ماش سبز (نام علمی: Vigna radiata) یک گیاه ارزشمند از تیره باقلائیان (فاباسه) و راسته باقلاسانان (Fabales) است و منشأ آن هندوستان است، اما در نقاط دیگر جهان مانند ایران نیز کشت می شود.
ماش سبز گیاهی بومی هندوستان است و در این منطقه از هزاران سال قبل به عنوان یکی از منابع اصلی غنی پروتئین مورد استفاده قرار میگیرد و این گیاه علاوه بر پروتئین، دارای مقادیر زیادی فیبر قابل حل، ویتامینهای A و C، آهن، کلسیم، منیزیم و پتاسیم است.
به علاوه ماش سبز دارای خواص ضدقارچی، ضدباکتریایی و ضدالتهابی است که میتواند در بهبود سلامت عمومی بدن موثر باشد.
با توجه به ارزش غذایی بالا و خصوصیات خوب ماش سبز، این گیاه به شدت در صنایع غذایی بهرهبرداری میشود و از مهمترین کاربردهای آن میتوان به تهیه نان، رشتهبری، غلات و کنسروها اشاره کرد.
علاوه براین ماش سبز به عنوان یکی از محصولات کشاورزی جایگزین مطلوب برای منابع غذایی معمولی مانند گندم، برنج و برنج صدفی محسوب میشود.
به علاوه کشت ماش سبز نیز به روشهای کشت پایدار مانند کشت مکانیزه و آبیاری بهینه واکنش نشان خواهد داد و این گیاه دارای ویژگیهایی مانند دورهی کوتاه رشد، تحمل به خشکی و خاکهای فقیر است که میتواند برای کشاورزان و زراعتکاران به عنوان یک نقطه شروع محصولاتی با ارزش و بازده قابل توجه محسوب شود.
در نتیجه ماش سبز با مزایای زیادی مانند ارزش غذایی بالا، خواص ضدقارچی و ضدباکتریایی، قابلیت رشد در شرایط مختلف و ماندگاری طولانی، به یک گیاه با ارزش واقع شده است.
کشت و بهرهبرداری بهینه از ماش سبز میتواند به تنوع غذایی و امنیت غذایی جامعه کمک کرده و به کاهش گرسنگی و کمبود مواد غذایی در سطح جهانی کمک کند و علاوه بر این، ماش سبز میتواند به بهبود و حفظ سلامتی عمومی افراد کمک کند.
از آنجا که دارای مقدار قابل توجهی پروتئین است، مصرف ماش سبز میتواند در افزایش و محافظت از سلامت عضلات، استحکام استخوانها و کاهش خطر بروز بیماریهای مرتبط با کمبود پروتئین نقش مؤثری داشته باشد.
همچنین به دلیل حضور فیبر قابل حل در ماش سبز، مصرف آن میتواند به بهبود سلامت روده و کنترل قند خون کمک کند.
علاوه بر استفادههای غذایی، ماش سبز نیز در صنایع دارویی مورد استفاده قرار میگیرد و برخی از تحقیقات نشان داده است که عصارههای ماش سبز دارای فعالیتهای ضد قارچی، ضدباکتریایی و آنتیاکسیدانی هستند که ممکن است در درمان برخی بیماریهای عفونی و التهابی مؤثر باشند.
همچنین این گیاه محتوی مواد فیتوشیمیایی مانند فلاوونوئیدها، فیتات و ایزوفلاوونوئیدهای بهداشتی است که میتواند در کاهش خطر بروز بیماریهای مزمن مانند سرطان، بیماریهای قلبی-عروقی و دیابت تأثیرگذار باشد.
به طور کلی ماش سبز گیاهی ارزشمند است که به دلیل ویژگیهای برتر آن مانند ارزش غذایی بالا، خواص ضدقارچی و ضدباکتریایی، قابلیت رشد در شرایط دشوار و ماندگاری طولانی، میتواند به بهبود سلامتی و رشد اقتصادی کمک کند.
از این رو تحقیقات و توسعه در زمینه کشت و بهرهبرداری از ماش سبز میتواند به تحقق اهداف توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی کمک کند.