آیا می دانید صادرات محصولات کشاورزی در سال 1400 از ایران به سایر کشورهای دنیا با چه محدودیتهایی مواجه بوده است و بزرگ ترین صادرکنندگان این محصولات به بازارهای منطقه ای و جهانی کدام کشورها می باشند؟
محصولات کشاورزی در ایران
بزرگ ترین صادرکنندگان این محصولات به بازارهای منطقه ای و جهانی کدام کشورها می باشند؟
یکی از نیازهای اساسی انسان که نمی توان آن را نادیده گرفت، نیاز به غذا برای استفاده در رژیم غذایی روزانه برای تامین انرژی بدن می باشد و برای همین است که تولید محصولات کشاورزی برای ادامه زندگی انسان بسیار مهم است.
تولید این محصولات از گذشته های بسیار دور رواج داشته است و از دوران انسان نخستین شاهد تولید این محصولات در بسیاری از نقاط دنیا بوده ایم.
اولین محصولاتی که شاید توسط انسان به صورت بومی کشت شد محصولاتی مانند گندم بودند که هنوز هم در سبد غذای خانوار نقش مهمی را ایفا می کنند.
با این وجود محصولات کشاورزی محدود به محصولات اساسی مانند گندم و جو نیستند و بسیاری از محصولات هستند که هر یک برای زندگی انسان به دلیل دارا بودن مواد مغذی مهم محسوب می شوند.
برای مثال می توان به انواع میوه و سبزیجات به عنوان مهم تری مواد غذایی که در رژیم غذایی بسیاری از مردم استفاده می شوند اشاره کرد.
با توجه به این نیاز اساسی است که امروزه محصولات کشاورزی برای استفاده اقشار مختلف جامعه به طور خاص در سبد غذایی افراد در سرتاسر دنیا تولید می شوند و هر ساله میلیونها تن محصول در بازارهای داخلی و خارجی عرضه و به فروش می رسند.
کشورهای متعددی هستند که هر یک در حوزه تولید و فروش برخی از محصولات کشاورزی نقش عمده ای در منطقه یا دنیا دارند و برای مثال می توان به نقش عمده کشور هند در تامین نیاز بسیاری از مردم دنیا به برنج صادراتی ایران اشاره کرد.
البته کشورهای دیگر نیز هر یک سهمی از بازارهای جهانی را در تولید محصولات باغی و کشاورزی و انواع میوه و مواد خوراکی دارند.
لازم به ذکر است در بین کشورهای آسیایی، ایران نیز یکی از کشورهایی است که حضور فعالی در حوزه تولید و عرضه محصولات کشاورزی در بازارهای منطقه ای و بین المللی دارد.
برای همین است که فعالیت در این حوزه می تواند سود نسبتا خوبی را برای افراد علاقه مند به خرید و فروش محصولات کشاورزی فراهم کند.
در صورتی که علاقه مند به فعالیت در این حوزه هستید باید با انواع محصولات کشاورزی و بازارهای هدف صادراتی هر یک از این محصولات آشنا شوید.
این کار مستلزم تجربه و تلاش می باشد و علاوه بر این نیاز است تا به مطالعه آمار و بازار داخلی کشورهای مختلف بپردازید تا بتوانید بهترین بازارهای خارجی را برای ارسال محصولات ایرانی پیدا کنید.
به عنوان یک تجربه موفق در حوزه صادرات و بازاریابی، در سال 1400 برخی از فعالان این حوزه توانستند با نیازسنجی بازار و با توجه به محصولاتی که امکان صادرات آنها وجود داشت.
بخش مهمی از درآمد خود را از طریق فعالیت در عرصه تولید یا صادرات محصولات کشاورزی و خشکبار مانند انواع پسته و میوه های خشک تامین کردند.
- بیشتر بخوانید: محصولات کشاورزی
تولید محصولات کشاورزی
آیا می دانید بزرگ ترین کشورهایی که در صادرات و تولید محصولات کشاورزی به بازارهای بین المللی فعال هستند کدام کشورها هستند و مهم ترین محصولات صادراتی این کشورها چه اقلامی بوده است؟
بازار خرید و فروش محصولات کشاورزی و صادرات آنها بسیار گسترده است و برای همین است که کشورهای زیادی در این عرصه به فعالیت می پردازند.
با این وجود برخی از کشورها هستند که حجم صادرات بسیار بالاتری را بنا به دلایل مختلف به خود اختصاص داده اند.
برای مثال برخورداری از منابع آبی فراوان یکی از دلایلی است که باعث شده است برخی از کشورها حجم بالایی از تولید را در چند سال گذشته داشته باشند.
البته به طور حتم برخورداری از زمین حاصل خیز نیز فاکتور بسیار مهمی در افزایش تولید تعدادی از کشورها در آسیا و سرتاسر دنیا بوده است.
برای مثال کشور هند با دارا بودن آب نسبتا فراوان در مقایسه با سایر کشورها به عنوان یک شبه قاره که در نزدیکی ایران قرار گرفته است (و علاوه بر این به دلیل داشتن زمینهای حاصل خیز)، در زمره بزرگ ترین تولید کنندگان محصولات کشاورزی در دنیا قرار گرفته است.
به گونه ای که این کشور هر ساله حجم بالایی از محصولات کشاورزی را به بازارهای هدف صادر می کند که بالغ بر میلیونها تن وزن دارند.
ارزش صادرات این محصولات نیز بسیار بالا بوده و بالغ بر چند میلیارد دلار است.
البته برخی از کشورهای آسیایی نیز از کشورهای تولید کننده و صادر کننده بزرگ انواع محصولات غذایی هستند و کشورهایی مانند اوکراین و روسیه نیز در برخی از عرصه ها تولید بالایی دارند و بخش عمده ای از آن را به بازارهای بین المللی صادر می کنند.
برای همین است که تعداد کشورهایی که امکان تولید برخی از اقلام کشاورزی در حجم بالا را دارند زیاد است و این امر نشان می دهد که بازارهای بین المللی و منطقه در سرتاسر دنیا تا چه اندازه وابسته به این محصولات است.
به گونه ای که به دلیل بحران اوکراین و جنگی که در این کشور روی داد شاهد نگرانی بسیار جدی در عرصه بین المللی در ارتباط با کمبود مواد غذایی در دنیا بودیم.
این امر باعث شد که تمهیدات جدی برای رفع مشکلات بازارهای جهانی صورت پذیرد تا امنیت غذایی مردم با مشکل مواجه نشود.
لازم است اشاره شود که در حال حاضر دو کشور هند و چین از بزرگ ترین کشورهای تولید کننده انواع محصولات کشاورزی هستند.
پس از آنها نیز شاید بتوان کشور امریکا را یکی از کشورهایی دانست که با توسعه زیرساخت خود توانسته است حجم بالایی از انواع محصولات کشاورزی را تولید و به بازارهای مصرفی در دنیا صادر کند.
اما شاید برای شما مهم باشد که ایران در این بین چه وضعیتی دارد و آیا امکات صادرات انواع محصولات کشاورزی به کشورهای همسایه و سایر کشورهای آسیایی و اروپایی را داریم یا این که حجم تولیدات ایران در حد تامین نیاز داخل است.
صادرات محصولات کشاورزی ایران
به نظر شما حجم صادرات محصولات کشاورزی ایران در سال 1400 و 1401 نسبت به چند سال قبل چه تغییری داشته است و کدام یک از محصولات بازار بهتری برای صادرات به کشورهای منطقه و جهان داشته است؟
با توجه به تنوع اقلیمی و شرایط آب و هوایی مختلف که بر بخشهای مختلف ایران حاکم است ما امکان تولید انواع محصولات کشاورزی را در هر فصل از سال به طور جداگانه داریم.
برای مثال ممکن است که برخی از اقلام در یک فصل سال در شمال و بخشهای مرکزی کشور برداشت شوند و در فصل دیگر امکان برداشت آنها از جنوب یا جنوب شرق کشور امکان پذیر باشد.
برای همین است که در برخی از فصلها شاهد ارسال گسترده محصولات کشاورزی از جنوب و برای مثال خوزستان به بازارهای بخشهای مرکزی کشور مانند تهران و اصفهان هستیم.
این امر باعث شده است که علاوه بر امکان برخورداری از میوه های چهار فصل و محصولات کشاورزی مانند انواع صیفی جات، امکان صادرات انواع محصولات به خارج از کشور را در تمام طول سال داشته باشیم.
برای مثال می توان به امکان صادرات به روسیه و عراق اشاره کرد که در حال حاضر نیز با تامین بخشی از نیاز بازار داخلی این کشورها در جریان است.
البته سهم ما از بازار روسیه به نظر هنوز هم محدود باشد.
- بیشتر بخوانید: انواع میوه های پاییزی
اما نکته مهم دیگر این است که برخی از محصولات کشاورزی سود بیشتری برای صادرات دارند و تقاضای بالاتری برای خرید آنها در بازارهای منطقه و آسیا دیده می شود.
این محصولات منحصر به فرد می توانند در گروه خشکبار یا انواع میوه خشک باشند که مانند پسته یا انار هر یک جایگاه خود را در بین محصولات کشاورزی و باغی دارند.
صادرات محصولات کشاورزی به روسیه
آیا می دانید با صادرات محصولات کشاورزی به روسیه می توان به افزایش مبادلات تجاری و افزایش سهم ایران از بازار دویست میلیونی این کشور کمک کرد؟
روسیه دارای شرایط آب و هوایی متفاوتی با ایران است و برای همین است که شاید صادرات برخی از محصولات کشاورزی که در این کشور تولید نمی شود بتواند راهکار خوبی برای ارسال مازاد تولید در بخش کشاورزی به خارج از کشور باشد.
- بیشتر بخوانید: انواع میوه تبریز
اگر قصد صادرات محصولات کشاورزی به روسیه را دارید توجه داشته باشید که بهتر است آشنایی نسبی با زبان روسی پیدا کنید.
پس از آن نیز ضمن مذاکره با تجار روسی سعی در ارسال محصولات کشاورزی مورد نیاز بازار داخلی این کشور داشته باشید.
صادرات محصولات کشاورزی به عراق
به طور حتم صادرات محصولات کشاورزی به عراق یکی از ساده ترین و بهترین راه های عرضه محصولات کشاورزی در خارج از کشور و ورود ارز است.
این کشور با توجه به این که مرز خشکی گسترده ای با ایران دارد به راحتی می تواند یکی از نزدیک ترین مقاصد صادراتی برای محصولات تولید شده در ایران باشد.
برای همین است که بخش عمده ای از محصولات صادر شده به خارج از کشور روانه بازار داخلی کشور عراق می شود تا در شهرهای مختلف این کشور به مصرف مردم عراق برسد.
صادرات محصولات کشاورزی به قطر
آیا می دانید صادرات محصولات کشاورزی به قطر می تواند سود بیشتری در مقایسه با صادرات این محصولات به عراق داشته باشد؟
با توجه به این که قطر توان بیشتری برای خرید انواع محصولات کشاورزی تولید شده در ایران و از جمله خشکبار دارد، فروش این محصولات با قیمت بالاتر به این کشور ممکن است.
برای همین است که شاید یکی از بهترین ایده ها برای افزایش صادرات به کشورهای حاشیه خلیج فارس تمرکز بر روی بازار کشور قطر باشد.
این کشور علاوه بر محصولات کشاورزی تازه برداشت شده، خریدار خوبی برای خشکبار ایران و از جمله پسته و بادام نیز می باشد.
با این وجود بازار مصرف قطر با توجه به جمعیت آن محدود است و توان خرید حجم محدودی از این محصولات را برای استفاده در بازارهای داخلی خود دارد.
قیمت محصولات کشاورزی
آیا می دانید قیمت محصولات کشاورزی در داخل و خارج از کشور چه تفاوتی دارد و چه عواملی بر روی تفاوت قیمت این محصولات تاثیر می گذارد؟
به طور حتم عوامل بسیار زیادی بر روی قیمت محصولات کشاورزی تاثیر می گذارند که یکی از مهم ترین آنها هزینه تولید این محصولات در داخل هر کشور است.
برای همین است که برخی از کشورها ترجیح می دهند به تولید داخلی محصولات کشاورزی اقدام به واردات آن بنمایند.
البته عوامل دیگری هستند که بر روی قیمت این محصولات تاثیر می گذارند که از جمله آنها میزان عرضه و تقاضا در بازار می باشد.
به گونه ای که در برخی از سالها که شاهد عرضه بیش از حد یک محصول هستیم.
این امر با اشباع بازار ممکن است قیمت عرضه آنها در بازارهای داخلی کاهش یابد.
برعکس ممکن است به دلیل کاهش عرضه و افزایش تقاضا شاهد افزایش قیمت محصولات کشاورزی باشیم.
برای همین نمی توان فرمول خاصی برای محاسبه قیمت انواع محصولات کشاورزی و انواع میوه و سبزیجات ارائه کرد و علاوه بر هزینه تولید میزان عرضه و تقاضا را دو عامل اصلی در این حوزه می توان ذکر کرد.
اما به طور کلی با توجه به این که هزینه تولید در ایران به طور معمول کمتر از کشورهای خارجی است، می توان گفت که قیمت محصولات کشاورزی در ایران با توجه به پایین تر بودن از قیمتهای جهانی امکان صادرات آنها را فراهم خواهد کرد.
اگر چه همواره این گونه نیست و برای مثال قیمت محصولات استوایی در ایران بالاتر از کشورهای خارجی است و برای همین به طور معمول ما از کشورهای وارد کننده میوه های استوایی هستیم.
لازم به ذکر است به دلیل نوسان قیمت محصولات تولید داخل ممکن است که در برخی از فصول سال صادرات آنها به صرفه باشد و در فصول دیگر سال تجارتی زیان آور محسوب شود.
- بیشتر بخوانید: محصولات گلخانه ای
به عنوان یک مثال ساده قیمت گوجه فرنگی می تواند در هر فصل از سال متفاوت باشد و برای همین در مواقع خاصی از سال امکان صادرات آن با قیمت مناسب و برای کسب سود وجود دارد.
یک نکته مهم دیگر که باید به آن توجه کنید در ممنوعیت صادرات محصولات کشاورزی است که گاهی از سوی دولت اعمال می شود و برای همین امکان فعالیت در این عرصه را از افراد صادر کننده محصولات کشاورزی سلب خواهد کرد.