شاید برایتان جالب باشد که بدانید یکی از انواع روغنهای پایه، روغن پایه پارافینیک هیدروکربن است که بیشتر برای ماشین آلات استفاده می شود و روغن پایه روغنی است که جهت روانکاری فلزات استفاده می شود در واقع به روغن پایه مواد افزودنی اضافه می کنند که در نتیجه آن روانکار به وجود می آید.
روغنها یکی از مهم ترین اجزای تشکیل دهنده روانکارهت هستند و در واقع تشکیل دهنده چیزی حدود ۹۵درصد ترکیبات روانکار می باشند و بعضی از روغنهای هیدرولیک و کمپرسور دارای 1 درصد مواد افزودنی و 99 درصد روغن پایه هستند و بعضی دیگر از روانکارها مانند روغن دنده های صنعتی، سیالات فلز کاری و گریس 30 درصد مواد افزودنی دارند.
روغن پایه هم به وسیله مواد غیر نفتی و هم مواد نفتی تولید می شود ولی امروزه روغن پایه را بیشتر از پالایش نفت سبک خام تولید می کنند و از طرفی به دلیل این که روغن پایه را بیشتر از منابع نفتی به وجود می آورند پس می توان گفت که روغن پایه قسمتی از صنعت نفت محسوب می شود و اجزای شیمیایی روغنهای پایه ویژگیهای خود را از نفت خامی که برای تولید از آن استفاده می کنند به دست می آورند و چون نفت خام ترکیباتی مثل آروماتیک، پارافینیک و ترکیبات گوگرد دار دارد پس روغن نیز از اجزای تشکیل‌دهنده نفت خام تاثیر می گیرد.
روغن پایه پارافینیک
یکی از بهترین انواع روغنهایی که برای روانکاری استفاده می شود روغن پایه پارافینیک است که از نفت خام تولید می شود و روغنهای پایه به طور کلی به 3 نوع تقسیم می شوند: طبیعی، سنتزی و معدنی.
روغنهای پایه ای که از نوع معدنی هستند نیز به 2 گروه تقسیم می شوند روغنهای نفتنیک و پارافینیک که معمولاً از تصفیه نفت خام به وجود می آیند و برای روانکاری ماشین آلات کشاورزی امروزه بیشتر از روغنهای پارافینیک استفاده می شود که در واقع هیدروکربنهای اشباع شده می باشند و با پیوستن کربن و هیدروژن به وجود می آیند و روغنهای پارافینیک از 2 نوع هیدروکربنهای نرمال راست زنجیر بلند و هیدروکربنهای ایزو یا شاخه دار به وجود می آیند و ممکن است در تولید این نوع روغنها مقدار کمی روغن نفتیک نیز استفاده شود.
روغنهای پارافینیک دارای خواص زیادی هستند از جمله: وزن پایین اشتعال بالا گرانروی بالا ریزش بالا مقاومت بالا طی تحقیقاتی که مؤسسه نفت آمریکا انجام داده است روغنهای پایه را به 3 سطح تقسیم بندی می کنند: شاخص ویسکوزیته: اشاره به تغییرات ویسکوزیته در برابر دمای روغن دارد.
ویسکوزیته معمولاً در دمای ۱۰۰ درجه سانتی گراد و ۴۰ درجه سانتی گراد اندازه گیری می گردد و زمانی که این شاخص بالا برود به دلیل اختلاف دمای ایجاد شده تغییرات کمتری رخ می دهد و از طرفی هم روغنهای پایه با کاهش دمای ویسکوزیته افزایش یافته و با افزایش دمای آن کاهش پیدا می کنند و سطح گوگرد: گوگل به صورت یک ماده طبیعی در نفت خام به وجود می آید و در مواجهه با اکسیژن واکنش شدید نشان می دهد بنابراین برای عملکرد روغنها بسیار مضر می باشد و حتی به اگزوز دستگاه ها نیز صدمه می زند.
از طرفی دیگر گوگرد جنبه های مثبت زیادی نیز دارد به طوری که می‌توان از آن به عنوان یک آنتی اکسیدان برای پایداری اکسیداتیو استفاده کرد و سطح اشباع: اشباعها که به صورت نوعی مولکول هستند به طور طبیعی در روغن پایه وجود دارند اما سطح بالاتری از آن را می توان با فرایند پالایش به دست آورد و اگر اشباع زیاد باشد بنابراین پیوند مولکولی روغن کمپرسور پایه نیز قوی می شود.
روغن پایه هیدروکربن
یکی از مهم ترین روغنهای روانکاری روغن پایه هیدروکربن است که امروزه کاربردهای زیادی دارد و تاریخ پیدایش روغن کاری با تاریخ پیدایش حمل و نقل یکسان است به طوری که می توان گفت در زمانهای گذشته از چربیهای پی و یا گوشت برای روغن کاری چرخهای چوبی واگنهای اسباب کشی استفاده می شد که بعدها با گذشت زمان برای استفاده از روان کردن چرخها از چربی گراز و یا قطرات کاج به عنوان روان کننده استفاده شد که بعد از مدتی هم از روغن کتان به عنوان یک روان کننده و نگه دارنده چوب استفاده کردند.
موتورهای اولیه ای که در خودروهای ابتدایی به کار می رفتند برای روان کاری از روغنی استفاده می نمودند که به وسیله پالایش نفت خام تولید شده و به آنها روغن پایه مدرن گفته می شد و با پیشرفت صنعت و تکنولوژی قطعات پیچیده موتور و دماهای بالا احتیاج به روانکاری زیادی داشتند و افزودنیهای زیادی برای افزایش ویسکوزیته و کاهش اصطکاک و نیز افزایش مقاومت در برابر خوردگی به وجود آمد.
به طور کلی می توان گفت که روغن پایه تأثیر بسزایی در عملکرد محصول نهایی ما دارد و امروزه روغن موتور ماشینهای سواری 75 تا 80 درصد آن را روغن پایه تشکیل می دهد و 10 تا 20 درصد باقی مانده را مواد افزودنی دیگر و به دلیل دمایی بالا از نوعی بهبود دهنده ویسکوزیته استفاده می شود که چیزی در حدود 5 تا 10 درصد روغن را تشکیل می دهد و بازدارنده ها نیز کمتر از 1 درصد را به وجود می آورند و همان طوری که گفته شد روغن پایه به وسیله پالایش نفت خام به وجود می آید و در واقع می‌توان گفت 1 بشکه 43 لیتری نفت خام می تواند 45 لیتر فرآورده نفتی را به وجود آورد که چیزی در حدود 4 لیتر و کمتر از 1 درصد آن برای ساخت روان کننده ها استفاده می شود.
بخش زیادی از نفت خام برای تولید بنزین، سوخت جت و سوخت دیزل اختصاص پیدا می کند و از خواص شیمیایی روغن پایه می توان به چند مورد آن اشاره کرد:
قدرت حل کننده: سازگار با درزگیرها و کاربردهای پایداری و فرایندی
گرانروی: مراقبت در برابر سایش بالا و هدر دادن انرژی
اکسید شدن: به وجود آمدن لجن و رسوبات و ایجاد خوردگی فعالیت سطحی: به وجود آمدن امولسیون و رها شدن هوا
فراریت: غلیظ و کم کردن روغن و به وجود آمدن رسوبات روغنهای پایه ویژگیهایی دارند که چگونگی مقاومت آنها را در برابر چالشهای مختلف روانکاری نشان می دهند و هدف یک روغن معدنی بهتر کردن خواص برای به وجود آوردن یک روان کننده قوی است ولی روغنهایی که به صورت مصنوعی به وجود می آیند هدف آنها به وجود آوردن روان کنندگی با ویژگیهایی است که در روغن معدنی وجود ندارد.
به طور کلی تمام روغنهای پایه ای که بر پایه مواد مصنوعی یا مواد معدنی به وجود آمده اند کاربردهای ویژه ای دارند و از مهم ترین ویژگیهای روغن پایه می توانیم به تجزیه شیمیایی در آب، مقاومت روانکار یا پایداری هیدرولیتیک، پایداری حرارتی یا اکسیداسیون، نقطه آلینین، نقطه ریزش و محدودیتهای ویسکوزیته و مجموعه ما با تولید انواع روغنهای پایه در تمام سطوح و با کیفیتی بالا می توانیم شما را در خریدی مطمئن یاری کنیم.