مقدمه
مرسک که بزرگترین شرکت حمل و نقل دریایی است سرویس جدیدی را به نام شاهین اکسپرس راه اندازی کرده که این سرویس بصورت هفتگی و منظم بین هند و امارات، امارات و عربستان و بالعکس در رفت و آمد است.
این سرویس به منظور گسترش ظرفیت های جدید بعد از پاندمی کرونا و در اواخر نوامبر ۲۰۲۲ راه اندازی شد.
همچنین در جولای ۲۰۲۳ به دلیل ارائه دسترسی بیشتر به زنجیره های تامین در داخل و خارج از عمان یک مسیر جدید به بندر صحار به خدمات شاهین اکسپرس اضافه شد.
شاهین اکسپرس
شاهین اکسپرس بین بنادر موندرا و پیپاواف در هند، صحار در عمان، جبل علی در امارات و دمام در عربستان با استفاده از دو کشتی با ظرفیت ۲۸۰۰TEU (واحد معادل ۲۰ فوت) گردش می کند.
مرسک آن را یک سرویس پایدار و قابل اعتماد برای کریدور هند، امارات، عمان و عربستان تعریف کرده است.
شاهین اکسپرس مسیر کریدوری دیگری را نیز به خدمات خود اضافه کرده که بنادر قاسم در پاکستان، سعید و سخنا در مصر و کلکته و جواهرلعل نهرو در هند را در بر می گیرد.
از این رو زمان حمل ترانزیت تایم به این بنادر و بالعکس کاهش می یابد.
بحث اصلی این است که چرا ظرفیت این کشتی ها کم است؟
هدف این سرویس چیست؟
چرا این دو مسیر جدید در این نقطه ایجاد شد؟
ما در کجای این سیستم قرار داریم؟
هند
پیشرفت کشور هند در تولید صنایع تکنولوژی الکترونیک و موقعیت جغرافیایی این کشور باعث شکل گیری بازار قدرتمندی شده که نیازمند به خدمات لجیستیکی سریعی دارد.
در ضمن از هند به عنوان مبدا جایگزین چین و کره نیز نام می برند.
هند به عنوان یک کشور پهناور در حال توسعه که پنجمین اقتصاد برتر دنیا را در اختیار دارد ۵۵% ارزش افزوده این اقتصاد را از طریق سرویس و خدمات تجاری بدست می آورد.
از منظری دیگر هند با جمعیت یک و چهار دهم میلیارد نفری رو به رشد شدیدا مستعد شکل گیری بازاری با سطوح نیاز و گریدهای مختلفی از کالا است.
اگر از بعد دیگری بخواهیم به هند نگاه کنیم موقعیت جغرافیایی و استراتژیکی این کشور پهناور است که امکان دسترسی به شرق دور و اقیانوسیه را فراهم می کند.
هند با داشتن بنادر تجاری مهم در شرق و غرب خود امکان ارائه خدمات متنوعی را دارد.
بندر ناواشیوا و موندرا در غرب و بندر چنای کلکته در شرق ظرفیت های بالقوه این کشور را به بالفعل تبدیل می کنند.
عمان
اقتصاد کشور عمان به مثابه تمام کشورهای منطقه خلیج فارس تا حدود زیادی متکی به نفت و گاز است که ۱۳% تولید ناخالص داخلی این کشور را در بر می گیرد.
با این حال شرایط نامطمئنی که ذخایر نفت و گاز این کشور دارد مسئولین عمان را به فکر ایجاد رونق تولید و صادرات انداخته است.
به طوری که طی ده سال اخیر روابط تجاری این کشور با امارات دو برابر شده است.
تولیدات کشاورزی و صنعتی چیزی حدود ۱ % از کل منابع اقتصادی و بازار عمان را تشکیل داده که اغلب آن ها خرما، حبوبات و لیمو ترش است.
البته که این کشور در منابع معدنی هم حرف هایی برای گفتن دارد.
امارات
به طور کلی خلیج فارس به عنوان یک مسیر مهم ترانزیتی محسوب می شود.
امارات که در جنوب تنگه هرمز قرار دارد نقش مهمی را در لجستیک و حمل و نقل به عنوان هاب منطقه بازی می کند.
بندر جبل علی بزرگترین بندر غیر طبیعی دنیا در کنار بنادر شارجه، فجیره و... می باشد.
بسیاری از کالاهای ایرانی از طریق آنها به کشورهای دیگر دوباره صادر (Re-export) می شوند.
بندر جبل علی خدمات متنوعی را ارائه می دهد که در بحث تحلیلی در انتهای مقاله توضیح داده ایم.
عربستان
عربستان به عنوان یکی از مهم ترین و استراتژیک ترین کشور به دلیل دسترسی آن به خلیج فارس دریای احمر و خلیج سوئز مطرح شده است.
بندر جده در دریای احمر و بندر دمام در خلیج فارس به عنوان معروف ترین بنادر وظایف لجستیکی این کشور را هدایت می کنند.
سرویس دریایی
شرکت مرسک با ایجاد این مسیر دریایی دو کشتی با ظرفیت ۲۸۰۰ TEU را برای پاسخ به نیازهای منطقه اختصاص داده است.
این سرویس سریع دریایی در واقع راهروی تجاری بین هند، عمان، امارات و عربستان می باشد.
هدف آن نه فقط جابجایی کالا بلکه بیشتر برای رفع نیاز بازار این کشورها و تامین کالاهای فاسد شدنی و یا کالاهایی است که به مقاصد دورتر ارسال می شوند.
ترانشیپ کالا
ترانشیپ کالا برای مدیریت هزینه ها و ظرفیت کشتی های کانتینری یکی از امکانات کارامد بندر جبل علی محسوب می شود.
از طرفی دیگر این بندر مهمترین بندر منطقه است که زیر ساخت های قدرتمند و توانایی بالایی را برای عملیات های مختلف دارد.
با این سرویس جدید دریایی کشورهای هند و عربستان بدون نگرانی و با برنامه ریزی دقیق کالاهایی را که نیاز به سرعت در جابجایی یا ترانشیپ دارند و به صورت مستقیم ارسال نمی شوند به جبل علی می رسانند.
مسیر دوم شاهین اکسپرس که از کلکته آغاز و در مصر به پایان می رسد در بندر صحار عمان به مسیر اول متصل می شود.
به عبارتی یک بازار کلی از شرق هند تا حوزه خلیج فارس و در انتها تا مصر را پوشش می دهد.
نتیجه گیری
بندر عباس به عنوان مهم ترین بندر کانتینری کشور در نزدیکی جبل علی قرار گرفته است.
با وجود دسترسی های ایجاد شده بین عربستان و هند فرصت مناسبی برای تامین کنندگان کشورمان به وجود آمده تا بتوانند به صورت هفتگی با عقد قرارداد به راحتی با حمل سریع بار را به مقصد مورد نظرشان ارسال کنند.
اطراف ما هر لحظه فرصت های جدیدی در حال شکل گیری است و ما باید از این ظرفیت ها و فرصت ها نهایت استفاده را ببریم.
