنی از آن بهره برد.
بسیاری از گونه ها و انواع مختلف عناب در چین و پس از آن در هند کشت می شود و سابقه تولید و تکامل تاریخی مصرف عناب در جهان از هفت هزار سال نیز می گذرد و در حال حاضر در مناطق دیگر دنیا مانند روسیه، نواحی جنوبی آسیا، اروپا و ایالات متحده نیز یافت می شود.
سابقه عناب در طب سنتی و کمک به بهبود و درمان برخی از بیماریها بسیار قابل توجه است و فواید گیاه عناب این میوه منحصر به فرد به گونه ای است که علاوه بر میوه، از تمامی قسمتهای مختلف آن از جمله ساقه ها، برگ و ریشه نیز به عنوان مصارف دارویی استفاده می شود.
البته در این میان خواص میوه آن بسیار بیشتر و دامنه فواید آن گسترده تر می باشد چرا که با داشتن مواد معدنی و اسیدها و ترکیبات فعال زیستی مختلف در سرکوب و مبارزه با انواع بیماریها عملکرد عالی دارد عناب ضد سرطان و ضد التهاب است و به سلامت قلب و عروق و کبد کمک می کند و علاوه بر این در سلامت دستگاه گوارش، کنترل وزن و دیابت بسیار مؤثر می باشد.
دسترسی به عناب تازه که ابتدا به رنگ سبز و بعد قرمز در می آید در برخی از نقاط دنیا وجود ندارد اما نوع خشک آن که پوستی چروکیده دارد به وفور و راحتی در دسترس است که شهرستان بیرجند یکی از عرضه کنندگان آن با خواص بینظیر می باشد که می توان با سفارش این محصول از آن استفاده کرد.
میوه عناب مستطیلی است و رنگ آن هنگامی که هنوز نرسیده است، زرد مایل به سبز است و هنگامی که رسید به رنگ قرمز در می آید، پوست آن نازک و دارای یک هسته کوچک است طعم آن شیرین و عالی است و به عنوان یک مکمل غذایی فوق العاده محسوب می شود که ارزش غذایی بالایی دارد.
عناب که ابتدا در طب سنتی و فرهنگ آسیایی به عنوان معجون سلامتی مورد توجه قرار گرفته بود امروزه در همه جای دنیا به صورت کاربردی و به گونه های مختلف به مصرف می رسد، از جمله انواع نوشیدنی، مربا، ژله، کمپوت و یا ترشیجات مختلف.
بافت عناب خشک تر از خرما، اما سبک می باشد، مواد درونی آن حالت کرکی و مقدار کمی چسبندگی دارد، طعم آنها آنقدر لذیذ است که حتی به تنهایی هم خوشمزه می باشد یا می توان با مخلوط کردن آنها با انواع تنقلات، ماست و سالاد میان وعده ای سالم و پر انرژی فراهم کرد.
خواص عناب تازه بیرجند
مصرف عناب تازه بیرجند خواص بیشماری دارد از جمله اینکه حاوی پروتئین، چربی کربوهیدارت، فیبر، کلسیم، آهن و فسفر و سرشار از انواع ویتامینهاست به طوری که به آن قرص ویتامینهای طبیعی گفته می شود و استفاده طولانی مدت از آن می تواند باعث افزایش عمر شود.
مصرف عناب، به دلیل آهن موجود در آن برای همه خصوصاً خانمهایی که دچار فقر آهن هستند توصیه می شود طبع عناب گرم است و به همين خاطر در فصول سرد سال یا برای کسانی که طبع سردی دارند توصیه می شود و علاوه بر این برای درمان سرماخوردگی بسیار مفید و آزمایش شده می باشد.
عناب سرشار از مواد معدنی و تقویت کننده معده، ریه، طحال، و اعصاب و بدن است، در پیشگیری از سرطان و فشار خون مؤثر است و به دلیل تأمین مایعات بدن به سلامت پوست و نگه داشتن شادابی آن نیز کمک می کند مصرف عناب نیز مانند هر ماده غذایی دیگر باید به اندازه و مناسب باشد زیرا به دلیل وجود قند در آن مصرف بیش از اندازه آن خصوصاً برای بیماران دیابتی توصیه نمی شود.
عناب علاوه بر خاصیت دارویی ارزش غذایی بسیار بالایی دارد و در برخی کشورهای جهان مانند کره به عنوان شیرین کننده یا جهت تزئین و جلوه بهتر بخشیدن به خوراکیها استفاده می شود و از این رو می توان گفت که ماده ای پرکاربرد و با فواید معجزه آسا می باشد.
عناب معمولا در هوای طبیعی و در آفتاب و روی درختان خشک می شود و یا بر روی زمینی که با حصیر پوشانده شده است پخش می شوند تا با گذشت حداقل هفت روز عناب ها خشک شوند و نحوه خشک کردن آن در منزل به این صورت است که به مدت حداکثر ۲ دقیقه آنها را در آب جوش قرار می دهند و سپس بلافاصله به ظرف آب سرد یا یخ انتقال می دهند تا پوست میوه ها باز شود و فرایند خشک کردن تسهیل گردد.
سپس عنابها در ظرف مناسب که حاوی مقدار مساوی آبلیمو و آب است به مدت ده دقیقه خیس میخورند و بعد از آن روی پارچه ی مناسب پهن می شوند تا آب اضافی آن گرفته شود و پس از آن، آنها را به گونه ای که با یکدیگر برخورد نداشته باشند در دمای 140 درجه ی فارنهایت در دستگاه خشک کن یا فر قرار می دهند یا در حالی که روی آنها پوشیده است بر روی ورقه فلزی روی شوفاژ قرار داده می شود.
به دلیل اینکه عناب تازه و رسیده را حداکثر تا ۵ روز می توان در دمای محیط نگهداری کرد نوع خشک شده آن با ماندگاری بالا (حداقل یک سال) بسيار محبوب تر است و بايد توجه کرد که در شرایط مناسب و به دور از رطوبت نگهداری شود.
قیمت عناب تازه بیرجند
تا حد زیادی قیمت عناب تازه تحت تأثیر دو کشور اصلی تولید کننده آن یعنی چین و روسیه می باشد و ایران با شهر بیرجند به عنوان قطب تولید کننده عناب در رتبه بعدی قرار دارد.
کشور ایران سعی در افزایش تولید این محصول به همراه افزایش کیفیت آن دارد، کیفیت عناب و طبقه بندی آنها تا حد زیادی به اندازه آنها وابسته است و عناب ریزتر از کیفیت پایین تری برخوردار بوده و هرچه عناب درشت تر و خوش رنگ تر باشد کیفیت مطلوبی دارد و برای صادرات مناسب تر می باشد، کشورهای پاکستان و هند بیشترین خریداران عناب ایرانی هستند.
عنابهای ریزتر که چین و چروک آنها نیز بیشتر است به عناب پودری معروف هستند و بیشتر به عنوان مصارف دارویی استفاده می شود و همچنین عنابها با اندازه متوسط برای مصرف به عنوان آجیل و میان وعده استفاده می شود و ممتاز ترین و مرغوب ترين آن کاملاً دستچین شده و درشت است.