گیلاس میوه ای پر طرفدار برای صادرات من علی اصلانی، یکی از مدیران راهبردی و استراتژیک مجموعه هستم. امروز می خواهم در مورد گیلاس، این میوه خوشمزه با شما صحبت کنم. با هم ظرفیت های صادراتی این میوه را بررسی خواهیم کرد. گیلاس از دسته میوه های پرطرفدار است که اغلب مردم معتقدند خاستگاه این میوه قاره آسیا است.
این میوه علی رغم طعم خیلی خوبی که دارد، از خواص بسیار بالایی نیز برخوردار بوده و سرشار از آنتی اکسیدان است. این را بدانید که هر درخت گیلاس در یک فصل تقریبا حدود هفت هزار گیلاس محصول می دهد.
- بیشتر بخوانید: گیلاس خشک
جایگاه صادرات گیلاس در سطح جهانی قیمت فروش عمده گیلاس صادراتی معمولا با توجه به وِیژگی هایی که دارد، متفاوت است. میانگین سالانه 18 میلیون تن گیلاس در دنیا تولید می شود که ایران بعد از ترکیه و آمریکا در رتبه سوم قرار دارد.
با اینکه ترکیه رتبه اول تولید گیلاس در جهان را دارد اما با بررسی هایی که انجام شده، مشخص می شود گیلاس صادراتی ایران جایگاه اول را از لحاظ کیفیت را در دنیا به خود اختصاص داده و علاقمندان خیلی زیادی هم دارد. با وجود این، متاسفانه با این ظرفیت فوق العاده خوب در بحث تولید و صادرات این محصول، جایگاه خوبی نداریم.
طعم و مزه خاص گیلاس اشنویه همه ساله از شروع برداشت، بالغ بر هزار تن گیلاس برای صادرات بسته بندی می شود. حدود 50 درصد آن به کشور روسیه و مابقی به کشورهای همجوار و کشورهای حوزه خلیج فارس ارسال می گردد. از استان های تولید کننده گیلاس می توان به شهرستان اشنویه اشاره کرد که سطح زیر کشت باغات گیلاس این شهرستان 300 هکتار است که از این میزان حدود 160 هکتار به مرحله باردهی اقتصادی رسیده است.
شرایط اقلیمی و ارگانیک بودن محصولات تولیدی در باغات شهرستان باعث شده گیلاس اشنویه از گیلاس های پرطرفدار باشد. جدا از این که این گیلاس کیفیت خیلی خوبی دارد، طمع و مزه خیلی خاصی هم دارد که بحث بازار پسندی آن را افزایش داده است.
- بیشتر بخوانید: مربا گیلاس قرمز
پنج استان برتر در تولید گیلاس مورد بعدی که می توان به آن اشاره کرد شهرستان شمیرانات است که با 70 درصد، بیشترین سطح کشت گیلاس را به خود اختصاص داده است. دماوند و تهران هم در جایگاه های بعدی قرار دارند. منطقه الموت در قزوین و استان سمنان و آذربایجان شرقی و همدان و لرستان هم جزء پنج استان برتر در تولید گیلاس هستند. دوستان از جمله بهترین گیلاس های صادراتی ایران می توان به گیلاس تک دانه نیشابور اشاره کرد که فوق العاده عالی است.
- بیشتر بخوانید: گیلاس باکیفیت
ضرر سنگین کرم زدگی در میوه یادتان باشد که در خریداری گیلاس باید خیلی دقت داشته باشید. چون گیلاس در برخی از مناطق ایران کرم زده است و از طرفی به خاطر گران بودن آن در صورتی که این محصول سالم به مقصد نرسد، ضرر خیلی سنگینی به صادر کننده وارد می شود.
متاسفانه در چند سال گذشته به خاطر استفاده نکردن از متخصصان کنترل کیفیت، بارها شاهد این بودیم که صادرات این محصول با مشکل مواجه شده است و آن استاندارد لازم را نداشته که باعث شده صادر کنندگان متحمل ضرر و زیان های زیادی شوند.
تاجیکستان و ازبکستان رقیب سر سخت ایران همزمان با گیلاس نیشابور، در تاجیکستان و ازبکستان هم گیلاس تولید می شود که در بازار روسیه رقیب جدی برای گیلاس ایران محسوب می شوند. از طرفی به دلیل داشتن تعرفه های ترجیحی و نزدیک بودن به روسیه، از قابلیت رقابت پذیری بالاتری هم برخوردار می باشند.
بعد از گیلاس نیشابور که از اوایل تیرماه شروع و تا اواخر آن ادامه دارد، می توانم به گیلاس ارومیه اشاره کنم که کیفیت بالا و مشتری زیادی برای صادرات دارد. گیلاس بعدی که می خواهم معرفی کنم، محصولی است که در منطقه زوشک مشهد کشت می شود و البته حجم صادراتی آن پایین است و تا اواخر مردادماه صادرات آن ادامه دارد.
- بیشتر بخوانید: گیلاس تکدانه سیاه
نحوه بسته بندی
گیلاس صادراتی این را هم مدنظر داشته باشید که نحوه بسته بندی برای صادرات به این شکل است که معمولا گیلاس های صادراتی از اوایل تیر ماه از باغات برداشت می شوند و در سبدهای پلاستیکی هشت کیلویی بسته بندی می شوند.
این را بدانید که رعایت کالیبره این میوه ها برای صادرات بسیار مهم و حائز اهمیت هستند؛ چون اغلب کشورها، خصوصاً روسیه (که از مشتریان خوب ما به حساب می آیند) فوق العاده به نوع بسته بندی و کیفیت محصولات اهمیت می دهند.
آمار وحشتناک صادرات گیلاس ایران یک نکته را هم در مورد نوع گیلاس های صادراتی ایران بگویم؛ غالب گیلاس های صادراتی ایران از انواع مختلف گیلاس سفید، تک دانه، شیشه ای و فرنگی هستند و به دلیل مرغوبیت آن ها، مشتری های فراوانی از سراسر جهان دنبال کننده این محصول هستند.
حالا بیاییم با همدیگر کمی بررسی کنیم و ببینیم آمار و ارقام صادرات این محصول به چه صورت است. باید به این نکته توجه کرد که آمریکای لاتین و آسیا در سال 2020 جایگاه اول و دوم صادرات گیلاس را از نظر قاره ای کسب کرده اند و ایران هم با صادراتی به ارزش 315 هزار دلار، چهل و سومین کشور صادر کننده این محصول به حساب می آید و این آمار واقعاً وحشتناک است!
- بیشتر بخوانید: گیلاس اشنویه
82 درصد از فروش بین المللی متعلق به چه کشوری است؟ در سال 2020 کشورهای شیلی و هنگ کنگ و ایالات متحده و ترکیه و یونان بیشترین فروش در بازارهای بین المللی را به ثبت رساندند و به این ترتیب جزء پنج کشور برتر صادر کننده میوه گیلاس محسوب می شوند. این پنج کشور بیش 82 درصد از فروش بین المللی گیلاس را در سال 2020 به خود اختصاص دادند. کشور شیلی به عنوان بزرگترین صادر کننده گیلاس در سال 2020 مطرح بوده و صادراتی به ارزش 2/1 میلیارد دلار انجام داده است.
به این ترتیب به تنهایی بیش از 36 درصد از گیلاس صادراتی را روانه بازارهای جهانی کرده است. تجارت انبوه میوه گیلاس از کشور های مختلف از سمت دیگر، هنگ کنگ هم در همان مدت صادراتی به ارزش حدود 580 میلیون دلار انجام داده است.
با اختصاص سهم 24 درصدی از بازار جهانی به خودش، در جایگاه دوم صادر کننده برتر دنیا قرار گرفته است. ایالات متحده آمریکا هم 14 درصد از بازار جهانی گیلاس صادراتی را به خودش اختصاص داده است و با به ثبت رساندن صادراتی به ارزش 477 میلیون دلار سومین صادر کننده گیلاس شده است.
کشور ترکیه صادراتی به ارزش 223 میلیون دلار داشته و با داشتن سهم 6 درصدی از این بازار در جایگاه چهارم صادر کنندگان قرار گرفته است. یونان نیز به عنوان پنجمین صادر کننده گیلاس صادراتی به ارزش 75 میلیون دلار انجام داده است.
کاهش 96 درصدی صادرات گیلاس ایران بررسی هایی که انجام شده نشان می دهد که کشورهای اسپانیا، ازبکستان، استرالیا، کانادا، آذربایجان، اتریش، نیوزیلند، آرژانتین، ایتالیا و هلند در جایگاه ششم تا پانزدهم صادرکنندگان گیلاس تا سال 2020 قرار گرفته اند. نکته ناراحت کننده این است که صادرات گیلاس ایران در سال 2020 نسبت به سال 2019 به میزان 96 درصد کاهش یافته و این فاجعه محسوب می شود.
افزایش چشمگیر 151 درصدی کشور ایتالیا سال 2020 میزان صادرات بعضی کشورها نسبت به سال گذشته کم شده و بعضی ها هم افزایش داشته است؛ اما متاسفانه بیشترین آمار کاهش برای ایران است. این موضوع موجب ناراحتی بوده و این در حالی است که نسبت به سال 2019، ایتالیا 151 درصد و اتریش 95 درصد افزایش داشته است. وهمچنین یونان 65 درصد و آرژانتین 42 درصد افزایش داشته است.
در این بین هلند 25 درصد و نیوزیلند 7 درصد و ایران با 96 درصد کاهش صادرات را تجربه کرده و کشور ما در این زمینه در صدر جدول قرار دارد که این موضوع جای تاسف دارد. متاسفانه سخت است که سومین کشور تولیدکننده گیلاس در دنیا باشید ولی چهل و سومین کشور صادرکننده در آن محصول باشید! این را بدانید که واقعا ظرفیت صادراتی این محصول در کشور ما بالا است و خیلی خوب می توانید روی این محصول مانور بدهید.