خرما میوه درخت نخل و بومی مناطق گرمسیری خاورمیانه و شبه جزیزه عربستان است که تا قرن ها، غذای اصلی ساکنان این مناطق محسوب می شد و اما به تدریج از شمال آفریقا به کشورهای اروپایی رسید و به دلیل طعم منحصر به فرد آن مورد استقبال همگان قرار گرفت.
امروزه خرما در همه کشورهای دنیا مصرف می شود و خرما را باید پنجمین میوه پر مصرف سرزمین های خشک و نیمه خشک پس از مرکبات، انبه، موز و آناناس دانست.
همچنین خرما بین میوه های خشک جایگاه اول را دارد و سپس کشمش، انجیر و آلو خشک پرطرفدار هستند بیش از 30 کشور دنیا تولیدکننده خرما هستند که مصر، ایران، عربستان سعودی، امارات متحده، عراق, پاکستان و الجزایر مهمترین تولید کنندگان آن محسوب می شوند؛ بطور متوسط هر سال بیش از 5 میلیون تن خرما در دنیا کشت میشود.
میوه درخت خرما در طول زمان رسیدن خود مراحلی را طی می کند که در این مراحل، تغییراتی در رنگ، بافت، مزه، اندازه و اجزای تشکیل دهنده آن ایجاد می شود و این میوه ابتدا سبز رنگ، سخت و حاوی مقدار زیادی آب و مزه آن تلخ و گس است که به آن چاقالی می گویند؛ به تدریج از میزان آب و رطوبت میوه کم می شود و قند آن افزایش پیدا می کند.
خارک از مراحل اولیه رسیدن خرماست که رنگ سبز و مزه اولیه تغییر کرده اما میوه همچنان سفت است و آفتاب داغ مناطق گرمسیری پس از مدتی، خارک را تیره رنگ و آبدار می کند که رطب نام دارد و رطوبت بیشتر و قند کمتری نسبت به خرمای کاملا رسیده میوه بعضی از انواع نخل ها در حالی که هنوز رطب است چیده و استفاده می شود.
- بیشتر بخوانید: خرما شاهانی
مانند رطب مضافتی و کبکاب ( زرد طلایی ) اما انواع دیگر رطب 20 روز دیگر در گرمای خرماپزان روی نخل باقی می ماند تا نیمه خشک شود که در این مرحله به میوه به دست آمده خرما گفته میشود.
فواید خوردن خرما:
خوردن 3 عدد خرما در یک هفته فواید بسیار زیادی دارد: تامین انرژی مناسب در زمان کوتاه، خرما حاوی بهترین قندهای طبیعی گلوکز، فروکتوز و ساکاروز است که نیاز بدن را به سرعت تامین می کند و مزیت مصرف خرما هنگام افت انرژی نسبت به شکلات و نوشیدنیهای انرژی زا در این است که خرما منبع غنی از فیبرها، پتاسیم، منیزیم، ویتامینها و آنتی اکسیدانها ست.
- بیشتر بخوانید: خرما در روسیه
بهبود سلامت گوارش: هر لیوان خرما معادل 3 تا 4 عدد، حاوی 12 گرم فیبر است که می تواند 48 درصد نیاز روزانه بدن به فیبر را تامین کند و گوارش را بهبود دهد و مقدار مناسب فیبرهای غذایی مانند خرما از بروز یبوست پیشگیری و اجابت مزاج منظم را تسهیل می کند.
مطالعات حاکی از آن است که افرادی که به مدت 21 روز، 7 عدد خرما مصرف کنند، از نظر دفع مواد زائد بدن وضعیت بهتری نسبت به دوران مصرف نکردن خرما خواهند داشت.
خرما کالری بالایی دارد و منبع ویتامین B6 است که در تولید سروتونین و نورآدرنالین نقش موثری دارد و سروتونین خلق و خو را تنظیم می کند و نوآدرنالین در مقابله با استرس تاثیر بسزایی دارد، حال آنکه کمبود ویتامین B6 با بروز افسردگی مرتبط است و زمانی که مغز از استرس دور باشد، آمادگی بهتری برای کسب و حفظ اطلاعات خواهد داشت.
پتاسیم موجود در خرما در کاهش کلسترول بد خون نقش دارد که یکی از مهمترین علل انسداد عروق و زمینه ساز حمله قلبی و سکته مغزی است؛ نتایج مطالعات انجام شده روی خانم های سالمند نشان می دهد دریافت بالای پتاسیم می تواند احتمال سکته و مرگ زود هنگام را در این گروه سنی کاهش دهد.
گرچه خرما خواص فراوانی دارد، افراط در مصرف آن می تواند زمینه ساز اضافه وزن و دیابت شود و از طرفی در افرادی که دچار عدم تحمل فروکتوز هستند ممکن است باعث نفخ، دل درد و اسهال شود.
همچنین قند فراوان موجود در خرما می تواند یکی از عوامل بروز پوسیدگی های دندان باشد، بهتر است در صورت ابتلا به زخم معده، زخم و تاول های دهانی، گاستریت یا التهاب معده مزمن، کولیت و اسهال از مصرف خرما اجتناب شود.