در ادامه این موضوع را بررسی می‌کنیم که محصولات ایران بیشتر به کدام کشورها صادر می‌شود، چگونه می‌توانیم به کشورهای همسایه کالا صادر کنیم و بهترین راه برای ورود به بازارهای صادراتی چیست.
ظرفیت صادرات به کشورهای همسایه
صادرات ایران به دو بخش تقسیم می‌شود: صادرات نفتی و غیرنفتی. صادرات نفتی در انحصار دولت قرار دارد و تاجران معمولی نمی‌توانند در این حیطه کار کنند. بررسی آمارها نشان می‌دهد حدود ۵۴ درصد صادرات غیرنفتی ایران به کشورهای همسایه انجام می‌شود. در سال ۹۷، از حدود ۴۴ میلیارد دلار صادرات کشور، ارزش کالاهای صادرشده به پانزده کشور همسایه ایران به ۲۴ میلیارد دلار رسیده است. ایران با پانزده کشور هم‌مرز است که از این بین، با هفت کشور مرز زمینی یا خاکی و با هشت کشور هم مرز دریایی دارد. کشورهای افغانستان، پاکستان، عراق، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، ترکیه و عراق با ما مرز زمینی دارند و با کشورهای عمان، قطر، کویت، عربستان، امارات، بحرین، قزاقستان و روسیه نیز از طریق راه‌های دریایی در ارتباط هستیم.
برای ورود به بازار کشورهای همسایه دو راه داریم: ورود غیرمستقیم و استفاده از روابط تجاری و یا ورود مستقیم به بازار این کشورها.
نحوه ورود به بازار کشورهای همسایه
برای ورود غیرمستقیم به بازار عراق یا امارات، کافی است رابطی در این کشورها داشته باشید که پس از آنالیز بازار و بازاریابی، برای شما مشتری پیدا کند. برای ورود مستقیم به بازار کشورهای همسایه، باید سایت‌هایی به زبان انگلیسی و عربی و با دامنه .com راه‌اندازی کنید. اگرچه می‌توانید برای کشورهای حوزه CIS مثل روسیه، به زبان روسی هم تبلیغ و برندسازی کنید، اما در کل، کار باید بر پایه سایت‌های انگلیسی‌زبان انجام شود؛ چون انگلیسی در دنیا زبان مرجع به شمار می‌رود و تاجران معتبر و حرفه‌ای برای پیدا کردن محصول، به این زبان جستجو می‌کنند. اما اگر محصول صادراتی شما فقط در بازار کشورهای عربی خریدار دارد، باید به زبان عربی برندسازی کنید. [av_notification title='' color='silver' border='dashed' custom_bg='#444444' custom_font='#ffffff' size='large' icon_select='no' icon='ue800' font='entypo-fontello' admin_preview_bg=''] برای راه‌اندازی سایت از دامنه .ir استفاده نکنید؛ چون گوگل چنین سایت‌هایی را به کاربران کشورهای اطراف نشان نمی‌دهد، حتی اگر به فارسی جستجو کنند. [/av_notification]بزرگترین واردکنندگان کالاهای ایرانی
بیشترین محصولات صادراتی ایران به کشور چین صادر می‌شود و پس از چین، عراق دومین مقصد صادرات محصولات ایران به شمار می‌رود. عراق محصولات بسیار مختلفی را از ایران وارد میکند و بازار این کشور مزیت‌های بسیاری برای ما دارد.
مردم عراق اشتراکات فرهنگی و دینی بسیاری با ما دارند. کردهای ایران و عراق هم ارتباطات بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند و تقریبا بین کردستان ایران و عراق مرزی وجود ندارد.
بازار عراق ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های فراوانی برای صادرکنندگان ایرانی دارد که باید از آن‌ها به‌خوبی بهره ببرند.
مزیت های صادراتی ایران
در حال حاضر بیش از چهار هزار قلم کالا از کشور صادر می‌شود و تنوع محصولات صادراتی ایران بسیار بالاست. محصولات ایرانی به چند دلیل در کشورهای اطراف، به‌خصوص در کشورهای حاشیه خلیج فارس بسیار محبوب هستند. عواملی همچون ارزان بودن مواد اولیه در ایران، قیمت پایین سوخت و انرژی برای تولیدکنندگان و همچنین دسترسی به نیروی کار ارزان، باعث شده هزینه تولید محصول در ایران بسیار پایین باشد.
از سوی دیگر، پایین بودن ارزش پول ایران در مقایسه با کشورهای همسایه، باعث می‌شود مردم این کشورها برای خرید از ایران تمایل بیشتری پیدا کنند. کما اینکه نوسانات دلار در سال ۹۷ باعث تغییر زیادی در ارزش پول ایران شد و به همین دلیل، مصرف‌کنندگان کشورهای اطراف تمایل بیشتری برای خرید محصولات ایرانی نشان دادند.
تاثیر تحریم ها بر صادرات ایران
باید بدانید که تحریم‌ها بیشتر با هدف تضعیف دولت‌ها وضع می‌شوند و روی اشخاص و تجار معمولی تاثیر چندانی ندارند. در واقع تاجران ایرانی می‌توانند با استفاده از این موقعیت چند برابر سود کنند. در ایران مواد اولیه برای تولید محصول به ریال تهیه می‌شود، کارگران به ریال حقوق می‌گیرند و به‌طور کلی، محصول به ریال تولید می‌شود، اما صادرکنندگان می‌توانند به دلار، دینار و یورو پول دریافت کنند و باعث ارزآوری برای کشورشان بشوند. به همین دلیل تحریم‌ها برای تاجران ایرانی سود بیشتری خواهد داشت.
اهمیت برندسازی در تجارت
کشورهای اطراف پتانسیل‌های بسیار زیادی برای تاجران ایرانی دارند، اما از این پتانسیل‌ها به‌خوبی استفاده نمی‌شود. در واقع دلیل اصلی پایین بودن حجم صادر کشور این است که کشورهای دنیا ما را نمی‌شناسند و نمی‌دانند تولیدکننده چه محصولاتی هستیم، چه خدماتی را می‌توانیم ارائه بدهیم و آن‌ها می‌توانند کدام یک از نیازهای خود را از طریق محصولات ایرانی برطرف کنند.
تاجران ایرانی می‌توانند با استفاده از روش‌های تبلیغاتی درست و برندسازی، خودشان را به کشورهای اطراف بهتر معرفی کنند.
بنابراین اگر بتوانیم در زمینه برندسازی موفق عمل کنیم، به‌گونه‌ای که سایر کشورهای دنیا ما را به‌عنوان تولیدکننده، تاجر و فروشنده محصولات مختلف بشناسند، بیشتر به واردات از ایران تمایل پیدا می‌کنند، می‌توانیم مشتریان بیشتری را جذب کنیم و برای خود و کشورمان سودآوری داشته باشیم.