امروزه، می خواهیم در رابطه با سندي صحبت کنیم که مطمئناً شما در طول مسیر صادراتی خودتان احتیاج پیدا خواهید کرد. این سند و این گواهی را آماده و برای خریدار ارسال صورت میگیرد. این سند همان گواهی مبدأ«Certificate Of Origin» می باشد. این باید سند توسط صادر کننده تنظیم شود و همراه با سایر اسناد به خریدار تحویل داده شود، این خریدار می باشد که تعیین می کند آیا این سند احتیاج هست یا احتیاج نیست.
اگر خریدار بگوید که طبق قوانین کشور خودش این سند را براي ترخیص کالا احتیاج دارد، در گمرک آن کشور باید این سند حتماً از طرف صادر کننده تهیه شده و برای خریدار ارسال شود، پس گواهی مبدأ یکی از اسناد مهم برای ترخیص کالا در کشور خریدار می باشد و در کشور ما این گواهی توسط اتاق بازرگاني وزارت صمت «صنعت، معدن و تجارت» و در مناطق آزاد توسط سازمان منطقه آزاد صادر می شود.
در گواهی مبدأ چه اطلاعاتی وجود دارد؟ اطلاعاتی موجود در گواهی مبدأ شامل موارد زیر می باشد:
مشخصات فرستنده یا صادر کننده، براساس اطلاعات بارنامه مشخصات گیرنده یا وارد کننده کالا براساس اطلاعات بارنامه، نام کشور سازنده براساس پروانه گمرکی یا گواهی مبدأ کشور سازنده (این در رابطه با کالاهایی می باشد که از کشور دیگری وارد شده و می خواهد به کشور دیگري صادرات مجدد بشود) مشخصات نوع وسیله حمل براساس بارنامه، مشخصات کالا براساس پروانه و بارنامه وزن ناخالص، وزن خالص و نوع بسته بندی کالا براساس عدل بندی یا Packing list شماره و تاریخ فاکتور فروش اینها اطلاعاتی می باشند که در گواهی مبدأ درج می شود.
گواهی های مبدأ چند نوع دارند؟ گواهی مبدأ A می باشد(یا گواهی GSP« General System of Pieces ») برای صادرات به کشورهای آمریکایی، اقیانوسیه، ژاپن، ترکیه، قزاقستان، قرقیزستان و کشورهای اروپایی بجز آن 28 کشوری که عضو اتحادیه اروپا هستند این گواهی مبدأ A برای این کشور ها صادر می شود.
گواهی مبدأ«Certificate Of Origin» می باشد که برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا، عربي و آسیایی، البته به غیر از کشورهای آسیایی که در گروه 1 اعلام کردیم و کشورهای آفریقایی فرم PTA برای صادرات به کشور پاکستان از این گواهی مبدأ PTA استفاده می شود. GSTP «Global System of Trade Preferences» پس این گواهی مبدأ برای کشورهایی که برای کالاهای خاصي با ایران توافق نامه دارند و امضاء کرده اند.
مدارک مورد نیاز برای صدور گواهي مبدأ: تصویری از پروانه گمرکی، تصویری از بارنامه حمل، تصویر از کارت بازرگانی، فرم گواهی مبدأ تایپ شده به زبان انگلیسی البته بدون خط خوردگی، فیش بانکی هزینه صدور گواهی مبدأ.
روش های دریافت گواهي مبدأ؟ افرادی که دارای کارت بازرگانی هوشمند هستند، می توانند با استفاده از رمز عبور 4 رقمی که داخل پاکت دریافت کرده اند نسبت به ثبت درخواست الکترونیکی گواهی مبدأ خود از طریق سایت «cscs.ir» در بخشی که کارتابل بازرگان وجود دارد اقدام به ثبت درخواست کنند و این درخواست.
همان صدور گواهی مبدأ از اتاق بازرگانی می باشد و سایر متقاضیانی که کارت های مجوز موردي موقت دارند«پیله وري» و یا متقاضیان گواهی مبدأ ای که با شماره ردیف بودجه دولتي می خواهند این گواهینامه را دریافت کنند و همچنین مرز نشین ها، آنها می توانند با در دست داشتن مدارکی که اعلام کردم، شخصاً به اتاق بازرگانی مراجعه کنند و این گواهی مبدأ را دریافت کنند.
دریافت گواهی مبدأ برای چند کالا تایپ گواهی مبدأ و پر کردن فرم بعهده خود صادر کننده می باشد، زمانی که اقلام صادراتی شما زیاد است و نمی توانید برای هر جنس یک گواهی مبدأ بگیرند که امکان پذیر نیست.
شما باید در آن قسمتی که نوشته مشخصات کالا، باید بنویسید «As per Attached packing list number dated» یعنی «طبق فهرست Packing list باشماره ..... و تاریخ ........ که به پیوست می باشد» این را زمانی که گواهی مبدأ می گیرند آن Packing list را شماره و تاریخ آن را در آنجا وارد می کنند Packing list را نیز ارائه می کنند که آن جهت تایید امضاء حتماً باید باشد، پس آن Packing list را هم با آن درخواست ارائه می کنید.
مسئله بعدی این است که شما حتما باید دقت کنید که مندرجات گواهی مبدأ بایست منطبق با بارنامه حمل باشد، وگرنه ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند، وقتی فرم را پر می کنید دقیقاً براساس بارنامه حمل آن اطلاعات را پر کنید و دارندگان کارت بازرگانی می توانند با ارائه مدارک از هرکدام از اتاق های بازرگانی صنایع و معادن این گواهی مبدأ را دریافت کنند و در پایان باید به اطلاع شما برسانم که این گواهی مبدأ هم از نظر خریدار و هم از نظر مقامات کشور مقصد یا همان وارد کننده اهمیت زیادی دارد.
همانطور که می دانید، خریدار که با فروشنده فاصله زیادی دارد از طریق همین گواهی مبدأ متوجه خواهد شد که باری که می خواهد وارد کند، کیفیت دارد، مشخصات کالا و اعتبار محل ساخت از طریق این گواهی برای آن در واقع معلوم می شود و می فهمد که باید اطمینان کند چونکه گواهی مبدأ برای ایشان صادر شده پس با خیال راحت بار را خریداری می کند و وارد کشور خود خواهد کرد.
از نظر مقامات آن کشور هم جاهایی نظیر بانک ها، وزارت خانه های صنعتی کشاورزي، بهداری، دانشگاهی و مراکز تحقیقاتی و پژوهشی هم هرکدام در رابطه با این گواهی مبدأ دنبال مطلبی می گردند و مستلزم این هست که وارد کننده حتماً باید این گواهی را تقدیم این مراجع کند تا بتواند واردات خود را انجام دهد.
در همه این دستگاه ها بیشتر از همه گمرک و وزارت خانه های صنعتی و بانک ها احتیاج دارند و آنها هم، اهمیت می دهند که باری که دارد وارد می شود، کیفیتش چگونه است و براساس آن تعرفه های ترجیحی و همچنین علائم تجاری و ممنوعیت ها و تحریم ها و محدودیت ها را نسبت به اعتبار آن کشور مبدأ می سنجند و برای آنها اهمیت خواهد داشت.
اگر دقت کرده باشید در مدارکی که برای صدور این گواهینامه احتیاج است یکیش بارنامه است و بارنامه را همانطور که می دانید همانگونه که بعد از بارگیری در کشتی انجام شد آن بارنامه صادر می شود و چون امکان دارد در زمانی که شما برای گواهی مبدأ می خواهید از طریق آن بارنامه اقدام کنید کشتی دیگر در بندر نباشد و به سمت مقصد حرکت کند، پس دقت کنید که شما می توانید بعداً البته هرچه سریعتر بهتر این گواهی مبدأ را دریافت کنید، و با بقیه مدارک اصل آن را برای خریدار ارسال می کنید ولی می توانید تصویر این را زودتر هم برای خریدار و هم برای کشتی ارسال کنید.
خیلی جاها تصویر این را هم قبول می کنند، یا حداقل این است که برای کارهای گمرکی تصویر را قبول می کنند تا زمانی که اصل آن را خریدار یا وارد کننده به گمرک نمایش دهد. پس شما اول عکس و تصویر گواهی را ارسال می کنید و مدارک را هم با بقیه مدارک خریدار برای ایشان پست می کنید.