در بخش بین المللی، اصطلاحات کاربردی و قوانین بسیاری وجود دارد که در فرآیند حمل و نقل محصولات در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد. مهم ترین اصطلاحات حمل و نقل بین المللی در تجارت عبارت اند از:
اصطلاح بارنامه لجستیک و بارگیری در گمرک
بارنامه اوراق بهاداری است که از سوی شرکتهای حمل و نقل صادر می شود و در آن مشخصات کامل کالا اعم از ارسال کننده، دریافت کننده، هزینه ارسال، کمیسیون و اطلاعات مربوط به کالای ارسالی ثبت می شود. واژه لجستیک ریشه یونانی دارد و در عمل به معنای فرآیند تدارکات، برنامه ریزی، اجرا، کنترل و نظارت بر کیفیت حمل و نقل و مراقبت از مرسولات می باشد؛ هدف اصلی لجستیک تامین نیازها و خدمات مورد نیاز مشتریان و مصرف کنندگان است.
بارگیری کالا به معنای قرار دادن محموله ارسالی در وسیله نقلیه برای حمل و نقل است.
حمل و نقل بین المللی کالا از بیمه نامه تا انواع راه نامه ها
بیمه نامه سندی است که بنا به درخواست بیمه گذار از سوی شرکت بیمه صادر می شود تا کالاهای ارسالی در طول فرآیند جا به جایی بیمه شوند و در صورت بروز هرگونه آسیب، خسارت آن توسط شرکت بیمه پرداخت شود. حمل و نقل بین المللی به معنای جا به جایی محصولات از یک کشور به کشوری دیگر است که با تمهیدات ویژه و قوانین خاص مربوط به لجستیک بین المللی انجام می شود. راه نامه زمینی از جمله اصطلاحات حمل و نقل زمینی است که سندی غیر قابل انتقال بوده و حمل کننده با صدور آن متعهد می شود که در قبال دریافت کرایه، یک محموله را با وسیله نقلیه زمینی مانند: کامیون از مبدا به مقصد نهایی برساند.
راه نامه هوایی نیز از جمله اصطلاحات حمل و نقل هوایی می باشد که در 12 نسخه صادر می شود. 3 نسخه بارنامه هوایی اصلی هستند و مابقی نسخه ها برای قسمتهای مختلف شرکت هواپیمایی مورد نظر استفاده می شود. بارنامه هوایی نوعی رسید است که به معنای سند قابل معامله کالا نیست، بلکه برگه ای است که صاحب کالا پس از دریافت آن می تواند با ارائه به شرکت هواپیمایی مربوطه، بار خود را تحویل بگیرد.
فورواردر کریر و کوتاژ در اصطلاحات گمرکی
فورواردر یک شخص حقوقی است که مسئولیت حمل و نقل محموله های ارسالی را بر عهده دارد و قرارداد حمل و نقل کالا را با مشتری منعقد می کند. به شرکتهایی که طرف قرارداد مستقیم با مشتری قرار می گیرند، اصطلاحا فورواردر می گویند. کریر نیز یکی از اصطلاحات حمل و نقل می باشد که به معنای حمل کننده است. کریر شخص حقوقی است که با عقد قرارداد با شرکت فورواردر، تمامی مسئولیت حمل و نقل محصولات را بر عهده می گیرد و کالاها را با استفاده از تجهیزات و وسایل نقلیه خود به مقصد نهایی می رساند. عملیات ثبت اظهارنامه گمرکی در دفاتر گمرکی را کوتاژ می گویند.
واژه تامین کننده و کد کالا در گمرک
تامین کننده کالاها و خدمات، شخص یا شرکتی است که یک مشتری یا مصرف کننده به صورت مکرر از آن خرید کرده و کالاهای مورد نیاز خود را تنها از آنجا تامین می کند. کد کالا یک شماره 8 رقمی است که به هر کالا داده می شود و در برگیرنده اطلاعات و توصیف مختصر درباره آن است تا شرکتهای مقصد به راحتی بتوانند کالاهای وارد شده را کنترل نمایند.
حمل و نقل دریایی هزینه ترمینالی و اظهارنامه درامور گمرکی
اصطلاح حمل شده روی عرشه یکی از اصطلاح حمل و نقل دریایی است که با درج آن بر روی بارنامه به همراه نام و شماره سفر کشتی، مجوز حمل صادر می شود. تی اچ سی نیز یکی دیگر از اصطلاحات حمل و نقل می باشد که به معنای هزینه های ترمینالی برای بارگیری در مبدا و تخلیه در مقصد نهایی بوده و اصولا مبدا آن بر عهده فروشنده و مقصد نیز بر عهده خریدار است.
اظهارنامه توسط مسئول وسيله حمل و نقل کالا بايد هنگام ورود يا خروج وسيله حمل و نقل به مقامات گمركي ارائه شود که شامل اطلاعاتی از قبیل: مشخصات وسيله حمل و نقل، مسير سفر، نوع بار، كالاهای توشه ای و ملزومات، كاركنان و مسافران می باشد.
تعهد ترانزیت درابک و کابوتاژ در اصطلاحات حمل و نقل
تهعد ترانزیت نیز از جمله اصطلاحات حمل و نقل می باشد که به معنای سندی است که توسط گمرک تنظیم شده و به موجب آن اجازه داده مي شود كه كالاها به طور ترانزيت کالا گمرکی، بدون پيش پرداخت حقوق و عوارض ورودی حمل شوند. درابک نیز به معنای بازپرداخت و استرداد حقوق گمرکی است؛ به ویژه برای کسی که کالای وارداتی را مجددا صادر کند. کابوتاژ یکی دیگر از اصطلاحات حمل و نقل دریایی است که به معنای حمل و نقل کالا از بندر یک کشور به بندری دیگر و یا از یک گمرک به گمرکی دیگر است.
کالای متروکه و اصطلاح استافینگ در تخلیه بار
کالای متروکه به کالایی گفته می شود که صاحب آن بنا به هر دلیلی برای تحویل و ترخیصش اقدامی نکند و یا در ارائه مدارک مورد نیاز برای تحویل آن تعلل کرده که در این صورت پس از مدتی، کالای مربوطه به عنوان کالای متروکه در نظر گرفته می شود. استافینگ به معنای تخلیه بار از کامیون کشنده و بارگیری یا انتقال آن به کانتینر است که معمولا توسط لیفتراک صورت می گیرد. نویسنده: علی پرآور مدیر استراتژیک تجارت و صادرات آرادبرندینگ