خرما، یک میوه خوشمزه و مغذی است. قند و کالری خرما خارک و مواد مغذی موجود در آن با بررسی های انجام شده در مقایسه با بسیاری از میوه‌ها بیشتر است اما اگر در حد تعادل مصرف شود، یک میان وعده عالی به خواهد بود و تاثیر قابل توجهی روی قند خون و وزن ندارد این میوه در نواحی گرمسیری و نیمه‌گرمسیری کشت می‌شود.
در مورد خاستگاه خرما اختلاف نظر وجود دارد؛ اما شواهد نشان می‌دهد که کشت آن به ۵ هزار سال پیش برمی‌گردد. خرما در بسیاری از فرهنگ‌ها و ادیان از ارزش و محبوبیت زیادی برخوردار است.
- بیشتر بخوانید: کلمپه اژدری
یکی از راه های تناسب اندام و داشتن رژیم غذایی مناسب شمارش کالری مواد غذایی مصرفی است. شما با کاهش کالری مصرفی روزانه می توانید وزن خود را کم کنید اما از مهمترین عوامل کاهش کالری مصرفی روزانه کیفیت کالری دریافتی شما است.
شما می توانید با کاهش روزانه کالری دریافتی بدون در نظر گرفتن کربوهیدرات و چربی مورد نیاز بدن هم وزن کم کنید اما این راه درست نیست. یکی از مواد غذایی سالم و مقوی برای مصرف روزانه و تامین ویتامین بدن خرما است.
اما خرما چند کالری دارد و ارزش غذایی خرما چقدر است؟ خرما خارک بر اساس نوع درخت خرما دارای شکل، رنگ و حتی مزه متفاوت است. بطوری که خارک نخل بزرگ زرد،گردی شکل و شیرین هست در حالی که خارک درخت شیخالی قرمز رنگ است یا خارک درخت خرما تلخ مزه است!
کالری خرما خارک
خرما بعد از مرحله چاقالی‌ها ممکن است زرد یا قرمز شود که به آن (خرما خارک) می‌گویند این خرما طعم نسبتا شیرینی دارد اما به دلیل نارس بودن به محض اینکه آن را میل کنید متوجه جمع شدن پوست دهان می شوید.
میزان کالری یک عدد خرما ۲۳ کالری است. به عبارتی هر 100 گرم خرمای تازه حدود 282 کالری دارد. ارزش غذایی ۱۰۰ گرم یعنی حدود یک لیوان خرمای بدون هسته کالری = ۵۰۲ چربی کل = ۰/۶۹ گرم کلسترول = ۰ میلی گرم سدیم = ۴ میلی گرم کربوهیدرات کل = ۱۳۳/۵۵ گرم فیبر =۱۴/۲ گرم قند =۱۱۲/۷۶ گرم پروتئین = ۴/۳۶ گرم کلسیم = ۶۹ میلی گرم آهن= ۱/۸۲ میلی گرم پتاسیم = ۱۱۶۸ میلی گرم
خرما، یکی از قدیمی‌ترین میوه‌هایی است که بشر از آن استفاده کرده است. میوه اولیه درخت نخل تا تبدیل شدن به خرما چهار مرحله را طی می‌کند. در مرحله اول، شکوفه‌های درخت نخل ماده به شکل میوه سفت و سبز رنگی به نام چاقالی درمی‌آیند در مرحله بعد، چاقالی به خرمای نارس یا خارک تبدیل می‌شود.
- بیشتر بخوانید: خرمامضافتی صادراتی
سپس خارک به رطب تبدیل می‌شود که ممکن است در این مرحله چیده شود در نهایت، اگر رطب چند روز روی درخت باقی بماند به خرمای کاملا رسیده تبدیل می‌شود خرما منبع خوب فیبر، پتاسیم و منیزیم است.
فیبری که در یک چهارم لیوان خرما وجود دارد ۱۲ درصد نیاز روزانه بدن به فیبر را تامین می‌کند فیبر هم حس سیری را تحریک می‌کند و هم در سلامت دستگاه گوارش نقش دارد خرما بیش از سایر میوه‌ها پلی‌فنول دارد.
پلی‌فنول‌ها خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی دارند. این ترکیبات احتمال بروز بیماری‌های مختلف مثل سرطان و مشکلات قلبی را کاهش می‌دهند. جدول زیر ارزش غذایی ۱۰۰ گرم خرما را نشان می‌دهد: کربوهیدرات ۷۵ گرم پروتئین ۴/۲ گرم چربی ۰/۳ گرم فیبر ۸ گرم فولات (ویتامین B9) ۱۹ میکروگرم پتاسیم ۶۵۶ میلی‌گرم کلسیم ۳۹ میلی‌گرم منیزیم ۴۳ میلی‌گرم آهن ۱میلی‌گرم
یک عدد خرما همچنین دارای مواد معدنی همچون کلسیم، آهن و زینک است. یکی دیگر از ارزش‌های غذایی خرما وجود مقادیر زیاد پتاسیم است. به طور متوسط در هر سه عدد خرمای مجول ۵۰۲٫۵ میلی‌گرم پتاسیم وجود دارد. مقدار کم پتاسیم در بدن می‌تواند منجر به فلج شدن عضلات و ضربان قلب نامنظم شود که بسیار خطرناک است و ممکن است باعث مرگ شود.
خرما همچنین سرشار از منیزیم است. منیزیم یک ماده معدنی و الکترولیتی است که برای عملکرد مناسب بدن ضروری است. کمبود منیزیم ممکن است منجر به حالت تهوع، استفراغ یا گرفتگی عضلات و تشنج شود. خوردن مرتب خرما راهی مناسب برای اضافه کردن منیزیم به رژیم غذایی است. یک وعده خرما با کالری ۲۰۰ تقریبا شامل ۳۹ میلی‌گرم یا ۹ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه منیزیم است.
خارک،میوه نارس درخت خرما یا به عبارتی دیگر خرمای نارس است که بخاطر مزه شیرین و کالری کم این میوه در کنار خواص تغذیه ایی که دارد باعث ایجاد محبوبیت این میوه شده است.
این محصول درخت خرما طرفداران دو آتیشه خاصِ خود را دارد که هر ساله در مرداد ماه منتظر این محصول هستند. خارک در واقع همان خرمای نارس است که پس از مدتی بر روی درخت خرما تبدیل به رطب و سپس خرما می تواند تبدیل شود.
انواع خرما خارک عبارت اند از:
- خارک حاج باقری: رنگ: زرد | مزه:شیرین | طول خارک حاج باقری : 3 تا 5 سانتی متر | شکل : بیضی شکل
- خارک برحی: رنگ: زرد | مزه:شیرین | طول خارک برحی: 2 تا 3 سانتی متر | شکل : گردی شکل
- خارک شیخالی: رنگ: قرمز | مزه:شیرین | طول خارک شیخالی : 3 تا 5 سانتی متر | شکل : بیضی شکل
خرمای نارس تمامی ارزش غذایی خودِ خرما ( یعنی مواد معدنی ، ویتامین و …) را داراست + دارای فیبر بیشتر و کالری ( قند) خیلی کمتر نسبت به خود خرما می باشد. به همین دلیل بسیار برای افرادی دیابتی و یا افرادی که قصد لاغر شدن دارند، بسیار مفید است.
فواید هرمای خارک عبارت اند از:
- خارک و دیابت ( تنظیم کننده قند خون)
- خارک و درمان یبوست
- خارک و معده: بطور کلی مصرف خارک برای عملکرد کل دستگاه گوارش (از جمله معده) مفید است اما یک خاصیت بخصوص و مهم خارک، تأثیر مثبت بر روی مخاط معده انسان دارد.
- خارک و لاغری : این میوه دارای کالری و قند پایینی است پس به راحتی می توانید آن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- علاوه بر مواد معدنی و انرژی زیاد، یکی دیگر از فواید خرما، خواص آنتی‌اکسیدانی این میوه است.
در یکی از تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۴ محققان متوجه شدند که خاصیت آنتی‌اکسیدانی خرما به دلیل وجود ترکیبات فنولی مانند فلاونوئیدها است. فلاونوئیدها خطر مبتلا شدن به بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان را کاهش می‌دهند.
همچنین پلی فنول‌ها خاصیت درمانی دارند و طبق مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۸ محققان دریافتند که فلاونوئید ها می‌توانند در درمان بعضی بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون و آلزایمر موثر باشند. همچنین افزودن خرما به رژیم غذایی روزانه می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد.
در یکی دیگر از تحقیقات که در سال ۲۰۱۴ روی موش‌های آزماشگاهی انجام شد، محققان متوجه شدند که مصرف خرما نقش بسزایی در کاهش خطر مبتلا شدن به سرطان دارد. اگرچه بیشتر کالری خرما از قند این میوه است، اما مصرف به اندازه این میوه برای بیماران دیابتی مشکل ساز نخواهد بود.
طبق بررسی‌های انجام شده در سال ۲۰۱۷ روی موش‌ها، نشان داده شد که خرما پتانسیل کاهش علائم دیابت مانند آسیب‌های عصبی را دارد. با این وجود باید تحقیقات بیشتری انجام شود تا مطمئن شویم که آیا واقعا مصرف خرما می‌تواند در درمان دیابت موثر باشد یا خیر.
1علاوه بر این، خرما برای بیماران دارای چربی خون و ناراحتی های تنفسی مفید است. مواد متعددی مانند پتاسیم و سولفور در خرما وجود دارد که نه تنها سلامت قلب را حفظ می کند بلکه به روند شکستن چربی در بدن نیز کمک می کند. برای افزایش میزان متابولیک و کاهش وزن، صبح ها خرما مصرف کنید.