|
تحول اقتصاد مردمی |
? در ادامه سری پادکست های استان ها و ظرفیت های تجارت و صادرات می خواهیم به استان گیلان سر بزنیم که کشت برنج و چای در اولویت محصولات این استان قراردارد، گیلان به دلیل آب و هوای معتدل و مرطوب و جنگل های سر سبز خودش از یک سو و همجواری با دریای خزر از سوی دیگر یکی از پر طرفدار ترین و توریستی ترین استان های کشور می باشد، اقتصاد این استان برپایه کشاورزی و دامداری و صید ماهی و پرورش زنبور عسل و کرم ابریشم می باشد، زیتون، بادام زمینی، فندق، کیوی و گیاهان دارویی از دیگر محصولات زراعی این خطه به حساب می آیند.
? محصول اصلی کشاورزی در این استان برنج می باشد که بیش از 50% اراضی کشاورزی این استان را به خود اختصاص می دهد، کشت توت برای تغذیه کرم ابریشم از قدیمی ترین فعالیت های کشاورزی در این استان می باشد و اصلی ترین منطقه تولید ابریشم در کشور با ظرفیت 80% تولید ملی، اولین کارخانه فرآوری چای در کشور هم در سال 1311 شمسی در لاهیجان تاسیس شد و امروزه چای مهم ترین محصول زراعی منطقه می باشد، گیلاس، الو و مرکبات هم از دیگر محصولات این استان هستند. می خواهم یک نگاه اماری به محصولات گیلان داشته باشیم، گیلان در حاشیه دریای خزر و هم مرزی با جمهوری آذربایجان و نزدیک به بازار اوراسیا با داشتن مزیت های بندری، تجاری و کشاورزی موقعیت مناسبی برای صادرات غیر نفتی برای کشور دارد، همانطور که گفتم برنج، چای، زیتون، گیاهان دارویی، بادام زمینی و کیوی از محصولات با کیفیت این استان به حساب می آیند. 
? 41% از صادرات غیر نفتی این استان مربوط به میوه و سبزیجات می باشد، صادرات 40 نوع محصولات کشاورزی بنا به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی این استان درسال 99 از مرز آستارا 247000 تن به ارز 25.339.397 دلار هم به مقصد های کشورهای جمهوری اذربایجان و روسیه بوده است، برداشت 192.000 تن کیوی از باغات گیلان در سال گذشته که بیش از 50 درصد محصول آن هست به کشورهای جمهوری آذربایجان، روسیه و گرجستان، هند و کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر شده و آستارا با توجه به شیوع بیماری کرونا از معدود گمرکات فعال در کشور بوده و جالب است بدانید که در محصول کیوی در سال 99، 6% برداشتش نسبت به سال 98 افزایش بیشتری داشته. 
? این استان با 22000 هکتار اراضی 26% تولید برنج کشور را به خودش اختصاص داده و در سال گذشته در تولید محصول زیتون و چای و گل گاوزبان رتبه اول را کسب کرده است، کیوی رتبه دوم، زیتون رتبه سوم و مرکبات هم رتبه پنجم کشور را در اختیار داشته اند. در بخش مرکبات هم باید بگویم که در سال 99 افزایش 10 درصدی نسبت به سال قبل خود داشته و 190000 تن مرکبات به ارزش 1035 میلیارد تومان از باغ های استان برداشت شده است، 11160 هکتار از اراضی این استان هم به باغ مرکبات اختصاص دارد و بیشترین مرکبات هم در رودسر و لنگرود کشت می شوند و از محصولات مهم مرکبات هم پرتغال، نارنگی، لیمو، نارنج، و بالنگ می توان نام برد و پایان سال 99 حدود 1888 تن انواع میوه، خشکبار و تره بار در غالب 150 کانتینر از طریق شبکه حمل و نقل کانتینر های یخچالی حوزه دریای خزر به کشورهای قزاقستان و روسیه ارسال شد. 
? در بخش شیلات هم با توجه به سهم صادراتی ماهی های گرمابی حدود 3000 تن ماهی گرمابی به ارزش 5/7 میلیون دلار در سال 1400 به کشور های عراق و آذربایجان صادر شده، مساحت مزارع پرورشی ماهی گرمابی این استان در مجموع 10710 هکتار می باشد که شامل استخر های خاکی می باشد، کشت توام ماهی در شالیزارها، آب بندان ها و حوضچه های فلزی می باشد. 4761 پرورش دهنده ماهی گرمابی در این استان سالانه 40620 تن ماهی گرمابی تولید می کنند که بعد از خوزستان و مازندران در جایگاه سوم قرار دارند و جالب است بدانید، شالی کاران گیلانی هم در 369 هکتار از شالیزارهای خودشان به طور همزمان با کشت برنج به پرورش ماهی گرمابی می پردازند، کپور، آمور و ... از مهم ترین گونه های ماهی های گرمابی این استان می باشند. 
? در زمینه عسل هم 6200 تن عسل در 6 ماه اول در این استان برداشت شد که نسبت به سال گذشته 15% رشد داشته 348322 کندوی عسل در این استان وجود دارد و 5023 نفر در زمینه زنبور داری فعالیت می کنند، از فرآورده های عسل هم به موم عسل، نان زنبور و ژل رویال می توان اشاره کرد، عسل این استان اگرچه نسبت به دیگر استان ها به دلیل اقلیم آب و هوایی این استان کمی آبکی تر می باشد ولی از نظر طعم و کیفیت بسیار مطلوب و مورد پسند است و اخیراً هم در کشور آلمان به شدت مشتری های آن افزایش پیدا کرده است. 
? در این قسمت می خواهم به یکی از زیبا ترین و جذاب ترین صنعت این استان بپردازم، نوغان داری یا پرورش کرم ابریشم که پیشینه ای 4500 ساله در کشور ما دارد، اوج دوران پرورش کرم ابریشم هم به دوران صفویه و افول آن هم به دوران قاجار بر می گردد، در دهه 80 فعالیت این محصول شدیداً افت کرد و هرسال شرایط آن بدتر از سال قبل شده است اما در سه چهار سال اخیر با حمایت هایی که از این صنعت شده روند رو به بهبودی پیدا کرده و می توان گفت این محصول رشد داشته است استان گیلان با تولیدی حدود 483 تن پیله تر ابریشم یک چهارم تولید نوغان کشور را در اختیار دارد و در حال حاضر از 14730 توتستان کشور 6065 توتستان در گیلان وجود دارد و تقریباً در هر 16 شهرستان این استان پرورش کرم ابریشم انجام می شود. 
? در زمینه صنایع دستی این استان هم خدمت شما عرض کنم که 85 هنر صنایع دستی در این استان به ثبت رسیده که ظرفیت صادراتی بالایی دارد به طوری که از سال 93 تا انتهای سال 98 که می توان گفت همراه با شیوع ویروس کرونا بوده همواره صادراتش رشد داشته و چیزی حدود 3 برابر پیشرفت کرده است، از مهم ترین اقلام صنایع دستی این استان هم می شود به رشته دوزی، لباس محلی، چادر شب بافی، خراطی، چوب تراشی، گره چینی، نازک کاری، منبت و معرق چوب، حصیر بافی، بامبو بافی، سفال گری، کاشی معرق، قلم زنی، گلیم بافی، جاجیم بافی، شال بافی، جوراب بافی، نمد مالی، عروسک بافی، و.... اشاره کرد. 
? از سال 92 که حدود 700000 دلار صادرات صنایع دستی گیلان بوده و در سال 98 با سقف جهانی شدن چادر شب بافی یکباره جهش بسیار بزرگی در صادرات صنایع دستی این استان اتفاق افتاد به طوری که در سال 99 صادراتش به 2321000 دلار رسید که چادر شب بافی و حصیر بافی و تولیدات چوبی بیشترین سهم صادرات را به خودش اختصاص داده است. در زمینه چای هم خدمت شما عرض کنم که در حال حاضر حدود 26000 هکتار باغ چای در گیلان و مازندران قراردارد که از این مقدار 21000 آن مورد بهره برداری قرار می گیرد، طبق آمار سازمان چای در پنج ماه نخست امسال نسبت به سال گذشته 25% افزایش تولید چای خشک داشتیم، با توجه به بالابودن مصرف چای در کشور که حدود 10000 تن می باشد صنعت چای حدود 2 الی 3 هزار میلیارد تومان گردش مالی را به خود اختصاص داده است. 
? از مشتریان صادراتی چای گیلان هم می توان به روسیه، عراق، ترکیه، پاکستان، افغانستان و جمهوری های آسیای میانه اشاره کنم و از کشورهای اروپایی هم آلمان و هلند از بزرگترین خریداران چای ایرانی و گیلان می باشند.
? 41% از صادرات غیر نفتی این استان مربوط به میوه و سبزیجات می باشد، صادرات 40 نوع محصولات کشاورزی بنا به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی این استان درسال 99 از مرز آستارا 247000 تن به ارز 25.339.397 دلار هم به مقصد های کشورهای جمهوری اذربایجان و روسیه بوده است، برداشت 192.000 تن کیوی از باغات گیلان در سال گذشته که بیش از 50 درصد محصول آن هست به کشورهای جمهوری آذربایجان، روسیه و گرجستان، هند و کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر شده و آستارا با توجه به شیوع بیماری کرونا از معدود گمرکات فعال در کشور بوده و جالب است بدانید که در محصول کیوی در سال 99، 6% برداشتش نسبت به سال 98 افزایش بیشتری داشته. ? این استان با 22000 هکتار اراضی 26% تولید برنج کشور را به خودش اختصاص داده و در سال گذشته در تولید محصول زیتون و چای و گل گاوزبان رتبه اول را کسب کرده است، کیوی رتبه دوم، زیتون رتبه سوم و مرکبات هم رتبه پنجم کشور را در اختیار داشته اند. در بخش مرکبات هم باید بگویم که در سال 99 افزایش 10 درصدی نسبت به سال قبل خود داشته و 190000 تن مرکبات به ارزش 1035 میلیارد تومان از باغ های استان برداشت شده است، 11160 هکتار از اراضی این استان هم به باغ مرکبات اختصاص دارد و بیشترین مرکبات هم در رودسر و لنگرود کشت می شوند و از محصولات مهم مرکبات هم پرتغال، نارنگی، لیمو، نارنج، و بالنگ می توان نام برد و پایان سال 99 حدود 1888 تن انواع میوه، خشکبار و تره بار در غالب 150 کانتینر از طریق شبکه حمل و نقل کانتینر های یخچالی حوزه دریای خزر به کشورهای قزاقستان و روسیه ارسال شد. ? در بخش شیلات هم با توجه به سهم صادراتی ماهی های گرمابی حدود 3000 تن ماهی گرمابی به ارزش 5/7 میلیون دلار در سال 1400 به کشور های عراق و آذربایجان صادر شده، مساحت مزارع پرورشی ماهی گرمابی این استان در مجموع 10710 هکتار می باشد که شامل استخر های خاکی می باشد، کشت توام ماهی در شالیزارها، آب بندان ها و حوضچه های فلزی می باشد. 4761 پرورش دهنده ماهی گرمابی در این استان سالانه 40620 تن ماهی گرمابی تولید می کنند که بعد از خوزستان و مازندران در جایگاه سوم قرار دارند و جالب است بدانید، شالی کاران گیلانی هم در 369 هکتار از شالیزارهای خودشان به طور همزمان با کشت برنج به پرورش ماهی گرمابی می پردازند، کپور، آمور و ... از مهم ترین گونه های ماهی های گرمابی این استان می باشند. ? در زمینه عسل هم 6200 تن عسل در 6 ماه اول در این استان برداشت شد که نسبت به سال گذشته 15% رشد داشته 348322 کندوی عسل در این استان وجود دارد و 5023 نفر در زمینه زنبور داری فعالیت می کنند، از فرآورده های عسل هم به موم عسل، نان زنبور و ژل رویال می توان اشاره کرد، عسل این استان اگرچه نسبت به دیگر استان ها به دلیل اقلیم آب و هوایی این استان کمی آبکی تر می باشد ولی از نظر طعم و کیفیت بسیار مطلوب و مورد پسند است و اخیراً هم در کشور آلمان به شدت مشتری های آن افزایش پیدا کرده است. ? در این قسمت می خواهم به یکی از زیبا ترین و جذاب ترین صنعت این استان بپردازم، نوغان داری یا پرورش کرم ابریشم که پیشینه ای 4500 ساله در کشور ما دارد، اوج دوران پرورش کرم ابریشم هم به دوران صفویه و افول آن هم به دوران قاجار بر می گردد، در دهه 80 فعالیت این محصول شدیداً افت کرد و هرسال شرایط آن بدتر از سال قبل شده است اما در سه چهار سال اخیر با حمایت هایی که از این صنعت شده روند رو به بهبودی پیدا کرده و می توان گفت این محصول رشد داشته است استان گیلان با تولیدی حدود 483 تن پیله تر ابریشم یک چهارم تولید نوغان کشور را در اختیار دارد و در حال حاضر از 14730 توتستان کشور 6065 توتستان در گیلان وجود دارد و تقریباً در هر 16 شهرستان این استان پرورش کرم ابریشم انجام می شود. ? در زمینه صنایع دستی این استان هم خدمت شما عرض کنم که 85 هنر صنایع دستی در این استان به ثبت رسیده که ظرفیت صادراتی بالایی دارد به طوری که از سال 93 تا انتهای سال 98 که می توان گفت همراه با شیوع ویروس کرونا بوده همواره صادراتش رشد داشته و چیزی حدود 3 برابر پیشرفت کرده است، از مهم ترین اقلام صنایع دستی این استان هم می شود به رشته دوزی، لباس محلی، چادر شب بافی، خراطی، چوب تراشی، گره چینی، نازک کاری، منبت و معرق چوب، حصیر بافی، بامبو بافی، سفال گری، کاشی معرق، قلم زنی، گلیم بافی، جاجیم بافی، شال بافی، جوراب بافی، نمد مالی، عروسک بافی، و.... اشاره کرد. ? از سال 92 که حدود 700000 دلار صادرات صنایع دستی گیلان بوده و در سال 98 با سقف جهانی شدن چادر شب بافی یکباره جهش بسیار بزرگی در صادرات صنایع دستی این استان اتفاق افتاد به طوری که در سال 99 صادراتش به 2321000 دلار رسید که چادر شب بافی و حصیر بافی و تولیدات چوبی بیشترین سهم صادرات را به خودش اختصاص داده است. در زمینه چای هم خدمت شما عرض کنم که در حال حاضر حدود 26000 هکتار باغ چای در گیلان و مازندران قراردارد که از این مقدار 21000 آن مورد بهره برداری قرار می گیرد، طبق آمار سازمان چای در پنج ماه نخست امسال نسبت به سال گذشته 25% افزایش تولید چای خشک داشتیم، با توجه به بالابودن مصرف چای در کشور که حدود 10000 تن می باشد صنعت چای حدود 2 الی 3 هزار میلیارد تومان گردش مالی را به خود اختصاص داده است. ? از مشتریان صادراتی چای گیلان هم می توان به روسیه، عراق، ترکیه، پاکستان، افغانستان و جمهوری های آسیای میانه اشاره کنم و از کشورهای اروپایی هم آلمان و هلند از بزرگترین خریداران چای ایرانی و گیلان می باشند.