یکی از نمادهای ملی ایران که در سراسر جهان معروف است فرش دستباف است، امروز راجب طرحهای فرش دستباف و بررسی مشخصات انواع آن صحبت می کنیم، وقتی نام فرش دستباف در سراسر جهان به میان می آید، کشور ایران به ذهن می آید، زیرا بهترین و زیباترین فرشهای دنیا برای ایران هستند، متاسفانه خرید فرش دستباف در سالهای اخیر نسبت به گذشته کمتر شده است.
زمانی فرش دستباف چیزی بود که همه می توانستند درباره آن صحبت کنند و به عنوان پس اندازی برای آینده در نظر گرفته می شد، بنابراین به مرور زمان با ارزش و گران تر می شد، بسیاری از مردم این فرش را می خریدند اما امروزه با توجه به ارزش بالای آن، هرکسی توان خریدش را ندارد.
مشخصات فرش دستباف
خرید این محصول می تواند بسیار منطقی باشد، زیرا عمر طولانی تری دارد و می تواند پس انداز محسوب شود، همچنین با خرید این اثر گرانبها، نه تنها از هنرمند خالق آن تشکر کردیم، بلکه به سلامتی ما نیز کمک می کند زیرا یکی از مشخصات فرش دستبافت ضد حساسیت بودن آن است.
حدود یک سوم فرش دستباف جهان در ایران بافته می شود، فرش دستباف ایرانی در سه نقش اصلی اوثنگرج، کاستی و افشان بافته می شود که نسبت به سایر طرحها محبوبیت بیشتری دارد و اغلب فرشهای خانه های ایرانی لبه های پهن و بیضی در مرکز دارند، دارای الگوی درشت برنزه با الگوی شکل است.
این طرح فرش دستباف از معماری دوره اشکانی الهام گرفته شده است، فرش دستبافت ارزش هنری بیشتری نسبت به فرش ماشینی دارد و از دور و نزدیک زیبا و براق است.
فرش دستبافت با تفاوت ابعادی چند سانتی متری بین بالا و پایین مشخص می شود، این ویژگی عیب محسوب نمی شود، اما در فرشهای کوچک قابل مشاهده است، اگر می خواهید از تقارن فرش اطمینان حاصل کنید، فرش دستباف را از قسمت وسط باز کنید و تفاوت بالا و پایین فرش را پیدا کنید.
تقارن رنگ، مشخصه فرش دستباف است، هنگام خرید فرش دستباف، رنگ را زیر نور طبیعی بررسی کنید و به تقارن رنگ قسمتهای متقارن آن توجه کنید، لطفا توجه داشته باشید که فرشهای دستباف در جهتی که شما می خوابید تیره می شود.
یکی از ویژگیهای فرش دستبافت براق بودن و انعطاف پذیری پرز فرش دستبافت است، هنگام خرید فرش دستبافت دقت کنید که رنگ سطح فرش دستبافت با لبه پرز تفاوتی نداشته باشد، تفاوت رنگ به این دلیل است که نشانه رنگ آمیزی فرش به رنگ جوهر و رنگ است، این فرش ممکن است پس از شستشو کدر شود.
اگر پرز فرش دستباف زبر باشد، تمیز کردن فرش دشوارتر خواهد بود، یکی از ویژگیهای فرش دستباف این است که هر چه فرش دستبافت طولانی تری استفاده شود، ارزش اقتصادی و هنری آن بیشتر می شود، به خصوص اگر این فرش به رنگهای طبیعی رنگ آمیزی شود.
برخلاف فرش ماشینی، فرش دستبافت در تابستان به طور طبیعی خنک و در زمستان گرم است، اما فرش ماشینی اینطور نیست، اگر رنگ فرش دستبافت مصنوعی است، قبل از خرید، قسمتهایی از فرش را با دستمال مرطوب پاک کنید، اگر رنگ مصنوعی باشد پارچه را لکه دار می کند.
یکی از ویژگیهای فرش دستبافت این است که تنها با دیدن طرحها و رنگهای مختلف احساس آرامش و شادی به شما دست می دهد پس برای خرید فرش دستبافت فرشی را انتخاب کنید که طرح و رنگ آن را می پسندید.
مزیت فرش دستبافت این است که با استفاده از پشم، ابریشم و پنبه به عنوان مواد اولیه، الکتریسیته ساکن در فرش ایجاد نمی شود، این فرش از مرغوب ترین فرشهای دستبافت است، فرش دستبافت به سلامت جسمی کمک می کند و باعث ایجاد حساسیت نمی شود.
در این نوع فرش از الیاف طبیعی و مواد تشکیل دهنده آن از طبیعت استفاده می شود، در حالی که در فرشهای ماشینی از الیاف مصنوعی استفاده می شود.
فرش ماشینی برای مبتلایان به آسم خطرناک است زیرا باعث ایجاد حساسیت می شود، استفاده از فرش ماشینی برای کودکان به خصوص نوزادان نیز مضر است زیرا آنها به مواد مصنوعی و مواد شیمیایی بسیار حساس هستند.
فرش دستباف چهل تکه
این محصول حاصل ذوق و هنرمندی افراد خلاقی است که زیبایی طبیعت را هنرمندانه در فرش دستباف بیان می کنند که انواع مختلفی دارد، فرش دستبافت چهل تکه نیز از نسل جدید حاصل کار این هنرمندان است، این کار به قدری دقیق و ظریف است که هرکسی از عهده آن بر نمی آید، قالیبافان از گذشته تا به امروز هر بار مدلهای جدیدی از قالی ایجاد کرده اند که زیبایی فرش دستبافت را افزایش داده اند.
قالی بافان این بار مدل جدیدی از فرش دستبافت را طراحی کرده است که آن را یکی از جذاب ترین و محبوب ترین مدلها می داند، به همین دلیل مشتریان زیادی دارد.
فرش دستبافت چهل تکه از قسمتهای مختلفی تشکیل شده است که تمامی آنها نیز دستباف هستند، فرش چهل تکه ماشینی نیست و بافتی زیبا و خاص دارد، نام دیگر فرش چهل تکه فرش کلاژ است، این کلمه ریشه فرانسوی دارد و به معنی چفت کردن است و به قسمتهای مختلف این نوع فرش دست بافت اشاره دارد.
تکنیک چسباندن قطعات به هم سالها قبل از میلاد مسیح در فرانسه شناخته شده بود، در دوران پیش از مسیحیت با چسباندن مواد غیرقابل استفاده و اشیا شکسته بر روی سطوحی مانند مقوا و کاغذ، کلاژهایی از طرحهای زیبا و ترکیبهای جدید ایجاد می شد، یک فرش دستبافت چهل تکه در اصل از این آثار الهام گرفته شده است.
هنر گلدوزی شبیه کلاژ فرانسوی است که قدمت آن به دوره سلجوقی باز می گردد، با گذشت زمان از این روش برای انواع فرش ماشینی و دستبافت استفاده شده است.
فرشها به روشهای مختلفی ساخته می شدند، در گذشته همچنین تکه های قالیچه های فرسوده را بریده و برای کلاژهای دست ساز خود از آنها استفاده می کند، اما اغلب فرشها به صورت جداگانه با طرحهای مختلف بافته می شوند و با هم ترکیب می شوند، زیبایی این هنر به سرعت پیشرفت کرد و افراد زیادی را به خود جذب کرد، این نوع فرش چند مدل دارد.
فرش چهل تکه پشت جاجیم که زمینه فرش چاجیم است که قطعات روی آن چسبانده شده است، فرش چهل تکه پشت چرم که در این مدل قطعات فرش به پایه چرمی دوخته و ثابت می شود، فرش چهل تکه بدون پیش زمینه که مدل دیگری از فرش دستبافت چهل تکه بدون زمینه می باشد، هر سه مدل فرش زیبایی خاص خود را دارند و نوع مناسب آن با توجه به سلیقه مشتری انتخاب می شود.
فرش دستباف لچک ترنج
برای ساخت و دوخت و طراحی، ابتدا باید طرح فرش را انتخاب کنید، فرش دستباف لچک ترنج را می توان در ابعاد های مختلف بافته و سپس به هم وصل کرد، ممکن است در اطراف فرش چسب بزنید تا گره های انتهایی را در جای خود نگه دارید، تکه های فرش را در کنار هم قرار داده و با چسب مخصوص به هم نگه می دارند، البته باید بدانید که استفاده از چسب تنها عامل نگه داشتن این قطعات در کنار هم نیست، ریزه کاریها عمدتا به صورت دایره ای، راه راه و بیضی طراحی می شوند.
اساساً ریزه کاری یک فضای خاص از جمله نقش آن در آن فضا است، اگر چند طرح در یکدیگر باشد، صحبت از نیم کاسه های تو در تو یا به اصطلاح نیم کاسه است.
فرش دستباف گل فرنگ
درباره اصل طرحها و نقشهای مختلف حال حاضر فرش دستباف گل فرنگ اختلاف نظر زیاد است، ما معتقدیم که طرح طبیعی این طرح از دوره صفویه آغاز شد و حدود 150 سال پیش، زمانی که بافت فرشهای دستباف اوج گرفت، در زمان ناصرالدین شاه در بین ایرانیان رایج شد، برخی مینیاتورهایی با الهام از گل رز منتشر کرده اند، در حالی که برخی دیگر معتقدند پارچه هایی با این نقش طراحی شده اند، اما همه اینها به تئوری و ماهیت دقیق این طرح محدود می شود و در نهایت تاریخ مشخصی وجود ندارد.
فرشهای ایرانی به دلیل زیبایی طرحها و نقشهایشان حرف اول را در دنیا می زنند و طرحها و نقشهای گل فرنگ یکی از نقشهای ماندگار است که طرفداران زیادی برای او به همراه داشته است.
نقشهای این طرح از گلهای طبیعت الهام گرفته شده و بیننده مسحور گلهای به کار رفته در ترکیب بندی این الگو می شود، این طرح به قدری زیبا، طبیعی و هنرمندانه است که به نظر می رسد تک تک گلهای فرش به طور طبیعی چیده شده و روی فرش قرار گرفته اند.
ترکیب رنگهای به کار رفته در این نوع فرش منحصر به فرد است، رنگهای روشن، به ویژه قرمز، فرشهای دستبافت با طرحها و نقشهای گل فرنگ مانند خورشید می درخشند، بوته گل رز که مهم ترین نقش را در این طرح ایفا می کرد در کنار اشکال متنوعش باعث خلق این شاهکار هنری شده است.
در آذربایجان شرقی قالی بافی یکی از مشاغل اصلی مردم این ایالت است، شهرهایی چون اهر، تبریز، مشکین، خوی، سراب و هریس، آنها در قالی بافی بسیار مهارت دارند، نقوش گل فرنگ توسط هنرمندان چیره دست این مردم ساخته شده است، از جمله فرشهای دستباف گل فرنگ کار آنها است، فرشهای گل فرنگ به دلیل کیفیت بالا و نقشهای بسیار خاص که توسط هنرمندان ماهر ساخته شده اند در سراسر جهان شهرت دارند.
فرش دستباف گل برجسته
یکی از جالب ترین و زیباترین دستاوردهای این صنعت، فرش دستباف گل برجسته است، جالب اینجاست که تعداد کمی از تولیدکنندگان در ایران و جهان قادر به تولید فرش با این مدل هستند، این فرشهای استثنایی و زیبا در سایزهای مختلف 6 متری، 9 متری و 12 متری تولید و به فروش می رسد.
سایزهای دیگر این فرشها البته برای تولید فرشهای سایز کوچکتر یا فرشهای منحصر به فرد، قابل تهیه است، چیزی که فرشهای گل برجسته را از سایر فرشها متمایز می کند، نخ است، این فرشها دارای نخهای تار هیت ست می باشند که در دو نوع هیت ست و الیاف اکریلیک بالابر استفاده می شوند، زمانی که این دو نوع نخ با هم ترکیب شوند، فرش موجهای زیبایی خواهد داشت، همچنین ضخامت نخ استفاده شده برای فرش نازک است، شانه و تراکم بالا نیز در بافت این فرشها دیده می شود.
در این مدل فرش طول قسمت بیرون زده نخ فرش حدود 7 تا 9 میلی متر است، قسمت صاف و توخالی فرش دارای پرزهای 6 الی 8 میلی متری است، این تفاوت پرزهای کوتاه و بلند چیزی است که این فرش را از سایر فرشها متمایز می کند، علاوه بر این، محافظت از تراکم و شانه های بلند جلوه خاصی به فرش می بخشد.
فرش گل برجسته در انواع طرحهای سنتی به بازار می آید، علاوه بر این، بسیاری از مردم طراحی مدرن را ترجیح می دهند، بنابراین فرشهای گلدار با طراحی مدرن در بازار به فروش می رسند، فرشهای گل برجسته یکی از عناصر زیبا در طراحی دکوراسیون داخلی هستند که در طرحها و رنگهای مختلفی وجود دارند، بافت این قالیچه های ممتاز و تخصصی تفاوت چندانی با سایر فرشها ندارد، تنها تفاوت قابل توجه استفاده از دو نخ خواب متفاوت است.
پس از بافته شدن کامل از بافندگی، سطح فرش رج خاصی ندارد، به این معنی که کل سطح فرش یک شکل یکسان دارد، اما فرش در این مرحله پولیش می شود، فرشها در طول فرآیند سمباده در معرض حرارت شدید قرار می گیرند، این کار باعث گرم شدن نخ هایبال به کار رفته در پارچه شده و تا حدودی آن را ذوب می کند، این امر سطح نخ حجیم را کاهش می دهد و نخ اکریلیک را برجسته می کند.
یکی از مزایای فرشهای گل دار زیبایی منحصر به فرد این فرشها می باشد، طرح و رنگهای چشم نواز و همچنین ظرافت بالای فرش، این فرش را زیبا و خاص کرده است، طرحها و رنگها در این فرش بازی می کنند، فرشهای گل برجسته در طرحها و رنگهای بسیار متنوعی عرضه می شوند.
الیاف به کار رفته در بافت این فرش از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است، این موضوع باعث افزایش طول عمر و دوام فرش می شود، از طرفی حتی پس از ساعتها شستشو، کیفیت، زیبایی و درخشندگی فرش به خطر نمی افتد، اگر به آنها دقت کنید ظرافت زیادی در این فرشها به چشم می خورد، تراکم بالا و بافت بسیار ظریف، فرش گل برجسته را نرمتر می کند.
در هر صنعتی، محصولات جدید دارای نقاط قوت و ضعف جدید و متفاوتی هستند که به مرور زمان آشکار خواهند شد، همین امر در مورد فرشهای گل برجسته نیز صدق می کند، بزرگ ترین عیب موجود در این فرشها ناهمواری پرز فرش است، ممکن است تعجب کنید، اما این مزیت به عنوان یک نقطه ضعف تلقی می شود.
به عبارتی برجسته شدن چند طرح با این که زیبایی فرش را دو چندان می کند اما از طرف دیگر، خرده های غذا، نان، گرد و غبار و کثیفی در قسمتهای فرورفته فرش جمع می شوند و تمیز کردن را کمی دشوارتر می کنند.
اگر بلافاصله به تمیزی فرش خود اهمیت ندهید، پس از مدتی بافت فرش شروع به کپک زدن می کند، برای این مشکل نیز راه حلی وجود دارد، برای جلوگیری از این مشکل، توصیه می شود در مکانهای پرتردد منزل خود این فرش را نگذارید.
فرش دستباف طرح ماهی
تنوع این محصول ایرانی در طرح و رنگ به حدی است که متناسب با هر سلیقه ای بافته می شود و زیبایی هر طرحی در نوع خود بی نظیر است، فرش دستباف طرح ماهی یکی از اصیل ترین طرحهای فرش ایرانی است، یکی از پرفروش ترین و زیباترین طرحهای فرش دستباف تبریز که در خانه های ایرانی استفاده می شود و فضایی شیک و چشمگیر را در خانه شما ایجاد می کند.
فرش دستبافت با طرح ماهی ریز در بین فرشهای دستبافت ایرانی طرفداران زیادی دارد و در میان فرشهای ایرانی معروف ترین طرح به شمار می رود و در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفته است، نقش ماهی ریز که زمینه فرش دستباف را تشکیل می دهد، طرحی نسبتاً زنده است و قدمتی حدودا 600 ساله دارد.
بسیار ممنون و خرسندیم که تا انتهای این مطلب همراه ما بودید، با دادن نظرات و پیشنهادات و سوالات خود اعم از نحوه تهیه این محصولات و نحوه بافت و همچنین خرید و فروش این فرشها هم ما را خوشحال کرده و هم در اسرع وقت پاسخ خود را از کارشناسان ما دریافت می کنید.
ما در این مقاله تماما تلاش خود را کردیم تا طرحهای فرش دستباف را به تفصیل بررسی کرده و مشخصات آنها را در اختیار شما قرار دهیم تا در هنگام خرید بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید.