بسته بندی و حمل و نقل بر اساس دستورالعمل های استاندارد + فیلم

بنده سید عباس علوی از کاپیتان های کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران هستم. سابقه ۳۰ سال حضور در کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در بخش های مختلف، مشاور سازمان بنادر دریانوردی و مدیر عملیات شرکت کشتیرانی کاسپین سرویسز، استاد ثابت در آراد برندینگ و هیئت علمی آراد برندینگ از افتخارات بنده است و اکنون در خدمت شما هستم. بسته بندی مبحث امروز بسته بندی است که در یک جلسه و یک پکیج ارائه می شود. لذا سریع از این مبحث رد می شویم. برای مطالعه بیشتر می‏توانید به سایت آراد برندینگ مراجعه کنید و مقالات موجود در درباره این موضوع را جستجو کنید.

بسته بندی یک مبحث بسیار مهم است و بعد از مبحث انتخاب محصول قرار می گیرد. اهمیت آن هم از لحاظ امنیت کار و جلوگیری از فساد و خراب شدن بار می باشد. همچین جاذبه و فرهنگ آن براساس کشور مقصد و رقابت بین تجار حائز اهمیت است. برخی کالاها مانند فله، محصولات نفتی، گندم، جو و... بسته بندی نمی شوند. • عمده کالا های قابل بسته بندی را در ۵ راستا و دسته می توان تقسیم بندی کرد: ▪️ محصولات صنایع غذایی ▪️ محصولات صنایع کشاورزی ▪️ محصولات صنایع دارویی ، بهداشتی و آرایشی ▪️ محصولات صنایع شیمیایی ▪️ محصولات فنی (صنعتی)

محصولات صنایع غذایی  ▪️ شیرینی ها ▪️ نوشیدنی ها ▪️ نان، نان شیرینی و اسنک ها ▪️ گوشت و محصولات گوشتی و ماهی ها و آبزیان ▪️ لبنیات و روغن ها ▪️ ادویه و سس ها ▪️ غذاهای آماده ( سوپ ها و منو ها) ▪️ محصولات مختلف غذایی صنایع غذایی: شامل شیرینی ها، نوشیدنی ها، محصولات گوشتی، ماهی، لبنیات، روغن ها، ادویه، سس ها، غذاهای آماده مانند سوپ ها، و...

محصولات صنایع کشاورزی اعم صادرات در این بخش شامل میوه و سبزیجات است. ? محصولات صنایع دارویی، بهداشتی و آرایشی محصولات در این بخش به دو قسمت: ▪️ محصولات دارویی ▪️ محصولات بهداشتی و آرایشی تقسیم می شود. ? محصولات صنایع شیمیایی محصولات در این بخش به دو قسمت: ▪️ محصولات شیمیایی بدون شوتیزرها ▪️ محصولات شوینده و تمیز کننده تقسیم می شوند.

محصولات فنی این محصولات شامل انواع مختلفی هستند از قبیل: ▪️ کاغذ و محصولات کاغذی، اثاثیه و محصولات چوبی ▪️ محصولات فلزی ▪️ محصولات پورسلین (Porcelain- ظروف چینی)، سرامیک، شیشه و سایر محصولات از این قبیل ▪️ محصولات صنایع نساجی؛ محصولات صنایع برق و الکترونیک اساتید و مشاوران آراد برندینگ حدود ده هزار نوع کالای صادراتی را نام میبرند که بسته بندی هر کدام بسیار تخصصی است. بعد از انتخاب محصول، در مرحله بسته بندی حتماً به یک مشاوره نیاز دارید که طبق قوانین کشور و سلیقه مشتری جنس صادر شود.

بسته بندی متناسب با انواع روش های حمل کالای صادراتی این روش ها به شرح زیر هستند: • بار هوایی • بار دریایی • حمل و نقل ریلی • حمل زمینی کالا با کامیون یا ترکیبی از انواع مختلف حمل و نقل ها حمل بار در روش هوایی بسته بندی متفاوتی دارد و به لحاظ حجم، نسبت به حمل بار در روش دریایی از حجم کمتری برخوردار است. مزیت حمل بار در روش دریایی، در حجم بیشتر است. در حمل نقل ریلی انواع واگن یخچالی و فله وجود دارد. حمل و نقل زمینی با انواع کامیون یخچالی، کانتینر و... صورت می گیرد.

بسته بندی بر اساس جنس بسته بندی براساس جنس شامل موارد زیر است: • شیشه ای مانند: عسل • فلزی • پلاستیکی • چوبی • مقوا و کاغذی ✅ استانداردهای رایج و معتبر در بسته بندی • اتحادیه بسته بندی آسیا (Asian Packaging Federation-APF) • انسیتوی بسته بندی ایران (Iranian Institute of Packaging-IRIP) • سازمان جهانی بسته بندی (World Packaging Organization-WPO) • سازمان بین المللی استاندارد سازی (International Standardization Organization-ISO) این موارد بیشتر برای کسانی است که در کار بسته بندی هستند.

چون وقتی شما تاجر باشید بعید است که خودتان در بسته بندی هم دست داشته باشید. اصولا کار را نزد کسی که کار و حرفه اش بسته بندی است می سپارید. وقتی یک جنس خوب با یک بسته خوب و شکیل دست مشتری می رسانید و یک واکنش خوب دریافت می کنید، جواب آن به خود شما بر می‏گردد. [/av_notification] چند نفر آن محصول را می بینند پرس و جو می کنند از کجا آمده، چه کسی آورده، آدرس و شماره او را بدهید و.. به این ترتیب مشتری شما افزایش پیدا می کند. پس خود کالا معرف و مبلغ خودش است. در کنار مشاوره های حضوری و غیرحضوری رایگان آراد برندینگ، جستجو و مشاهده سایتهای ارزنده در این زمینه بسیار مفید است.

سایت های مفید اطلاع رسانی در خصوص بسته بندی در ایران: ۱- سایت اطلاع رسانی صنایع سلولزی ایران - مشاهده ۲- مرکز اطلاعات کاغذ ایران Paper Information Center - مشاهده ۳- ماهنامه هنر بسته بندی - مشاهده ۴- ماهنامه مات و براق - مشاهده ۵- ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی - مشاهده ? سایت های معتبر بین المللی در خصوص بسته بندی و صنایع مرتبط : • انجمن بسته بندی انعطاف پذیر اروپا (fpe) • انجمن جهانی تولیدکنندگان فویل های آلومینیومی در صنایع غذایی (ALUFOIL) • انجمن مواد و آزمون آمریکا (ASTM ) • سازمان بین المللی استانداردسازی (ISO) • انجمن بین المللی حمل و نقل بی خطر (ISTA) - استفاده از یک بسته‌بندی نامناسب باعث می‌شود که کالای شما نیز آسیب ببیند و انتخاب یک بسته بندی درست، به کاهش هزینه و افزایش ایمنی کالا حین حمل و نقل کمک می‌کند .

بسته بندی اولیه کالا (بسته بندی صادراتی) بسته بندی در نگاه اولیه بر روی مشتری آسیایی، غربی، شرقی و... بسیار تأثیر گذار است. هر رنگ ممکن است برای یک فرهنگ و اعتقاد مهم تلقی شود. روانشناسی رنگ ها در این زمینه کارآیی زیادی دارد. بسته بندی اولیه نوعی جلد و معرف کالا محسوب می شود و می توان گفت هر چه کیفیت، جذابییت و کاربری آن برای خریدار جذابتر باشد منجر به فروش بیشتر آن کالا می شود.

بعنوان یک صادر کننده که وظیفه بسته بندی محصول را دارید باید قبل از تصمیم به صادرات و در مراحل تحقیق، زمانی را به بررسی و آنالیز بسته بندی و رفتار مشتری در آن منطقه جغرافیایی نسبت به بسته بندی ها اختصاص دهید. باید بدانیم وظیفه بسته بندی فقط حفظ و نگهداری کالا در حین حمل و نقل نیست بلکه بسته بندی یکی از آیتم های مهم در بازاریابی و فروش کالا می باشد. حمل به صورت فله، در کارتن بسته بندی می شود. هر کارتن روی یک پالت قرار می گیرد. سپس با پالت بسته می شود.

ممکن است بار به همین شکل به مقصد برسد یا بروی یک کشتی یا قطار سوار شود. حفظ ایمنی کالا در بسته بندی های صادراتی بسیار حائز اهمیت است. فرض نمایید محصولی را به عنوان میوه های تازه به کشورهای دیگر صادر می کنید. بسته بندی شما باید به شکلی باشد که فشار زیادی به میوه ها وارد نشود.

ضخامت کارتن یا بسته بندی شما باید به حدی باشد که بتواند ضربات مختلف را به خودش جذب نماید و این ضربات را به کالا منتقل نکند. اگر بسته بندی مناسب باشد و اگر ما بتوانیم یک بسته بندی ایده آل را برای محصول خود در نظر بگیریم حتی در هزینه های ما هم می تواند به ما کمک کند و هزینه ها را کاهش دهد.

ارائه اطلاعات مناسب و مختصر بر روی بسته بندی: مشتری بعد از این که برای اولین بار کالایی را انتخاب می کند دنبال مزیت رقابتی کالا و ارزش افزوده آن کالا نسبت به موارد مشابه می باشد. سعی کنید در بخشی از کالا بصورت پشت سر هم از بالا به پایین و از راست به چپ (برای فارسی زبانان) و از بالا به پایین و از چپ به راست (برای انگلیسی زبانان) این موارد را درج نمایید. ? بسته بندی رول فلزات برای حمل آسان ورقه های فلزی برش خورده و جلوگیری از آسیب دیدن، این صفحات را بصورت رول در آورده و با تسمه های مقاوم مهارشان می کنند.

چنانچه این رول ها بر روی همدیگر در کشتی قرار گیرند به آنها Break Bulk گفته می شود. قبل از چیدمان رول ها بر روی هم حتما باید به نکات فنی و مهندسی توجه گردد. مثل: میزان مقاومت رول ها در برابر فشار وارده و یا نحوه چیدمان و میزان رول بر روی یکدیگر از مواردیست که باید قبل از انجام برک بالک شدن از آنها اطلاع داشت.

بسته بندی بیگ بگ یا جامبوبگ (Big Bag-Jumbo Bag)  بیگ بگ کیسه هایی شبیه به گونی از جنس پارچه های پروپلین با حجم و مقاومت بیشتر که دارای دسته های بلند می باشند و گاها به آنها بالک بک، کیسه های فله بر و یا FIBC گفته می شود. از کیسه های بیگ بگ یا جامبوبگ در انبار کردن و یا حمل و نقل کالاهای خشک و در عین حال سیال (پودری، دانه ای، نگله و کلوخه ای کوچک) استفاده می شوند.

مقاومت کیسه های بیگ بگ بین ۵۰۰ کیلوگرم تا ۲ تن می باشد. به علت جابجایی آسان کیسه‌های بیگ‌ بگ یا جامبوبگ و همچنین هزینه کم بسته بندی و انبارداری برای صادرات انواع محصولات معدنی، کشاورزی، غذایی، سیمان فله، پتروشیمی، شیمیایی، دارویی از این نوع کیسه‌ها استفاده می‌شود.

بسته بندی کارتن: کارتن رایج ترین نوع بسته بندی در تمامی صنایع تولیدی می باشد. به نحوی می توان گفت زندگی بدون کارتن امکان پذیر نمی باشد. همه ما با نام و خود کارتن آشنا هستیم. کارتن از لایه های کاغذ فشره که به آن مقوا گفته می شود تشکیل می شود و معمولا دارای سه لایه می باشد. لایه چین دار میانی و دو لایه مسطح که از دو طرف آن را محصور کرده اند. ضخامت مقواهای مورد استفاده در یک کارتن به وزن و میزان تراکم کالایی که در آن قرار میگیرد بستگی دارد.

بسته بندی پلی بگ چیست؟ (Polybag) بسته بندی پلی بگ کیسه های چند لایه ای می باشند که برای محافظت از کالاهای جاذب رطوبت مثل: انواع مواد غذایی انسانی و دامی، قیر، گچ، سیمان و ... بکار می رود. بسته بندی های پلی بگ از دو یا چند لایه پلاستیک، آلومنیومی، فویل و .... تشکیل می شود و تعداد لایه های این نوع بسته بندی به میزان حساسیت کالا در برابر رطوبت و حتی نور مستقیم بستگی دارد. این نوع بسته بندی فقط برای حمل و نقل و یا صادرات بکار نمی رود بلکه در مصارف داخلی نیز بعضی از مواد و محصولات ملزم به استفاده از این نوع بسته بندی هستند.

بسته بندی کارتن پالت (Pallet Carton) این نوع از بسته بندی، کارتنی هست که در زیر آن پایه هایی شبیه به پالت تعبیه شده است. طراحی این نوع بسته بندی برای سهولت در جابجایی بعضی از محموله ها توسط لیفتراک در انبار و یا کانتینر صورت گرفته است.از این نوع کارتن برای محصولاتی که بسته بندی ندارند.

و یا چیدمان چندین کارتن کوچک در کنار و روی هم استفاده می شود. در زمان قرار دادن محصول یا محصولات خود در این نوع بسته بندی حتما از میزان مقاومت کارتن در برابر وزن محصول آگاه باشید. زیرا چنانچه وزن کالای داخل کارتن بیشتر از آستانه تحمل کارتن باشد در زمان قرارگیری در چنگال لیفتراک پاره و محموله دچار آسیب می شود.

بسته بندی جعبه چوبی (Wooden Box) باکس ها یا جعبه های چوبی در اندازه و سایزهای مختلف طراحی و ساخته می شوند. این نوع بسته بندی بعلت استحکام بالای چوب در برابر فشار حاصل از وزن کالا، معمولا برای کالاهای سنگین مثل انواع موتور سیکلت، قطعات یدکی بزرگ، قایق و ... استفاده می شوند. گاهی به علت حساسیت بالای بعضی از کالاها و محموله ها مثل انواع کریستال، بلور، سازهای موسیقی، مجسمه و ... از این سبک بسته بندی استفاده می شود.

بسته بندی بشکه (Barrel)  از این نوع بسته بندی جهت حمل انواع مایعات و مواد روان و لغزان مانند مشتقات نفتی و یا موارد مشابه استفاده می شود. بشکه ها معمولا به شکل استوانه و یا خمره و از جنس های پلاستیک، چوب و انواع فلزات همانند آهن، آلومنیوم، استیل و گالوانیزه ساخته می شوند. محتویات بشکه ها با متریال بشکه ها رابطه مستقیم دارند.

قبل از استفاده از بشکه حتما با کارشناس مربوطه که به آنالیز سیال اشراف دارد مشورت نمایید. زیرا بعضی از مایعات بعلت داشتن مواد اسید باعث تخریب بشکه و ایجاد خسارت به کالاهای جانبی می شوند. گاهی شیارهایی روی بشکه ها دیده می شود. این شیار ها جهت حفاظت بشکه ها در زمان حمل و نقل می باشد.

بسته بندی شرینک پلاستیکی (Plastic Storage Drums)  شرینک پلاستیکی در واقع نوعی مکمل بسته بندی محسوب می شود ولی از آنجایی که تاثیر بسزایی در ایمنی و سهولت حمل و نقل دارد ما آن را بعنوان نوعی بسته بندی در نظر میگیریم. شرینک پلاستیکی در ایجاد یکپارچگی در بسته بندی و جلوگیری از تکان های شدید ایجاد شده در اثر جابجایی های فیزیکی بخصوص در کانتینر و دریا استفاده می شود.

نگله چیست؟ (Heavy Lift) نگله در واقع به کالاهای خیلی بزرگ مثل ماشین آلات، تجهیزات، پمپ ها و ... که قابلیت بسته بندی ندارند اطلاق می شود این محموله ها در حین حمل حتی لفافی هم جهت پوشش ندارند.

بسته بندی عدل: نوعی بسته بندی برای منسوجات، پنبه، قماش و قالی می باشد. هر عدل فرش حدود ۱۵۰ کیلوگرم وزن دارد. عدل خامه فرش حدود ۷۵کیلوگرم و یک عدل ابریشم میانگین بین ۲۰ تا ۷۰ کیلوگرم وزن دارد.