ترخیص کالا چیست و چگونه انجام می شود و باید از چه مرحله ای به بعد با گمرک در ارتباط باشیم و در این ارتباطات به چه مدارکی نیاز خواهیم داشت؟
مراحل تشریفات ترخیص کالا از گمرک (واردات) مسیر قرمز: فرض کنید که شما کارت بازرگانی، کدینگ، رمز عبور به سامانه را نیز دریافت کرده اید گرفته اید. اکنون مثلا 100 دستگاه یخچال فریزر به مارک سامسونگ ساخت کره جنوبی 20 فوت به ارزش هر دستگاه 1000 دلار خریداری کرده اید و وارد گمرک شهید رجایی شده است. اکنون شما به عنوان صاحب کالا یا نماینده قانونی او یا کارگزار گمرکی می خواهید این کالا را ترخیص کنید. واحد ورود اطلاعات اولین واحدی که باید به آن مراجعه کنید مانند قسمت صادرات، واحد ورود اطلاعات است. پیش نویس اظهارنامه را دریافت کنید و بر اساس مدارکی که در دست دارید اظهارنامه را تکمیل کنید. بعد از تکمیل به واحد تحویل دهید. واحد اطلاعات با رمز epl شما وارد سامانه epl می شود و نسبت به دوراظهاری صادرات به گمرک مذکور (گمرک شهید رجایی) اقدام می کند و اسناد را به صورت مجازی ارسال می کند. و یا صاحب کالا یا نماینده قانونی او در دفتر کار خود وارد سامانه پنجره واحد تجارت فرامرزی می شوند و با وارد کردن رمز خودشان اقدام به دوراظهاری می کنند. در این قسمت اگر شما روی کلمه کاربر کلیک کنید، در آپشن هایی که نشان داده می شوند روی کلمه دوراظهاری واردات با بارنامه را انتخاب کنید.
آموزش کار با سامانه epl ابتدا با رمز عبور خودتان وارد سامانه epl شوید. وقتی وارد شدید، یک کلمه داشبورد وجود دارد. اگر روی این کلمه کلیک کنید، یک سری اطلاعات جدید اگر در مورد سامانه epl وجود داشته باشد که تازه منتشر شده باشند، همراه با نوع عملیات در این قسمت به شما نشان داده می شوند. اگر روی کلمه کاربر کلیک کنید، یک سری آپشن هایی که ما با خیلی از آنها کار داریم، مانند دوراظهاری صادرات، دوراظهاری واردات با بارنامه نمایان می شوند. بعد از انتخاب دوراظهاری واردات، صفحه بعدی ظاهر می شود. بعد از فشردن دکمه ادامه، صفحه ای باز می شود که در آن چند آیتم وجود دارد. اظهارنامه که با کلیک روی آن اظهارنامه باز می شود و شما با توجه به اسنادی که دارید اظهارنامه را تکمیل می کنید و با اسناد و مدارک موردنیاز به گمرک ارسال می کنید. واحد سرویس ارزیابی بعد از ارسال اسناد به گمرک، وارد واحد سرویس ارزیابی می شود. اولین کاری که انجام می شود، تعیین کارشناس است. کارشناس ابتدا اسناد، احراز هویت و سپس بررسی ماده هفت قانون امور گمرکی را انجام می دهد. شماره ثبت یا کوتاژ بعد از موفقیت در مراحل قبلی، شماره ثبت یا کوتاژ به اظهارنامه تعلق می گیرد که اظهارنامه را جزئی از اسناد گمرک می کند. و سپس تعیین مسیر می شود. مسیر قرمز سخت ترین و پیچیده ترین مسیر است که اگر اظهارنامه در این مسیر قرار گیرد، تشریفات کامل انجام می شود. وقتی اظهارنامه در مسیر قرمز قرار می گیرد، ارزیابی کالا انحام می شود. یعنی کارشناس، ارزیاب را به صورت الکترونیکی انتخاب می کند. بعد از انتخاب ارزیاب، ارزیابی کالا انجام می شود. ارزیاب همراه صاحب بار یا نماینده قانونی او برای ارزیابی کالا می آید. از روی پکینگ لیستی که صاحب کالا ارسال کرده است، ارزیابی انجام می شود. اگر چیزی را که مشاهده می کند با چیزی که در مدارک و اسناد و پکینگ لیست مطابقت داشته باشد، ارزیابی کالا تمام شده تلقی می شود.* *در حالت کلی ارزیاب فقط تا 5% کل کالا را می تواند باز کند. اما در ارزیابی واردات ممکن است دو تست وجود داشته باشد. الف: اگر کالا مواد اولیه باشد: مانند رنگ، چسب، فرآورده های نفتی، فرآورده های شیمایی، پودرها، رزین ها و .. در این مورد ارزیاب نمی داند که کالا چیست. لذا نمونه گیری می کند. در ظرف استانداردی ریخته می شود و برای تعیین نوع کالا به آزمایشگاه ارسال می کند. ب: اگر کالا برای ترخیص نیازمند مجوزهای قانونی باشد. در این مورد ارزیاب کاری انجام نمی دهد بلکه در ظهر اظهارنامه یا جداگانه به سازمان مربوطه اعلام می کند که در گمرک از کالا بازدید کند و نتیجه بازدید را جهت ترخیص یا عدم ترخیص کالا، به گمرک اعلام کند. 
مجوزهای قانونی مجوزاستاندارد، بهداشت و درمان یا غذا و دارو، مجوز قرنطینه دامی، مجوز قرنطینه نباتی، مجوز دامپزشکی، مجوز محیط زیست، مجوز انرژی اتمی در مثال یخچال فریزر، مجوز قانونی استاندارد را برای ترخیص کالا از گمرک نیاز دارد. اسنادی که از آنها صحبت شد، مدارکی هستند که باید برای واردات داشته باشید و ضمیمه اظهارنامه واردات باشد و آنها را به گمرک ارسال کرده تا کارشناس اسناد را بررسی کند. این اسناد عبارتند از : الف: کارت بازرگانی ب:پرفورم که توسط فروشنده برای خریدار ارسال می شود. که با این پرفورم باید به سامانه جامع تجارت بروید و نسبت به ثبت سفارش اقدام کنید. پ:ثبت سفارش که توسط وزارت صمت صادر می شود. ت: گواهی تامین ارز: بعد از ثبت سفارش و گرفتن مجوز ورود کالا، باید به بانک عامل مراجعه کنید و نسبت به گواهی تامین ارز اقدام کنید. ج: بیمه نامه: به شرکت بیمه رفته و بیمه نامه صادر می شود. چ: گواهی بازرسی در مبدا: به شرکت های بازرسی کننده کالا مراجعه کنید. که نام این شرکت ها در سایت سازمان استاندارد در بانک مرکزی هست. با آنها قرارداد می بندید. کالای ما را قبل از آنکه از فروشنده به شرکت حمل داده شود، بازرسی می کنند و یک گواهی بازرسی صادر می شود. ح: بارنامه: بعد از انجام این مراحل، صاحب کالا بار را برای ارسال به یک شرکت حمل و نقل بین المللی که یا ما آن را تعیین کرده ایم یا خودش، تحویل می دهد. شرکت حمل و نقل بارنامه صادر می کند. بارنامه سند حمل و مالکیت کالا است. با صدور بارنامه مالکیت از خریدار به فروشنده منتقل می شود. خ و د: فاکتور و عدل بندی کالا: بعد از منتقل شدن مالکیت، فروشنده موظف است که فاکتور و عدل بندی کالا را برای صاحب کالا ارسال کند. ذ: گواهی مبدا: نشان دهنده این است که کالا ساخت کدام کشور است که توسط اتاق بازرگانی کشور سازنده صادر می شود، باید به خریدار ارسال شود. اگر خریدار کاتالوگ می خواهد یا اسناد دیگری درخواست می کند باید طبق قرارداد باید برای او ارسال شود. ر: قبض انبار: بعد از حمل کالا به گمرک مقصد، تحویل مرجع تحویل گیرنده داده می شود. مرجع قبض انباری به نام شرکت حمل و نقل به صورت الکترونیکی یا فیزیکی صادر می کند. 
چرا به نام شرکت صادر می شود؟ چون کالا را شرکت حمل و نقل تحویل داده است. شرکت حمل و نقل بعد از گرفتن قبض انبار به صاحب کالا اطلاع می دهد که برای گرفتن قبض و تحویل کالا بیاید. وقتی صاحب کالا یا نماینده قانونی او می آید، ضمن آن که هزینه ها را تسویه می کنند، شرکت حمل و نقل بارنامه و قبض انبار را تحویل می دهد. ز: ترخیصیه: اما نکته مهم این است که قبض به نام شرکت حمل کننده صادر شده بود، در این مورد شرکت حمل و نقل ترخیصیه صادر می کند. در آن ترخیصیه به گمرک اجازه می دهد که کالایی را که به نام خودش است را به نام صاحب کالا یا خریدار یا تحویل گیرنده ترخیص کند. ترخیصیه، بارنامه، گواهی تامین ارز، ثبت سفارش (مجوز ورود کالا) و پرفورم از اسناد مهم هستند. س:وکالت نامه: در صورت نیاز صادر می شود. بعد از اینکه کالا توسط ارزیاب شناخته شد و مجوزهای قانونی و مقرراتی نیز گرفته شد، در این مرحله ارزیاب موظف است که ارزش کالایی را که 1000 دلار اظهار کرده بودیم، ببیند درست است یا خیر! ببیند فاکتور یا پرفورم صوری نباشد. برای این موضوع ارزیاب در ظهر اظهارنامه از کارشناس مربوطه می خواهد که نسبت به ارزش کالا رسیدگی و اعلام نظر فرماید. سپس اظهارنامه به همراه اسناد از طریق سیستم برای کارشناس فرستاده می شوند. بررسی ارزش کالا بررسی ارزش کالا توسط کارشناس از طریق سایت www.TSC.IR این سایت ارزش گمرک ایران است. در این سایت ارزش کالای مثل موجود است. یعنی دقیقا در این سایت باید یجچال فریزر سامسونگ 20 فوت با آیتم هایی که اظهار شده اند، وجود داشته باشد. 
اگر مثل کالا در این سایت وجود داشته باشد. 3 کیس پیش می آید: 1-اگر در آن سایت ارزش کالا 1000 دلاری، 950 دلار یا 1050 دلار باشد، کارشناس به ارزیاب می گوید که ارزش در TSC با شناسه شماره فلان موجود است و ارزش مناسب است. چون ارزش یا دقیق است یا اختلاف بسیار کمی دارد. 2-ارزش در سایت TSC 1200 دلار است. اما اسناد 1000 دلار است. یعنی صاحب کالا 200 دلار کمتر اظهار کرده است. این مورد را در گمرک کم اظهاری می گویند. در این مورد کارشناس به ارزیاب می گوید که TSC شماره فلان ارزش نامناسب است. 200 دلار به ارزش کالا اضافه کن. در این قسمت علاوه بر اینکه ما به تفاوت آن به ورودی اخذ می شود، جریمه ای هم از 10 درصد تا 100 درصد ما به تفاوت توسط گمرک زیر نظر زئیس گمرک یا معاونت اخذ می شود. 3- ارزش در سایت 800 دلار است. اما صاحب کالا 1000 دلار اظهار کرده است. به این بیش اظهاری می گویند. زیرا که ارزشی که اظهار شده است بیش از ارزش سایت است. در این قسمت کارشناس به ارزیاب می گوید که شناسه شماره فلان ارزش 800 دلار است و شما ارزش اظهاری را بپذیر و وقتی کالا ترخیص شد، اظهارنامه را به همراه اسناد به دفتر تعیین ارزش گمرک ایران ارسال کن تا احتمال خروج ارز را بررسی کنند. این کیس ها زمانی رخ می دهند که کالا در سایت TSC موجود است. اگر در این سایت موجود نباشد، کارشناس وارد سایت گمرک جمهوری اسلامی ایران می شود در آن سایت، گزینه ای به نام ارزش وجود دارد. با کلیک کردن روی آن دو ارزش به ما می دهد. یک ارزش صادراتی است که ما می توانیم برای کالاهای صادراتی استفاده کنیم. دیگری ارزش وارداتی است. 
قبل از سایت TSC از سایت ستاگ استفاده می شده است که در این سایت کارشناس از طریق کالاهای مشابه که از کشور مبدا همان کالا موجود است، ارزش را بررسی می کند. مثلا یخچال فریزر ال جی که ساخت کره جنوبی است. یا از طریق ارزش اعضا و قطعات تشکیل دهنده به قیمت واقعی می رسد. ارزش موتور، کندانسور، بدنه، درب یخچال، تزئینات داخلی یخچال را محاسبه می کند و به قیمت می رسد. اگر از این روش هم به نتیجه ای نرسید، در نهایت به دفتر تعیین ارزش گمرک ایران مراجعه و استعلام می کند. و پس از اعلام نتیحه به ارزیاب اطلاع می دهد. بعد از تعیین ارزش، ارزیاب حقوق ورودی را محاسبه می کند و بر اساس آن، نتیجه را به صاحب کالا اطلاع می دهد. صاحب کالا هزینه را واریز می کند. فیش یا شناسه واریز را به ارزیاب می دهد. ارزیاب فیش یا شناسه واریز را به همراه اظهارنامه به واحد صندوق ارسال می کند. واحد صندوق عملیات حسابداری را انجام می دهد. چنانچه سیستم تایید کرد که این مبلغی که واریز شده مربوط به این شماره ثبت یا کوتاژ است، پروانه گمرکی به صورت مجازی صادر می شود. رسید پروانه الکترونیکی که به صورت فیزیکی صادر می شود که قبل تر نیز گفته شد که تمامی مشخصات پروانه در این رسید الکترونیکی موجود است. سپس اظهارنامه به همراه پروانه و رسید به بخش سرویس ارزیابی انتقال پیدا می کند. در آنجا توسط رئیس سرویس ارزیابی و کارشناس مربوطه امضا می شود. و رسید پروانه الکترونیکی که به صورت فیزیکی است به صاحب کالا یا نماینده قانونی او تحویل داده می شود. 
واحد درب خروج صاحب کالا یا نماینده قانونی او به درب خروج مراجعه می کند. درب خروج با آن رسید وارد سامانه epl می شود. مجددا اسناد اظهارنامه را بررسی می کند. احراز هویت می کند. بدهی ماده 7 را بررسی می کند. ارزش را می بیند. و در صورت نیاز می تواند کالا را به صورت راندومی ببیند. چنانچه اگر مشکلی نباشد می تواند نسبت به صدور مجوز بارگیری اقدام کند. بعد از بارگیری کالا و رسیدن به درب خروج، رسید پروانه در درب خروج ثبت می شود. شماره ردیف می گیرد. در سیستم ثبت می شود و درب خروج پشت رسید پروانه الکتریکی را مهر می زند بدین شرح که کالای موضوع این پروانه 100 دستگاه یحچال فریزر به مارک سامسونگ ساخت کره جنوبی طی ردیف شماره فلان در مورخ 4/5 99 از درب خروج گمرک شهید رجایی خارج گردید. با زدن مهر و امضا توسط درب خروج فرآیند تشریفات ترخیص کالای مسیر قرمز به اتمام می رسد. مسیر زرد ارسال اطلاعات مربوط به مانیفست کالا توسط شرکت حمل کننده به گمرک قبل از عملیات حمل که این سیستم در گمرک های دریایی فعال است. صدور قبض انبار الکترونیکی صدور ترخیصیه سیستمی توسط شرکت حمل و نقل به صاحب کالا که در مسیر قرمز به تفصیل توضیح داده شد. مراجعه صاحب کالا به سامانه اظهار از راه دور، انجام اظهار الکترونیکی، اسکن اسناد و اخذ شماره ثبت یا سریال ارسال پیامک به صاحب کالا و تایید ثبت اظهارنامه در سامانه جامع امور گمرکی انتخاب نحوه پرداخت حقوق ورودی منطقه گروه روسای سرویس ارزیابی و کارشناسان 
تعیین رئیس سرویس ارزیابی مجازی: رئیس سرویس از بین تمامی روسای سرویس گمرکات تعریف شده در سیستم تعیین می گردد. تعیین کارشناس مجازی: کارشناس از بین تمامی کارشناسان گمرکات تعریف شده در سیستم تعیین می گردد. انتخاب ارزیاب توسط سیستم درج گزارش ارزیابی در سامانه جامع گمرکی مسیر سبز در این مسیر نیز همان وضعیت مسیر زرد تا تایید ثبت اظهارنامه در سامانه جامع امور گمرکی تکرار می شود. اما در مسیر سبز ارزیابی فیزیکی و چک اسنادی انجام نمی شوند. یعنی کالا حقوق ورودی را پرداخت می کند. بعد از پرداخت، پروانه الکترونیکی صادر می شود. رسید پروانه به صورت فیزیکی صادر می شود. ارسال پیامک به صاحب کالا و تایید صدور پروانه الکترونیکی در سامانه جامع امور گمرکی از مراحل بعدی هستند. ارسال بازبینی صدور مجوز بارگیری توسط درب خروج کارشناسی درب خروج دریافت اصل اسناد مراجعه به گارد ورود مجوز ورود کامیون به گمرک بعد از اینکه کامیون وارد شد، به انبار می رود و بارگیری می کند. باسکول ورود و توزین انجام می شود. بعد از اینکه بارگیری انجام شد، بیجک الکترونیکی صادر می شود. و در نهایت به باسکول خروج مراجعه می شود. تاییدیه بیجک بین یعنی بیجکی که صادر شده است را تایید می کند. مراجعه به گارد خروج، تایید و خروج کالا از گمرک و صدور پروانه عبور الکترونیکی. چرا؟ چون امکان دارد کالایی در پروانه با 10 کامیون حمل شود. برای هر کانتینر یک پروانه عبور الکترونیکی صادر می شود. که به منزله خود پروانه است. 
اعتراض در کم اظهاری در مواردی که کم اظهاری پیش می آید، می توانید در همان گمرک اعتراض کنید. در کمیته فنی مورد بررسی قرار می گیرد. رای محلی صادر می شود. اگر قبول کردید که مسئله تمام می شود ولی اگر قبول نکردید، می توانید اعتراض کنید. اعتراض شما به دفتر تعیین ارزش می رود. رسیدگی می شود. رای صادر می شود. اگر باز هم قبول نکردید، می توانید تقاضای ارجاع پرونده به کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی در گمرک ایران را بدهید. در آنجا نیز اسناد و مدارک ارائه می کنید. در کمیته 9 نفره ای که در آنجا هست، مدارک شما را مورد بررسی قرار می دهند. رای صادر می کنند. اگر باز هم اعتراض داشتید می توانید تقاضای ارجاع به کمیسیون تجدید نظر بدهید. در یک گروه 5 نفره بررسی می شود. رای آنها قطعی و لازم الاجراست. مجوزات قانونی برای خبرداشتن از مجوزات قانونی باید به کتاب مقرارت صادرات و واردات مراجعه کنیم. در هر فصلی مندرجات ذیل یادداشت ها وجود دارد. در آنجا مجوزهای لازم برای صادرات و واردات را نوشته است. دوم اینکه حتما باید به بخش نامه های گمرک مراجعه کنیم. سایت ixport.ir، سایت بسیار خوبی است که تمامی بخش نامه های گمرک، صنعت و معدن و تجارت و بانک مرکزی و ... در آن وجود دارد. به روز رسانی شده هستند. می توانید به آنجا مراجعه کنید. 
انواع Xray Xray چند نوع است. Xray پالتی، Xray که در گمرک های مسافری و تجاری استفاده می شود. Xray کامیونی که در مرزها استفاده می شود. Xray کانتینری که در بنادر از آن استفاده می شود. که به صورت هاندومی این کار انجام می شود. اجاره کردن کارت بازرگانی اجاره کردن کارت بازرگانی از نظر وزارت امور اقتصادی و دارائی جرم محسوب می شود. و خودتان باید کارت بگیرید. و مبادرت به صادرات و واردات کنید. چون تبعات دارد. آزمون کارگزاری گمرک آزمون کارگزاری گمرک برای حق العمل کاری، تا 10 سال قبل هر سال انجام می شده است ولی از 10 سال پیش معمولا به صورت هر 4 سال یک بار انجام می شود. معمولا در آذرماه اطلاعیه زده می شود و شما باید به سایت گمرک جمهوری اسلامی ایران مراجعه کنید. آزمون کارمندی هم که در سایت اعلام می شود. 
تخصیص ارز برای تخصیص ارز حتما باید به سامانه نیما مراجعه کنید و راه دیگری ندارد. صادر کننده ها نیز ارز خود را باید به سامانه نیما ارائه کنند. می توانید ارز را به غیر بفروشید اما در اتاق تواتری که به تازگی در سامانه یا در وزارت صنعت و معدن و تجارت اضافه شده است. مثلا شما 10 هزار دلار ارز دارید می توانید آن را در اتاق تواتر به واردکننده دیگری واگذار کنید و بفروشید. وقتی شما برای تخصیص ارز به بانک عامل مراجعه می کنید. بانک عامل ابتدا با بانک مرکزی هماهنگ می کند و تا زمانی که ارز مورد نظز شما تامین نشود نمی تواند به شما پاسخی بدهد. البته که اکنون زمان این تخصیص دادن کمتر شده است. صادرات کاشی و سرامیک صادرات کاشی و سرامیک از صادرات هایی است که مجوزهای مقرراتی لازم دارد. یعنی اگر صادر کننده هستید، حتما باید از سهمیه آن کارخانه استفاده کنید.
مجوزهای قانونی مجوزاستاندارد، بهداشت و درمان یا غذا و دارو، مجوز قرنطینه دامی، مجوز قرنطینه نباتی، مجوز دامپزشکی، مجوز محیط زیست، مجوز انرژی اتمی در مثال یخچال فریزر، مجوز قانونی استاندارد را برای ترخیص کالا از گمرک نیاز دارد. اسنادی که از آنها صحبت شد، مدارکی هستند که باید برای واردات داشته باشید و ضمیمه اظهارنامه واردات باشد و آنها را به گمرک ارسال کرده تا کارشناس اسناد را بررسی کند. این اسناد عبارتند از : الف: کارت بازرگانی ب:پرفورم که توسط فروشنده برای خریدار ارسال می شود. که با این پرفورم باید به سامانه جامع تجارت بروید و نسبت به ثبت سفارش اقدام کنید. پ:ثبت سفارش که توسط وزارت صمت صادر می شود. ت: گواهی تامین ارز: بعد از ثبت سفارش و گرفتن مجوز ورود کالا، باید به بانک عامل مراجعه کنید و نسبت به گواهی تامین ارز اقدام کنید. ج: بیمه نامه: به شرکت بیمه رفته و بیمه نامه صادر می شود. چ: گواهی بازرسی در مبدا: به شرکت های بازرسی کننده کالا مراجعه کنید. که نام این شرکت ها در سایت سازمان استاندارد در بانک مرکزی هست. با آنها قرارداد می بندید. کالای ما را قبل از آنکه از فروشنده به شرکت حمل داده شود، بازرسی می کنند و یک گواهی بازرسی صادر می شود. ح: بارنامه: بعد از انجام این مراحل، صاحب کالا بار را برای ارسال به یک شرکت حمل و نقل بین المللی که یا ما آن را تعیین کرده ایم یا خودش، تحویل می دهد. شرکت حمل و نقل بارنامه صادر می کند. بارنامه سند حمل و مالکیت کالا است. با صدور بارنامه مالکیت از خریدار به فروشنده منتقل می شود. خ و د: فاکتور و عدل بندی کالا: بعد از منتقل شدن مالکیت، فروشنده موظف است که فاکتور و عدل بندی کالا را برای صاحب کالا ارسال کند. ذ: گواهی مبدا: نشان دهنده این است که کالا ساخت کدام کشور است که توسط اتاق بازرگانی کشور سازنده صادر می شود، باید به خریدار ارسال شود. اگر خریدار کاتالوگ می خواهد یا اسناد دیگری درخواست می کند باید طبق قرارداد باید برای او ارسال شود. ر: قبض انبار: بعد از حمل کالا به گمرک مقصد، تحویل مرجع تحویل گیرنده داده می شود. مرجع قبض انباری به نام شرکت حمل و نقل به صورت الکترونیکی یا فیزیکی صادر می کند. چرا به نام شرکت صادر می شود؟ چون کالا را شرکت حمل و نقل تحویل داده است. شرکت حمل و نقل بعد از گرفتن قبض انبار به صاحب کالا اطلاع می دهد که برای گرفتن قبض و تحویل کالا بیاید. وقتی صاحب کالا یا نماینده قانونی او می آید، ضمن آن که هزینه ها را تسویه می کنند، شرکت حمل و نقل بارنامه و قبض انبار را تحویل می دهد. ز: ترخیصیه: اما نکته مهم این است که قبض به نام شرکت حمل کننده صادر شده بود، در این مورد شرکت حمل و نقل ترخیصیه صادر می کند. در آن ترخیصیه به گمرک اجازه می دهد که کالایی را که به نام خودش است را به نام صاحب کالا یا خریدار یا تحویل گیرنده ترخیص کند. ترخیصیه، بارنامه، گواهی تامین ارز، ثبت سفارش (مجوز ورود کالا) و پرفورم از اسناد مهم هستند. س:وکالت نامه: در صورت نیاز صادر می شود. بعد از اینکه کالا توسط ارزیاب شناخته شد و مجوزهای قانونی و مقرراتی نیز گرفته شد، در این مرحله ارزیاب موظف است که ارزش کالایی را که 1000 دلار اظهار کرده بودیم، ببیند درست است یا خیر! ببیند فاکتور یا پرفورم صوری نباشد. برای این موضوع ارزیاب در ظهر اظهارنامه از کارشناس مربوطه می خواهد که نسبت به ارزش کالا رسیدگی و اعلام نظر فرماید. سپس اظهارنامه به همراه اسناد از طریق سیستم برای کارشناس فرستاده می شوند. بررسی ارزش کالا بررسی ارزش کالا توسط کارشناس از طریق سایت www.TSC.IR این سایت ارزش گمرک ایران است. در این سایت ارزش کالای مثل موجود است. یعنی دقیقا در این سایت باید یجچال فریزر سامسونگ 20 فوت با آیتم هایی که اظهار شده اند، وجود داشته باشد. اگر مثل کالا در این سایت وجود داشته باشد. 3 کیس پیش می آید: 1-اگر در آن سایت ارزش کالا 1000 دلاری، 950 دلار یا 1050 دلار باشد، کارشناس به ارزیاب می گوید که ارزش در TSC با شناسه شماره فلان موجود است و ارزش مناسب است. چون ارزش یا دقیق است یا اختلاف بسیار کمی دارد. 2-ارزش در سایت TSC 1200 دلار است. اما اسناد 1000 دلار است. یعنی صاحب کالا 200 دلار کمتر اظهار کرده است. این مورد را در گمرک کم اظهاری می گویند. در این مورد کارشناس به ارزیاب می گوید که TSC شماره فلان ارزش نامناسب است. 200 دلار به ارزش کالا اضافه کن. در این قسمت علاوه بر اینکه ما به تفاوت آن به ورودی اخذ می شود، جریمه ای هم از 10 درصد تا 100 درصد ما به تفاوت توسط گمرک زیر نظر زئیس گمرک یا معاونت اخذ می شود. 3- ارزش در سایت 800 دلار است. اما صاحب کالا 1000 دلار اظهار کرده است. به این بیش اظهاری می گویند. زیرا که ارزشی که اظهار شده است بیش از ارزش سایت است. در این قسمت کارشناس به ارزیاب می گوید که شناسه شماره فلان ارزش 800 دلار است و شما ارزش اظهاری را بپذیر و وقتی کالا ترخیص شد، اظهارنامه را به همراه اسناد به دفتر تعیین ارزش گمرک ایران ارسال کن تا احتمال خروج ارز را بررسی کنند. این کیس ها زمانی رخ می دهند که کالا در سایت TSC موجود است. اگر در این سایت موجود نباشد، کارشناس وارد سایت گمرک جمهوری اسلامی ایران می شود در آن سایت، گزینه ای به نام ارزش وجود دارد. با کلیک کردن روی آن دو ارزش به ما می دهد. یک ارزش صادراتی است که ما می توانیم برای کالاهای صادراتی استفاده کنیم. دیگری ارزش وارداتی است. قبل از سایت TSC از سایت ستاگ استفاده می شده است که در این سایت کارشناس از طریق کالاهای مشابه که از کشور مبدا همان کالا موجود است، ارزش را بررسی می کند. مثلا یخچال فریزر ال جی که ساخت کره جنوبی است. یا از طریق ارزش اعضا و قطعات تشکیل دهنده به قیمت واقعی می رسد. ارزش موتور، کندانسور، بدنه، درب یخچال، تزئینات داخلی یخچال را محاسبه می کند و به قیمت می رسد. اگر از این روش هم به نتیجه ای نرسید، در نهایت به دفتر تعیین ارزش گمرک ایران مراجعه و استعلام می کند. و پس از اعلام نتیحه به ارزیاب اطلاع می دهد. بعد از تعیین ارزش، ارزیاب حقوق ورودی را محاسبه می کند و بر اساس آن، نتیجه را به صاحب کالا اطلاع می دهد. صاحب کالا هزینه را واریز می کند. فیش یا شناسه واریز را به ارزیاب می دهد. ارزیاب فیش یا شناسه واریز را به همراه اظهارنامه به واحد صندوق ارسال می کند. واحد صندوق عملیات حسابداری را انجام می دهد. چنانچه سیستم تایید کرد که این مبلغی که واریز شده مربوط به این شماره ثبت یا کوتاژ است، پروانه گمرکی به صورت مجازی صادر می شود. رسید پروانه الکترونیکی که به صورت فیزیکی صادر می شود که قبل تر نیز گفته شد که تمامی مشخصات پروانه در این رسید الکترونیکی موجود است. سپس اظهارنامه به همراه پروانه و رسید به بخش سرویس ارزیابی انتقال پیدا می کند. در آنجا توسط رئیس سرویس ارزیابی و کارشناس مربوطه امضا می شود. و رسید پروانه الکترونیکی که به صورت فیزیکی است به صاحب کالا یا نماینده قانونی او تحویل داده می شود. واحد درب خروج صاحب کالا یا نماینده قانونی او به درب خروج مراجعه می کند. درب خروج با آن رسید وارد سامانه epl می شود. مجددا اسناد اظهارنامه را بررسی می کند. احراز هویت می کند. بدهی ماده 7 را بررسی می کند. ارزش را می بیند. و در صورت نیاز می تواند کالا را به صورت راندومی ببیند. چنانچه اگر مشکلی نباشد می تواند نسبت به صدور مجوز بارگیری اقدام کند. بعد از بارگیری کالا و رسیدن به درب خروج، رسید پروانه در درب خروج ثبت می شود. شماره ردیف می گیرد. در سیستم ثبت می شود و درب خروج پشت رسید پروانه الکتریکی را مهر می زند بدین شرح که کالای موضوع این پروانه 100 دستگاه یحچال فریزر به مارک سامسونگ ساخت کره جنوبی طی ردیف شماره فلان در مورخ 4/5 99 از درب خروج گمرک شهید رجایی خارج گردید. با زدن مهر و امضا توسط درب خروج فرآیند تشریفات ترخیص کالای مسیر قرمز به اتمام می رسد. مسیر زرد ارسال اطلاعات مربوط به مانیفست کالا توسط شرکت حمل کننده به گمرک قبل از عملیات حمل که این سیستم در گمرک های دریایی فعال است. صدور قبض انبار الکترونیکی صدور ترخیصیه سیستمی توسط شرکت حمل و نقل به صاحب کالا که در مسیر قرمز به تفصیل توضیح داده شد. مراجعه صاحب کالا به سامانه اظهار از راه دور، انجام اظهار الکترونیکی، اسکن اسناد و اخذ شماره ثبت یا سریال ارسال پیامک به صاحب کالا و تایید ثبت اظهارنامه در سامانه جامع امور گمرکی انتخاب نحوه پرداخت حقوق ورودی منطقه گروه روسای سرویس ارزیابی و کارشناسان تعیین رئیس سرویس ارزیابی مجازی: رئیس سرویس از بین تمامی روسای سرویس گمرکات تعریف شده در سیستم تعیین می گردد. تعیین کارشناس مجازی: کارشناس از بین تمامی کارشناسان گمرکات تعریف شده در سیستم تعیین می گردد. انتخاب ارزیاب توسط سیستم درج گزارش ارزیابی در سامانه جامع گمرکی مسیر سبز در این مسیر نیز همان وضعیت مسیر زرد تا تایید ثبت اظهارنامه در سامانه جامع امور گمرکی تکرار می شود. اما در مسیر سبز ارزیابی فیزیکی و چک اسنادی انجام نمی شوند. یعنی کالا حقوق ورودی را پرداخت می کند. بعد از پرداخت، پروانه الکترونیکی صادر می شود. رسید پروانه به صورت فیزیکی صادر می شود. ارسال پیامک به صاحب کالا و تایید صدور پروانه الکترونیکی در سامانه جامع امور گمرکی از مراحل بعدی هستند. ارسال بازبینی صدور مجوز بارگیری توسط درب خروج کارشناسی درب خروج دریافت اصل اسناد مراجعه به گارد ورود مجوز ورود کامیون به گمرک بعد از اینکه کامیون وارد شد، به انبار می رود و بارگیری می کند. باسکول ورود و توزین انجام می شود. بعد از اینکه بارگیری انجام شد، بیجک الکترونیکی صادر می شود. و در نهایت به باسکول خروج مراجعه می شود. تاییدیه بیجک بین یعنی بیجکی که صادر شده است را تایید می کند. مراجعه به گارد خروج، تایید و خروج کالا از گمرک و صدور پروانه عبور الکترونیکی. چرا؟ چون امکان دارد کالایی در پروانه با 10 کامیون حمل شود. برای هر کانتینر یک پروانه عبور الکترونیکی صادر می شود. که به منزله خود پروانه است. اعتراض در کم اظهاری در مواردی که کم اظهاری پیش می آید، می توانید در همان گمرک اعتراض کنید. در کمیته فنی مورد بررسی قرار می گیرد. رای محلی صادر می شود. اگر قبول کردید که مسئله تمام می شود ولی اگر قبول نکردید، می توانید اعتراض کنید. اعتراض شما به دفتر تعیین ارزش می رود. رسیدگی می شود. رای صادر می شود. اگر باز هم قبول نکردید، می توانید تقاضای ارجاع پرونده به کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی در گمرک ایران را بدهید. در آنجا نیز اسناد و مدارک ارائه می کنید. در کمیته 9 نفره ای که در آنجا هست، مدارک شما را مورد بررسی قرار می دهند. رای صادر می کنند. اگر باز هم اعتراض داشتید می توانید تقاضای ارجاع به کمیسیون تجدید نظر بدهید. در یک گروه 5 نفره بررسی می شود. رای آنها قطعی و لازم الاجراست. مجوزات قانونی برای خبرداشتن از مجوزات قانونی باید به کتاب مقرارت صادرات و واردات مراجعه کنیم. در هر فصلی مندرجات ذیل یادداشت ها وجود دارد. در آنجا مجوزهای لازم برای صادرات و واردات را نوشته است. دوم اینکه حتما باید به بخش نامه های گمرک مراجعه کنیم. سایت ixport.ir، سایت بسیار خوبی است که تمامی بخش نامه های گمرک، صنعت و معدن و تجارت و بانک مرکزی و ... در آن وجود دارد. به روز رسانی شده هستند. می توانید به آنجا مراجعه کنید. انواع Xray Xray چند نوع است. Xray پالتی، Xray که در گمرک های مسافری و تجاری استفاده می شود. Xray کامیونی که در مرزها استفاده می شود. Xray کانتینری که در بنادر از آن استفاده می شود. که به صورت هاندومی این کار انجام می شود. اجاره کردن کارت بازرگانی اجاره کردن کارت بازرگانی از نظر وزارت امور اقتصادی و دارائی جرم محسوب می شود. و خودتان باید کارت بگیرید. و مبادرت به صادرات و واردات کنید. چون تبعات دارد. آزمون کارگزاری گمرک آزمون کارگزاری گمرک برای حق العمل کاری، تا 10 سال قبل هر سال انجام می شده است ولی از 10 سال پیش معمولا به صورت هر 4 سال یک بار انجام می شود. معمولا در آذرماه اطلاعیه زده می شود و شما باید به سایت گمرک جمهوری اسلامی ایران مراجعه کنید. آزمون کارمندی هم که در سایت اعلام می شود. تخصیص ارز برای تخصیص ارز حتما باید به سامانه نیما مراجعه کنید و راه دیگری ندارد. صادر کننده ها نیز ارز خود را باید به سامانه نیما ارائه کنند. می توانید ارز را به غیر بفروشید اما در اتاق تواتری که به تازگی در سامانه یا در وزارت صنعت و معدن و تجارت اضافه شده است. مثلا شما 10 هزار دلار ارز دارید می توانید آن را در اتاق تواتر به واردکننده دیگری واگذار کنید و بفروشید. وقتی شما برای تخصیص ارز به بانک عامل مراجعه می کنید. بانک عامل ابتدا با بانک مرکزی هماهنگ می کند و تا زمانی که ارز مورد نظز شما تامین نشود نمی تواند به شما پاسخی بدهد. البته که اکنون زمان این تخصیص دادن کمتر شده است. صادرات کاشی و سرامیک صادرات کاشی و سرامیک از صادرات هایی است که مجوزهای مقرراتی لازم دارد. یعنی اگر صادر کننده هستید، حتما باید از سهمیه آن کارخانه استفاده کنید.