ترکیه مصر و مراکش بزرگترین تولید کنندگان این محصول هستند تنوع انجیر نزدیک به ۶۰۰ گونه است اما انجیر سیاه و قهوه ای ترکیه و انجیر خشک ترک از پرتقاضا ترین انجیر های موجود در بازار است.
کشور های برتر در صادرات انجیر
امروزه، از انجیر میتوان در تهیه مربا، بستنی، یا به شکل تازه استفاده کرد میوه آن به شکل انجیر خشک، تازه، کمپوت، مربا، آرد و مارمالاد به مصرف میرسد.
از آنجایی که نگهداری و انتقال میوه تازه انجیر بسیار دشوار میباشد بیشترین استفاده آن به صورت فرآوری شده میباشد سرکه انجیر نیز دارای طعم شیرین و دلچسبی میباشد که برای انواع ترشی و سالاد استفاده می‌گردد.
ایران به جهت دارا بودن آب و هوای متنوع از لحاظ تولید محصولات کشاورزی از تنوع بالایی برخوردار است، از این رو در زمینه صادرات برخی محصولات نیز جایگاه ویژه‌ای در جهان دارد.
در این میان تولید و صادرات انجیر تازه و خشک یکی از اقداماتی است که هرساله ارز قابل توجهی را نصیب کشور میکند و توجه به ظرفیت‌های تولید و ایجاد ارزش افزوده در این بخش میتواند به اوضاع اقتصادی کشور کمک کند.
انجیر (Fig) در گمرک تحارت جهانی با کد تعرفه (HS Code) به شماره ۰۸۰۰۴۲۰ شناخته می شود این کد شامل انجیر خشک و تازه می باشد.
عمده صادرات انجیر و انجیر خشک از کشور ترکیه با ۲۸۴,۴۹۲ هزار دلار و سهم ۴۹ درصدی در بازار جهانی انجام می شود و کشورهای افغانستان با ۱۹ درصد، اتریش، اسپانیا و هلند با ۴ درصد در رتبه های بعدی قرار دارند.
ایران نیز در رتبه ی پانزدهم صادرات انجیر خشک یا تازه قرار دارد هند، آلمان، فرانسه، آمریکا و اتریش به ترتیب بیشترین میزان واردات انجیر را دارند.
به جهت اینکه صادرات زمینی این نوع میوه‌ها به‌دلیل خراب شدن صورت نمی‌گیرد، امکانات هوایی هم محدود است و صادرات چندانی ندارد و عمدتاً به‌صورت میوه خشک، سرکه، شیره و کنسانتره به خارج از کشور صادر میشود.
بنابراین انجیر تازه هم در زمره محصولاتی است که از نبود بسته‌بندی و نامناسب نبودن امکانات صادراتی رنج میبرد و از ارزآوری این میوه ایرانی که میتواند در بازارهای جهانی کسب کند مغفول مانده‌ایم.
نرخ رشد کشورهای وارد کننده انجیر
همانطور که نمودار بالا نشان می دهد هند و اتریش دارای بازار با ظرفیت رو به رشد برای انجیر خشک آردی هستند.
کشورهای آمریکا، کانادا، هلند، آلمان، فرانسه و سوئیس در پنج سال اخیر و ایتالیا و انگلیس در یک سال اخیر دارای رشد بوده اند.
کشورهای هند، امارات، چین، ترکیه، عراق، کویت، ویتنام، عمان و قطر در آسیا و هم چنین آلمان، ایتالیا، سوئیس، فرانسه، اتریش، هلند و بلژیک در اروپا دارای پتانسیل بالا برای صادرات انجیر و انجیر خشک سفید از ایران هستند.
نمودار میزان پتانسیل صادراتی انجیر
هند، چین، ترکیه، آلمان، عراق، کویت، روسیه و ایتالیا دارای بیشترین ظرفیت صادراتی انجیر هستند و کانادا و عمان در رتبه ی بعدی قرار دارند در کشورهای امارات، ویتنام و ژاپن بازار صادرات انجیر اشباع شده است و صادرات به آن ها سود زیادی ندارد.
یکی از مشکلاتی که همواره در بحث صادرات مطرح بوده موضوع بسته بندی محصولات کشاورزی است که باید طبق استانداردهای جهانی انجام شود اما در بعضی موارد به دلیل فقدان دستگاه‌های مناسب محصولات به صورت فله و بدون ارزش افزوده به کشورهای مختلف جهان صادر میشوند.
بیشترین ظرفیت و پتانسیل صادراتی برای صادرات انجیر و انجیر خشک ایوب از ایران را کشورهای هند، چین و ترکیه دارا هستند ایران نزدیکترین ارتباط صادراتی را با عراق دارد.
بازار هند بیشترین ظرفیت تقاضا را برای این محصول دارد هند بیشترین تفاوت بین پتانسیل صادرات و صادرات واقعی را از نظر ارزش نشان می دهد، ظرفیت باقیمانده صادرات به ارزش ۳٫۶ میلیون دلار است.