سماق یکی از ادویههای پرکاربرد است که از آن در موارد مختلفی استفاده میشود از جمله خواص و کاربردهای مختلف آن این است که مفید و سودمند به مبارزه با بیماری سرطان، سلامتی زنان و رفع دردهای قاعدگی، داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی، تسکین دردهای عضلانی، استخوانی و التهابی، موثر در درمان دیابت و کلسترول خون، درمان انواع عفونت، پیشگیری از پوکی استخوان و موثر در درمان لاغری اشاره کرد، ضمن آن که از سماق در آشپزی به صورت پودر و به عنوان چاشنی و ادویه در انواع سسها استفاده میشود.
آنچه در این مقاله میخوانید:
معرفی کامل ادویه سماق
کاربرد ادویه سماق برای طعم دهی به غذاهای کبابی
ترش ترین ادویه جهان به نام سماق
کاربرد عصاره سماق برای طعم دهی به حبوبات
کاربرد سماق در ادویه های مخلوط
درست کردن شربت یا لیموناد با سماق
چگونه با سماق شربت درست کنیم؟
معرفی کامل ادویه سماق
به طور کلی و در نگاه اول سماق یک ادویه مفید و پرکاربرد است که به روشهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد به عنوان مثال: سماق در غذاهای مناطق خاورمیانه و مدیترانه بسیار محبوب و پرطرفدار بوده و از آن برای خوش رنگتر شدن غذا در تهیه و پخت گوشت و غلات و سبزیجات کبابی و آبپز شده و همچنین دسرها استفاده زیادی میکنند.
از سماق پودر شده به عنوان چاشنی در غذاهایی مانند سماق پلو و آش سماق و از جوانههای تازه آن در تهیه سالادها استفاده میشود همچنین بومیان آمریکایی از میوههای سماق رنگ، دارو و نوشیدنیهای سرد و گرم تهیه میکنند که همین موضوع، نشان از کاربردهای مختلف این گیاه محبوب دارد.
کاربرد ادویه سماق برای طعم دهی به غذاهای کبابی
سماق پودر شده را میتوانید بر روی مرغ یا ماهی و انواع گوشتها مانند گوشت قرمز پخته شده بپاشید و میل نمایید همچنین میتوانید آن را به ماست، سیبزمینی و چیپس اضافه کنید.
اساسیترین استفاده سماق در وعدههای غذایی حاوی سبزیجات تازه، مرغ کبابی و سالاد خیار است اضافه کردن آن به پوره سیب زمینی هضم آن را راحتتر مینماید.
یکی از مهمترین خواص سماق جلوگیری از نفخ و درد معده میباشد به همین دلیل است که از آن به همراه گوشت کباب شده استفاده میشود.اولین و مهمترین کاربرد سماق، به عنوان ادویه و چاشنی است که در انواع غذاهای کبابی و به عنوان سس استفاده میشود برای مثال اگر رژیم هستید، میتوانید سس سالاد خود را به طریقی که در زیر توضیح میدهیم، تهیه کنید:
نصف قاشق چایخوری سماق را با دو قاشق غذاخوری روغن زیتون و دو قاشق غذاخوری سرکه بالزامیک مخلوط کنید و بر روی سالاد فصل خود بریزید این ترکیب بسیار سالم است و گزینهای عالی برای جایگزینی به جای سس مایونز میباشد.
سس مایونز چربی زیادی دارد و در اغلب دستورهای رژیم غذایی، مصرف آن ممنوع میباشد ترکیب سماق با ماست نیز برای کودکانی که مرتبا دچار اسهال و بیرونروی هستند، بسیار مناسب است ترکیب سماق، لیمو و روغن زیتون نیز میتواند به عنوان سس ماهی و کباب استفاده شود.
اگر میخواهید کباب کوبیده میل کنید، میتوانید ترکیب سماق، نمک و لیمو را پیش از پهن کردن سفره غذا آماده کنید و سپس در سسخوری سرو کنید و بر سر سفره ببرید تا دیگر نیازی به چکاندن لیمو و پاشیدن سماق توسط هر فرد نباشد.
کاربرد عصاره سماق برای طعم دهی به حبوبات
از عصاره سماق به همراه مرغ، ماهی و سایر غذاهای دریایی، گوشت گوسفند، حبوباتی مانند نخود، لوبیا، عدس، بادمجان و یا مخلوط کردن آن با سایر ادویهها و سبزیجات مانند پاپریکا، زیره، چیلی، گشنیز و جعفری استفاده فراوانی میشود.
ضمن آن که سماق به همراه دانههای دیگری مانند کنجد و آویشن خشک یکی از ترکیبات اصلی به عنوان طعمدهنده گوشت و سبزیجات است و در بعضی از موارد قبل از شروع پختوپز، با روغن مخلوط و مورد استفاده قرار میگیرد.
از سماق به دلیل مزه ترش آن به جای آبلیمو و آبغوره به همراه نعنا در تهیه سالاد شیرازی و سایر سالادها مخصوصا سالادهای عربی استفاده میکنند.
اگر میخواهید سالادتان خشک نباشد، مقداری سرکه سفید (در حد دو قاشق غذاخوری) به آن اضافه کنید تا طعم سماق نیز به واسطه خاصیت اسیدی بودن سرکه باز شود و مزه بهتری را تجربه کنید.
کاربرد سماق در ادویه های مخلوط
در بسیاری از ادویههای مخلوط، سماق نیز پای ثابت است ترکیب سماق، فلفل قرمز، پاپریکا، تخم گشنیز و برگ پودر شده جعفری، به عنوان طعم دهنده گوشت و پیاز در غذاهای مختلفی نظیر قورمهسبزی و خورشت قیمه استفاده می شود.
اگر مایلید این طعم را نیز در گوشت تجربه کنید، این بار به جای ادویههای مختلف، تنها این ادویه مخلوط را به کباب تابهای خود اضافه نمایید و طعمی خوش برای خود بسازید.
درست کردن شربت یا لیموناد با سماق
یکی دیگر از موارد استفاده سماق درست کردن شربت یا لیموناد است که به دلیل رنگ قرمز و رایحه شبیه به مرکبات و طعم و مزه ترشی که دارد بسیار شبیه به آبلیمو میباشد.
مردم کشور هند از سماق برای درست کردن لیموناد سماق که یک نوشیدنی ترش و شیرین است استفاده میکنند همچنین از سماق به عنوان دمنوش استفاده میشود.
به این صورت که در بسیاری از مناطق از سماق نوعی چای یا همان دمنوش درست کرده و برای رفع انواع درد و گرفتگی و التهابات عضلانی و نیز درمان بیماریهای عفونی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا بهره میبرند.
چگونه با سماق شربت درست کنیم؟
شربت سماق یک نوشیدنی فوقالعاده خوشطعم و رژیمی است که میتوانید در کنار غذای خود (به خصوص غذاهای چرب)، میل کنید اما چرا شربت سماق تا این حد هم خوشمزه و هم مفید است؟ سماق طعم ترشی دارد و اغلب ایرانیها عاشق اغذیهای با طعم ترش هستند.
از این رو ذائقه بسیاری از ما از همان ابتدای کودکی طعم سماق را میپسندد و از چشیدن آن لذت میبرد اما بعد سودمندی شربت سماق، به دلیل خواص چربیسوزی است که سماق دارد.
اگر تاکنون مخلوط آب کرفس، خیار و سیب را به عنوان یک نوشیدنی چربیسوز میل کردهاید و از طعم آن خسته شدهاید، میتوانید به سراغ نوشیدنی دیگری بروید آن نوشیدنی دیگر شربت سماق است.
سماق به دلیل ترکیبات خاصی که دارد، چربی خون را کنترل مینماید و همچنین در کاهش لاغری موثر است بنابراین افرادی که در حال کاهش وزن و ورزش هستند، خوب است که شربت سماق را به عنوان یک ترکیب چربیسوز در داخل برنامه خود قرار دهند.
سخن آخر
هماکنون که با کاربرد سماق در آشپزی آشنا شدید، میتوانید طعمهای جدیدتری را تجربه نمایید.