در زمینه های خاص، مانند بیوتکنولوژی و پزشکی، محیط های داخلی با سطوح مشخص و حداقل ذرات یا مواد آلاینده اتاق هایی با سطح تمیزی بسیار بالا ضروری است چنین محیط های استریلی با کنترل دقیق و پارامترهای مختلف به عنوان کلین روم یا اتاق تمیز شناخته می شود.
کلین روم چیست؟ اتاق های تمیز، فضاهای بسته ای هستند که با کاربری خاصی ساخته می شوند. آنها طوری طراحی شده اند که امکان کنترل آلودگی های محیطی را فراهم کنند که ممکن است کار انجام شده در اتاق تمیز را به خطر بیندازند.
اتاقهای تمیز اغلب در ساخت سختافزارهای الکترونیکی مانند مدارهای مجتمع و هارد دیسکها مورد نیاز است، اما ممکن است در زیستشناسی و پزشکی نیز استفاده شود.
جایی که ممکن است نیاز باشد محیط از باکتریها، ویروسها، هاگهای قارچی یا سایر عوامل بیماریزای بالقوه عاری باشد شرایط اتاق تمیز چهار شرط مشخص برای اتاق تمیز وجود دارد.
اولاً ، نباید آلاینده ها از بیرون به داخل وارد شوند.
ثانیاً، تجهیزات موجود در اتاق تمیز نباید منبع گرد و غبار یا سایر آلاینده ها به دلیل اصطکاک، واکنش های شیمیایی یا بیولوژیکی باشد.
ثالثاً، نباید هیچ گونه آلودگی در اتاق انباشته شود و چهارم، آلایندههای موجود در اتاق باید تا حد زیادی از بین میرفتند.
این اقدامات در استاندارد صنعت فدرال 209 (FS 209E) و ISO 14644-1 ارائه شده است، دومی به آرامی جایگزین اولی در مورد هنجار می شود.
منابع آلودگی در اتاق تمیز:
• فومیت ها: دیوارها، کف ها، سقف ها، رنگ و پوشش ها، مواد منقبض کننده، هوا و دریچه های اتاق، نشت و نشتی.
• افراد: پوسته های پوست و روغن، لوازم آرایشی و عطر، تف، ضایعات مربوط به لباس و مو.
• سیالات: ذرات معلق، باکتری ها، رطوبت، پوشش های کف، مواد شیمیایی پاک کننده، آب دیونیزه و غیره.
• ابزارهایی که در اتاق تمیز وجود دارند ممکن است به دلیل اصطکاک و سایش، روان کننده ها، انتشار گازهای گلخانه ای، ارتعاشات، جاروها، پاک کن ها و گردگیرها آلودگی ایجاد کنند.
• محصولات مختلفی که در اتاق تمیز تولید میشوند نیز ممکن است در ایجاد آلایندهها، از جمله تراشههای سیلیکون، تکههای کوارتز، زبالههای اتاق تمیز، ذرات آلومینیوم و غیره نقش داشته باشند.
انواع کلین روم طبقه بندی اتاق تمیز بر اساس حداکثر اندازه ذرات معلق و حداکثر تعداد ذرات مجاز در اتاق تمیز در واحد حجم است.
برای ماده زیستی، این بر حسب میکروب در متر مکعب یا مولکول در متر مکعب توصیف می شود:
• کلاس 1 • کلاس 10 • کلاس 100 • کلاس 1000 • کلاس 10000 • کلاس 100000 کاربرد کلین روم • الکترونیک • داروسازی • بیوتکنولوژی • علوم زیستی • تولید مواد غذایی • خودروسازی • اتاق رنگ و غیره
اجزای یک اتاق تمیز چیست؟
چهار منطقه در اتاق تمیز وجود دارد:
محیط بیرون، مناطق فرعی، اتاق های تمیز اطراف و مناطق تمیز داخلی انسان ها و محصولاتی که باید روی آنها کار کرد از محیط بیرون می آیند کار در مناطق تمیز داخلی انجام می شود اما هر منطقه (به غیر از محیط بیرونی) باید برای سطح ذرات آن نظارت شود.
اجزای داخلی اتاق تمیز:
قلب اتاق تمیز، دستگاه هواساز (AHU) است، هواسازها حاوی یک فن گریز از مرکز است،که یک فن طراحی شده برای کشیدن هوا و تغییر جهت آن است.
اتاقهای تمیز از هوای زیادی استفاده میکنند و به طور مداوم در حال گردش و فیلتر شدن برای حفظ حداکثر تمیزی هستند، بنابراین این فنها برای موفقیت اتاق بسیار مهم هستند که هواسازها ها همچنین حاوی فیلترهایی هستند که برای تمیز کردن هوا استفاده می شوند.
هوا چندین مرحله فیلتراسیون را طی می کند به طور معمول، هواسازها از فیلترهای هوای ذرات با راندمان بالا (HEPA) استفاده می کنند که دارای نرخ بازده 99.97٪ در قابل نفوذترین اندازه ذرات، 0.3 میکرون است.
دستگاه هواساز از فیبر شیشه ای ساخته شده اند که برای حداکثر کارایی در هم آمیخته شده اند در برخی موارد، ممکن است از فیلتر ذرات بسیار کم (ULPA) نیز استفاده شود که این فیلترها ذرات 0.12 میکرون را می گیرند.
اینها اغلب در اتاق های تمیز که در آن نیمه هادی ها تولید می شوند یافت می شوند طراحی و بهره برداری اتاق تمیز در طراحی، مشخصات، بهره برداری و کنترل اتاق های تمیز و سایر محیط های کنترل شده، علاوه بر پاکیزگی ذرات معلق در هوا، عوامل زیادی باید در نظر گرفته شود.
پرسنلی که برای کار در اتاق های تمیز انتخاب می شوند ملزم به گذراندن دوره های آموزشی گسترده در تئوری کنترل آلودگی هستند.
آنها از طریق ایرلاک و یا ایرشاور وارد اتاق تمیز می شوند و از آن خارج می شوند و باید لباس مخصوصی بپوشند که برای به دام انداختن آلاینده هایی که به طور طبیعی توسط پوست و بدن تولید می شوند طراحی شده است.
آیا کسب و کار شما به اتاق تمیز نیاز دارد؟
اگر در حال خواندن این مطلب هستید، ممکن است برای کسبوکارتان قبلاً از اتاق تمیز استفاده کرده باشید و کاملا موارد را به خوبی درک می نمایید و یا ممکن است مشکوک باشید که کسبوکار شما میتواند از اتاق تمیز سود ببرد یا نه.
بنابراین این سوالات زیر را از خود بپرسید تا تصمیم بگیرید که آیا اتاق تمیز برای کسب و کار شما مناسب است یا خیر:
1. آیا کسب و کار شما کالاهای سطح خرد تولید می کند؟
2. آیا کسب و کار شما مواد خوراکی تولید می کند؟
3. آیا کسب و کار شما در تحقیقات علمی مشارکت دارد؟
4. آیا محصولات شما بهدلیل مشکلات سختافزاری ناشی از تعامل ذرات با محصول، دائماً خراب میشوند؟ اگر پاسخ شما به هر یک از سوالات بالا مثبت است، کسب و کار شما می تواند از یک اتاق تمیز بهره مند شود.
در حالی که این فناوری یک سرمایه گذاری هست و نظارت دقیقی دارند، اما در نهایت می توانند برای تولید شما بسیار سودمند باشند و همچنین می خواهید مطمئن شوید که به سرمایه گذاری خود اهمیت می دهید و از آن نهایت استفاده را می کنید که به عنوان یکی از رهبران راه حل های نظارت اتاق تمیز، ما می خواهیم مطمئن شویم که اتاق تمیز شما بیشتر از شما برای شما کار می کند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و همچنین مشاوره و ساخت کلین روم می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.