اینکوترمز یعنی اصطلاحات بین المللی بازرگانی، در واقع انعکاس دهنده رفتارهای استاندارد بین طرفین قرارداد در یک معامله می باشد که قوانین و کاربردهای آن دارای استانداردهای خاصی در سراسر جهان می باشد. اینکوترمز یک راه ارتباطی مفید بوده که با هدف کاهش سردرگمی بین خریداران و فروشندگان ایجاد شده است و فقط به یک کشور و یا یک منطقه محدود نمی شود؛ در واقع همه ی راه های ممکن برای تقسیم مسئولیتها و تعهدات است. اینکوترمز شامل 11 قاعده می باشد که با حروف اختصاری زیر نشان داده می شوند.
EXW ،FCA ،CPT ،CIP ،DAP ،DPU ،DDP، FOB ،FAS ،CFR ،CIF اولین بار قوانین اینکوترمز سال ۱۹۳۶ توسط اتاق بازرگانی بین المللی ICC ایجاد شد؛ این مجموعه برای تسهیل امور بازرگانی، اصطلاحات اینکوترمز را بیان کرد تا بازرگانان و تاجران با وجود اختلاف و مشکلات، بر اساس قوانین واحد با یکدیگر تجارت کنند و از سردرگمی قوانین مختلف موجود در هر کشور نیز رهایی یابند. از آن زمان اینکوترمز یک استاندارد و قرارداد واحد در سراسر جهان شد، که از اشکالات آن به مرور کاسته می شود.
کاربرد قواعد اینکوترمز در تجارت
قوانین اینکوترمز موارد زیر را تعیین می نماید: مسئولیتها: خریدار و فروشنده هرکدام چه قوانینی را باید عمل کنند و چه کارهایی باید انجام بدهند، مثلاً چه کسی برای حمل و نقل و بیمه کردن کالا اقدام نماید یا چه کسی سندهای حمل و نقل و پروانه را فراهم می کند. ریسک: در کجا و چگونه فروشنده کالا را تحویل می دهد، درواقع در کجا ریسک از فروشنده به خریدار انتقال داده می شود. هزینه ها: طرفین مسئول چه هزینه هایی هستند، برای مثال: هزینه حمل و نقل و بسته بندی کالا عدم آشنایی با قوانین: هر تاجری باید برای پیشرفت و تسهیل کار خود با تمامی قوانین و استانداردهای اینکوترمز آشنا شود. در اصل این قوانین به نفع بازرگانان طراحی شده اند و به آنها کمک می کند تا با دردسرها و اختلافات و ناهماهنگیهای کمتری با تاجران کشورهای دیگر به امور بازرگانی بپردازند و بتوانند با دغدغه های بسیار کمتری تجارت خود را انجام بدهند.
اگر بازرگانان آگاهی درست از قوانین و استانداردهای اینکوترمز نداشته باشند، علاوه براتلاف وقت و انرژی، ضررهای مالی هنگفتی نیز در کارهای خود باید بپردازند. در واقع استاندارهای اینکوترمز، مسئولیتهای طرفین معامله را تبیین میکند؛ برای مثال: مسئولیت فروشنده در تهیه کالا و فاکتور تجاری مطابق با قرارداد فروش یا نوع بسته بندی به همین ترتیب، بیانیه ای نیز ارائه میشود که تعیین میکند، خریدار قیمت کالا را باید همانطور که در قرارداد فروش پیش بینی شده است با انواع توافقات انجام شده، بپردازد. هر قانون اینکوترمز مشخص میکند،کدام یک از طرفین مسئول اخذ مجوز صادرات یا سایر مجوزهای رسمی مورد نیاز برای آن و انجام تشریفات گمرکی می باشد. همچنین مشخص می کند که هزینه ی انجام این کارها بر عهده ی کدام یک از بازرگانان است، و در صورت لزوم، کدام یک از بازرگانان موظف به عقد قرارداد برای حمل کالا یا ارائه ی بیمه حمل و نقل بار و مسئول بسته بندی کالاها برای حمل و نقل به خارج از کشور و هزینه های بازرسیهای قبل از حمل هستند.
تعهدات اصلی در قوانین اینکوترمز
- مکان تحویل Point of delivery
در این بخش براساس قوانین اینکوترمز، مسئولیتها و تعهدات فروشندگان که بار را تحویل می دهند و خریداران که بار را تحویل می گیرند در نظر گرفته می شود.
- هزینه ی حمل و نقل Transportation costs
در اینجا مشخص می شود، هزینه ی مورد نیاز در هر کدام از بخشهای حمل و نقل بر عهده چه کسی است.
- تشریفات ورود و صدور Export and import formalities
مشخص میشود که کدام یک از طرفین باید ترتیب تشریفات واردات و صادرات را انجام بدهد.
- هزینه ی بیمه Insurance cost
قوانین اینکوترمز تعیین می نماید که هزینه ی بیمه بر عهده چه کسی است. اصطلاحات برای کمک به درک بیشتر و تبیین دقیق شرایط تجاری استفاده می شوند، در واقع این قوانین جهانی اند و وضوح و قابلیت پیش بینی مسائل تجاری به روز را فراهم می کنند.
- برای صادرات، قیمت را با در نظر داشتن نوسانات ارزی بر اساس FOB قیمت بدهید.
- برای بسته بندی علاوه بر اینکوترمز، جزئیات بسته بندی را در قرارداد لحاظ نمایید.
هماهنگی و پرداخت هزینه بازرسی با خریدار است مگر در سه حالت زیر:
- قاعده DDP
- توافق طرفین
- الزامات قانونی در کشور فروشنده
نویسنده: مریم خسروبیگی مشاور تجاری