دماسنج لوله ای شیشه ای است که ارتفاعی حدودا به اندازه ۲۰ سانتی متر دارد و داخل آن با جیوه پر شده است که با تغییر دما حرکت می کند، خرید دماسنج جیوه ای آزمایشگاهی در انواع مختلف بیشتر برای آزمایشگاه ها استفاده میشود.
دماسنج جیوه ای آزمایشگاهی
دماسنج در صنعت، پزشکی و خانگی کاربرد دارد، افرادی که در منزل نوزاد دارند برای اینکه مرتب دما بدن نوزاد را چک کنند نیاز به دماسنج دارند، خرید دماسنج جیوه ای آزمایشگاهی برای این افراد و همچنین افرادی که دچار سرما خوردگی شده اند ضروریست.
علاوه بر جیوه، الکل هم برای پر کردن داخل دماسنج استفاده می شود.
جیوه فلزی مایع به رنگ نقره ای و تقریبا سنگین وزن است که هم برای محیط زیست و هم انسان بسیار خطرناک است و امروزه کمتر از این ماده برای دماسنج استفاده می شود حتی در برخی کشورها تولید دماسنج های جیوه ای ممنوع شده است.
اگر به هر دلیلی شیشه دماسنج بشکند جیوه به راحتی از آن خارج می شود که برای بدن بسیار مضر است، پس از قرار دادن آن در دسترس کودکان خودداری کنید چرا که باعث مسمومیت های شدید و مشکلات عصبی می گردد.
جیوه در سه نوع مایع، معدنی و آلی وجود دارد، جیوه مایع خطرناک ترین نوع آن است و بدون تبخیر شدن تا مدت های طولانی می تواند در محیط باقی بماند، گازهای متصاعد شده از آن بسیار خطرناک تر از خود جیوه است .
شاید این سوال برای شما هم پیش بیاید که چرا با اینکه جیوه سمی است و بسیار برای بدن و محیط زیست خطرناک است برای دماسنج ها مورد استفاده قرار می گیرد؟ در پاسخ به این سوال بهتر است ویژگی هایی که جیوه دارد را بررسی کنیم.
یکی از دلایلی که از جیوه برای داخل دماسنج استفاده می کنند این است که کمترین درجه دما می تواند روی آن تاثیر داشته باشد به همین دلیل می تواند تب های بسیار خفیف را هم مشخص کند.
دلیل بعدی این است که جیوه با شیشه واکنش خاصی نمی دهد و اینکه به سطح شیشه هم نمی چسبد و به راحتی با انبساط و انقباض به بالا و پایین حرکت می کند.
جیوه در دماهای بسیار سرد یخ نمی زند و به عبارتی نقطه انجماد آن بسیار پایین است. علت بعدی اینکه چون رنگ تیره و مات دارد که در محفظه شیشه ای به راحتی قابل تشخیص است.
در یک سر دماسنج جیوه ای قسمتی وجود دارد که با قرار گرفتن در دهان، زیر بغل، لاله گوش و یا در ظرف مایعات گرم می شود و این گرما را به جیوه منتقل کرده و کم کم بالا می رود.
نوع درجه بندی دماسنج های جیوه ای بر حسب درجه سانتیگراد و یا درجه فارنهایت است، دماسنج جیوه ای را فردی به نام فارنهایت اختراع کرد و به همین دلیل هم نوع درجه بندی که بر روی دماسنج جیوه است به نام فارنهایت نام گذاری می شود.
درجه بندی که برای سانتی گراد انجام می شود بر حسب نقطه ذوب و نقطه جوش است پس چون آب در صفر درجه یخ می زند و در 100 درجه به جوش می آید این درجه بندی را بین 0 تا 100 قرار می دهند.
ولی درجه بندی فارنهایت کاملا متفاوت است اعداد بین رنج 32 تا 212 قرار دارد.
نوع دیگری از درجه بندی هم وجود دارد که سلسیوس می باشد و اعداد آن بین 39 تا 350 درجه است.
شیشه استفاده شده برای دماسنج بسیار باریک است و مقدار جیوه قرار گرفته در آن هم بسیار کم و قطری به اندازه یک تار مو دارد.
اما یک دماسنج چطور کار می کند؟ دما و حرارت مهم ترین عامل برای کار کردن دماسنج است، یعنی با گرم شدن سری دماسنج جیوه داخل آن منبسط شده و بالا می رود و پس از سرد شدن دوباره منقبض شده و به پایین و جای اولیه خود بر می گردد.
دماسنج جیوه ای هم برای اندازه گیری دمای محیط و هم برای کنترل دمای محلول های آزمایشگاهی و حتی برای اندازه گیری دمای غذا در آشپزخانه ها استفاده می شود.
انواع مختلفی از دماسنج ها وجود دارد، امروزه دماسنج هایی تولید شده اند که به صورت دیجیتالی اعداد را نشان می دهند که این دماسنج ها بسیار دقیق تر هستند و معمولا از جنس پلاستیک تهیه می شوند.
دماسنج های جیوه ای به خاطر خطراتی که دارند دیگر برای استفاده های بالینی مثل گرفتن دمای بدن استفاده نمی شوند و بیشترین کارایی را در آزمایشگاه ها و برای اندازه گیری دمای مایعات دارند.
دماسنج جیوه ای را حتما نباید در تماس مستقیم با مایعات قرار داد بلکه آنها طوری طراحی شده اند که با برخورد حرارت و بخار هم می توانند درجه را نشان دهند.
دماسنج های الکلی هم مانند دماسنج های جیوه ای کار می کنند فقط با این تفاوت که به جای جیوه در داخل آنها از الکل استفاده شده است.
بعد از گرفتن درجه برای اینکه جیوه دوباره کالیبره شود و به مقدار اولیه خود بازگردد باید چند بار آن را محکم تکان داد.
دماسنج هایی که برای اندازه گیری تب به کار گرفته می شود بر اساس دمای بدن درجه بندی می شوند و معمولا اعداد حک شده روی آن بین رنج 37 تا 42 درجه می باشد، ولی دماسنج هایی که برای اندازه گیری دمای محیط هایی مثل گلخانه به کار می روند دارای درجه بندی متفاوتی دارد.
تفاوتی که بین دماسنج پزشکی و دماسنج معمولی وجود دارد در میزان دقت آنهاست.
انواع دماسنج های جیوه ای را با قیمت هایی مناسب و ارزان در تمامی داروخانه ها می توان پیدا کرد، اکثر دماسنج های موجود در بازار محصولات با کیفیت داخلی هستند.
.