لباسهای سنتی افغانی یکی از خصوصیات فرهنگی ویژه این کشور به شمار میآیندو زنان افغان از قدیمالایام تاکنون در تمام قسمتهای افغانستان به لباسهای سنتی خود وفادار بودهاند.
لباس ملی زنان افغان از پیراهن کمرچین، کتان و چادر با پیزار تشکیل شده است که پیراهن کمرچین یکی از تکه های اساسی لباس ملی افغانستان است.
لباس افغانی در ایران از جنس مخمل ساخته میشود و اغلب به صورت صاف و بدون دوخت در میآیدو رنگهای پخش شده بر روی پیراهن وقتی که تولید میشود بهدلیل عوامل محیطی و اقلیمی افغانستان بسیار رنگارنگ و زیبا است.
تنبان نیز قسمت دیگری از لباس ملی زنان افغانستان است که تنبان لباسی گشاد است و در تن پوشیده میشودکه این لباس اکثراً از کتان ساخته میشود و طرح و رنگهای مختلفی را در خود جای داده است.
چادر با پیزار نیز بخش دیگری از لباس ملی افغانستان را تشکیل میدهدو این لباس بیرونی است که روی تنبان قرار میگیردو تکههای مخمل، قناویز و بنارس از جمله موادی هستند که برای ساخت این لباس استفاده میشود.
چادر با پیزار از نمادهای مهم فرهنگی و تاریخ افغانستان به شمار میرودو از آنجا که تا پیش از آمدن طالبان به قدرت زنان افغانستان آزادی خوبی در جامعه داشتند، لباس ملی افغانی اهمیت بسیاری برای آنان دارد.
با اجبار زنان به پوشیدن چادر در دوران حکومت طالبان این لباس ملی به نوعی نماد مقاومت و استقلالیت برای زنان افغان شدو در کل از مواد متنوعی برای تولید لباس ملی افغان استفاده میشود و طرحها و زیبایی رنگهای این لباسها نشانگر تنوع و غنای فرهنگی و هنری مردم افغانستان هست.
لباس ملی افغان به تازگی هم در شهرهای دیگر جهان بسیار محبوب شده و دوستداشتنی است و این لباسها همچنین در مراسمها و جشنهای مختلف افغانی بهخصوص عروسیها به عنوان لباس رسمی استفاده میشوند.
لازم به ذکر است که در گذشته، زنان افغان از لباس ملی خود به عنوان لباس روزمره استفاده میکردند، اما امروزه این پدیده تغییر کرده است و با پیشرفتها در جامعه افغانستان و بازگشت آزادی به زنان، لباس ملی بهعنوان لباس عید و مناسبتهای خاص استفاده میشود.
اغلب زنان افغان در روزهای عادی از لباسهای شهری و مدرن استفاده میکنند، مانند لباسهای شلوار و تونیک، لباسهای دو تکه و لباسهای مدروز البته، هنوز برخی از زنان عادت دارند همچنان در خانه و در برخی از مناطق روستایی از لباس ملی خود استفاده کنند.
با این حال لباس ملی افغانستان با طرحها و نقشهای زیبا و منحصر بهفرد خود همچنان مورد توجه و تمایل زنان ادواری است و این لباسها نشان از میراث فرهنگی و هنری پوشش زنان افغانستان دارند، که بهعنوان نمادی از هویت ملی و برجستگی فرهنگ این کشور شناخته میشوند.
به علاوه تجارت لباسهای افغانستان در سالهای اخیر رونق بسیاری پیدا کرده است. لباسهای سنتی افغان در بازار جهانی به دلیل طراحی زیبا و کیفیت بالا خود شهرت دارند.
از طریق رسانههای اجتماعی و فروشگاههای آنلاین، می توان به راحتی به این لباسها دسترسی داشت و آنها را خریداری نمودکه این معاملات بهعنوان یک راهی برای حمایت از اقتصاد کشور و زنان افغان میتواند مطرح شود.
با اینکه لباسهای سنتی افغان هنوز در قلب جامعه و زندگی روزمره زنان افغان تاثیرگذار هستند، اما باید توجه داشت که در این راستا نیاز به تعادل بین حفظ میراث فرهنگی و پذیرش تغییر و تحول وجود دارد.