مبحث صادرات در سیستم در دو سه سال اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
مجموعه ای وجود دارد که تقریبا دوازده سال است که در این حوزه تجارت، فعالیت های بسیار خوبی انجام داده است و هیچ مشکلی بابت ورود به بازارهای داخلی نداشته است.
اما برای درآمد زایی و ارز دلاری بیشتر در بحث تجارت، ورود به صادرات مهم است. صادرات از ابتدا در سرفصل های کارمان بوده اما در دو سه سال اخیر به طور جدی پیگیر این قضیه شدیم که مسیری که برای بازارهای داخلی طی شده بود را برای بحث صادرات نیز پیاده کنیم.
بعد از تست و امتحان کردن به این نتیجه رسیدیم که مسیر برای تمامی بازارهای صادرات نیز قابل اجراست. اکنون بعد از دو سه سال اجرای این روش و تربیت تجارهایی که نمونه های موفقی از خود به جای گذاشته اند، رزومه موفقی در این امر به دست آورده ایم و توانسته ایم به حوزه جهانی نفوذ کنیم.
آیا صادرات کردن نیاز به داشتن محصول است یا ابتدا باید بازار سازی کنیم؟ آیا این محصولات در کشور ما تولید می شوند یا میتوانیم از طراحی های کشور های دیگر استفاده کنیم؟ آیا باید با یک کشور کار کنیم یا باید کشورهای مختلف را تحت پوشش قرار دهیم؟
تمام این ها سوالاتی هستند که باید در حوزه صادرات به آن ها پاسخ داده شود. در این رابطه کشوری که اخیرا خیلی مورد توجه قرار گرفته است، چه از لحاظ اقتصادی چه غیر اقتصادی، کشور عراق است.
چگونه به عراق صادرات داشته باشیم؟
تقریبا همه تجار ایرانی، یا تجربه کار با عراق را دارند یا تمایل دارند که از همان ابتدای کار با عراق همکاری داشته باشند.
عراق، پتانسیل بالایی برای تجارت دارد. زیرا می توان گفت که تماما یک کشور مصرف کننده است. اما اینکه چطور وارد این تجارت شویم در نوع خود بسیار نکته مهمی است.
اگر نسبت به پتانسیل و ظرفیت وارداتی این کشور شناختی نداشته باشیم، هر چقدر هم که کشور عراق پتانسیل بالایی داشته باشد، امکان دارد که از آن نتیجه ای نگیریم. اتفاق تکراری که برای خیلی از تجار ایرانی می افتد.
همه تجار سنتی با فرض بر اینکه هر کالایی داشته باشند عراق خریدار آن خواهد بود، با سرمایه گذاری و خریدن محصولات مختلف، با نیت اینکه با تجار عراقی خیلی راحت به توافق می رسند، زمانی که نمی توانند محصول را بفروشند، ضرر می کنند.
پس اگر تحلیل و آنالیز درستی از وضعیت بازار روز نداشته باشیم، هر چند که ظرفیت بالایی برای صادرات داشته باشد، در نهایت ضررهای جبران ناپذیری خواهیم کرد.
عراق، دومین مقصد صادراتی پس از چین
میزان مصرف عراق در یک سال گذشته چه میزان بوده و سهم ایران در این بازارها چقدر بوده است؟
اما با توجه به تیتر این بحث، که امکان دارد جالب و جذاب باشد، عراق دومین مقصد صادراتی ایران است.
چین بزرگ ترین مقصد ارسال محصولات ایران است. با توجه به اینکه چین خود صادر کننده به ایران است اما از ایران نیز محصول می خرد.اما فاصله زیادی از ایران دارد و فرایند حمل، زمان زیادی می طلبد.
چینی ها ارز وارد نمی کنند بیشتر کالا وارد می کنند اما عراق ارزآوری دارد و این امتیاز بسیار بالایی برای ایران محسوب می شود.
هم چنین عراق نسبت به چین نزدیک تر است و جالب است بدانید، محصولاتی که خود ایران در آنها وارد کننده است، عراق آنها را نیز از ایران خریداری می کند؛ مانند پارچه های مبلی.
اکثر پارچه های مبلی وارداتی هستند و چین یکی از بزرگ ترین صادرکننده ها به ایران و کشورهای اطراف است اما عراق به دلیل مسافت زیادی که با چین دارد، ترجیح می دهد این پارچه ها را از ایران خریداری کند.
پس ایران حتی در کالاهای وارداتی نیز می تواند از این پتانسیل برای صادرات استفاده کند. پس روی عراق باید تمرکز بیشتری کرد.
آمار وارداتی عراق
با توجه به بررسی ها، میزان وارداتی عراق در یک سال گذشته، تقریبا ۵۳ میلیارد دلار بوده است.پ که سهم ایران از این بازار حدودا ۹ میلیارد دلار بوده است که خیلی کم است حدودا ۶ برابر پایین تر.
البته این میزان در سال های گذشته بسیار بالاتر بوده است. یک چهارم، یک سوم اما اکنون به یک ششم رسیده ایم که در قسمت های بعدی به علت های کاهش صادرات اشاره خواهیم کرد.
کالاهای صادراتی ایران به عراق
بیشترین کالاهایی که عراق از ایران تهیه کرده است عبارتند از: مواد نفتی، پلاستیکی، میوه و سبزی (جزو نیاز های اساسی است)، آهن و استیل، محصولات لبنی، کاشی و سرامیک، ماشین آلات صنعتی و کشاورزی.
اما عراق به محصولات بیشتر از این ها نیاز دارد که تجار باید بیشتر به این موارد توجه کنند زیرا که سهم ایران باید بیشتر این ها باشد و با یک بررسی ساده می توان به پیشرفت رسید.
صادرات فرش به عراق
اما علی رغم همه این کاهش ها، تنها خبری که می تواند ایرانیان را خوشحال کند، افزایش صادرات فرش به عراق است.
این فرصت، فرصت خوبی است برای کسانی که در حوزه های مختلف فعالیت دارند و یا تمایل دارند در حوزه ای فعالیت کنند.
آن ها می توانند روی حوزه فرش تمرکز بیشتری بگذارند اما صرفا به دلیل وارد کننده بودن عراق نباید این حوزه را انتخاب کرد.
با توجه به اینکه حوزه فرش، حوزه بسیار قوی در صادرات به شمار می رود و نیازمند تخصص و تبلیغات بسیار گسترده ای است اما یکی از وارد کننده های خوب فرش، عراق است.
با توجه به آمارها، علی رغم اینکه صادرات ۶۰ درصد کاهش پیدا کرده است اما میزان صادرات فرش بیشتر شده است.
عراقی ها بیشتر، فرش ماشینی و گلیم و گبه خریداری می کنند و هنر ایران را بیشتر در این حوزه می پسندند.
باز این فرصتی است که ایران می تواند از آن نهایت استفاده را کند. فرش دستبافت در کشور عراق خریدار ندارد اما کشورهایی مانند امارات و عمان چون شعا های اقتصادی برای صادرات محصولات هستند می توانند گزینه های خوبی برای فروش فرش های دستبافت باشند.
اما عراق چون مصرف کننده خودش است و در مرمت و آبادانی نیاز دو چندان به فرش دارد، ترجیح می دهد فرش ماشینی را از ایران خریداری کند.
چرا که اگر بخواهد از ترکیه و کشور های اطراف خریداری کند هزینه زیادی باید بپردازد. بنابراین، عراق کشور خوبی برای صادرات در این حوزه است.
چرا تجار ایرانی در حوزه صادرات به عراق موفق نمی شوند؟
اما متاسفانه تجار ایرانی سعی می کنند تمام محصولات نیازمند عراق را یکجا تامین کنند که این عیب بسیار بزرگی برای کشور به حساب می آید.
زیرا اولا، تجار را به عنوان دلال می شناسند تا تاجر، چون باید نسبت به تخصص خود در یک حوزه فعالیت کنند نه درهمه حوزه ها و ثانیا، وقتی تمرکز تاجر از روی تخصص اصلی او برداشته می شود، تاجر نمی تواند محصولاتی را که تجار عراقی با کیفیت و قیمت مناسب می خواهند تامین کند.
در نهایت این موضوع باعث می شود که تجار عراقی با او دیگر کار نکنند. در واقع صفر ضرب در هر عددی می شود صفر.
پس وقتی نتوانیم یک محصول را بفروشیم تبعا نمی توانیم چند محصول را یکجا تامین کنیم. کسانی که می خواهند وارد کار برندینگ شوند، اولا چنین کاری در سیستم جواب نمی دهد و دوما توصیه نمی شود چرا که تخصص زیر سوال می رود.
راه های ارتباطی با تجار عراقی
برای ارتباط بیشتر با تجار عراقی برای فروش بیشتر، بهتر است بیشتر در معرض دید آنها باشید و ثانیا ارتباطات را طوری بچینید که آنها با شما ارتباط بگیرند نه اینکه شما بروید و محصول معرفی کنید.
هر دوی این اتفاقات می تواند بر اساس برندینگ و برندسازی اتفاق بیفتد و شما با یک برندسازی ساده و تبلیغات در بستر اینترنت و فضای مجازی مشتریان و تجار عراقی را جذب کنید.
بعد از برقراری ارتباط تعیین قیمت و تعیین شرایط کاملا به شما بستگی دارد و از این طریق توافق راحت تر و سود بیشتر در صادرات به دست می آید.
امیدواریم از ظرفیت کشوری مانند عراق که جنگ زده و در عین حال صمیمی با ایران است نهایت استفاده را ببریم و آمار صادراتی ایران را بیش از پیش افزایش دهیم.