مسائل مساله ساز نمونه قرارداد صادرات + فیلم

مسائل مهم در نمونه قرارداد صادرات وجود دارند که اگر به صورت واضح و شفاف آنها را برای طرفین روشن نکرد ممکن است باعث خسارت های جبران ناپذیری در معاملات شما شوند.

موارد مساله ساز در قرارداد های صادراتی

اولین چیزی که امسال خیلی دعوا درست کند بحث ریسک و پوشش ها و تعهداتش است. مثلا شما یک قرارداد FOB می بندید که برای ۶ ماه دیگر است. اینکوترمزی که اکنون استفاده می شود برای سال ۲۰۱۰ است. و در ۲۰۲۰ آپدیت می شود. شما بر اساس ۲۰۱۰ قراردادی می بندید که در آن می نویسید تحویل FOB. در آن ذکر نمی کنید که بر اساس اینکوترمز ۲۰۱۰ است. شما یک تعریفی در ذهنتان داشته اید که روی عرشه کشتی تحویل می دهید. کاری به بیمه هم ندارید و هزینه حمل هم با خودشان است. در سال ۲۰۲۰ قانون عوض می شود و مثلا بیمه هم اضافه می شود. چون شما در قرارداد ذکر نکرده اید که بر اساس اینکوترمز ۲۰۱۰ است روی عرشه کشتی موقع تحویل بار از شما بیمه هم درخواست می کنند.

قراردادها را بر اساس عرف در نظر می گیرند. و عرف هم می گوید که آخرین را در نظر بگیرید. و شما بر اساس عرف بازنده می شوید. پس اگر واژه ای یا تعریفی را قرار می دهید، دقت کنید. به خصوص در سال ۲۰۲۰ که اینکوترمزها عوض می شوند. اگر بر اساس ۲۰۱۰ صحبت می کنید پس قید کنید که  FOBبر اساس اینکوترمز سال ۲۰۱۰ است. پس اولین اختلاف در این قسمت است. مشکل دوم؛ بسته بندی است. شاید شما می نویسید بسته بندی خوب، مطمئن، ایده آل. از کلماتی استفاده می کنید که هیچ کدامشان مشخص نیست. بعد از ارسال و تحویل بار اگر خریدار فکر می کرد ۱۰% خراب می شود، ۳۰% خراب می شود. و در نهایت از شما شکایت می کند. شما ادعا می کنید که من بسته بندی ایده آل انجام دادم ولی مشتری می گوید این بسته بندی از نظر من ایده آل نیست. پس در بسته بندی کاملا مشخصات را  مشخص کنید. جزئیات را کامل بگوئید. یا به آنها نمونه نشان بدهید. از کلماتی مانند بسته بندی خوب، محکم، دلسوزانه استفاده نکنید. یکی از مهم ترین قسمت های دعوا بسته بندی است. چون بار خراب می شود. مثلا بسته بندی شما کارتنی است و شرکت باربری کاری می کند که کارتن ها نم می خورند و باد می کنند. در این مورد چه کسی پاسخگو است؟ فرستنده که شما باشید ادعا می کنید که وقتی بارندگی بود پس باید سلفون می کشیدید اما باربری می گوید که در مدل بسته بندی شما سلفون نبود.

تحویل بر اساس تعداد روز

با مشتری قرارداد می بندید. نیازی نیست راه دوری برویم. مثلا قرار است بار را به عراق ارسال کنید. می گویید که بار سه روز بعد از ارسال وجه به دست شما می رسد. خریدار چه می کند؟ پول را جمعه به حساب شما واریز می کند. جمعه ایران تعطیل است. شنبه و یکشنبه بانک های عراق تعطیل است. دوشنبه اولین روز کاری است تا شما اسناد مالی را جا به جا کنید و درهم و دینار و بگیرید سه روز کاری که قرار بود تحویل بدهید؛ تمام می شوند. در حقیقت برای شما تازه شروع شده ولی برای آنها تمام شده است. شما به آنها بگوئید یک ماه. این یک ماه را روز کاری یا غیرکاری نگوئید. حتی اگر روز کاری هم باشد در دی ماه ایران روز کاری دارد اما در عراق تعطیل هستند. این مورد را تعیین کنید که چند روز و بر اساس کدام کشور تحویل می دهید. به این تعطیلات و تفاوت روزها دقت کنید چون اختلاف به وجود می آورند.

وزن کالا

این مورد معمولا دردسر نیست، کلاهبرداری است. متاسفانه یا خوشبختانه تجار از این مورد زیاد استفاده می کنند. وزن خالص یا ناخالص کالا . از عدم آگاهی طرف مقابل استفاده می کنند و بازی می کنند. مثلا در زغال سنگ رطوبت را لحاظ نمی کنند. یا گاهی رطوبت را در محل بارگیری لحاظ می کنند و در مقصد نمی گویند که این بار در این مسیر و این فصل، فلان مقدار رطوبت می گیرد.

اختلاف ارز

این مورد در ایران خیلی مرسوم است. مثلا شما با تامین کننده خود قرارداد می بندید که من به شما صد دلار می دهم. با دلاری چند؟!!! شما باید تابلوی یک صرافی یا کانال و یا سایت آن را با یک ساعت اختلاف ملاک در نظر بگیرید. یعنی اسکرین شات از صفحه بگیرید که اگر تا یک ساعت پول واریز نشد در صورت اختلاف نرخ، پول بیشتر یا کمتری بگیرید.

اسناد واریز وجه

شما به یک صراف پول داده اید و گفته اید که واریز کند. او هم یک پیامک به شما می دهد که واریز کردم. اسناد جعلی هم که به وفور یافت می شوند. صراف ادعا دارد که واریز شده است اما مشتری می گوید واریز نشده است. مشتری فکر می کند که شما کلاهبرداری کرده اید. اما شما نمی توانید ادعای راستی و دروغ بودن حرف های صراف و مشتری را ثابت کنید. در این مورد باید چه کرد؟ یا حساب بانکی خودتان را بدهید. یا اگر مشتری زنگ زد و گفت پول به حسابتان واریز کردم و نشده باشد می گوید شکایت می کنم و شما هم می توانید به راحتی بگوئید که هر کاری دوست داری انجام بده. راه دوم این است که به مشتری بگوئید که هر زمانی که صراف معادل ریالی را به حساب من واریز کرد من کار را شروع می کنم. یعنی در این مورد ارتباطی بین شما و صراف وجود ندارد. ارتباط بین مشتری و صراف است. این راه نیز خیلی معقول به نظر نمی رسد. معقول ترین راه این است که بگوئید بعد از تائید صراف من کار را شروع می کنم. که اگر در این مورد پول را واریز نکرده باشد و صراف ادعای واریزی داشته باشد دیگر ما پیگیر این موضوع نشویم. خود مشتری زنگ بزند. اگر واریز کرده یا نکرده، دعوای این مورد با آن دو نفر است چون شما در هیچ صورتی نمی توانید ثابت کنید. بسیاری از مشتریان با فتوشاپ سند درست می کنند و با پافشاری روی این موضوع ایستادگی می کنند. داخلی و صادراتی هم هستند. داخلی یک فیش ۳ میلیون تومانی جعلی می دهند و صادراتی نیز یک تکست جعلی می فرستند. دیپوزیت بازار عراق نیز می تواند جعلی باشد.

امضا کردن قرارداد

معمول و معقول این است که شما یک قرارداد ۴ الی ۵ صفخه ای را فقط صفحه آخر را امضا می کنید. مرسوم این است. در صفحه اخر نوشته شده است که این قرارداد در ۴ صفحه و ۲ نسخه به امضای طرفین رسیده است. اما صفحات قبلی چه بودند؟ یک کاری که می توانید انجام دهید این است که تمام صفحات را امضا کنید. حتی می توانید برای پیشگیری از هر گونه احتمال جعل، اثر انگشت هم بزنید. فقط امضا کردن صفحه آخر اشتباه است چون می توان صفحات قبلی را تغییر داد.

اختلاف در ترجمه

این مورد مربوط به صادرات است. امکان دارد یک کلمه در فارسی یک معنی بدهد و در انگلیسی معنی دیگری بدهد. بیاید و ترجمه کنید و بگوئید که این ترجمه توسط فلان دارالترجمه مورد تائید طرفین است و پایه قرارداد را مشخص کنید که انگلیسی است یا فارسی. پیشنهاد می شود نسخه فارسی را انتخاب کنید. یعنی محل بررسی و استناد اصلی را قرارداد فارسی قرار بدهید. ولی معمولا طرف مقابل قبول نمی کند. مثلا چین هم برای خودش استدلالاتی دارد که می خواهد قرارداد چینی ملاک باشد.

قرارداد نبندید

به چند دلیل قرارداد نبندید. هیچ قراردادی، یک قرارداد خوب نیست. قرارداد خوب معمولا یک طرفه است. وقتی قرارداد می بندید، همه بخش و بندهای آن را دقت کنید. زیرا پر از حاشیه و چالش می شود. یا باید طرفی قوی باشد و ترکمن چای را با دومی ببندد. یا هم که طرفین با هم بحث و دعوا می کنند. [av_notification title='' color='orange' border='dashed' custom_bg='#444444' custom_font='#ffffff' size='large' icon_select='no' icon='ue800' font='entypo-fontello' admin_preview_bg=''] نکته بعدی که وجود دارد این است که قرارداد در حقیقت هیچ کاربردی ندارد. یعنی اینطوری نیست که به واسطه این کاغذی که دست شماست بتوانید به راحتی حقتان را بگیرید. طرف مقابل می تواند با بازی با کلمات، وکیل خوب یا موارد دیگر حق را جا به جا کند. [/av_notification] پس خیلی خودتان را درگیر قرارداد نکنید. هم معامله کردن برای شما صرف می شود. هم معامله کردن برای شما دردسرساز می شود. هم گیرهای قانونی شما زیاد می شوند.