دفینه به مجموعه‌ای از سکه‌ها، جواهرات، طلا و اشیای دیگر با ارزش اطلاق می‌شود که در زمان‌های گذشته در زیر خاک دفن شده‌اند، این زیرخاکی های ارزشمند اغلب برای مدت بسیاری از سال‌ها پنهان می‌مانند و به دلیل تاریخچه و ارزش تاریخی و مادی آن‌ها، همواره برای علاقمندان به آثار باستانی جذابیت داشته‌اند.
نحوه پیدا کردن دفینه ها معمولا به مفهوم اکتشاف معادن ارتباط داده می‌شود، معمولا به دلیل فشار طبیعی یا نیاز به پنهان کردن ثروت یا گنجینه در زمان‌های قدیم، دفینه‌ها در زیر زمین دفن می‌شدند.
این کار با حفر چندین متر از سطح زمین یا حفر تونل‌ها و طبقه‌های زیرزمینی و نیز بررسی خاک اطراف اتاقک دفینه صورت می‌گیرد، در برخی موارد افرادی که از نقشه‌ها یا اسطوره‌ها مطلع بودند می‌توانستند به راحتی دفینه‌ها را پیدا کنند، در حالی که گاهی اوقات نیاز به پژوهش‌های مکانیکی و بازسازی تاریخی دارند.
برخی از ایجادکنندگان دفینه ها نقشه هایی درست می کردند تا در آینده دفینه ای را راحتر پیدا کنند، با این حال این نقشه ها در برخی موارد باعث مشکلات و عواملی هستند و گاهی اوقات موجب مرگ کاوشگران در راه کاوش می شود ولی کشف دفینه ها می تواند به خوشبختی منجر شود و زندگی افراد را تغییر دهد.
به همین دلیل، به‌عنوان یکی از علوم کم کاربرد و مرموز، کشف دفینه ها همواره جذابیت و ترغیب بیشتری در بین علاقه‌مندان ایجاد می‌کند.
در حقیقت، با توجه به کمیاب بودن و گران‌بها بودن این اشیاء تجارت دفینه‌ها اغلب به‌عنوان یک درآمد ثانویه برای کشورها و افراد محلی نیز شناخته می‌شود.
همچنین فعالیتهای گردشگری مرتبط با دفینه‌ها نیز به‌طور گسترده‌ای در جوامع مختلف وجود دارد، موزه‌ها و جاذبه‌های گردشگری معمولاً به‌عنوان مقصدی برای علاقه‌مندان به باستان‌شناسی و فرهنگ باستانی شناخته می‌شوند و نمایشگاه‌های دفینه‌ها و آثار باستانی می‌تواند جذابیت و ارزش افزوده زیادی را به توریستان و صنعت گردشگری ارائه دهد.
در دنیای مدرن ارزش‌های مادی دفینه ها خیلی بیشتر از زمان قدیم است و به مرور زمان ارزش آن ها نیز بالاتر رفته است، به همین دلیل کشف دفینه ها چالش‌های جدیدی را برای محققان، بازرسان باستان‌شناسی و علاقه‌مندان به آن ها ایجاد کرده است.
از حفر چاه های ژئوتکنیکی و مطالعه زمین شش بعدی تا استفاده از فن آوری‌های روز و روش های بیوشیمیایی برای شناسایی مواد معدنی و بیولوژیکی دفینه‌ها، علمای معاصر در تصور و طی کردن دفینه ها جایگاه تازه ای را ایجاد می کنند.
در نهایت، کشف دفینه ها نه تنها ارزش تاریخی و باستانی بالایی دارد، بلکه بهره برداری مالی معادن و فعالیتهای اقتصادی جدید را هم فراهم می سازد، بنابراین،مطالعه و اکتشاف دفینه ها به عنوان یک حوزه علمی و تجاری مستقل در دنیای مدرن جایگاه خاص خود را دارد.
علاوه بر آن، تجارت دفینه‌های باستانی همچنین در بازار هنر و مزایای کمیاب بودن دارای ارزش می‌باشد، قطعات تاریخی و باستانی ارزش قابل توجهی دارند و معامله و فروش آن‌ها می‌تواند به فردی یا مجموعه‌ای سود قابل توجهی برساند.
در نهایت فعالیتهای مرتبط با دفینه‌ها تنها در حوزه تجاری محدود نمی‌شود، بلکه به‌طور گسترده‌ای در زمینه تحقیقات علمی و باستان‌شناسی نیز اهمیت دارد.
بازبینی دفینه‌ها و آثار باستانی، به ما امکان می‌دهد تا درک بهتری از تاریخ و فرهنگ کشورها و مناطق داشته باشیم و زمینه‌های جدیدی برای پژوهش‌های دانشمندان و مستعدان جدید باز کنیم.
به‌طور کلی، فعالیتهای مرتبط با دفینه‌ها همچنان تأثیرگذار و مهم هستند، بدون شک یافتن و اکتشاف دفینه‌های باستانی تمامی جوانب تاریخی، فرهنگی، چشم انداز اقتصادی و هنری را شکل می‌دهد.