خرما یکی از محصولات عمده کشاورزی ایران و یکی از منابع عمده تحصیل ارز برای کشور است. ارزش غذایی خرما و نقش آن در بازار جهانی اهمیت زیادی در وضعیت اقتصادی کشور دارد, نمی توان آن را در نظر نگرفت.
ارزش غذایی خرما و نقش آن در بازار جهانی
خرما علاوه برآنکه میوه شیرین و لذیذ است بهترین ماده غذایی برای انسان است، این طلای شیرین که میوه درخت امید و زندگی نیز نامیده می شود, نقش مهمی در تغذیه مردم در هنگام بروز قحطیهای منطقه ای داشته است.
اعراب معتقدند که درخت خرما قدرت درک و احساس دارد، بنابراین با در نظرگرفتن ارزش غذایی خرما و با توجه به اینکه در ادوار گذشته مردم با قحطیهای بسیار زیاد منطقه ای مواجه بودند.
همچنین به علت تغذیه مردم از خرما, هیچگاه مشکل قحطی نبود مواد غذایی برای مردم وجود نداشته است.
ویژگیهای خرمای خوب:
خرما در جلوگیری از سرطان, کاهش ناراحتیهای قلبی و تنفسی و درمان سیستم گوارش, درمان نازایی و تقویت دوران نقاهت و زایمان است.
به خاطر داشتن آهن و کلسیم در درمان کم خونی و پوکی استخوان به کار می رود و صدها خاصیت درمانی و غذایی دیگر, این محصول را میوه ای مفید ساخته است، از خرما برای تهیه ماسک برای پوست چرب نیز بهره می گیرند.
- بیشتر بخوانید: خرما استعمران خوزستان
خرما ویتامین B1 دارد که وجود آن برای هضم هیدراتهای کربن و سلامتی جسم, اعصاب و داشتن و روحیه بسیار خوب ضروری است.
افرادی که مبتلا به دیابت هستند, می توانند خرما میل کنند.
ارقام خرمای ایرانی:
خرمای خشک مانند قصب, اشرسی, دیری, سویدانی.
خرمای نیمه خشک مانند خضراوی, زاهدی, دجله نور, ربی و استعمرا.
خرمای نرم مانند کبکاب, مضافتی و شاهانی.
خواص درمانی خرما:
بدن, خرمارا به عنوان غذای خوب می پذیرد و در برابر آن واکنشی نشان نمی دهد.
خرما و بیماریهای گوارشی و ریوی:
خرما برای تقویت معده, سرفه, گلودرد, ریه های ضعیف و طحال ضعیف به کار می رود.
خوردن جوشانده آن زکام و عفونتهای ریه را درمان می کند.
خرما برای سو هاضمه مفید است و سیستم گوارش را در هضم غذا یاری می کند.
خوردن هجده گرم خرما برای تقویت معده مفید است.
چهل روز هر روز یک عدد خرمای سیاه بخورید. رطوبت منجمده در معده را برطرف می کند.
خرما اثر فعال ویتامین A را در انسان و حیوان ظاهر کرده و موجب تقویت بینایی و رفع بعضی ناراحتیهای چشم انسان می شود.
خرما رتینول یا ویتامین A دارد که محلول در چربی بوده, و انسان را از بیماری شب کوری در امان نگه می دارد.
خرما و بیماریهای کلیوی:
خرما برای صاحبان درد کمر مفید است و نقویت کننده کلیه لاغر شده و سردمزاجان است.
وجود منیزیم برای کلیه ها و مثانه ها لازم هست و می توان با خوردن دوسه دانه خرما در روز رفع نیاز کرد.
رژیم غذایی با خرما:
خرما از پرخوری جلوگیری می کند. بهتیرین زمان خوردن خرما عصر است, تا کمبودها و خستگی روزانه را جبران کرده و زمینه را برای پرهیز از پر خوری در شب فراهم کند.
نقش خرما در تغذیه صحیح
بزرگترین خواص خوراکیها, ترکیب آنها با سایر مواد و تشکیل ساختار, غذایی مفید در صنایع غذایی است. به همین علت اگر برخی مواد گیاهی و خوراکی باهم ترکیب شوند خواص مفید و بیشتری به وجود می آورند.
شیره خرما و ارده:
ارده حاصل کنجد و به عبارت دیگر عصاره این گیاه مفید و مقوی است.
مواد لیپیدی و روغن بسیار با ارزشی دارد که مصرف آن در طبخ غذا بهتر از روغنهای دیگر است. مخلوط خوشمزه شیره خرما و ارده, معجونی بسیار مقوی می سازد, که برای تجدید قوای بدنی, فکری و حراست از قدرت حافظه بسیار مفید است.
- بیشتر بخوانید: شیره خرما پاستوریزه
خواص خرما با شیر:
مصرف پر خاصیت خرما و شیر نیز ترکیب دو غذای بهشتی این که حاصل آن تقویت قوای جسمی و روحی است.
یک وعده غذای شیر و خرما همراه با تکه ای نان سبوس دار غذای کامل و مقوی و مفیدی است که فرد را در مقابل هجوم میکروبی و آلودگیهای محیط زیست مقاوم می سازد.
علاوه برموارد غذایی یاد شده در سنین بالا, از پوکی و سستی استخوان و عضلات و همچنین آلزایمر جلوگیری می کند.
خواص خرما با آب:
خرما جذب کننده رطوبت است. آب ماده ای حیاطی و ضروریست و حتما باید به سلولها آب برسد. در غیر این صورت همان قند حتی طبیعی ممکن است چربیها را بسوزاند.
اگر می خواهید چاق نشوید خرما را ناشتا میل کنید و بعد از آن آب ننوشید, اما اگیر می خواهید چاق شوید پس از میل کردن خرما آب نیز نوشیده شود.
پس از برداشت خرما
پس از رساندن خرمای بسته بندی شده به انبار, باید وزن آن تعیین و نمونه هایی از هر یک از آنها جدا شود.
نمونه های مختلف انواع خرمای برداشته شده کیفیت دیگری خواهد داشت و ارقام خرما از آن تفکیک می شود عملیات پس از برداشت خرما به شرح زیر است:
طرز ضد عفونی خرما:
به منظور پیشگیری از آسیب حشرات, پس از برداشت خرما آن را دود می دهند.
برای انجام این کار, به اتاقکهای ویژه ای نیز است, به گونه ای که در برابر ماده گازی شکل نفوذ ناپذیر باشد.
پاستوریزه کردن خرما:
این روش برای از بین بردن تمام حشرات میکروسکوپی در دما و شرایط مناسب انجام می دهند.
اگر شرایط این کار از حد استاندارد عبور کند درصد بیشتری از باکتریهای زیان آور از بین می روند اما در این صورت باعث بروز تیرگی رنگ خرما و از بین رفتن رایحه آن می شود.
صادرات خرمای ایران
بازار خرمای ایران در کشورهای مانند آمریکا, شوروی, هند, پاکستان, کانادا و غیره رونق بسزایی دارد. تقریبا نصف محصول خرمای جهان را عراق و مصر تولید می کند و ایران در رتبه سوم قراردارد.
- بیشتر بخوانید: خرما خاصویی درجه یک
الجزایر و مراکش نیز از کشورهای مهم صادرکننده خرما به شمار می آیند. در ایران استانهای خوزستان, فارس, کرمان, سیستان و بلوچستان و غرب کرمانشاهان و قصر شیرین به ترتیب مناطقی هستند که خرما تولید می کنند.
مشکلات صادرات خرما:
وضعیت تولید و صدور خرمای ایران که از بهترین نوع خرمای صادراتی دنیا به شمار می رود, به علتهای زیادی از جمله عدم آشنایی کشاورزان به روشهای زیر می باشد:
تولید, برداشت, جمع آوری و عرضه محصول, عدم بسته بندی مناسب و رعایت بهداشت و استانداردهای جهانی متزلزل شده و علاوه بر تقلیل درآمد باغداران و نخل کاران سبب کسادی بازار خرما نیز شده.
خرمای صادراتی با کیفیت:
- تجهیز خطوط تولید, بسته و سواسازی خرما با صنایعی از قبیل شیره خرما, عسل خرما, قند مایع خرما, الکل خرما, سرکه خرما, مخمرهای خوراکی خرما, خوراک دام و طیور خرما, آرد هسته خرما و بهینه سازی فرایندها.
- . جداسازی اجسام خارجی چسبیده در اثر شیره خرما, به وسیله شست و شو با آب تحت فشارو آماده سازی خرما پس از شست وشو جهت سواسازی و یا سایر فرآوریهای دیگر.
- انتخاب مواد اولیه بسته بندی مناسب جهت حفظ و نگهداری خرما.
- حذف افزودنیهای غیر مجاز.
- اجرای برنامه های تبلیغاتی موثر در داخل و خارج از کشور درباره خرمای مرغوب.
- بیمه کردن محصول رعایت بهداشت در کارخانه های بسته بندی.
- ایجاد انبارهای مناسب جهت نگهداری محصول خرما.
- تشویق سرمایه گذاران داخلی در راستای احداث صنایع تولید در عرصه محصولات نخل و خرما به منظور ترویج و گسترش مفاهیم سلامت و بهداشت عمومی.