درخت پسته یکی از محصولات اصلی کشاورزی در ایران است و به عنوان یکی از مهمترین محصولات صادراتی کشور شناخته می‌شود اما یکی از چالش‌هایی که کشاورزان مواجه هستند مدیریت مناسب ضایعات و بازیافت اجزای درخت پسته است که زغال پسته یکی از روش‌های موثر برای بهره‌وری از این ضایعات است که به طور گسترده در دامغان اصفهان و مناطق دیگر کشور تولید می‌شود.
زغال پسته یک جنس زغال نرم و سبک است که از ضایعات درخت پسته تهیه می‌شود که این فرآیند شامل مراحل مختلفی مانند جمع‌آوری ضایعات درخت پسته خشک کردن ذوب و فرآیند کارد در دمای مناسب می‌باشد و زغال پسته از دید ظاهری سیاه و خوشبو است که برای استفاده در اجاق گاز کبابپزی و حتی به عنوان زغال تماشاخانه‌ها استفاده می‌شود.
مزایای زغال پسته دامغان برای محیط زیست و اقتصاد
تولید زغال پسته از یک سو باعث کاهش ضایعات درخت پسته و بهبود مدیریت منابع طبیعی می‌شود و از سوی دیگر منابع طبیعی مورد استفاده برای تولید سوخت‌های فسیلی را کاهش می‌دهد و همچنین بازار فروش گسترده‌ای برای زغال پسته در داخل و خارج از کشور وجود دارد که می‌تواند منجر به افزایش درآمد کشاورزان و رونق اقتصادی در مناطق تولید کننده گردد.
استفاده های گسترده از زغال پسته دامغان
زغال پسته به عنوان یک منبع انرژی سبک و قابل حمل در تهیه غذاهای سنتی مانند کباب و چلوکباب و همچنین در اجاق‌های گاز مورد استفاده قرار می‌گیرد که علاوه بزرگی استفاده‌های خوراکی زغال پسته نیز مورد استفاده در تماشاخانه‌ها و رستوران‌ها برای افزایش زیبایی و بوی خوب در هوای محیط است.
در خرید زغال پسته بهتر است از محصولات با کیفیت و بدون اضافه شربت یا مواد شیمیایی استفاده کرد و همچنین در هنگام استفاده از زغال پسته باید مطمئن شد که در مکان‌های خشک و دور از آتش استفاده شود تا جلوی حوادث و آتش سوزی‌های ناخواسته گرفته شود.
زغال پسته یکی از روش‌های موثر برای کاهش ضایعات درخت پسته و ارزش‌افزوده بالایی که از آن به دست می‌آید است و با توجه به نیاز روزافزون به منابع انرژی پاک و محیط‌پسند تولید و استفاده از این نوع زغال می‌تواند یک گزینه مناسب برای مدیریت منابع طبیعی و کاهش آلودگی هوا باشد که از این رو تشویق به توسعه و استفاده بیشتر از زغال پسته نه تنها اقتصادی بلکه بهره‌وری بالقوه و محیطی نیز می‌باشد.
تولید زغال پسته به عنوان یک محصول فرعی درخت پسته امکان تنوع منابع درآمدی برای کشاورزان را فراهم می‌کندرکه این امر بهبود اقتصاد خانواده‌های کشاورزی را در دامغان و مناطق دیگری که درختان پسته را کشت می‌کنند تقویت می‌کند و با توجه به افزایش نیاز به سوخت‌های طبیعی بازار زغال پسته همیشه در حال رونق است که این بازار پویا و پایداری به کشاورزان امکان می‌دهد تا درآمد ثابتی از تولید و فروش زغال پسته داشته باشند.
تولید زغال پسته ارزش افزوده بالایی به محصولات درخت پسته می‌دهد و قابلیت صادرات به کشورهای دیگر را نیز افزایش می‌دهد که این امر به توسعه صنایع تبدیلی و ایجاد اشتغال در زنجیره تولیدی محصولات پسته کمک می‌کند.
شهرستان دامغان به عنوان یکی از قطب‌های تولید زغال پسته در کشور شناخته می‌شود که این منطقه به دلیل کشت و تولید پسته فراوان دارای مقدار زیادی ضایعات درخت پسته است که می‌تواند به تولید زغال پسته تبدیل شود.
در حالی که برخی از زغال‌های سنتی مانند زغال چوبی باعث آلودگی هوا می‌شوند زغال پسته به عنوان یک منبع انرژی پاک و قابل تجدیدی نیاز محلی و بین‌المللی را تأمین می‌کند که این محصول به عنوان یک پیشنهاد هوشمند برای کشورهایی که به دنبال سوخت‌های طبیعی هستند مطرح شده است.
استفاده از زغال پسته به عنوان منبع اصلی سوخت در اجاق‌ها و صنایع مختلف به کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی و کاهش آلودگی هوای شهرها کمک می‌کند و همچنین این روش به اقتصاد سبز و پایدار مخصوصاً در شهرستان دامغان ترویج می‌دهد.