قرارداد صادرات کلان چیست؟
قراردادهای صادرات کلان با هدف توسعه اقتصاد یا صادرات بین کشورها منعقد می‌شود. طرفین این قراردادها عبارت‌اند از دولت‌ها، نمایندگان دولت‌ها و همچنین رایزن‌های اقتصادی سفارت‌خانه‌ها. در قراردادهای صادرات کلان معمولا ریاست جمهوری و وزرای مختلف، مثل وزیر اقتصاد یا وزیر نفت با نمایندگان کشورهای خارجی به توافق می‌رسند. در حال حاضر ایران با روسیه، سوریه، عراق و برخی اتحادیه‌های بین‌المللی مثل اوراسیا و آسه‌آن قراردادهایی در زمینه توسعه صادرات دارد.
هدف توافقنامه های تجاری بین المللی
در قراردادهای صادرات کلان، اهداف دو کشور از نظر اقتصادی و صادراتی در نظر گرفته می‌شود. مثلا بین ما و کشورهای اوراسیا قراردادی وجود دارد که هدف آن کمک به صادرات کالا از ایران و انتقال کالا از کشورهای اوراسیا به سایر نقاط دنیا از طریق مسیر زمینی، آب‌های آزاد و آب‌های متعلق به ایران است. یا در تفاهم‌نامه صادراتی بین ایران و روسیه، اهداف روسیه می‌تواند شامل استفاده از سیستم حمل و نقل ارزان ایران و دسترسی به کشورهای آسه‌آن، آسیای شرقی و جنوب شرقی، هند، افغانستان و پاکستان از طریق بندر چابهار باشد. در مقابل ایران نیز برای صادرات کالاهای به‌خصوصی از روسیه کمک می‌گیرد.مزایای توافق های تجاری برای صادرکنندگان
اگرچه صادرکنندگان معمولی با قراردادهای صادرات کلان کاری ندارند، اما انعقاد چنین قراردادهایی می‌تواند به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم برای همه تاجران و صادرکنندگان نفع داشته باشد و در کار آنها تاثیر بگذارد.
مثلا اگر بر اساس تفاهم ایران و روسیه، خط اعتباری جدیدی بین دو کشور ایجاد شود، با استفاده از آن می‌توانید جنس را به مشتریان روس تحویل بدهید و هزینه‌اش را از دولت ایران دریافت کنید. دولت نیز ضمانت‌نامه‌ای به شما می‌دهد که در همه بانک‌ها قابل پرداخت است.
با این روش شما محصول را کاملا نقدی می‌فروشید، با این تفاوت که مشتری به جای شما، به دولت خودش پول می‌دهد. دولت روسیه هم از طریق این خط اعتباری، پول را به دولت ایران برمی‌گرداند.
قرارداد مشاوره تجاری
قرارداد مشاوره صادرات، نوع دیگری از قراردادهای صادراتی است؛ مانند قراردادهایی که با آراد برندینگ می‌بندید. شرکت تولیدکننده یا تاجر قراردادی را با یک شرکت مشاور یا شرکتی که کارش حمایت از صادرکنندگان است، منعقد می‌کند که به موجب آن شرکت مشاور باید ابزارهای لازم را برای صادرات فراهم کند، مشاوره دهد و برای محصول بازارهای خوبی در جهان پیدا کند.
این شرکت‌ها در کشور ما بسیار کم‌اند و بیشتر در قطب‌های اقتصادی دنیا مثل عمان، امارات و سنگاپور فعالیت می‌کنند.
شرکت‌های مشاور معمولا در سود صادرات یا تجارت شریک می‌شوند و درصدی از سود فروش را طلب می‌کنند یا به‌صورت ساعتی و حق‌العمل‌کاری مبلغ ثابتی را برای خدمات خود در نظر می‌گیرند.
قرارداد حق العمل کاری صادرات
نوع دیگری از قراردادها که صادرکنندگان با آن زیاد سر و کار دارند، قرارداد حق العمل کاری است. منظور از قرارداد لزوما چیزی کتبی و نوشته‌شده نیست، بنابراین حتی اگر از طریق مکالمه از شرکت‌های حق العمل کار، خدمات بخواهید، آنها می‌پذیرند. [av_notification title='' color='orange' border='dashed' custom_bg='#444444' custom_font='#ffffff' size='large' icon_select='no' icon='ue800' font='entypo-fontello' admin_preview_bg=''] کسی که حق العمل کاری انجام می‌دهد، موظف است از کالای شما محافظت کند و اموری که به او محول شده، به نحو احسن انجام بدهد، به‌گونه‌ای که شما در این فرایند ضرر نکنید. [/av_notification] اگر می‌خواهید بیشتر با شرایط حق العمل کاری آشنا شوید، باب هفتم کتاب قانون تجارت را مطالعه کنید.حق العمل کار چه کسی است؟
حق العمل کار شرکت یا فردی است که در ازای گرفتن بخشی از سود یا دریافت مبلغ مشخص و ثابتی، کارهای را برای تسریع روند صادرات شما انجام می‌دهد و یا اموری را به عهده می‌گیرد که تخصص انجامشان را ندارید. در کشور ما حق العمل کاری در زمینه صادرات بیشتر به امور گمرکی مربوط می‌شود. امروزه شرکت‌های بسیاری در زمینه ترخیص کالا فعال‌اند که هم برای امور مربوط به صادرات خدمات ارائه می‌دهند و هم واردات.
هزینه حق العمل کاری گمرک
شرکت‌هایی که کارهای فورواردینگ و گمرکی را انجام می‌دهند، علاوه بر هزینه‌های گمرکی، سودی را هم برای خودشان در نظر می‌گیرند. به‌عنوان مثال انجام امور بندرگاهی و گمرکی یک کانتینر بیست فوت حدود هشت تا ده میلیون تومان هزینه دارد که با حق‌الزحمه شرکت حق العمل کار جمع می‌شود. نیازی نیست نگران هزینه‌های حق العمل کاری باشید؛ چون اگر قرار باشد کالا را با اینکوترم‌های گروه F مثل FOB تحویل بدهید، خود مشتری می‌داند که پرداخت هزینه‌های فورواردینگ، حمل و نقل و سایر هزینه‌های گمرکی بر عهده اوست.
انجام خدمات باربری
از انواع دیگر خدمات حق العمل کاری، انجام امور باربری است. اگر ماهی یک بار صادر می‌کنید، نیازی به استفاده از خدمات شرکت‌های دیگر ندارید. اما برای حمل و نقل محصولاتی مثل مواد معدنی، خاک آهن و سنگ آهن که باربری آنها هزینه بالایی دارد و به‌صورت روزانه یا هفتگی و در تناژ بالا صادر می‌شود، برای شما به صرفه‌تر است که با یک شرکت باربری قرارداد حق العمل کاری ببندید. برای شرکت حمل و نقل هم به صرفه است که با هزینه‌های پایین به شما خدمات بدهد؛ چون به‌طور ثابت و طولانی‌مدت از شما برای خدمات خود سفارش می‌گیرد و درآمد ثابتی هم خواهد داشت.قرارداد پیمانکاری صادرات کالا
در گذشته‌های دور تاجران در اکثر موارد نمی‌توانستند تمام کالاهای خود را در بازار هدف به فروش برسانند، از طرف دیگر نمی‌توانستند در آنجا بمانند و محدودیت زمانی داشتند. بنابراین کالاهای باقی‌مانده را به پیمانکارها و بنکدارهای بزرگ آن شهر تحویل می‌دادند و بر اساس توافق‌شان درصد سودی را برای پیمانکار مشخص می‌کردند. پیمانکار هم کالا را می‌فروخت و در زمان مقرری پول را به تاجر برمی‌گرداند.
امروزه شرکت‌های فعال در زمینه پیمانکاری صادرات کالا که رابطه‌های خوبی در زمینه صادرات دارند، بخشی از بار شما را تحویل می‌گیرند و طبق قرارداد آن را در هر کشوری که بخواهید، به فروش می‌رسانند. سپس مبلغ توافق‌شده را به شما می‌پردازند و درصدی را هم برای سود خودشان برمی‌دارند.
شرایط قراردادهای پیمانکاری صادرات
محصول باید به قیمت توافق‌شده بین پیمانکار و فروشنده یا تامین‌کننده اصلی، به فروش برسد. پیمانکار نباید کالا را بدون اعلام قبلی به قیمت پایینتر بفروشد یا کاری کند که صاحب کالا دچار ضرر شود، مگر اینکه مشکل خاصی به وجود آمده باشد. مثلا اگر کالا در حال انقضا شدن باشد، خود پیمانکار موظف است با اطلاع قبلی، کالا را پیش از خراب شدن بفروشد. البته اگر در شرایط خاصی پیمانکار نتواند اطلاع بدهد، باید با ارائه اسناد ثابت کند کالا در حال خراب شدن بوده و او مجبور شده به قیمت پایین‌تری بفروشد.
در صورتی که شرکت پیمانکار بنا به هر دلیلی سبب شود کالا به قیمتی پایینتر از ارزش واقعی آن به فروش برسد، باید زیان مالی صاحب کالا را جبران کند.
برای اطلاع بیشتر از شرایط و قوانین قراردادهای پیمانکاری صادرات، می‌توانید به باب هفتم کتاب قانون تجارت، بخش مربوط به حق العمل کاری مراجعه کنید.
قرارداد صادرات کامل کالا
امروزه شرکت‌ها و افراد مختلفی در ایران و سایر نقاط جهان در زمینه صادرات فعال‌اند که کالا را می‌فروشند و بعد سود حاصل از فروش را به تولیدکننده یا تاجر اصلی پرداخت می‌کنند. توجه داشته باشید که قرارداد صادرات کامل کالا با قرارداد خرید کالا متفاوت است. بنابراین اگر فردی به شما مراجعه کند و مثلا ده تن کشمش بخواهد، پول آن را هم بپردازد و بار را با خودش ببرد یا خود شما بتوانید با برندسازی مشتری جذب کنید، از او پول بگیرید و محصول را ارسال کنید، در این موارد قرارداد فروش منعقد می‌شود، نه قرارداد صادرات کامل کالا.
شرایط قراردادهای صادرات کامل
قرارداد صادرات کامل کالا شرایط تقریبا مشابهی با قرارداد پیمانکاری صادرات دارد، با این تفاوت که در صادرات کامل، شرکت طرف قرارداد همه کارها را از درب کارخانه تا تحویل بار به مشتری انجام می‌دهد، از گرفتن مجوزها، انجام آزمایش‌ها و فرایندهای بسته‌بندی تا انجام امور گمرکی در مبدا و مقصد، حمل و نقل کالا و انجام کارهای فروش و تحویل به مشتری. اما در قرارداد پیمانکاری خود شما باید کارهای لازم را در مبدا انجام بدهید، پیمانکار هم کالا را در مقصد تحویل می‌گیرد و می‌فروشد. [av_notification title='' color='silver' border='dashed' custom_bg='#444444' custom_font='#ffffff' size='normal' icon_select='no' icon='ue800' font='entypo-fontello' admin_preview_bg=''] برای انعقاد قرارداد صادرات کامل کالا باید حتما طرف قرارداد خود را بشناسید و از اعتبار او اطمینان کسب کنید. [/av_notification] از آنجا که در دادگاه‌های بین‌المللی حکمی به نفع ایرانیان صادر نمی‌شود، اگر بار شما را تصاحب کنند، تمام سرمایه خود را از دست می‌دهید و متحمل خسارت سنگینی می‌شوید.بهترین روش صادرات چیست؟
به شما توصیه می‌کنیم از بین قراردادهای مذکور فقط به سراغ قراردادهای حق العمل کاری برای انجام امور حمل و نقل و ترخیص کالا بروید.
اگر با برندسازی محصولتان را به مخاطبان بشناسانید و خود را به‌عنوان فروشنده در بازارهای جهانی مطرح کنید، مشتری‌های خود را پیدا می‌کنید و نیازی نیست با شرکت دیگری قرارداد صادرات کامل امضا کنید یا قرارداد پیمانکاری ببندید.
با برندسازی موفق می‌توانید روزانه ده‌ها مشتری پیدا کنید و در این صورت، دلیلی ندارد که کالا را در هر شرایطی به فروش برسانید، بلکه می‌توانید آن را با شرایط ایده‌آل خودتان بفروشید.
