در این مقاله به بررسی تاریخ چرم ایران و جهان از 5 هزار سال قبل تا به امروز میپردازیم. انسان های اولیه ازشکار حیوانات و استفاده از پوست انها برای زنده ماندن و زندگی بهتر بهره برده اند.
تاریخچه چرم استفاده از چرم به سال های بسیار دور برمی گردد و از پوست حیواناتی مانند گاو،گوسفند،بز،اسب،گاو میش،تمساح،خرگوش،موش،مار،و حتی در موارد بسیار نادر گورخر و زرافه استفاده می شده است.
کاربرد و استفاده ی اصلی چرم در گذشته بیشتر به خاطر سرما و گرما بوده است. از زمانی که جوامع انسانی شکل گرفتند ظهور چرم آغاز شد و چرم خام به چکمه و صندل چرم و چادر و بسیاری وسایل دیگر تبدیل شد.
تاریخچه چرم در جهان و دوران ماقبل تاریخ: در دوران ما قبل تاریخ انسان ها از پوست حیوانات استفاده می کرده اند در حالی که روی آن از خز پوشیده شده بوده است و بدن انها را از سرما حفظ می کرده است.
چرم در عصر سنگ (50،000-3000 قبل از میلاد): در این عصر که یکی از طولانی ترین عصرهای زندگی بشر بوده، شواهدی پیدا شده است که نشان می دهد انسان ها از پوست حیوانات برای حفاظت از خودشان استفاده می کردند.
قدیمی ترین کفش جهان در تبریز کشف شده است. اولین ابزاری که از انسان های نخستین به دست آمده، ابزار سنگی است که برای بریدن پوست و گوشت حیوانات استفاده می شده است .
عصر برنز (3000-1300 قبل از میلاد): در عصر برنز چرم بسیار مورد علاقه و استفاده انسان ها قرار گرفت و علاوه بر اینکه به عنوان پوشش وپوشاک استفاده می شد، در جنگ نیز برای محافظت از سربازان مورد استفاده قرار میگرفت.
تاریخ چرم با افزایش تجارت کالا به کالا و یا کالا با دانش و توانایی، تغییر بزرگ و عظیمی در این صنعت و تبدیل پوست به چرم ایجاد کردو از چرم در تولید کالای بسیاری استفاده شد.
چرم در عصر آهن (1200-230 قبل از میلاد): تاریخچه چرم در عصر آهن در عصر آهن از چرم برای تولید جواهرات و اکسسوری چرم استفاده می شد و یک کالای قیمتی محسوب می شد. وقتی جمعیت افزایش پیدا کرد مردم بیشتری خواهان چرم شدندو تولید محصولات چرمی تنوع بیشتری پیدا کرد.
چرم در مصر باستان (3000-300 قبل از میلاد): یکی از قدیم ترین اطلاعات نوشته شده در مورد چرم مربوط به مصر است.در آن زمان چون دباغی پوست، بوی بسیار بدی داشته است این مکانها را دور از شهر و محل زندگی قرار می دادند.
تاریخ چرم در یونان باستان مردم یونان به دلیل اب و هوای گرمی که در آن منطقه بوده است لباس هایی با پارچه های خنک و سبک می پوشیدند و از کفش های چرمی توری مانند استفاده می کردند. دباغی گیاهی را یونانیان گسترش داده اند. یونانیان از چرم استفاده های بسیار متنوعی می کردند.
روم باستان: چرم در امپراطوری رومی ها ماده ایی بود که در ارتش این کشور استفاده ی فراوانی داشت. همچنین از این ماده در ساخت بسیاری از وسایل دیگر استفاده میکردند از جمله کفش و لباس و بند و غیره.
تاریخچه چرم دوزی با دست: تمدن کشور روم یکی از مجهزترین و پیشرفته ترین تمدن ها بوده است و چرم در این امپراطوری بزرگ، جایگاه ویژه ایی داشته است. رومی ها علاوه بر دباغی گیاهی که روی چرم انجام می شد، نوع دیگر دباغی داشتند که به آن دباغی زاج میگفتند. هم چنین نوع دیگر دباغی که در ان از نمک های آلومینیوم استفاده می شد و جود داشت که امروزه هم مورد استفاده قرار می گیرد.
صنعت چرم ایران
مردمان ایران زمین از کهن ترین انسان هایی بودند که توانستند چرم تولید کنندو از چرم در تولید لباس و ادوات جنگی استفاده کردند. در متن های قدیمی واژه های بسیاری است که با چرم مرتبط است. ایرانیان برای نوشتن داستان ها و رویدادها از پوست استفاده می کردند و بر روی پوست می نوشتند.
رونق تجارت چرم در ایران در دوران عباسیان: استفاده از چرم بسیار در ایران رایج بوده است. از جمله استفاده های آن می توان به ساخت لباس، افسار اسب،جلد برای کتاب ها اشاره کرد. پس از این که مغول ها به ایران حمله کردند، هنوز تجارت چرم پر رونق و پر سود بود و در دوره ی تیموریان بیشترین کاربرد چرم، جلد کردن کتاب بود و همچنین برای سوخت هم استفاده ی بسیاری داشت.
در دوره ی صفویان نیز صنعت چرم هم چنان پرطرفدار و پر رونق بود. در دوره ی قاجار هم معروفترین چرم ها مربوط به شهر همدان بوده است.
تاریخ چرم در قرون وسطی: چرم در اروپا در قرون وسطی بسیار مورد توجه قرار داشت و علاوه بر اینکه در تهیه لباس و مصارف ضروری مورد استفاده قرار میگرفت، برای هنر هم مصارف زیادی داشت. در این دوران چرم نشان دهنده ی طبقات اجتماعی مردم بود.
دوره رنسانس: در دوره ی رونسانس، صنایع دستی که با چرم ساخته می شد رونق بسیار زیادی داشت هم چنین برای قالب سازی و مهر سازی و اسباب بازی و خیلی دیگر وسیله ها از چرم استفاده می شد.
وضعیت صنعت چرم
در دوره ی انقلاب صنعتی: به دلیل ظهور ماشین الات صنعتی فراوان، تولید چرم و محصولات چرمی رشد و توسعه ی بیشتری پیدا کردو به رشد و شکوفایی رسید. پس از اختراع و روی کار آمدن دباغی با نمک، کروم چرم تولید شده دوام بیشتری داشت و بسیار نرم تر بود.
عصر روشنگری: در طول این عصر که ابر قدرت ها شروع به پا گرفتن کردند، بر تولید چرم کنترل داشتند و باعث تحولات زیادی در صنعت چرم شدند.
در این دوره، کشورها بر روی کالاهایی خاص تمرکز داشتند و محصولات خاص و متنوعی تولید می کردند. فرانسه کفش های خاص تولید می کرد و اسپانیا با آن زره درست می کردو چرم یکی از عوامل پیشرفت در آن دوران بود.
چرم در دنیای مدرن امروزه: روش هایی که برای تولید چرم استفاده می شودعبارتند از روش گیاهی ،روش کروم،روش الدئید و روش آلوم . همچنین در این دوران بیشتر افراد جوامع مختلف از چرم های مختلف همچون چرم شترمرغ استفاده میکردند. در طول عصر های مختلف تمدن بشر چرم رشد و تکامل زیادی پیدا کرد و کاربرد های بسیاری از آن می شد.
برای این محصول آن قدر تقاضا زیاد بود که تولید کنندگان مجبور شدند از مواد پلاستیکی، چرم مصنوعی که ارزان تر بود درست کنند. این تاریخ چرم ایران و جهان بود که امیدوارم برایتان مفید بوده باشد.
