آب کلم قرمز از کلم قرمز گرفته می شود این نوع کلم دارای برگ هایی به رنگ قرمز تیره و یا ارغوانی می باشد که همواره به عنوان شناساگری برای اسیدی یا قلیایی بودن مواد کاربرد داشته و حتی در داخل خانه نیز می توان از آن برای مشخص کردن پی اچ (PH) مواد استفاده کرد.
کلم قرمز
عصاره این گیاه و نخودفرنگی دیرپز دارای ماده ای به نام آنتوسیانین می باشد که باعث بنفش شدن برگ های این گیاه می شود و همین ماده است که موجب ایجاد خاصیت شناساگری کلم می شود.
آنتوسیانین جزء شناساگر هایی می باشد که طیف های متنوعی از رنگ ها را بر حسب اسیدی یا قلیایی بودن مواد نشان می دهند به طور مثال می توان میزان اسیدیته بودن آب را به راحتی با استفاده از برگ های کلم و جوشاندن آنها در آب مشخص کرد و نیاز به ابزار خاص و پیشرفته ای نیز ندارد.
کلم قرمز اسیدی است یا قلیایی
کلم قرمز و سیب زمینی شیرین ارگانیک دارای اسیدیته خنثی و دارای رنگ بنفش که معرف خنثی بودن است می باشد و در مقابل مواد اسیدی یا قلیایی به رنگ های دیگر در می آید.
میزان اسیدیته یا قلیایی بودن هر ماده را به وسیله پی اچ (PH) می سنجند که مقدار یون هیدروژن موجود در ماده است و اشاره به اسید و باز دارد و در مقیاس 0 تا 14 مشخص می گردد میزان پی اچ، نقش بسیار مهمی در فرآوری مواد غذایی و در فرآیندهای صنعت دارد.
پی اچ 7 خنثی در نظر گرفته می شود و مقادیر کمتر از 7 نشان دهنده اسیدی بودن و مقادیر بیشتر از 7 نشانگر قلیایی بودن محیط هستند اسید ها ترش مزه هستند و اکثر مواد غذایی خاصیت اسیدی دارند و در مقابل باز ها یا قلیا ها مزه ای تلخ و گس را دارا می باشند.
کلم قرمز شناساگر اسید و باز
با استفاده از برگ های کلم قرمز و هویج بنفش محلی می توان به راحتی یک شناساگر اسید و یا باز تهیه کرد در شیمی به هر ماده ای که در محیط اسیدی و قلیایی رنگ های متفاوتی داشته باشد و بتوان از آن برای تعیین اسیدی و قلیایی بودن سایر مواد استفاده کرد، شناساگر می گویند برگ های کلم قرمز نیز یک شناساگر است؛ همان طور که گفته شد در محیط های اسیدی و قلیایی به رنگ های متفاوتی در می آید.
| عنوان | توضیحات |
| رنگ | قرمز تیره و ارغوانی |
| ویژگی | شناساگر اسید و باز |
| محیط قلیایی | رنگ آبی، سبز و زرد |
| محیط بازی | قرمز تیره تا ارغوانی |
رنگ کلم و آبی که در آن جوشیده می شود به رنگ بنفش است و در محیط های اسیدی و در مجاورت چنین موادی رنگ بنفش آب کلم به رنگ قرمز تیره تا ارغوانی تبدیل خواهد شد و در محیط های قلیایی رنگ بنفش آن به رنگ های آبی، سبز و زرد تغییر خواهد کرد با استفاده از این خاصیت کلم قرمز مجلسی می توانیم به راحتی مشخص کنیم که پی اچ (PH) هر ماده ای چقدر است و اسیدی است یا قلیایی.
کلم قرمز در محیط اسیدی و بازی
همان طور که در مطالب قبلی ذکر گردید کلم قرمز در محیط های اسیدی و بازی تغییر رنگ می دهد و بر حسب نوع محیط به رنگ خاصی در می آید از طریق کلم قرمز به راحتی می توان در آزمایش های ساده خانگی، میزان پی اچ مواد و اسیدیته آنها را مشخص نمود.
این آزمایش ها حتی برای کودکان نیز بسیار جالب هستند و از طریق آن می توان مسائل مربوط به اسید و قلیا که در درس علوم مطرح می شود را به آنان به طور عینی و تجربی آموزش داد.
آزمایش کلم قرمز علوم ششم
اسید و باز، قابلیت تغییر رنگ مواد را دارند و آزمایش کلم قرمز که در کتاب علوم ششم آورده شده است، یکی از آزمایش های ساده برای تعیین اسیدی و قلیایی بودن مواد می باشد روش این آزمایش بسیار ساده می باشد و به شرح زیر است.
موادی که برای این آزمایش مورد نیاز است عبارتند از: کلم قرمز، چاقو، کاسه، آب جوش، صافی و تعدادی لیوان پلاستیکی شفاف برای شروع کار باید کلم ها را به وسیله چاقو خرد کرد سپس آنها را در کاسه ریخت و آب جوش را به آن اضافه نمود به صورتی که تمام سطح کلم های خرد شده را بپوشاند سپس اجازه می دهیم که کلم ها به مدت 15 دقیقه بر روی شعله بجوشند، پس از آن شعله را خاموش می کنیم تا مواد سرد شوند.
در مرحله بعد به کمک صافی، آب کلم ها را جدا می کنیم؛ به این ترتیب شناساگر ما آماده می باشد می توان آنرا تا یک هفته در یخچال نگهداری کرد و برای آزمایش های مختلف استفاده نمود همچنین با استفاده از این محلول می توان کاغذ تورنسل نیز تهیه کرد که مدت زمان بیشتری قابلیت نگهداری و استفاده دارد.
آزمایش کلم قرمز کلاس ششم
در ادامه مطالب بالا و مراحل بعدی آزمایش کلم قرمز کلاس ششم، لیوان ها را در کنار هم چیده و در داخل هر کدام از آنها مقداری از آب کلم را می ریزیم در قسمت بعد در داخل هر لیوان یکی از موادی که می خواهیم میزان اسیدیته آن را مشخص کنیم می ریزیم کلم قرمز در (PH) های مختلف رنگ های متفاوتی را پیدا خواهد کرد و هر لیوان به رنگ متفاوتی در خواهد آمد که به این شرح می باشد.
در پی اچ حدود 2 رنگ محلول به صورت قرمز خواهد بود و در پی اچ حدود 4 رنگ زرشکی، در پی اچ حدود 6 به رنگ بنفش، در پی اچ حدود 8 به رنگ آبی، در پی اچ 10 به رنگ آبی- سبز و در پی اچ 12 به رنگ زرد در خواهد آمد.
چگونه از کلم قرمز کاغذ اچ پی درست کنیم
برای تهیه کاغذ تورنسل یک کاغذ خشک کن را در ابعاد کوچک برش می دهیم و آنها را در داخل یک ظرف می چینیم سپس مقداری از آب کلم را که قبلا از طریق جوشاندن کلم ها آماده کرده ایم بر روی آنها می ریزیم به طوری که روی آنها کاملا پوشیده از محلول شود کمی صبر می کنیم و بعد کاغذ ها را جدا می کنیم و می گذاریم که خشک شوند.
به این ترتیب کاغذ های تورنسل آماده می شوند و برای مشخص کردن اسیدی و قلیایی بودن مواد مختلف می توان از آنها استفاده نمود که در محیط با پی اچ خنثی به رنگ بنفش، در محیط اسیدی به رنگ قرمز و در محیط های قلیایی به رنگ آبی در خواهد آمد در صورتی که این کاغذ ها در مکان خشک و تاریکی نگهداری شوند تا چندین ماه خاصیت خود را حفظ خواهند نمود و قابل استفاده خواهند بود.
پاسخ به ۲ سوال درباره کلم قرمز
۱: رنگ آب کلم در حالت خنثی چه رنگی می باشد؟
بنفش
۲: خواص درمانی کلم قرمز چه می باشد؟
جلوگیری از یبوست، تقویت سیستم ایمنی، جلوگیزی از بیماری قلبی و زخم معده.
